zalo
Trả lời: Sự sôi là gì? Đặc điểm của sự sôi là gì? (Kiến thức vật lý 6)
Kiến thức cơ bản

Trả lời: Sự sôi là gì? Đặc điểm của sự sôi là gì? (Kiến thức vật lý 6)

Alice Nguyen
Alice Nguyen

18/05/20223 phút đọc

Mục lục bài viết

Hằng ngày chúng ta đều đun nước nhưng chưa chắc đã quan sát một cách tỉ mỉ hiện tượng nước sôi diễn ra như thế nào hay khi nước sôi có đặc điểm gì. Vậy trong bài ngày hôm nay, Monkey sẽ giới thiệu sự sôi là gì? Sự sôi có những đặc điểm gì? Ứng dụng sự sôi trong đời sống thường ngày như thế nào? Hãy cùng theo dõi ngay bài viết dưới đây nhé !

Thí nghiệm về sự sôi 

Trước khi đi đến kết luận về sự sôi, ta cùng tiến hành một thí nghiệm nhỏ đơn giản và dễ làm như sau

  • Chuẩn bị dụng cụ làm thí nghiệm

Dụng cụ làm thí nghiệm bao gồm: 

Giá đỡ 

Đèn cồn 

Cốc thuỷ tinh có nước 

Nhiệt kế 

  • Làm thí nghiệm 

Đun nước và quan sát nhiệt độ thay đổi trong nhiệt kế. (Ảnh: Shutterstock.com)

Đặt chiếc nhiệt kế vào ống nước để trên giá đỡ, sau đó ta đốt đèn cồn đun nóng ống nước. Quan sát hiện tượng xảy ra từ khi nhiệt kế chỉ 40 độ C. Từ 40 độ C, sau mỗi một phút ta quan sát và ghi lại kết quả vào bảng dưới đây.  

  • Theo dõi nhiệt độ của nước và hiện tượng xảy ra trên mặt nước ta có kết quả ghi lại trong bảng sau 

Thời gian theo dõi

Nhiệt độ nước (độ C) 

Hiện tượng trên mặt nước

Hiện tượng trong lòng nước 

0

40

   

1

44

Hơi nước bắt đầu bay lên 

Có bọt khí xuất hiện ở đáy bình 

2

46

   

3

52

   

4

58

   

5

64

   

6

70

   

7

76

Mặt nước bắt đầu xáo động

Các bọt khí nổi lên 

8

84

   

9

90

Mặt nước xáo động mạnh 


Hơi nước bay lên nhiều

Nước có tiếng reo lên 

10

99

   

11

100

Mặt nước xáo động mạnh. Hơi nước bay lên nhiều 

Những bọt khí nổi lên nhiều hơn, càng đi lên càng to ra, khi tới mặt thoáng thì vỡ tung. Nước sôi sùng sục 

12

100

   

13

100

   
  • Rút ra kết luận 

Qua thí nghiệm trên ta thấy rằng: 

  • Nước sôi ở 100 độ C, đây còn được gọi là nhiệt độ sôi của nước 
  • Kể từ khi nước sôi, nhiệt độ của nước không thay đổi 
  • Sự sôi còn được xem là một sự bay hơi đặc biệt. Trong khi nước sôi, nước vừa bay hơi tạo ra các bọt khí, vừa bay hơi trên mặt thoáng. 

Sự sôi là gì? Ví dụ về sự sôi 

Ví dụ về sự sôi. (Ảnh: Canva.com)

Khi hiểu rõ về hiện tượng sôi của nước ở thí nghiệm trên, ta có định nghĩa chung về sự sôi của chất lỏng như sau

Sự sôi là quá trình chuyển từ thể lỏng sang thể khí xảy ra ở cả bên trong và trên bề mặt chất lỏng. 

Ví dụ: Đun ấm nước trên bếp, khi nước sôi ta thấy hơi nước thoát ra khỏi ấm nhiều. Bên trong ấm nước có tiếng sôi sùng sục của nước. 

Đặc điểm của sự sôi 

Những đặc điểm của sự sôi không khó để hiểu và ghi nhớ. Ta chú ý những đặc điểm của sự sôi như sau 

  • Sự sôi xảy ra trên mặt thoáng và trong lòng chất lỏng 

  • Trong suốt thời gian sôi, nhiệt độ của chất lỏng không thay đổi 

  • Nhiệt độ của một chất lỏng khi sôi gọi là nhiệt độ sôi của chất đó. 

  • Các chất khác nhau có nhiệt độ sôi khác nhau. 

  • Khi chất lỏng sôi, khí hơi bay lên và ta có thể nhìn thấy bằng mắt thường 

Xem thêm: Giải thích sự nóng chảy và đông đặc dễ hiểu nhất (Vật lý 6)

Phân biệt sự sôi với sự bay hơi 

Sự sôi và sự bay hơi đều có sự chuyển từ thể lỏng sang thể hơi, tuy nhiên vẫn có điểm khác nhau cần lưu ý 

Sự bay hơi 

Sự sôi 

Chất lỏng chỉ bay hơi trên mặt thoáng 

Chất lỏng vừa bay hơi trên mặt thoáng vừa hoá hơi trong lòng chất lỏng 

Sự bay hơi có thể xảy ra ở bất kì nhiệt độ nào 

Sự sôi chỉ xảy ra khi ở nhiệt độ sôi nhất định tuỳ từng chất  

Trong quá trình bay hơi, nhiệt độ chất lỏng tăng

Trong quá trình sôi, nhiệt độ chất lỏng không thay đổi 

Bảng nhiệt độ sôi của một số chất 

Mỗi chất lại có nhiệt độ sôi khác nhau, nên ta có bảng nhiệt độ sôi của một số chất phổ biến dưới đây 

Chất 

Nhiệt độ sôi (độ C) 

Ête

35

Rượu 

80

Nước 

100

Dầu hoả

290

Thuỷ ngân 

357

Đồng 

2580

Sắt 

3050

Ứng dụng của sự sôi 

Đun sôi khi nấu ăn đảm bảo sức khỏe. (Ảnh: Shutterstock.com)

Để an toàn khi ăn thực phẩm, lúc chế biến ta phải đun sôi nấu chín thức ăn giúp tiêu diệt vi khuẩn có hại cho cơ thể con người

Dầu ăn đun sôi giúp rán đồ ăn ngon hơn 

Do nước sôi ở 100 độ C, nên nước dùng để uống ta phải đun sôi để đảm bảo sức khỏe

Bài tập sự sôi vật lý 6 

Bài 1: Trong các đặc điểm bay hơi sau đây, đặc điểm nào là của sự sôi? 

A. Xảy ra ở bất kì nhiệt độ nào 

B. Chỉ xảy ra trên mặt thoáng của chất lỏng 

C. Chỉ xảy ra trong lòng chất lỏng 

D. Chỉ xảy ra ở một nhiệt độ xác định của chất lỏng 

Đáp án: D

Bài 2: Trong suốt thời gian nước sôi nhiệt độ của nước như thế nào?

A. Tăng dần

B. Không thay đổi

C. Giảm dần

D. Ban đầu tăng rồi sau đó giảm

Đáp án: B

Bài 3: Trong các đặc điểm bay hơi sau đây, đặc điểm nào không phải là của sự sôi?

A. Xảy ra ở một nhiệt độ xác định của chất lỏng.

B. Xảy ra ở cả trong lòng lẫn mặt thoáng của chất lỏng.

C. Trong suốt quá trình diễn ra hiện tượng bay hơi, nhiệt độ của chất lỏng không thay đổi.

D. Xảy ra ở bất kì nhiệt độ nào.

Đáp án: D

Bài 4: Sự sôi có tính chất nào sau đây?

A. Xảy ra ở cùng một nhiệt độ xác định đối với mọi chất lỏng.

B. Khi đang sôi, nếu tiếp tục đun, nhiệt độ chất lỏng không thay đổi.

C. Khi đang sôi chỉ xảy ra sự bay hơi trên mặt thoáng của chất lỏng.

D. Khi đang sôi chỉ xảy ra sự bay hơi ở trong lòng chất lỏng.

Đáp án: B

Bài 5: Nước chỉ bắt đầu sôi khi

A. các bọt khí xuất hiện ở đáy bình.

B. các bọt khí vỡ tung trên mặt thoáng.

C. các bọt khí từ đáy bình nổi lên.

D. các bọt khí càng nổi lên càng to ra.

Đáp án: B

Bài 6: Nhiệt độ sôi của một chất lỏng phụ thuộc

A. khối lượng của chất lỏng.

B. thể tích của chất lỏng.

C. khối lượng riêng của chất lỏng.

D. áp suất không khí trên mặt thoáng chất lỏng.

Đáp án: D

Bài 7: Ở nhiệt độ trong phòng, chỉ có thể có khí ô-xi, không thể có ô-xi lỏng vì

A. Ô-xi là chất khí.

B. Nhiệt độ trong phòng cao hơn nhiệt độ sôi của ô-xi.

C. Nhiệt độ trong phòng thấp hơn nhiệt độ sôi cùa ô-xi.

D. Nhiệt độ trong phòng bằng nhiệt độ bay hơi cùa ô-xi.

Đáp án: B

Kết luận 

Bài viết trên đã giải thích cho bạn sự sôi là gì một cách chi tiết nhất. Kèm theo đó là những câu hỏi vận dụng làm bài tập về sự sôi giúp các bạn học sinh nắm chắc phần kiến thức này hơn. Cảm ơn các bạn đã cùng theo dõi bài học vật lý này, theo dõi kiến thức cơ bản từ Monkey để có thêm nhiều bài học thật bổ ích nhé. 

Alice Nguyen
Alice Nguyen
Biên tập viên tại Monkey

Các chuyên gia trẻ em nói rằng thời điểm vàng uốn nắn con trẻ là khi bé còn nhỏ. Vì vậy tôi ở đây - cùng với tiếng Anh Monkey là cánh tay đắc lực cùng cha mẹ hiện thực hoá ước mơ của mình: “yêu thương và giáo dục trẻ đúng đắn”. Ước mơ của bạn cũng là ước mơ của chúng tôi cũng như toàn xã hội.

Bài viết liên quan

Đăng ký tư vấn nhận ưu đãi

Monkey Junior

Mới!