Ở độ tuổi lên 4, bé vẫn còn nhiều điều chưa nhận thức được rõ ràng. Tuy nhiên nên dạy cho trẻ các kỹ năng sống càng sớm càng tốt bới lúc này các con dễ tiếp thu kiến thức và có hiệu quả tốt nhất. Dưới đây là một số phương pháp dạy kỹ năng sống cho trẻ 4 tuổi qua các bài học thực tế cha mẹ có thể tham khảo.
Dạy trẻ 4 tuổi kỹ năng ứng xử
Giao tiếp ứng xử là kỹ năng vô cùng quan trọng mà cha mẹ cần lưu ý dạy cho con. Con có thể tạo dựng các mối quan hệ, rèn luyện tích cách cởi mở, thân thiện, hòa đồng, có thể thích nghi với nhiều hoàn cảnh sống khác nhau.
Cha mẹ có thể cho bé thực hành giao tiếp trong những tình huống cụ thể. Những tình huống này có thể làm cho bé cảm thấy thân thuộc, gần gũi, không quá xa lạ. Cụ thể, cha mẹ có thể dạy bé qua bé giao tiếp với người thân (ông bà, bố mẹ, anh chị em…), giao tiếp với bạn bè, thầy cô hay người lạ.
Nên cho bé giao tiếp nhiều với mọi người trong gia đình để phát triển khả năng ngôn ngữ, tạo cho bé các môi trường để bé có thể giao tiếp như cho bé ra ngoài chơi cùng các bạn hàng xóm, đi công viên, nhà sách, các trung tâm thương mại hay các khu vui chơi để bé có thể được giao tiếp với nhiều người khác nhau.
Những kỹ năng mà bé học được trong giao tiếp thực tế:
-
Trẻ cần học cách ngoan ngoãn, lễ phép với người lớn tuổi, chào hỏi mọi người một cách thân thiện.
-
Tôn trọng, lịch sự với mọi người
-
Biết xin lỗi, cảm ơn người khác
-
Bé học cách kết bạn, làm quen
-
Có thể bày tỏ quan điểm cá nhân
-
Và giữ khoảng cách khi nói chuyện với người lạ
Dạy trẻ 4 tuổi kỹ năng tự lập
Thói quen tự lập nên hình thành cho bé từ sớm để bé có thể tự giác chăm sóc cho bản thân khi cần thiết. Hãy để cho bé cách tự ăn cơm, tự lựa chọn quần áo, dọn dẹp đồ chơi hay chuẩn bị cặp sách để đi học, tự vệ sinh cá nhân.....
Chủ động làm việc sẽ giúp bé không phụ thuộc quá nhiều vào thầy cô và cha mẹ, dần dần hình thành tính cách nghiêm túc, có kỷ luật và độc lập hơn.
Cha mẹ đừng vì xót con mà nuông chiều bé quá mức, như vậy sẽ tạo cho bé tính ỉ lại, bé không thể tự động làm bất cứ việc gì khi không có người lớn giúp đỡ. Hãy dạy bé một cách nghiêm khắc và công tâm, khen ngợi bé đúng lúc.
Giao nhiệm vụ để bé luyện tập
Hãy giao nhiệm vụ cho bé để bé cảm thấy mình được công nhận và có trách nhiệm hơn với những gì mình cần làm. Phân chia công việc cho tất cả mọi người trong gia đình và ngay cả cho bé để giúp mọi người trở nên gắn kết, yêu thương nhau hơn.
Ở độ tuổi lên 4, cha mẹ có thể yêu cần bé cất gọn đồ chơi sau khi chơi xong, đi vứt rác đúng nơi quy định, phụ bố mẹ mang những vật dễ cầm như có thể cầm bát đũa, bê bát nước chấm, hay các món đồ nhựa, khi dọn cơm và khi ăn xong giúp bố mẹ dọn dẹp.
Tuổi nhỏ con có thể làm các việc nhỏ, phân nhiệm vụ để bé làm việc thường xuyên sẽ tạo cho bé các thói quen, giúp bé có thể tự giác làm việc mà không cần sự nhắc nhở, tạo cho bé thói quen chủ động trong mọi trường hợp.
Tạo quy định, nề nếp trong gia đình
Nếp sống gia đình sẽ giúp bé hình thành các tính cách tốt ngay từ khi còn nhỏ. Thực hiện các nguyên tắc của gia đình sẽ giúp mọi người gắn kết, hòa thuận và làm mọi việc một cách dễ dàng hơn. Đây cũng là một trong những cách dạy kỹ năng sống cho trẻ 4 tuổi giúp bé có thể hiểu rõ được lợi ích của việc sống có quy định, nề nếp.
Bố mẹ và người lớn trong nhà là những người tiên phong thực hiện những quy định này từ đó bé có thể quan sát và học theo. Tạo thói quen sống sạch sẽ, dọn nhà cửa gọn gàng ngăn nắp hay sắp xếp đồ đạc đúng nơi quy định. Sau khi lấy đồ ở vị trí nào thì cất gọn gàng vào đúng vị trí cũ.
Hãy tạo thói quen sinh hoạt điều độ, đúng giờ, khi nào thức dậy, khi nào đi ngủ và sắp xếp thời gian sinh hoạt như thế nào cho hợp lý.
Khi ở nhà bé học được cách cư xử với người lớn như thế nào? Vâng lời ông bà, cha mẹ, người lớn, biết xin lỗi, cảm ơn, biết quan tâm giúp đỡ mọi người…Những thói quen này sẽ giúp bé hình thành một tính cách tốt, khi ra ngoài sẽ được mọi người quý mến và tôn trọng.
Xem thêm: 10+ kỹ năng sống cho trẻ 10 tuổi cha mẹ nên biết
Dạy trẻ 4 tuổi cách bảo vệ bản thân
Kỹ năng này vô cùng quan trọng giúp bé tránh khỏi những nguy cơ bị tai nạn không đáng có. Ở độ tuổi này trẻ con rất hay tò mò nhưng không nhận thức được sự nguy hiểm từ xung quanh. Cha mẹ cần dạy con tự bảo vệ bản thân mình trước các mối nguy hiểm, dạy bé không chơi một mình ở các khu vực sông, hồ, nơi có hố sâu, hay tránh ra cách xa các thiết bị gây mất an toàn như bàn là, bếp nấu, dao, kéo, vật sắc nhọn, dây điện, ổ điện, thang máy,...
Trẻ 4 tuổi đã biết được các cảm giác đau, rát, khó chịu,...hãy nhấn mạnh các điều này và chỉ ra sự nguy hiểm của chúng nếu con không tránh xa các vật dụng này. Hãy tạo các tình huống và hướng dẫn con để con có thể phân biệt và nhận thức được điều này.
Ngoài ra, trẻ nhỏ có nguy cơ bị xâm hại bởi bên ngoài, hãy dạy con cách phòng vệ trước bạo lực hay nguy cơ bị xâm hại. Chỉ con cách xa người lạ, giao tiếp đúng cách, không tự ý đi theo người khác, tìm cách bỏ chạy, tìm sự giúp đỡ và hét to, cầu cứu khi cảm thấy bị đe dọa.
Cha mẹ nên dạy cho con ghi nhớ địa chỉ nhà, thông tin và số điện thoại của bố mẹ để phòng trường hợp con đi lạc, không tìm được đường về. Dạy con cách phân biệt những người nào có thể giúp đỡ con như bảo vệ, chú công an, chạy lại giữa đám đông để tìm kiếm sự giúp đỡ giúp con có thể chủ động và bố mẹ có thể an tâm hơn.
Dạy trẻ làm việc nhóm
Một kỹ năng khác giúp con có thể phối hợp với mọi người tốt hơn đó là làm việc nhóm. Cách đơn giản nhất chính là ba mẹ cùng con dọn dẹp nhà cửa, cùng con chơi các trò chơi đồng đội như lắp ghép, giải đố hay chơi trò chơi đi tìm kho báu…
Cho trẻ tham gia vào các hoạt động ngoại khóa cùng các bạn, để con tham gia các trò chơi mang tính tập thể như kéo co, đá bóng, chạy tiếp sức,...để trẻ biết cách kết hợp với mọi người, có tính đồng đội và sự đoàn kết, biết cách cư xử phù hợp trong nhiều tình huống khác nhau.
Làm việc nhóm giúp con phát huy được khả năng cá nhân, biết cách tranh biện để bảo vệ ý kiến của mình, hiểu được từng vai trò, từng nhiệm vụ trong các hoạt động tập thể. Ngoài ra bé cũng có thể học tập người khác nhờ quan sát thông qua các việc làm chung này, từ đó bé có nhiều kiến thức, phát triển bản thân và tự tin hơn.
Dạy kỹ năng sống cho trẻ 4 tuổi nhờ kiên nhẫn
Dạy trẻ 4 tuổi các kỹ năng sống cần thiết cần thời gian và sự kiên nhẫn của cha mẹ. Trẻ không thể quan sát và thực hiện một lần là có thể ghi nhớ, cha mẹ hãy nhắc nhở và luyện tập cho bé thường xuyên để bé hình thành thói quen và ghi nhớ lâu hơn.
Bé thường hay quan sát người khác và học theo, đặc biệt là những người thân trong gia đình. Cha mẹ là những người đầu tiên nên thực hiện để con có thể noi theo.
Trẻ có thể bắt chước ngay khi đấy nhưng lại dễ quên khi không thực hiện thường xuyên, cha mẹ hãy thật kiên nhẫn chỉ dạy cho bé. Nhiều cha mẹ hay cáu gắt khiến bé bị sợ, dễ xấu hổ và cảm thấy e ngại khi thực hiện, đây là cách dạy con sai lầm. Việc cha mẹ nên làm đó là ngồi lại nói chuyện với con một cách từ tốn, chỉ lại cho con những lỗi sai và cách làm đúng hơn.
Hãy tạo cho bé thói quen chủ động, sau đó chỉnh sửa lại nếu con làm sai và khen ngợi, khuyến khích con để con tự tin, vui vẻ hơn.
Trên đây là các cách dạy kỹ năng sống cho trẻ 4 tuổi bằng các bài học thực tế. Hãy luôn đồng hành cạnh con, luôn kiên nhẫn, động viên và khích lệ trẻ, đồng thời cũng nên nghiêm khắc, không nên nuông chiều con quá mức để con có thể nghiêm túc thực hiện.
Life Skills for Preschool and Things to Teach a 3 & 4 Year Old - Ngày truy cập: 10/6/2022
https://handsonaswegrow.com/parenting-is-childs-play-life-skills/