Trẻ bị ngộ độc phải làm sao? Phòng ngừa nguy cơ ngộ độc ở trẻ

Nguyên nhân thường gặp khiến trẻ bị ngộ độc là gì

Sau đây là một số nguyên nhân khiến trẻ bị ngộ độc, cha mẹ cần lưu ý để phòng tránh cho trẻ. 

Đầu tiên là ngộ độc thực phẩm do ký sinh trùng: Nguyên nhân là do vi khuẩn và độc tố vi khuẩn, do virus, do ký sinh trùng và do nấm mốc và nấm men trong thực phẩm.

Thứ hai là ngộ độc thực phẩm do thức ăn bị biến chất và bị ôi thiu: Một số loại thực phẩm khi để lâu sẽ xuất hiện nhiều chất độc. Các chất độc này hầu như sẽ không bị phá huỷ hoặc giảm khả năng gây độc khi được đun sôi (ví dụ như dầu mỡ được chiên đi chiên lại nhiều lần,...)

Thứ ba là do ăn phải thức ăn có sẵn chất độc: Một số thực phẩm có chứa độc tố sẵn trong người như khoai tây mọc mầm, nấm độc, cá nóc,... Mẹ tuyệt đối không nên sử dụng các loại thực phẩm này để cho bé ăn. Nếu không nguy cơ bị ngộ độc là rất cao.

Thứ tư là ngộ độc thực phẩm do nhiễm các chất hoá học: Thực phẩm bị ô nhiễm kim loại nặng (thường là những thực phẩm được nuôi trồng và chế biến tại các khu vực mà nguồn nước và nguồn đất bị ô nhiễm kim loại nặng), do sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, do phụ gia sản phẩm và do các chất phóng xạ gây nên. 

Các biểu hiện thường gặp của trẻ bị ngộ độc

Khi trẻ ăn phải các thực phẩm bị nhiễm khuẩn, nhiễm hoá chất hoặc hoặc các yếu tố gây ngộ độc cho trẻ. Các biểu hiện của ngộ độc thường xảy ra sau khi bé ăn uống thực phẩm bị nhiễm độc và thường là một giờ sau đó. Các biểu hiện ngộ độc ở trẻ như sau:

• Bụng bị đau đột ngột.

• Trẻ bị buồn nôn và hay nôn.

• Bé bị đi ngoài nhiều lần, có phân lỏng và có thể lẫn cả máu.

Ngoài bị các dấu hiệu đường tiêu hoá trên, khi bị ngộ độc bé sẽ nôn nhiều và bị đi ra máu. Từ đó trẻ bị mất nước và mất điện giải và có thể dẫn đến truỵ tim mạch. Cha mẹ cần chú ý khi trẻ bị dấu hiệu mất nước. Trẻ nhỏ và đặc biệt là trẻ sơ sinh có thể bị mất nước nghiêm trọng và dẫn đến kiệt sức nhanh, dẫn đến sốc nhiễm khuẩn nếu nguyên nhân là do vi khuẩn gây ra. SAu đây là một số biểu hiện của trẻ đang mất nước, mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay nếu gặp những trường hợp sau:

• Đi tiểu ít.

• Môi, miệng khô.

• Lừ đừ.

• Tay chân yếu.

• Ít nước mắt khi khóc.

• Ngủ gật.

• Mắt trũng.

• Tay chân lạnh.

• Da nhợt nhạt.

• Thở nhanh.

Trẻ bị ngộ độc phải làm sao?

Khi gặp trường hợp bé bị ngộ độc, bố mẹ sẽ xử lý như thế nào? Ngay lập tức bố mẹ hãy ngừng cho trẻ ăn thức ăn bị nhiễm độc đó và thực hiện theo những điều dưới đây. 

Cho trẻ nôn

Nguyên tắc cơ bản nhất khi xác định trẻ bị ngộ độc thức ăn là làm cho chất độc trong người trẻ bị đào thải ra bên ngoài càng nhiều càng tốt. Bố mẹ hãy kích thích cho bé nôn ra thức ăn nhiễm độc bằng cách dùng ngón tay ngoáy vào vòm họng ở phía gốc lưỡi. Nếu bé đang nằm thì hãy đặt bé nằm nghiêng đầu qua một bên để bé tránh hít sặc lúc bé nôn, tránh để thức ăn và nước sặc lại vào phổi. Tuy nhiên, cách này không áp dụng cho trường hợp nôn trong trường hợp ngộ độc axit, xăng dầu,...

Bố mẹ cần chú ý đến lúc trẻ bị nôn và cả những lúc trẻ đang ngủ. Một số trường hợp bé ngủ thiếp đi vì quá mệt nhưng vẫn bị nôn vọt ra. Nôn trong tư thế nằm sẽ rất nguy hiểm vì có thể bị sặc vào mũi và sặc xuống phổi. Nếu trẻ bị sặc lên mũi, mẹ phải tìm cách để hút mũi trẻ, nếu không sẽ dẫn đến khó thở và có thể tử vong.

Bổ sung oresol, chất điện giải

Tiêu chảy và nôn mửa sẽ khiến cơ thể của bé bị mất nước và bị rối loạn điện giải một cách nghiêm trọng. Nếu mẹ không bù nước và chất điện giải cho bé kịp thời, trẻ sẽ bị mệt lả đi, suy kiệt và có thể nguy hiểm tới tính mạng. Chính vì thế, mẹ hãy cho bé uống dung dịch oresol (thuốc có tác dụng bù nước cho người bệnh, dùng để thay thế nước và chất điện giải) uống theo đúng như hướng dẫn của bác sĩ. Mẹ cho bé uống từ từ ít một, không nên uống nhiều trong một lúc. Không nên ép bé uống quá nhiều khiến bé bị nôn vọt ra ngoài dẫn đến kiệt sức. 

Lưu ý: Mỗi lần uống bé vẫn bị nôn và tình trạng đi ngoài vẫn diễn ra nhiều thì mẹ hãy nhanh chóng đưa con tới bệnh viện để bù nước và truyền dịch bằng cách truyền dịch.

Không sử dụng thuốc chống tiêu chảy với trẻ

Khi trẻ bị ngộ độc, mẹ tuyệt đối không được để trẻ uống thuốc cầm tiêu chảy vì nguyên tắc cơ bản nhất đó là tống thức ăn nhiễm độc ra ngoài cơ thể. Có nhiều trường hợp bố mẹ cho trẻ uống thuốc cầm tiêu chảy khiến cho vi khuẩn và độc tố gây ngộ độc thực phẩm bị giữ lại trong hệ tiêu hoá khiến trẻ bị đầy hơi, chướng bụng rất khó chịu. Mọi thuốc cầm tiêu chảy đều phải có chỉ định của bác sĩ, không sử dụng tuỳ tiện để tránh những trường hợp xấu xảy ra. 

Cho trẻ ăn thức ăn mềm

Để giúp đường ruột của bé nhanh hồi phục và hệ men tiêu hoá chóng hồi phục bình thường thì mẹ cần cho trẻ ăn cơm, cháo, súp nghiền,... Đối với những em bé còn bú mẹ thì nên tiếp tục cho bé bú và cho bé bú nhiều hơn so với trước. Mẹ cần tránh cho trẻ ăn những thực phẩm khó tiêu như đồ chiên rán nhiều dầu mỡ, các loại rau, củ, quả,... chưa được nấu chín. Sữa và bơ cũng là những loại thực phẩm mà mẹ cần tránh cho bé ăn trong giai đoạn này. Nguyên nhân là do hiện tại cơ thể đang duy trì trạng thái không dung nạp được lactose, dễ dẫn đến chứng khó tiêu và chướng bụng. 

Tránh hoạt động mạnh

Khi trẻ bị ngộ độc thực phẩm, bé sẽ nôn mửa và tiêu chảy rất nhiều. Chính vì thế cơ thể bé sẽ rất mệt mỏi và sẽ rất dễ bị kiệt sức. Mẹ nên để bé được nghỉ ngơi nhiều hơn để bé nhanh hồi phục. Những hoạt động mạnh trong thời điểm này sẽ làm bé thêm mệt mỏi và có thể dẫn đến những chấn thương không đáng có.

Cho trẻ đi cấp cứu

Nếu bố mẹ thấy trẻ có những biểu hiện sau thì hãy nhanh chóng đưa đến cơ sở y tế gần nhất để các bác sĩ có thể chữa trị.

• Nôn nhiều

• Bỏ bú hoặc không thể uống nước được.

• Mệt mỏi.

• Dịch nôn của bé có vệt máu và ngả sang màu xanh.

• Một số dấu hiệu khác như sốt cao, trong phân có máu, khát nước nhiều hoặc bệnh kéo dài trên 2 ngày.

Nên cho trẻ bị ngộ độc ăn gì?

Ngộ độc là tình trạng khá thường gặp trong cuộc sống, đặc biệt là trẻ nhỏ. Bên cạnh việc bố mẹ biết xử lý kịp thời, việc xây dựng một chế độ ăn hợp lý là một trong những yếu tố quan trọng giúp bé phục hồi. Dưới đây là một số những thực phẩm tốt cho bé khi gặp phải tình trạng ngộ độc.

Xem thêm: Trẻ bị ngộ độc nôn liên tục cần xử lý như thế nào?

Thức ăn loãng

Khi trẻ bị ngộ độc, cha mẹ cần lưu ý chế biến cho trẻ thức ăn dạng loãng như cháo, súp, canh,... Thức ăn dạng này rất dễ ăn, dễ tiêu hoá mà còn có thể bù nước cho trẻ để trẻ nhanh hồi phục.

Hạn chế thực phẩm chứa chất béo và chất xơ 

Khi chuẩn bị nguyên liệu cho bữa ăn nên lựa chọn những thực phẩm chứa ít hàm lượng chất béo, ít chất xơ để giúp hệ tiêu hoá của bé dễ hấp thụ hơn. Mẹ nên ưu tiên những thực phẩm như ngũ cốc, lòng trắng trứng, cơm, khoai tây,... để đưa vào thực đơn của bé.

Trong trường hợp đường ruột của bé đang có vấn đề, việc dung nạp thêm chất béo và chất xơ là cực kỳ khó. Vì vậy mẹ nên hạn chế những thực phẩm này để tránh làm gia tăng gánh nặng cho đường ruột bé.

Chuối

Trong chuối có chứa thành phần kali dồi dào để giảm cảm giác buồn nôn ở bé. Không những thế, chuối còn là thực phẩm dễ tiêu hoá, phù hợp với những trẻ đang bị ngộ độc, cần bổ sung thêm năng lượng. Ngoài việc cho bé ăn chuối như bình thường, mẹ có thể xay sinh tố cho trẻ ăn để khỏi nhàm chán. 

Gừng

Gừng là loại gia vị rất phổ biến với mỗi bữa ăn của người Việt. Gừng có tác dụng hỗ trợ hiệu quả các bệnh lý về đường tiêu hoá mà trẻ thường mắc phải, đặc biệt là về tình trạng ngộ độc thức ăn. 

Khi nấu thức ăn cho bé, mẹ có thể cho thêm chút gừng để làm dịu dạ dày đồng thời làm giảm đi các triệu chứng buồn nôn và khó chịu của trẻ. Ngoài ra, mẹ có thể cho trẻ uống chút nước gừng pha loãng hoặc uống nước ép gừng mật ong nhiều lần trong ngày để mang lại hiệu quả tốt.

Táo

Một trong những thực phẩm rất tốt cho bé khi bị ngộ độc thức ăn đó là táo. Táo luôn là một loại trái cây lý tưởng giúp bé của bạn đối phó với những triệu chứng khó chịu do bị ngộ độc thực phẩm.

Phòng chống ngộ độc ở trẻ

Với tình trạng thực phẩm bẩn và chứa nhiều chất độc nên cha mẹ cần hết sức cẩn thận trong việc chọn lựa và chế biến thức ăn. Mẹ cần lưu ý những điều sau đây để phòng tránh bé không bị ngộ độc.

• Luôn chọn lựa những thực phẩm tươi sống, không bị ôi thiu và còn hạn sử dụng cùng xuất xứ rõ ràng. 

• Tuyệt đối không để lẫn thực phẩm chín với thực phẩm sống để tránh chúng bị trộn lại với nhau.

• Không sử dụng những thức ăn có chứa độc tố như thịt cá nóc, khoai tây đã mọc mầm, thực phẩm bị lên nấm mốc và các loại nấm lạ và các thực phẩm nghi ngờ bị nhiễm độc.

• Không nên để thức ăn đã nấu chín với nhiệt độ nắng nóng quá 2 giờ, đặc biệt là để thức ăn vào mùa hè khi thời tiết nắng nóng.

• Dụng cụ để chế biến thức ăn cho bé phải được rửa sạch sẽ bằng xà phòng và nên được rửa bằng nước ấm để diệt khuẩn.

• Làm chín thức ăn đúng cách và nấu chín ở nhiệt độ phù hợp. Đảm bảo thức ăn phải được nấu chín và đun sôi trước khi bé sử dụng. các loại trái cây cần được ngâm muối và rửa trực tiếp dưới vòi nước đang chảy. 

• Rửa tay bằng xà bông diệt khuẩn trước khi chế biến thức ăn và cho trẻ ăn nhằm ngăn ngừa sự xâm nhập của vi khuẩn qua đường ăn uống.

• Khi đi ăn ở bên ngoài, mẹ cần lựa chọn những nơi đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, tránh những quán ăn nào có nhiều bụi bẩn và ẩm thấp.

• Nhắc nhở trẻ phải rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh và sau khi đi chơi bên ngoài. Nếu bé có thói quen rửa tay vội vàng, mẹ cần kiểm tra lại xem bé đã rửa tay sạch hay chưa. 

Bài viết trên đây đã tổng hợp tất cả những thông tin về tai nạn trẻ bị ngộ độc thường gặp trong cuộc sống hằng ngày. Hy vọng bài viết này mang lại cho bố mẹ những kiến thức bổ ích về cách xử lý và cách phòng tránh để trẻ không mắc phải tai nạn này. Theo dõi website của Monkey để học thêm nhiều kiến thức bổ ích trong việc nuôi dạy trẻ nhé.