Hằng ngày chúng ta đều đun nước nhưng chưa chắc đã quan sát một cách tỉ mỉ hiện tượng nước sôi diễn ra như thế nào hay khi nước sôi có đặc điểm gì. Vậy trong bài ngày hôm nay, Monkey sẽ giới thiệu sự sôi là gì? Sự sôi có những đặc điểm gì? Ứng dụng sự sôi trong đời sống thường ngày như thế nào? Hãy cùng theo dõi ngay bài viết dưới đây nhé !
Thí nghiệm về sự sôi
Trước khi đi đến kết luận về sự sôi, ta cùng tiến hành một thí nghiệm nhỏ đơn giản và dễ làm như sau
-
Chuẩn bị dụng cụ làm thí nghiệm
Dụng cụ làm thí nghiệm bao gồm:
Giá đỡ
Đèn cồn
Cốc thuỷ tinh có nước
Nhiệt kế
-
Làm thí nghiệm
Đặt chiếc nhiệt kế vào ống nước để trên giá đỡ, sau đó ta đốt đèn cồn đun nóng ống nước. Quan sát hiện tượng xảy ra từ khi nhiệt kế chỉ 40 độ C. Từ 40 độ C, sau mỗi một phút ta quan sát và ghi lại kết quả vào bảng dưới đây.
-
Theo dõi nhiệt độ của nước và hiện tượng xảy ra trên mặt nước ta có kết quả ghi lại trong bảng sau
Nhiệt độ nước (độ C) |
Hiện tượng trên mặt nước |
40 |
|
44 |
Hơi nước bắt đầu bay lên |
46 |
|
52 |
|
58 |
|
64 |
|
70 |
|
76 |
Mặt nước bắt đầu xáo động |
84 |
|
90 |
Mặt nước xáo động mạnh Hơi nước bay lên nhiều |
99 |
|
100 |
Mặt nước xáo động mạnh. Hơi nước bay lên nhiều |
100 |
|
100 |
-
Rút ra kết luận
Qua thí nghiệm trên ta thấy rằng:
- Nước sôi ở 100 độ C, đây còn được gọi là nhiệt độ sôi của nước
- Kể từ khi nước sôi, nhiệt độ của nước không thay đổi
- Sự sôi còn được xem là một sự bay hơi đặc biệt. Trong khi nước sôi, nước vừa bay hơi tạo ra các bọt khí, vừa bay hơi trên mặt thoáng.
Sự sôi là gì? Ví dụ về sự sôi
Khi hiểu rõ về hiện tượng sôi của nước ở thí nghiệm trên, ta có định nghĩa chung về sự sôi của chất lỏng như sau
Sự sôi là quá trình chuyển từ thể lỏng sang thể khí xảy ra ở cả bên trong và trên bề mặt chất lỏng.
Ví dụ: Đun ấm nước trên bếp, khi nước sôi ta thấy hơi nước thoát ra khỏi ấm nhiều. Bên trong ấm nước có tiếng sôi sùng sục của nước.
Đặc điểm của sự sôi
Những đặc điểm của sự sôi không khó để hiểu và ghi nhớ. Ta chú ý những đặc điểm của sự sôi như sau
-
Sự sôi xảy ra trên mặt thoáng và trong lòng chất lỏng
-
Trong suốt thời gian sôi, nhiệt độ của chất lỏng không thay đổi
-
Nhiệt độ của một chất lỏng khi sôi gọi là nhiệt độ sôi của chất đó.
-
Các chất khác nhau có nhiệt độ sôi khác nhau.
-
Khi chất lỏng sôi, khí hơi bay lên và ta có thể nhìn thấy bằng mắt thường
Xem thêm: Giải thích sự nóng chảy và đông đặc dễ hiểu nhất (Vật lý 6)
Phân biệt sự sôi với sự bay hơi
Sự sôi và sự bay hơi đều có sự chuyển từ thể lỏng sang thể hơi, tuy nhiên vẫn có điểm khác nhau cần lưu ý
Bảng nhiệt độ sôi của một số chất
Mỗi chất lại có nhiệt độ sôi khác nhau, nên ta có bảng nhiệt độ sôi của một số chất phổ biến dưới đây
Ứng dụng của sự sôi
Để an toàn khi ăn thực phẩm, lúc chế biến ta phải đun sôi nấu chín thức ăn giúp tiêu diệt vi khuẩn có hại cho cơ thể con người
Dầu ăn đun sôi giúp rán đồ ăn ngon hơn
Do nước sôi ở 100 độ C, nên nước dùng để uống ta phải đun sôi để đảm bảo sức khỏe
Bài tập sự sôi vật lý 6
Bài 1: Trong các đặc điểm bay hơi sau đây, đặc điểm nào là của sự sôi?
A. Xảy ra ở bất kì nhiệt độ nào
B. Chỉ xảy ra trên mặt thoáng của chất lỏng
C. Chỉ xảy ra trong lòng chất lỏng
D. Chỉ xảy ra ở một nhiệt độ xác định của chất lỏng
Đáp án: D
Bài 2: Trong suốt thời gian nước sôi nhiệt độ của nước như thế nào?
A. Tăng dần
B. Không thay đổi
C. Giảm dần
D. Ban đầu tăng rồi sau đó giảm
Đáp án: B
Bài 3: Trong các đặc điểm bay hơi sau đây, đặc điểm nào không phải là của sự sôi?
A. Xảy ra ở một nhiệt độ xác định của chất lỏng.
B. Xảy ra ở cả trong lòng lẫn mặt thoáng của chất lỏng.
C. Trong suốt quá trình diễn ra hiện tượng bay hơi, nhiệt độ của chất lỏng không thay đổi.
D. Xảy ra ở bất kì nhiệt độ nào.
Đáp án: D
Bài 4: Sự sôi có tính chất nào sau đây?
A. Xảy ra ở cùng một nhiệt độ xác định đối với mọi chất lỏng.
B. Khi đang sôi, nếu tiếp tục đun, nhiệt độ chất lỏng không thay đổi.
C. Khi đang sôi chỉ xảy ra sự bay hơi trên mặt thoáng của chất lỏng.
D. Khi đang sôi chỉ xảy ra sự bay hơi ở trong lòng chất lỏng.
Đáp án: B
Bài 5: Nước chỉ bắt đầu sôi khi
A. các bọt khí xuất hiện ở đáy bình.
B. các bọt khí vỡ tung trên mặt thoáng.
C. các bọt khí từ đáy bình nổi lên.
D. các bọt khí càng nổi lên càng to ra.
Đáp án: B
Bài 6: Nhiệt độ sôi của một chất lỏng phụ thuộc
A. khối lượng của chất lỏng.
B. thể tích của chất lỏng.
C. khối lượng riêng của chất lỏng.
D. áp suất không khí trên mặt thoáng chất lỏng.
Đáp án: D
Bài 7: Ở nhiệt độ trong phòng, chỉ có thể có khí ô-xi, không thể có ô-xi lỏng vì
A. Ô-xi là chất khí.
B. Nhiệt độ trong phòng cao hơn nhiệt độ sôi của ô-xi.
C. Nhiệt độ trong phòng thấp hơn nhiệt độ sôi cùa ô-xi.
D. Nhiệt độ trong phòng bằng nhiệt độ bay hơi cùa ô-xi.
Đáp án: B
Kết luận
Bài viết trên đã giải thích cho bạn sự sôi là gì một cách chi tiết nhất. Kèm theo đó là những câu hỏi vận dụng làm bài tập về sự sôi giúp các bạn học sinh nắm chắc phần kiến thức này hơn. Cảm ơn các bạn đã cùng theo dõi bài học vật lý này, theo dõi kiến thức cơ bản từ Monkey để có thêm nhiều bài học thật bổ ích nhé.