Nuôi dạy con là cả một quá trình dài, cha mẹ cần dành nhiều thời gian và tâm huyết để có thể trao cho con những kiến thức để con có thể tự tin bước vào đời. Đối với cha mẹ có con gái, việc nuôi dạy con cần phải kỹ càng hơn vì các bé gái có tâm sinh lý nhạy cảm hơn so với các bé trai. Những kỹ năng sống cho bé gái nào cha mẹ cần dạy cho con để giúp con tự tin và trưởng thành?
Dạy kỹ năng sống cho bé gái ngay từ khi còn nhỏ
Ngay từ khi con còn nhỏ, việc dạy các kỹ năng sống cho trẻ vô cùng cần thiết. Con có thể tự lập, mạnh dạn và tự tin xử lý các tình huống mà không cần sự giúp đỡ của cha mẹ. Cha mẹ có thể làm gương cho con, dạy con qua các tình huống thực tế hay vừa chơi cùng con vừa chỉ dạy cho con làm thế nào cho đúng. Điều này mang lại rất nhiều giá trị cho bé.
Kỹ năng giao tiếp
Ngay từ khi học nói bé đã bắt chước cách nói chuyện của mọi người xung quanh, vì thế cha mẹ cần dành nhiều thời gian để có thể bên cạnh con, trò chuyện cùng con. Dạy con cách nói chuyện rõ ràng, mạch lạc, nói chuyện có chủ ngữ, vị ngữ. Con cần ngoan ngoãn, lễ phép với người lớn và tôn trọng mọi người.
Trẻ biết chủ động chào hỏi với mọi người cũng sẽ được mọi người yêu quý và dễ kết bạn hơn. Dạy trẻ biết cảm ơn khi nhận đồ hoặc được người khác giúp đỡ và biết xin chủ động xin lỗi khi mình mắc lỗi sai. Con cần nói chuyện một cách nhẹ nhàng, không xen ngang hay ngắt lời người khác, tôn trọng ý kiến của người đối diện và biết cách lắng nghe, thấu hiểu.
Kỹ năng thể hiện cảm xúc
Ở khoảng 2 - 3 tuổi cha mẹ nên dạy cho bé cách nhận biết các cảm xúc khác nhau. Khi nào con nên vui, khi nào nên buồn, lo lắng hay sợ hãi và thể hiện chúng như thế nào. Nhiều trẻ không biết cách gọi tên đúng các cảm xúc ấy. Hãy dạy cho bé để bé có thể biểu hiện cảm xúc một cách phong phú, thể hiện đúng cảm xúc khi đang trao đổi để người khác có thể hiểu con hơn.
Ngoài ra, cha mẹ cũng nên chỉ cho bé cách quan sát cảm xúc của người khác để có cách ứng xử sao cho phù hợp. Dần hình thành sự tinh tế ở trẻ.
Dạy bé hiểu cơ thể mình
Dạy cho bé phân biệt các bộ phận trên cơ thể mình để bé biết chúng có nhiệm vụ gì, giúp trẻ yêu thương cơ thể mình hơn. Nhắc nhở bé tuyệt đối không cho người khác đụng chạm vào những khu vực nhạy cảm trên cơ thể để tránh nguy cơ bị xâm hại. Đây là một kỹ năng vô cùng cần thiết bởi các bé gái xinh xắn là những đối tượng dễ gây thu hút đối với kẻ xấu.
Tự lập giúp con trưởng thành
Ngay từ khi bé còn nhỏ hãy dạy cho bé cách tự lập để bé có thể tự mình làm mà không cần đến sự giúp đỡ của cha mẹ. Ở độ tuổi 2 - 3 tuổi bé đã có thể tự xúc ăn, tự đi dép đúng, lựa chọn quần áo. Lớn hơn chút ở 4 - 5 tuổi bé đã chủ động hơn trong việc tự dọn dẹp đồ chơi của mình, chuẩn bị quần áo hay đồ dùng để đi chơi, đi học.
Kỹ năng ghi nhớ địa chỉ
Kỹ năng này vô cùng cần thiết để phòng trường hợp bé bị đi lạc. Dạy con nhớ chính xác địa chỉ nhà (số nhà, tên khu phố, phường, xã,...) và cả số điện thoại của bố mẹ để nếu chẳng may bé đi lạc sẽ có người liên hệ. Dạy cho bé nhớ họ tên đầy đủ của cả bố và mẹ và ghi nhớ tên thật của chính mình, có rất nhiều gia đình đặt biệt danh cho con và thường xuyên sử dụng cái tên đó khiến bé không biết đâu là tên thật của mình. Điều này rất nguy hại ở trong một số trường hợp cần thiết.
Dạy bé cách nhận biết hành vi xấu
Trẻ nhỏ đôi khi không phân biệt được những điều đúng sai ở xung quanh. Dạy trẻ phân biệt các hành vi tốt xấu để bé có biện pháp phòng tránh, tự bảo vệ cho bản thân. Ví dụ khi con gặp người lạ cố tình theo sát, lại gần, đụng chạm hay dụ dỗ con đi cùng bằng cách cho đồ chơi hay bánh kẹo, con cần tránh xa và lại chỗ đông người để tìm sự giúp đỡ
Nếu có ai đó cố tình đụng chạm vào cơ thể con, hãy hét lớn, bỏ chạy và báo với người lớn, không được giấu giếm. Các hành vi bạo lực cả về thể chất lẫn tâm lý cũng là các hành vi xấu, nếu con phát hiện hãy nói với người lớn để được giúp đỡ.
Và con cũng cần sống trung thực, không theo người xấu thực hiện những hành vi sai trái đối với người khác.
Xem thêm: Dạy kỹ năng sống cho trẻ 8 tuổi: 10 kỹ năng cần thiết
Kỹ năng sống cho bé gái khi bé bắt đầu lớn lên
Ở độ tuổi lên 10 bé đã có những thay đổi về tâm sinh lý nhất định, bé có những nhận thức mới hơn và muốn khẳng định bản thân hơn. Cha mẹ cần quan sát, dành nhiều thời gian tâm sự và chuyện trò cùng con để giúp con đưa ra các lời khuyên đúng nhất.
Kỹ năng nấu nướng
Dạy cho trẻ cách nấu một số món ăn cơ bản để bé có thể tự lo khi ba mẹ vắng nhà. Ban đầu hãy dạy bé cách cầm dao kéo để cắt một số loại củ quả. Học cách cắm cơm, rán trứng, luộc rau. Với các bé lớn hơn có thể dạy cho bé nấu các món ăn phức tạp hơn. Chỉ cho bé cách nêm nếm gia vị và sử dụng các loại dụng cụ nhà bếp phù hợp để chế biến món ăn.
Các kỹ năng này sẽ tạo cho bé thói quen chủ động, bé có thể tự chăm sóc cho mình, thậm chí còn có thể nấu ăn cho cả nhà, phụ giúp bố mẹ. Nhiều bé có khả năng nấu nướng rất tốt, đồng thời cũng giúp bé học được cách kiên nhẫn, tỉ mỉ, tinh tế và có thể phát huy được tài năng sở trường.
Con cần dọn nhà sạch sẽ
Dạy con nếp sống sạch sẽ, ngăn nắp, gọn gàng để bé có thói quen sống sạch, có kỷ luật. Để con tự chủ động dọn dẹp phòng của mình, sắp xếp tủ quần áo, bàn học, lau dọn thường xuyên. Phân chia công việc cho bé để bé cảm thấy có trách nhiệm, con cần dọn nhà cửa một cách gọn gàng, sạch sẽ, lau chùi bàn ghế, dọn nhà vệ sinh.
Một số cha mẹ quá nuông chiều con mà để cho bé có thói sống cẩu thả, luộm thuộm. Đây là một thói quen rất xấu, cần uốn nắn lại cho trẻ từ sớm để bé thay đổi.
Cách phòng vệ khi bị xâm hại
Các bé gái ở tuổi dậy thì luôn có nguy cơ bị xâm hại cao bởi ở độ tuổi này cơ thể của trẻ có sự thay đổi khá rõ rệt. Dạy con cách phòng tránh bằng cách giáo dục giới tính, tự chủ động bảo vệ bản thân mình. Không đi chơi khuya, không sử dụng chất kích thích ở độ tuổi không cho phép và tuyệt đối không đi theo người lạ.
Ở độ tuổi dậy thì nhiều trẻ tò mò về cơ thể, giới tính, sự thay đổi tâm sinh lý cũng khiến các em có suy nghĩ nổi loạn, muốn thể hiện bản thân mình. Cha mẹ cần bên cạnh con để chia sẻ, tâm sự, dạy cho con các kỹ năng phòng chống xâm hại khi cần thiết để con có thể bảo vệ bản thân hay bạn bè của mình. Hãy lắng nghe con chia sẻ và đưa ra lời khuyên, đồng hành bên con dù bất kỳ chuyện gì xảy ra.
Dạy con cách sử dụng băng vệ sinh khi đến tuổi dậy thì
Một kỹ năng quan trọng mà bé gái ở tuổi dậy thì cần được học đó là cách sử dụng băng vệ sinh. Dạy cho con biết dấu hiệu của kỳ kinh và cách con xử lý mỗi khi kỳ kinh xuất hiện như thế nào. Nhiều trẻ không được dạy có tâm lý hoang mang, hoảng sợ khi có biểu hiện của dậy thì mà không dám nói cho cha mẹ biết.
Chuẩn bị tâm lý cho con từ sớm để con có thể tự chuẩn bị sẵn tinh thần và có cách xử lý phù hợp. Chỉ cho con cách sử dụng băng vệ sinh đúng cách, thay mới như thế nào, xử lý chúng ra sao để con có thể chủ động.
Con cần tự tin hơn
Một số bé gái thường hay nhút nhát, ngại, cha mẹ nên khuyến khích con tự tin hơn để khẳng định bản thân. Khuyến khích con ra ngoài giao tiếp cùng bè bạn, tham gia các trò chơi chung và hãy chia sẻ bản thân nhiều hơn. Cha mẹ cần tôn trọng ý kiến và ước mơ của con, cổ vũ con cố gắng biến ước mơ thành sự thật và đưa ra cho con các lời khuyên hữu ích. Được cha mẹ tin tưởng, cổ vũ và đồng hành giúp con có nhiều tự tin hơn, con có thể khẳng định mình trước mọi người mà không hề e ngại.
Học cách bao dung với bản thân
Bao dung với bản thân là điều vô cùng quan trọng đối với các bé gái. Không phải ai sinh ra cũng đã hoàn hảo, việc con mắc lỗi là chuyện vô cùng bình thường. Quan trọng là cách con nhìn nhận, khắc phục và sửa sai như thế nào. Khi mình phạm phải sai lầm con hãy học cách chấp nhận, cố gắng thay đổi và thực hiện lại chúng bằng cách tốt hơn, không nên quá dằn vặt bản thân hay suy nghĩ quá nhiều.
Tự chủ động tha thứ cho bản thân giúp con có thể đứng lên, thay đổi và thực hiện lý tưởng của mình.
Nỗ lực và mạnh mẽ
Dù có là phái yếu nhưng con cũng cần học cách mạnh mẽ đối diện với các khó khăn, thử thách. Không phải lúc nào cha mẹ cũng là người luôn ở bên cạnh và giúp đỡ con cũng như con luôn gặp được sự giúp đỡ từ người khác. Tự mình nỗ lực giúp con trưởng thành, mạnh mẽ và độc lập hơn rất nhiều. Con có thể tự khẳng định bản thân, thể hiện sự bản lĩnh tự tin của mình.
Càng độc lập con càng có thể trưởng thành, không cần phụ thuộc vào người khác và dễ dàng chạm tới ước mơ và thành công hơn.
Nắm được các kỹ năng sống giúp con có thể có được hành trang đầy đủ trước khi bước vào đời một cách tự tin. Dạy kỹ năng sống cho bé gái là những điều cha mẹ cần ưu tiên, hãy phối hợp cùng với nhà trường để có thể mang lại cho con các kiến thức tốt nhất, vững bước trên đường đời.
The Need for Girls' Education- Ngày truy cập: 18/6/2022
https://www.roomtoread.org/literacy-girls-education/girls-education/life-skills/
Life Skills- Ngày truy cập: 18/6/2022
https://guides.womenwin.org/srhr/programme-design/life-skills