zalo
Tổng hợp các dạng đề văn thi vào 10: Mẹo làm bài nhanh chóng, chính xác!
Học tiếng việt

Tổng hợp các dạng đề văn thi vào 10: Mẹo làm bài nhanh chóng, chính xác!

Ngân Hà
Ngân Hà

26/06/20243 phút đọc

Mục lục bài viết

Kỳ thi vào lớp 10 đang đến gần, đây là bước ngoặt quan trọng đánh dấu hành trình học tập cấp THPT của các em học sinh. Môn Ngữ văn luôn là môn học "chủ chốt" trong kỳ thi này, đòi hỏi học sinh phải có kiến thức nền tảng vững vàng và kỹ năng làm bài tốt. Vậy, làm thế nào để chinh phục điểm cao môn Ngữ văn trong kỳ thi vào lớp 10? Hiểu được điều này, bài viết sau đây sẽ tổng hợp các dạng đề văn thi vào 10 phổ biến cùng mẹo làm bài nhanh chóng, chính xác, giúp các em học sinh ôn tập hiệu quả và tự tin bước vào kỳ thi.

Cấu trúc đề thi văn vào lớp 10

Đề thi môn Ngữ văn vào lớp 10 năm 2024 vẫn giữ nguyên cấu trúc 3 phần như năm 2023, bao gồm:

  • Đọc hiểu (3 điểm): Đề thi sẽ sử dụng một văn bản thuộc các thể loại như nghị luận, thông tin, văn học, khoa học,... với các câu hỏi theo mức độ tư duy từ dễ đến khó, kiểm tra kỹ năng đọc hiểu của học sinh.

  • Nghị luận xã hội (3 điểm): Học sinh viết bài nghị luận xã hội khoảng 500 chữ, đảm bảo cấu trúc mở - thân - kết, phân tích và bàn luận về một vấn đề xã hội cụ thể.

  • Nghị luận văn học (4 điểm): Học sinh lựa chọn 1 trong 2 đề:

    • Đề 1: Phân tích, cảm nhận một tác phẩm hoặc đoạn trích trong sách giáo khoa, nêu ảnh hưởng của tác phẩm và rút ra vấn đề văn học hoặc cuộc sống.

    • Đề 2: Giải quyết một tình huống cụ thể bằng kiến thức và trải nghiệm đọc tác phẩm tự chọn.

Cụ thể, cấu trúc đề thi văn vào lớp 10 như sau:

Phần

Nội dung

Điểm

I - Đọc hiểu

- Ngữ liệu chung cho cả 3 câu hỏi có thể nằm trong hoặc ngoài phạm vi SGK Ngữ văn 9.

- Có thể gồm 3 hoặc 4 câu.

3,0

Câu 1

Nêu thông tin về tác giả, tác phẩm/ đoạn trích (xuất xứ, nội dung chính, phương thức biểu đạt,…)

1,0

Câu 2

- Chỉ ra nét nghệ thuật tiêu biểu của đoạn trích.

- Nêu ý hiểu về giá trị biểu đạt của nét nghệ thuật đó.

1,0

Câu 3

- Viết 1 đoạn văn ngắn (tối đa 1/2 trang giấy thi):

+ Thể hiện suy nghĩ của bản thân về vấn đề được nêu ra ở đoạn trích.

+ Thực hiện yêu cầu về kĩ năng viết đoạn/ kĩ năng thực hành tiếng Việt.

1,0

II - Tập làm văn

Gồm hai phần là Nghị luận xã hội và Nghị luận văn học.

7,0

Câu 1 - Nghị luận xã hội

Viết 1 đoạn văn (tối đa 200 chữ, hoặc 12 câu, hoặc 1/2 trang giấy) về một hiện tượng đời sống hoặc một tư tưởng đạo lí.

3,0

Câu 2 - Nghị luận văn học

Viết 1 đoạn văn hoặc bài văn về tác phẩm/đoạn trích đã học trong sách Ngữ văn 9.

4,0

Mẹo làm các dạng đề văn thi vào 10 nhanh chóng, chính xác

Kỳ thi vào lớp 10 đang đến gần, với môn Ngữ văn luôn là thử thách khiến nhiều học sinh lo lắng. Để giúp các em đạt điểm cao trong phần thi này, Monkey sẽ chia sẻ một số mẹo làm các dạng đề văn thi vào 10 nhanh chóng, chính xác:

  • Nắm vững cấu trúc đề thi: Điều đầu tiên và quan trọng nhất là học sinh cần nắm vững cấu trúc đề thi Ngữ văn vào lớp 10. Hiểu rõ các dạng đề, yêu cầu cụ thể của từng phần sẽ giúp các em phân bổ thời gian hợp lý và có chiến lược làm bài hiệu quả.

  • Rèn luyện kỹ năng đọc hiểu: Đọc hiểu là kỹ năng nền tảng để làm tốt các dạng đề văn. Học sinh cần rèn luyện kỹ năng đọc hiểu bằng cách luyện tập thường xuyên với các dạng văn bản khác nhau, chú trọng vào việc nắm bắt nội dung chính, xác định các chi tiết quan trọng, phân tích ý nghĩa của văn bản.

  • Luyện tập làm đề: Luyện tập làm đề là cách tốt nhất để học sinh làm quen với cấu trúc đề thi, rèn luyện kỹ năng làm bài và kiểm tra tốc độ làm bài của bản thân. Cha mẹ và thầy cô nên tạo điều kiện cho học sinh luyện tập nhiều đề thi khác nhau, từ đó rút ra kinh nghiệm và hoàn thiện kỹ năng làm bài.

  • Gợi ý mẹo làm từng dạng đề:

    • Đọc hiểu:

      1. Đọc kỹ đề bài để xác định yêu cầu cụ thể.

      2. Đọc lướt qua văn bản để nắm bắt nội dung chính.

      3. Đọc kỹ từng câu hỏi và gạch chân các từ khóa.

      4. Trả lời câu hỏi theo đúng yêu cầu, ngắn gọn, súc tích.

    • Nghị luận xã hội:

      1. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận.

      2. Lập dàn ý chi tiết trước khi viết bài.

      3. Sử dụng các thao tác lập luận hợp lý.

      4. Kết hợp lý lẽ và dẫn chứng để làm rõ vấn đề.

      5. Rút ra bài học nhận thức và hành động.

    • Nghị luận văn học:

      1. Đọc kỹ tác phẩm hoặc đoạn trích văn bản.

      2. Xác định đúng yêu cầu của đề bài.

      3. Phân tích, cảm nhận tác phẩm theo yêu cầu.

      4. Nêu ý kiến cá nhân một cách sáng tạo.

      5. Kết bài logic, súc tích.

Với những mẹo trên, Monkey tin rằng các em học sinh sẽ có thêm bí quyết để làm các dạng đề văn thi vào 10 nhanh chóng, chính xác và đạt điểm cao trong kỳ thi sắp tới.

Mẹo làm các dạng đề văn thi vào 10 nhanh chóng, chính xác. (Ảnh: Sưu tầm Internet)

Các tác phẩm trọng điểm ôn thi lớp 10 môn văn

Để chuẩn bị cho kỳ thi vào lớp 10 môn Văn, việc ôn tập các tác phẩm trọng tâm là vô cùng quan trọng. Dưới đây là danh sách 19 tác phẩm trọng điểm mà học sinh cần nắm vững:

1. Truyện Kiều:

  • Tác giả: Nguyễn Du

  • Thể loại: Truyện thơ lục bát

  • Nội dung: Tác phẩm xoay quanh cuộc đời chìm nổi, đầy bi kịch của nàng Kiều, một người con gái tài sắc vẹn toàn nhưng gặp nhiều bất hạnh trong xã hội phong kiến. Qua đó, tác giả thể hiện niềm thương cảm sâu sắc cho số phận con người, đồng thời lên án xã hội phong kiến bất công, thối nát.

2. Chuyện người con gái Nam Xương:

  • Tác giả: Nguyễn Dữ

  • Thể loại: Truyền kỳ

  • Nội dung: Tác phẩm kể về cuộc đời của Vũ Nương, một người phụ nữ đức hạnh, nết na nhưng lại phải chịu nhiều oan trái, dẫn đến cái chết đầy thương tâm. Qua đó, tác giả thể hiện niềm thương cảm cho số phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến, đồng thời lên án xã hội phong kiến bất công, trọng nam khinh nữ.

3. Cảnh ngày xuân:

  • Tác giả: Nguyễn Du

  • Thể loại: Thơ thất ngôn bát cú

  • Nội dung: Bài thơ miêu tả cảnh sắc thiên nhiên mùa xuân rực rỡ, tươi đẹp và náo nhiệt. Qua đó, tác giả thể hiện niềm yêu mến thiên nhiên, niềm lạc quan yêu đời và khát vọng về cuộc sống tốt đẹp.

4. Kiều ở lầu Ngưng Bích:

  • Tác giả: Nguyễn Du

  • Thể loại: Thơ thất ngôn bát cú

  • Nội dung: Bài thơ thể hiện tâm trạng buồn tủi, cô đơn, lẻ loi của nàng Kiều khi bị lưu đày ở lầu Ngưng Bích. Qua đó, tác giả thể hiện niềm thương cảm cho số phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến, đồng thời thể hiện sức sống mãnh liệt của tình yêu và khát vọng tự do của con người.

5. Đồng chí:

  • Tác giả: Chính Hữu

  • Thể loại: Thơ lục bát

  • Nội dung: Bài thơ miêu tả tình đồng chí gắn bó keo sơn giữa hai người lính trong kháng chiến chống Pháp. Qua đó, tác giả thể hiện ca ngợi tình đồng chí cao đẹp, là nguồn động lực to lớn giúp con người vượt qua mọi khó khăn, thử thách.

6. Bài thơ về tiểu đội xe không kính:

  • Tác giả: Phạm Tiến Duật

  • Thể loại: Thơ lục bát

  • Nội dung: Bài thơ miêu tả hình ảnh những chiếc xe không kính trên tuyến đường Trường Sơn trong những năm kháng chiến chống Mỹ. Qua đó, tác giả thể hiện ca ngợi tinh thần lạc quan, yêu đời, dũng cảm của những người lính lái xe.

7. Đoàn thuyền đánh cá:

  • Tác giả: Huy Cận

  • Thể loại: Thơ lục bát

  • Nội dung: Bài thơ miêu tả cảnh đoàn thuyền đánh cá ra khơi và trở về. Qua đó, tác giả thể hiện niềm tự hào về vẻ đẹp hùng vĩ của thiên nhiên và sức mạnh lao động to lớn của con người.

8. Bếp lửa:

  • Tác giả: Bằng Việt

  • Thể loại: Thơ lục bát

  • Nội dung: Bài thơ thể hiện tình cảm yêu thương, kính trọng của người cháu dành cho người bà. Qua đó, tác giả thể hiện ca ngợi sự hy sinh thầm lặng của người phụ nữ Việt Nam trong gia đình.

9. Ánh trăng:

  • Tác giả: Nguyễn Duy

  • Thể loại: Thơ lục bát

  • Nội dung: Bài thơ thể hiện sự biến đổi của ánh trăng qua thời gian và không gian. Qua đó, tác giả thể hiện suy ngẫm về cuộc sống, về con người và về sự đổi thay của thời gian.

Các tác phẩm trọng điểm ôn thi lớp 10 môn văn. (Ảnh: Sưu tầm Internet)

10. Làng:

  • Tác giả: Kim Lân

  • Thể loại: Truyện ngắn

  • Nội dung: Tác phẩm kể về cuộc sống của người nông dân trong xã hội Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám. Qua đó, tác giả thể hiện niềm yêu thương, trân trọng đối với người nông dân và lên án xã hội phong kiến bất công, áp bức.

11. Lặng lẽ Sa Pa:

  • Tác giả: Nguyễn Thành Long

  • Thể loại: Truyện ngắn

  • Nội dung: Tác phẩm kể về cuộc gặp gỡ giữa ông họa sĩ già và những con người nơi Sa Pa: cô gái Mèo, bác đánh xe ngựa, ông lão giao thư,... Qua đó, tác giả thể hiện sự trân trọng đối với những con người lao động bình dị, thầm lặng và vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ của Sa Pa.

12. Chiếc lược ngà:

  • Tác giả: Nguyễn Quang Sáng

  • Thể loại: Truyện ngắn

  • Nội dung: Tác phẩm kể về tình cảm cha con thiêng liêng giữa bé Phương và người cha phiêu lưu trong chiến tranh. Qua đó, tác giả thể hiện ca ngợi tình phụ tử cao đẹp và lên án chiến tranh tàn khốc đã chia cắt tình cảm gia đình.

13. Mùa xuân nho nhỏ:

  • Tác giả: Thanh Hải

  • Thể loại: Thơ lục bát

  • Nội dung: Bài thơ miêu tả hình ảnh mùa xuân trong chiến tranh ở một góc rừng nhỏ. Qua đó, tác giả thể hiện ca ngợi sức sống mãnh liệt của thiên nhiên và con người, đồng thời thể hiện niềm tin vào chiến thắng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ.

14. Viếng lăng Bác:

  • Tác giả: Viễn Phương

  • Thể loại: Thơ lục bát

  • Nội dung: Bài thơ thể hiện tình cảm của người dân Việt Nam đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh sau khi Người qua đời. Qua đó, tác giả thể hiện niềm tiếc thương vô hạn và lòng biết ơn sâu sắc đối với vị Cha già dân tộc.

Xem thêm:

  1. VMonkey - Ứng dụng giúp xây dựng nền tảng tiếng Việt vững chắc cho trẻ
  2. Kiến thức trọng tâm trong đề Văn thi THPT Quốc Gia các năm

15. Sang thu:

  • Tác giả: Hữu Thỉnh

  • Thể loại: Thơ lục bát

  • Nội dung: Bài thơ miêu tả cảnh sắc thiên nhiên vào mùa thu và tâm trạng của tác giả trước sự đổi thay của thời gian. Qua đó, tác giả thể hiện suy ngẫm về cuộc sống, về con người và về quy luật tự nhiên.

16. Nói với con:

  • Tác giả: Y Phương

  • Thể loại: Thơ lục bát

  • Nội dung: Bài thơ thể hiện lời khuyên của người cha dành cho con trai về cách sống, cách làm người trong cuộc đời. Qua đó, tác giả thể hiện mong muốn con trai sẽ trở thành một người đàn ông bản lĩnh, có ích cho xã hội.

17. Bên quê:

  • Tác giả: Nguyễn Minh Châu

  • Thể loại: Truyện ngắn

  • Nội dung: Tác phẩm kể về cuộc gặp gỡ giữa người họa sĩ già và người nông dân Lão Hạc. Qua đó, tác giả thể hiện niềm trân trọng đối với người nông dân và lên án xã hội phong kiến bất công, thối nát đã đẩy người nông dân vào bước đường cùng.

18. Những ngôi sao xa xôi:

  • Tác giả: Lê Minh Khuê

  • Thể loại: Truyện ngắn

  • Nội dung: Tác phẩm kể về cuộc sống và chiến đấu của những nữ thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn trong những năm kháng chiến chống Mỹ. Qua đó, tác giả thể hiện ca ngợi tinh thần dũng cảm  của những cô gái trẻ trong công cuộc bảo vệ Tổ quốc.

19. Hoàng Lê Nhất Thống Chí:

  • Tác giả: Ngô Gia Văn Phái

  • Thể loại: Thể văn ghi chép.

  • Nội dung: Bức tranh miêu tả cảnh đoàn quân nhà Tây Sơn chiến thắng trong trận chiến Chi Lăng - Xương Giang. Qua đó, tác giả thể hiện niềm tự hào về chiến thắng oanh liệt của dân tộc trong cuộc kháng chiến chống quân Thanh.

Đây chỉ là danh sách 19 tác phẩm trọng điểm thường xuyên xuất hiện trong đề thi vào lớp 10. Học sinh cần tham khảo thêm các tài liệu ôn tập khác để có thể nắm vững kiến thức và đạt kết quả cao trong kỳ thi.

Ôn thi lớp 10 môn văn hiệu quả với các tác phẩm trọng điểm. (Ảnh: Sưu tầm Internet)

Tổng hợp các đề thi văn vào lớp 10 mới nhất

Để giúp các bạn học sinh có thể cái nhìn tổng quát về các dạng đề văn thi vào 10, Monkey sẽ cung cấp cho bạn các đề thi văn vào lớp 10 mới nhất được tổng hợp và chọn lọc kỹ càng ngay dưới đây.

  1. Đề thi vào lớp 10 môn văn năm 2023 tại Hưng Yên
  2. Đề thi vào lớp 10 môn văn năm 2023 tại Thái Bình
  3. Đề thi vào lớp 10 môn văn năm 2023 tại Hải Phòng
  4. Đề thi vào lớp 10 môn văn năm 2023 tại Khánh Hòa
  5. Đề thi vào lớp 10 môn văn năm 2023 tại Bình Thuận
  6. Đề thi vào lớp 10 môn văn năm 2023 tại Long An

Với những kiến thức và mẹo làm bài được chia sẻ trong bài viết này, hy vọng các thí sinh đã có thêm tự tin để chinh phục các dạng đề văn thi vào 10 sắp tới. Hãy nhớ rằng, ôn thi hiệu quả cần có sự kiên trì và nỗ lực không ngừng. Chúc các bạn học sinh ôn tập tốt và đạt kết quả cao trong kỳ thi!

ĐỪNG BỎ LỠ!!

Chương trình xây dựng nền tảng tiếng Việt theo phương pháp hiện đại nhất.

Nhận ưu đãi lên đến 40% NGAY TẠI ĐÂY!

Ngân Hà
Ngân Hà

Tôi là Ngân Hà (Aly Ngân), biên tập viên đã có hơn 2 năm đảm nhận vị trí Content Marketing chuyên nghiệp, có kiến thức và kinh nghiệm viết bài về lĩnh vực giáo dục và sức khỏe,...

Bài viết liên quan

Trẻ em cần được trao cơ hội để có thể học tập và phát triển tốt hơn. Giúp con khai phá tiềm năng tư duy và ngôn ngữ ngay hôm nay.

Nhận tư vấn Monkey