Mẹo học tiếng Anh hiệu quả cho trẻ em mầm non

Trong giai đoạn 3-4, sự phát triển ở trẻ diễn ra nhanh chóng với nhiều điểm đặc biệt. Bước đầu tiên ba mẹ cần để thiết kế phương pháp học ngoại ngữ phù hợp với bé là hiểu rõ các đặc điểm về tâm lý, nhận thức và cảm xúc của trẻ trong độ tuổi này.

Những bước phát triển về ngôn ngữ

Trẻ trong độ tuổi mầm non trải qua sự phát triển nhanh chóng về khả năng ngôn ngữ, đặc biệt ở hai kỹ năng nghe và nói. Các bé có thể nghe hiểu và làm theo được phần lớn nội dung như những hướng dẫn hay yêu cầu đơn giản và bắt chước nhại theo người khác kể cả khi không thực sự hiểu. Tuy khả năng diễn đạt còn nhiều hạn chế nhưng các bé trong độ tuổi 3-4 tuổi bắt đầu biết nói một câu ngắn. Từ 3-6 trẻ có thể nói về các chủ đề đơn giản như tên, tuổi, cảm xúc cá nhân,.... Thậm chí, với nhiều bé phát triển nhanh hơn, các con có thể sử dụng các từ nối để tạo thành các vế câu phức tạp.

>> Ba mẹ xem thêm: Vì sao nên cho con học tiếng Anh từ nhỏ

Đặc điểm nổi bật nhất trong sự phát triển ngôn của trẻ trong độ tuổi này là sự tiếp thu và ghi nhớ nhanh nhanh nhạy cùng với khả năng bắt chước dễ dàng những gì nghe được. Các bé sẽ học ngôn ngữ hiệu quả thông qua việc tiếp xúc và luyện tập thường xuyên. Một mẹo học tiếng Anh quan trọng cho trẻ trong giai đoạn này là tránh ép các con học về các nguyên tắc ngữ pháp hoặc cấu trúc quá phức tạp. Hãy để bé học ngôn ngữ một cách gần gũi, tự nhiên và ít gò bó nhất.

Những bước phát triển về nhận thức và cảm xúc

Các bé từ 3-4 tuổi bắt đầu có những sự nhận biết đầu tiên về cảm xúc của bản thân và phân biệt những cảm xúc đó như buồn, vui, mệt mỏi hay tức giận. Sự phát triển của não bộ trong giai đoạn này cũng diễn ra nhanh chóng và mạnh mẽ. Bé sẽ tò mò hơn về thế giới xung quanh và đặt nhiều hơn các câu hỏi để thỏa mãn sự ham học của mình. Đồng thời, trẻ em trong độ tuổi mầm non sở hữu một trí nhớ rất tốt. Bé ghi nhớ dễ dàng giai điệu của các bài hát thiếu nhi, tên của các đồ vật quen thuộc và có khả năng phân loại chúng dựa trên hình dáng hoặc màu sắc.

Bộ não của trẻ nhỏ được ví như một mảnh đất màu mỡ mà ở đó chúng ta có thể dễ dàng gieo xuống những hạt giống kiến thức và để chúng nảy mầm. Sự tò mò cộng hưởng cùng niềm thích thú học hỏi và khám phá thế giới xung quanh là lợi thế lớn nhất giúp các con học tiếng Anh hiệu quả. Một trong những bí quyết học tiếng Anh cho trẻ trong độ tuổi này là để các bé sử dụng tiếng Anh như công cụ để tìm câu trả lời cho những thắc mắc của mình. Nói cách khác, phụ huynh nên tích hợp việc học ngoại ngữ vào những hoạt động thường ngày và bắt đầu bằng những chủ đề yêu thích của con.

Phong cách học tập ưa thích của trẻ trong độ tuổi mầm non

Tương tác xã hội đóng một vai trò hết sức quan trọng trong sự phát triển của trẻ nhỏ từ 3-4 tuổi. Sự tương tác có thể diễn ra 1-1 giữa phụ huynh (người hướng dẫn) với các bé hoặc đó có thể là sự tương tác giữa một cộng đồng, một nhóm bạn học cùng độ tuổi. Cha mẹ có thể bắt đầu tập luyện các đoạn hội thoại ngắn bằng tiếng Anh với con để rèn luyện khả năng nói hoặc kể cho con nghe những câu chuyện bằng tiếng Anh và đặt cho con các câu hỏi. Sự đồng hành của bạn bè cũng vô cùng cần thiết vì các bé trong lứa tuổi mầm non thường thích kết thêm thật nhiều bạn mới và học tập hiệu quả thông qua các hoạt động trao đổi và tương tác liên tục. 

Ngoài ra, trẻ nhỏ cũng vô cùng hiếu động. Nếu bắt bé ngồi yên một chỗ quá lâu, bé sẽ dễ chán nản và mất tập trung. Một mẹo học tiếng Anh hữu ích ba mẹ có thể tham khảo là để bé học tập thông qua các hoạt động thể chất như nhảy múa hoặc chơi các trò chơi đồng đội. Ba mẹ có thể giải thích luật chơi bằng tiếng Anh một cách thật đơn giản, đặt ra những câu lệnh ngắn để bé làm theo như “Start" (Bắt đầu), “Stop" (Dừng lại), “Go on" (Tiếp tục),....Việc này không chỉ giúp các con dễ dàng tiếp thu mà còn giúp con luôn duy trì được nguồn cảm hứng và niềm vui thích học tập. 

Một trong những lý do nhiều phụ huynh gặp khó khăn trong việc giáo dục ngoại ngữ sớm cho con là để trẻ cảm giác việc học là một sự bắt ép và tách bạch quá rõ ràng giữa học tập và vui chơi. Theo tiến sĩ giáo dục và tâm lý học Mayra Mendez “Vui chơi đặt nền móng quan trọng trong việc thúc đẩy một đứa trẻ tìm tòi và khám phá thế giới xung quanh cũng như hình thành những hiểu biết về vai trò của mình trong xã hội”. Vì vậy, cha mẹ đừng đặt nặng việc con mình học được bao nhiêu cấu trúc hoặc từ mới tiếng Anh trong giai đoạn này. Thay vào đó hãy tạo và duy trì cho con cảm hứng và động lực học ngoại ngữ thông qua các hoạt động vui chơi và vận động thể chất nhé.

Mẹo học tiếng Anh số 2: Đặt mục tiêu học tập phù hợp cho trẻ em trong độ tuổi mầm non

Để áp dụng thành công mẹo học tiếng Anh, ba mẹ giúp đặt ra những mục tiêu phù hợp và cụ thể ở từng phương diện. Việc đặt ra những mục tiêu sẽ giúp ba mẹ và bé biết rõ mình cần đạt được những gì để từ đó lên kế hoạch và theo dõi tiến độ học tập hiệu quả. Có 3 mục tiêu chính về kỹ năng, nội dung và thái độ ba mẹ cần lưu ý. 

Về kỹ năng, cha mẹ hãy tập trung phát triển cho bé hai kỹ năng nghe và nói

Như đã nói ở trên, khả năng ngôn ngữ của trẻ trong độ tuổi mầm non phát triển mạnh mẽ nhất ở hai kỹ năng nghe và nói. Vì vậy, mục tiêu quan trọng cần đạt được đó là rèn luyện cho bé khả năng nghe hiểu được những nội dung đơn giản trong tiếng Anh cũng như sự tự tin nhất định khi nói tiếng Anh. Cách đơn giản nhất để làm được điều đó là hãy cho bé nghe các bài hát tiếng Anh hoặc xem các bộ phim hoạt hình bằng tiếng Anh thật nhiều để bé dần làm quen với giọng nói của người bản xứ. Cha mẹ cũng nên thường xuyên sử dụng tiếng Anh để giao tiếp hàng ngày cùng con. Các bé từ 3-4 tuổi bắt đầu yêu thích việc được trò chuyện và chia sẻ cùng cha mẹ. Cha mẹ hãy tận dụng khoảng thời gian này để lắng nghe và hướng dẫn bé biểu đạt suy nghĩ và tâm tư của mình bằng tiếng Anh nhé. Bằng cách này, bé vừa có thể học tiếng Anh một cách tự nhiên vừa có cơ hội được gần gũi hơn với ba mẹ.

Về nội dung, bé cần nắm vững các từ vựng và cách nói về một vài chủ đề đơn giản

Mặc dù cách tốt nhất là bắt đầu với những chủ đề yêu thích của bé, nhưng việc nắm vững những từ vựng và cấu trúc về các chủ đề cơ bản là điều kiện đầu tiên để bé dễ dàng tiếp thu những kiến thức khó hơn sau này. Đồng thời, đặt ra các mục tiêu cụ thể về nội dung cũng sẽ dễ dàng hơn cho ba mẹ trong việc thiết kế các hoạt động học tập cũng như theo dõi tiến độ của con.

Sau đây là các chủ đề cơ bản các bé trong độ tuổi mầm non cần nắm vững:

• Cách nói chào hỏi và tạm biệt: Bé cần nắm vững những mẫu câu chào hỏi cơ bản như “Hello", “Good Morning” hay “Nice to meet you" để có thể tự tin giao tiếp bằng tiếng Anh trong đời sống thực tế. 
• Số đếm cơ bản: Trẻ em từ 3-4 tuổi bắt đầu học về khái niệm số đếm và có khả năng đếm chính xác các đồ vật xung quanh. Đây là cơ hội tốt để bé học số đếm trong tiếng Anh và cấu trúc biểu đạt sự tồn tại của các sự vật như “There is one chair" hay “There are three cars”.
• Màu sắc và các tính từ chỉ đặc điểm: Nhận thức về hình ảnh và màu sắc ở trẻ từ 3-4 tuổi đang trong giai đoạn phát triển nhanh chóng. Các bé tiếp thu các từ vựng về màu sắc và tính từ chỉ đặc điểm trong tiếng Anh rất dễ dàng vì trong giai đoạn từ 3-4 tuổi, khả năng nhận diện của bé đang trong giai đoạn phát triển nhanh chóng. Việc nắm vững các từ vựng này cũng giúp con miêu tả các đồ vật xung quanh như “This chair is blue" (Cái ghế này màu xanh) hay “This house is big” (Ngôi nhà này rất to).
• Thế giới động thực vật: Như đã đề cập ở trên, các bé từ 3-4 tuổi luôn tò mò và mong muốn tìm hiểu về thế giới xung quanh. Chủ đề động thực vật luôn là một trong các chủ đề thu hút nhiều sự chú ý và hứng thú từ trẻ. Các từ vựng về các con vật như “cat”, “dog", “rabbit" (mèo, chó, thỏ) hay thực vật như “tree" (cây cối), “flower” (bông hoa) dễ dàng được bé tiếp thu bằng phương pháp học qua âm thanh tiếng kêu của các con vật hay học từ việc đi thực tế ở vườn bách thú hoặc công viên.
• Gia đình và bạn bè: Trang bị cho bé các từ vựng về các thành viên trong gia đình như “mother" (mẹ), “father" (ba), “sister" (chị gái)  và các câu đơn giản như “My family has 3 people" (Gia đình gồm 3 thành viên), “I have a lot of friends" (Tôi có rất nhiều bạn) sẽ là bước đầu tiên để bé hiểu hơn về các mối quan hệ và tự tin giao tiếp. 

Sau khi con đã nắm vững những chủ đề cơ bản trên, ba mẹ hãy tiếp tục cho bé học về những chủ đề quen thuộc với đời sống khác như quần áo, đồ chơi, sức khỏe,.... Bí kíp quan trọng nhất là hãy cố gắng lồng ghép các kiến thức ngôn ngữ vào cuộc sống thường ngày.

Cân bằng giữa việc học và chơi

Điều quan trọng nhất trong việc giáo dục trẻ từ 3-4 tuổi là làm sao để các bé cảm nhận được sự vui vẻ và thích thú trong học tập. Điều đó có nghĩa là cha mẹ nên kết hợp các hoạt động vui chơi và vận động thể chất vào việc học ngoại ngữ của bé. Tuy nhiên, điều quan trọng không kém đó chính là rèn luyện cho trẻ thói quen học ngoại ngữ ngay từ những ngày đầu tiên. Ba mẹ có thể thiết lập một khung giờ cố định trong ngày hoặc trong tuần dành riêng cho việc học tiếng Anh của con và cùng con cam kết hoàn thành. Việc này không chỉ có ích trong việc học tiếng Anh của trẻ mà còn giúp trẻ hình thành tính kỷ luật và sự nhất quán trong những năm tháng đi học sau này. 

Mẹo học tiếng Anh số 3: Lựa chọn phương pháp phù hợp 

Sau khi đã thiết lập được mục tiêu học tiếng Anh cho bé, ba mẹ cần trang bị cho bản thân những phương pháp khoa học để giúp con học tập hiệu quả hơn. Sau đây là một vài bí kíp học tiếng Anh cho bé đơn giản ba mẹ có thể áp dụng để dạy bé tại nhà.

Thiết lập thói quen học tiếng Anh hàng ngày cho bé

Đối với các bé trong độ tuổi mầm non, 15 phút đều đặn mỗi ngày là khoảng thời gian lý tưởng để bé bắt đầu những bài học tiếng Anh đầu tiên. Ba mẹ có thể cân nhắc tăng dần khoảng thời gian này lên 20 hoặc 30 phút nếu nhận thấy khả năng tập trung và tiếp thu của con bắt đầu có sự tiến bộ. Nhưng hãy bắt đầu thật chậm rãi và kiên nhẫn để bé có cơ hội làm quen và trải nghiệm. 

Mặc dù sự sáng tạo và thay đổi trong phương pháp học là cần thiết để duy trì sự thích thú học tập ở trẻ, nhưng một mẹo học tiếng Anh hữu ích cho trẻ mới bắt đầu là giữ cho mọi thứ đơn giản và nhất quán. Trẻ sẽ cảm thấy thoải mái và tự tin hơn khi biết mình cần phải làm gì. Sau một thời gian, khi bé đã dần quen với các hoạt động cũ, ba mẹ có thể cân nhắc tạo một vài thay đổi để duy trì niềm cảm hứng cho con. 

Một số hoạt động giúp con học tiếng Anh hiệu quả hơn

Thứ nhất, hãy để bé tiếp thu ngôn ngữ một cách tự nhiên nhất thông qua các trò chơi và flashcards đa dạng. Ba mẹ có thể cùng con vẽ, tô màu để tạo ra các bộ flashcards từ vựng của riêng mình. Hoạt động này vừa giúp bé ghi nhớ các từ vựng dễ dàng vừa kích thích trí tưởng tượng và sáng tạo ở bé. Một mẹo học tiếng Anh khác tiết kiệm thời gian hơn là sử dụng những bộ flashcards hoặc học liệu được thiết kế sẵn bởi Monkey với đa dạng nội dung và chủ đề.

Thứ hai, ba mẹ có thể sử dụng những bài hát tiếng Anh làm nguồn học liệu cho bé. Trẻ trong độ tuổi từ 3-4 tuổi thích nghi rất nhanh với những giai điệu vui tươi. Ba mẹ nên chọn những bài hát có kèm video hình ảnh sinh động với nội dung đơn giản để bé dễ dàng hát theo hoặc bắt chước những hành động trong bài hát. Sau nhiều lần nghe, bé sẽ học và ghi nhớ được kha khá các từ vựng và cấu trúc một cách tự nhiên. 

Thứ ba, hãy kể cho bé nghe các câu chuyện bằng tiếng Anh hoặc cho bé học qua hình ảnh. Các bé trong độ tuổi nhỏ rất yêu thích các câu chuyện có nội dung hấp dẫn cùng những hình ảnh minh họa sinh động và nhiều màu sắc. Bí kíp học tiếng Anh qua các câu chuyện hiệu quả cho bé bao gồm:

• Ba mẹ đọc to câu chuyện một lần để bé hiểu được nội dung và cách phát âm các từ.
• Hướng dẫn bé đọc lại câu chuyện một cách trôi chảy và sửa lỗi phát âm cho bé.
• Cùng bé thực hành các hoạt động bổ trợ như tóm tắt nội dung câu chuyện, trả lời các câu hỏiđể kiểm tra mức độ đọc hiểu của bé hoặc cùng bé chơi trò nhập vai hóa thân thành các nhân vật trong chuyện để luyện kỹ năng nói,....

Và để việc học tiếng Anh qua truyện của bé dễ dàng hơn, ba mẹ có thể sử dụng Monkey Stories - kho tàng truyện thiếu nhi bằng tiếng Anh trực tuyến cho bé. Monkey Stories sở hữu hơn 1.000 đầu truyện đi kèm với các hoạt động tương tác sau mỗi truyện giúp con củng cố kiến thức. Điểm đặc biệt của ứng dụng là sự tích hợp nhiều tính năng bổ trợ như audio với giọng đọc chuẩn của người bản xứ, các bài học Phonics (Ngữ âm) theo giọng chuẩn Anh - Mỹ,...Ba mẹ không chỉ có thể sử dụng Monkey Stories như một nguồn truyện online khổng lồ mà còn có thể sử dụng ứng dụng như một trợ lý đắc lực trong việc thiết kế các bài học cho con nhờ hệ thống bài tập và trò chơi phong phú.

Một số phương pháp dạy ngoại ngữ hiệu quả ba mẹ có thể áp dụng tại nhà

Phương pháp Total Physical Response (Phản xạ toàn thân) giúp phát triển kỹ năng nghe hiểu. Hiểu một cách đơn giản, “Phản xạ toàn thân” là việc người học thực hiện theo một yêu cầu của người hướng dẫn sử dụng sự vận động của cơ thể. Phương pháp này không quá đặt nặng sự tương tác bằng lời nói mà chủ yếu hỗ trợ quá trình nghe hiểu và ghi nhớ từ vựng của trẻ thông qua chuyển động cơ thể. 

Một mẹo học tiếng Anh hiệu quả sử dụng phương pháp này là ba mẹ hãy bắt đầu bằng những câu lệnh đơn giản như “Stand Up" (Đứng lên), “Sit down" (Ngồi xuống), “Clap your hand!” (Vỗ tay) với tốc độ chậm và để bé làm lại nhiều lần. Sau khi bé đã quen với các lệnh đơn giản, có thể tăng dần độ khó bằng việc kết hợp một chuỗi nhiều yêu cầu như “Stand up and touch your nose" (Đứng lên và chạm tay vào mũi) hoặc “Give me your hat and then sit down" (Đưa cho tôi mũ của bạn và ngồi xuống).

Phương pháp Task based learning (Học dựa theo mục đích). Phương pháp học truyền thống tập trung giảng dạy những kiến thức về từ vựng hoặc ngữ pháp một cách thụ động. Nhưng với phương pháp “Task Based Learning", thay vì học kiến thức một cách đơn thuần, người học sẽ học để phục vụ cho một nhiệm vụ (task) cụ thể. Ví dụ, nếu muốn bé có thể giới thiệu ngắn gọn về gia đình mình, phụ huynh sẽ tập trung dạy bé những từ vựng và mẫu câu riêng cho chủ đề này. Hay nếu muốn bé có thể tự tin giao tiếp và giới thiệu bản thân, bên cạnh các cấu trúc, ba mẹ cũng cần rèn thêm cho bé về ngữ điệu và ngôn ngữ cơ thể. 

Hy vọng rằng những chia sẻ trên đây của Monkey về các mẹo học tiếng Anh sẽ là hành trang hữu ích trên con đường học ngoại ngữ của bé. Chúc các bậc phụ huynh và các con luôn giữ được nhiệt huyết khi học tiếng Anh!