13/01/2021
Dưới đây là chia sẻ của mẹ Phương Linh trong hoạt động "Viết để sẻ chia". Hoạt động này được Monkey phát động và tổ chức trên group Đồng hành cùng con học Monkey.
Những bước đi đầu tiên khi đồng hành cùng con học Monkey
Mình là single mom. Bé nhà mình tên là Thiên An, hơn 4 tuổi, ở nhà gọi là bé La. Cái tên dễ thương này có khi con sinh ra không khóc, la hét khí thế suốt 6 tháng sau sinh, cái tên bắt đầu từ đó. Khi bé sinh thì mẹ bị tiền sản giật, rất may mắn là hai mẹ con bình an, nên mẹ đặt tên bé là Thiên An.
Là mẹ đơn thân, mình gặp nhiều khó khăn về mặt kinh tế, nên không có điều kiện cho con học ở trung tâm ngoại ngữ, đó cũng là mặt hạn chế vì con không có môi trường giao tiếp và hoạt động. Mình cho bé tiếp xúc Tiếng Anh khi bé 3,5 tuổi vì lúc đó con đã nói rõ tiếng Việt, mua những sách nhiều hình ít chữ, tiếng anh lẫn tiếng việt, sách bìa cứng, lật mở, kéo đẩy, nói chung đẹp, màu sắc để kích thích niềm đam mê đọc sách cho bé.
Mỗi ngày, ngoài chơi cùng con thì dạy bé một số từ tiếng anh, rồi làm học cụ dạy bé theo phương pháp Montessori, đọc truyện cổ tích. Cứ khoảng 19h, mình và con chơi, rồi đọc sách. Sau này, thay vì đọc sách mình nói bé là hai mẹ con cùng học bài nha, cũng là đọc sách thôi nhưng cho bé làm quen với khái niệm học. Thời gian đầu, bé vẫn ham chơi, loi choi, hay hỏi lan man tùm lum đủ thứ. Mình vẫn vui vẻ, không áp lực, lắng nghe và trả lời cho bé (con đường học là cả đời mà, nóng vội chi), đến giờ khi đang đọc Monkey Stories, bé vẫn hỏi những câu ngoài lề: mẹ mẹ hum nay ở trường bạn mít..., bạn cà rốt... gì gì đó... không sao, ba mẹ cứ lắng nghe, đừng bắt con tập trung, sau đó thì ạ, giờ 2 mẹ con tiếp tục nha.
Những nỗ lực của mẹ và bé
Giao tiếp đều đặn
Sau hai tháng, bé có sẵn vốn từ về các chủ đề, mình cho bé tập đọc sight words để làm quen với những từ đơn giản và 1 số mẫu câu đơn giản, mỗi lần đưa con đi học, hay đón con, mình hay hỏi bé: “What is this?”, “What colour is this?”... Mình tập cho bé nói những mẫu câu ngắn và ghi nhớ được từ qua hình ảnh thực tế. Khi bé làm việc gì, ví dụ bé muốn ăn táo, uống nước, bé hỏi mẹ ơi con muốn ăn táo, thì mình lại hỏi “Can you tell me táo call in English?”, mình chỉ cần bé trả lời: “It is apple”. Mỗi ngày chỉ cần vài câu giao tiếp tiếng anh thôi, sau một thời gian chắc chắn các bé sẽ tiến bộ ạ. Mình còn dạy bé khi trả lời phải trả lời câu hoàn chỉnh, ví dụ: “What fruit does the Monkey like?”. Nếu bé trả lời: “Banana”, mình sẽ trả lời: “Oh, that's right” và chỉ bé thêm là con trả lời mẹ như vậy nha “The Monkey likes banana” hay “It is banana” để hình thành thói quen trả lời phải có chủ vị rõ ràng. Khi nói tiếng Việt, con cũng phải trả lời với mẹ và người lớn như vậy.
Đam mê đọc sách
Để con có thói quen đọc, ba mẹ cũng phải thích sách và chịu khó đầu tư chọn lọc sách phù hợp cho con. 90% con thích đọc sách hay không là ở ba mẹ, là cách bạn giới thiệu sách như thế nào để con hứng thú chịu ngồi với mình, giọng đọc, biểu cảm, hành động, gây chú ý cho con.
Mình từng mua cuốn "Cuốn sách không tranh", không có hình ảnh hay nội dung gì đặc biệt cả nhưng lại thu hút sự hứng thú và gây cười cho các trẻ em trên toàn thế giới. Mình tò mò mua về, lên youtube xem cách họ đọc như thế nào, bắt chước, đọc cho con nghe, mình không thấy gì buồn cười, nhưng vẫn cố gắng giả vờ làm theo sách. Con lắng nghe chăm chú, cười theo. Đúng là không thể hiểu được thế giới của con nít. Và rồi mưa dầm thấm đất, các bé sẽ dần thích đọc sách, hình thành được sở thích và thói quen thôi.
Mỗi bé là một cá thể khác nhau, không bé nào giống nhau đâu. Những kinh nghiệm mà các ba mẹ khác chia sẻ, mình học hỏi, tiếp thu và thay đổi chính mình. Muốn con thay đổi thì mình phải thay đổi. Mình hiện giờ đang học phonics trong Monkey Stories và mua sách “Đánh vần tiếng Anh” của tác giả Nguyễn Ngọc Nam để nói và đọc tiếng Anh hay hơn. Con mình vẫn chưa phát âm chuẩn và đúng vì bé vẫn chưa nói được âm r, l,… nên một số từ như: frog, green... bé chưa nói được.
Mình mới tham gia group được hơn hai tháng, mua Monkey Stories vài tháng trước đây và cũng chỉ chăm chỉ học với bé mỗi ngày nhờ chương trình đồng hành 30 ngày cùng Monkey Stories. Nhờ vậy bé đã thích ứng dụng nhiều hơn, cách phát âm cũng tiến bộ rất nhiều. Các teacher Monkey luôn nhận xét rất kỹ và đồng hành với hai mẹ con. Hiện nay, bé đang đọc những câu truyện level D, nhưng mình cảm nhận được sự tiến bộ của con nếu như mình kiên trì và chăm chỉ mỗi ngày, điều đó tạo động lực cho mình hơn.
Kiên nhẫn luyện phát âm
Một kinh nghiệm nữa là khi bé học phát âm: s, sh, z, t, k... hay các từ: snack, school... các bé chưa nói được âm đầu hay âm cuối, ba mẹ dạy bé nhìn khuôn miệng, chỉ bé cách cong lưỡi, hay răng để trên môi, lưỡi thè ra, bật âm… Mẹ làm mẫu, hay cho bé luyện tập với Miss Max trong ứng dụng, mỗi bài học có đó, từ từ bé sẽ nói được thôi.
Về thời gian, mỗi ngày, mỗi tuần tăng dần lên một chút. Không nóng vội, không gây áp lực cho ba mẹ và cho cả bé khi bé đọc không được, làm sai... Bé đọc đúng, làm đúng thì vui cùng bé, khen: “Very good”, “Good job”... cảm xúc hơi lố cũng được miễn sao bé thích thú cười to là thành công rồi đó. Tinh thần mẹ và bé học tập như vậy, sẽ tiến bộ rất nhanh.
Ba mẹ cũng đừng so sánh và muốn con mình như người khác. Có 8 loại hình thông minh, bé nào có trí thông minh ngôn ngữ thì việc học thêm nhiều ngôn ngữ sẽ nhanh và dễ dàng hơn. Có thể con bạn không thích học tiếng Anh, vẽ không đẹp, hát không hay, cũng đừng ép bé phải làm được những điều đó.
Ba mẹ là người hiểu con nhất và biết con mình muốn gì, thích gì, có năng khiếu gì, không gây áp lực cho mình để mong bé luôn giỏi giang. Con mình mạnh khỏe, ngoan ngoãn, biết vâng lời, luôn lắng nghe, sẻ chia và giúp đỡ người khác là niềm hạnh phúc nhất của bậc làm cha mẹ rồi. Mình còn rất may mắn khi có những bé bị bệnh bẩm sinh, bị khiếm khuyết, thiểu năng trí tuệ, ngôn ngữ... Và điều cuối cùng mình chia sẻ là hãy luôn luôn vui vẻ dắt các chú ốc sên mình đi dạo nhé, rồi sẽ đến đích thôi. Đường học vấn còn rất dài cho các bé, hãy luôn đồng hành cùng con nhé!
--------------------------------------------------------------
Monkey hi vọng, những chia sẻ của mẹ Phương Linh khi đồng hành cùng con học Monkey sẽ phần nào giúp các ba mẹ gỡ rối được phần nào trong hành trình nuôi dạy con. Theo dõi Monkey mỗi tuần để đọc thêm chia sẻ đến từ những ba mẹ giàu kinh nghiệm của Monkey, ba mẹ nhé!
