Ở giai đoạn 12 tuổi trở đi, trẻ bắt đầu vào giai đoạn dậy thì. Lúc này, điều bố mẹ cần làm là dạy những kỹ năng sống cho trẻ 12 tuổi để trang bị cho bé phát triển. Những kỹ năng này là vô cùng cần thiết để giúp bé phát triển toàn diện và tự tin bước vào tuổi trưởng thành. Hãy cùng Monkey tìm hiểu chi tiết về những kỹ năng sống cho trẻ 12 tuổi dưới đây.
Dạy kỹ năng sống cho trẻ 12 tuổi
Lúc còn nhỏ, những đứa trẻ được lớn lên trong sự nâng niu, chăm sóc của cha mẹ, ông bà. Không phải đứa trẻ nào cũng luôn được bố mẹ quan tâm chăm sóc. Vì vậy, cha mẹ nên dạy những kỹ năng sống cho trẻ 12 tuổi để con có thể trang bị những kỹ năng cần thiết khi rời xa tổ ấm của mình.
Ở mỗi độ tuổi khác nhau sẽ có những kỹ năng trang bị khác nhau. Vậy trong giai đoạn trẻ từ 12 tuổi thì cần những kỹ năng nào. Dưới đây, Monkey sẽ chia sẻ đến cho các bạn những kỹ năng sống cho trẻ 12 tuổi phù hợp và giúp trẻ phát triển toàn diện:
Con cần biết cách giao tiếp
Giao tiếp là một trong những kỹ năng thiết yếu giúp bé phát triển cả về ngôn ngữ nói và cách phản xạ trong những tình huống. Để giúp trẻ phát triển trong kỹ năng giao tiếp xã hội, trẻ cần phải biết những nguyên tắc ứng xử như sau:
-
Đối với người lớn tuổi, trẻ phải chào hỏi lễ phép, hỏi thăm sức khỏe. Lúc nói chuyện với người lớn cần dạ thưa và thể hiện một thái độ tôn trọng với người lớn.
-
Dạy trẻ cách nói chuyện với mọi người nên nhìn thẳng vào mắt họ để thấy sự chân thành và cởi mở trong cuộc trò chuyện.
-
Việc cảm ơn hay lời xin lỗi chân thành là rất quan trọng để dạy bé cách nói chuyện lễ phép và có trách nhiệm với bản thân. Khi mọi người tặng quà cho trẻ, trẻ cần cảm ơn một cách chân thành và lịch sự. Tương tự như trẻ phạm lỗi lầm cần phải xin lỗi một cách chân thành để tỏ thái độ hối lỗi.
-
Sử dụng câu hoàn chỉnh để trả lời cuộc đối thoại để thể hiện sự tôn trọng đối phương.
-
Lắng nghe và tôn trọng ý kiến của những người xung quanh và bày tỏ sự đồng cảm với họ. Như vậy trẻ sẽ học cách lắng nghe và biết tôn trọng ý kiến, cảm xúc của mọi người xung quanh.
Dạy trẻ tự giặt đồ
Cha mẹ nên hướng dẫn các con cách tự giặt quần áo. Đây cũng chính là kỹ năng sống cho trẻ 12 tuổi giúp trẻ tự lập sớm nhất. Lúc này, trẻ sẽ học được cách tự chăm sóc bản thân mà không có sự giúp đỡ của người lớn. Ngoài ra, trẻ sẽ biết cách giữ gìn quần áo sạch sẽ hơn và cảm thấy quý trọng quần áo hơn.
Cha mẹ cần hướng dẫn con cách giặt đồ như thế nào, cho đồ nào vào máy giặt, ấn nút nào, phơi quần áo đúng cách. Đây cũng là một trong những cách giúp gia đình thêm gắn kết và hạnh phúc hơn.
Dạy trẻ biết cách nấu ăn
Dạy trẻ nấu ăn sẽ giúp cho trẻ biết quý trọng thức ăn và học cách biết ơn những người đã nấu ăn cho mình. Đây cũng chính là những kỹ năng sống cần thiết cho con có cuộc sống tự lập sau này. Bố mẹ nên bắt đầu dạy trẻ nhặt rau, rửa rau, gọt củ quả, … phụ mẹ nấu ăn trước tiên để bé thích thú với việc nấu ăn. Sau đó sẽ dạy các bé nấu những món ăn đơn giản đến phức tạp.
Việc này sẽ giúp ích cho bố mẹ vì trẻ có thể tự nấu ăn những lúc bố mẹ vắng nhà. Tuy nhiên, bố mẹ cần lưu ý cho trẻ về các nguyên tắc an toàn với lửa, điện và vật sắc nhọn.
Dạy trẻ làm việc nhà
12 tuổi là độ tuổi mà trẻ có thể chất phát triển đầy đủ nên trẻ có thể phụ bố mẹ làm việc nhà. Những việc nhà đơn giản như quét rác, giặt đồ, nấu cơm,… Đây là một trong những kỹ năng sống cho trẻ 12 tuổi cần thiết. Điều này sẽ giúp trẻ trở nên gọn gàng, sạch sẽ hơn. Sau này trẻ trưởng thành thì vẫn giữ được tính gọn gàng, tự lập dù không có bố mẹ bên cạnh nữa.
Dạy trẻ cách sửa chữa đồ đạc đơn giản
Bố mẹ dạy trẻ chữa những đồ đạc đơn giản như xe đồ chơi, búp bê, đồ chơi của bé, … Điều này sẽ giúp trẻ quý trọng những đồ vật mình đang có. Vì sửa chữa rất tốn công sức nên trẻ sẽ chú ý và không cố ý làm hỏng những đồ chơi này nữa.
Nhờ trẻ trông em khi cha mẹ cần
Khi trẻ lớn, bố mẹ có thể nhờ trẻ trông em để phụ giúp cho bố mẹ. Anh em hay chị em trong nhà cùng chơi những trò chơi khác nhau hoặc bố mẹ cũng có thể cho bé học cách chăm trẻ em sơ sinh. Điều này sẽ giúp bé hứng thú hơn trong việc chăm sóc em nhỏ. Điều này sẽ khiến trẻ thương em nhiều hơn và biết rằng em bé rất mỏng manh và cần được bảo vệ. Lúc bố mẹ vắng nhà thì trẻ sẽ trông em tốt hơn.
Dạy trẻ biết bơi phòng chống đuối nước
Việc dạy trẻ biết bơi là điều cần thiết. Ngoài việc phòng chống đuối nước cho trẻ, bơi lội còn giúp trẻ hỗ trợ trẻ phát triển thể chất toàn diện hơn. Đặc biệt, giai đoạn từ 12 tuổi là giai đoạn vàng của sự phát triển chiều cao, tinh thần. Đây cũng là một trong những kỹ năng sống cho trẻ 12 tuổi cần thiết trong sự chuẩn bị cho sự trưởng thành sau này.
Dạy trẻ sơ cứu vết thương
Cũng là độ tuổi hiếu động, trẻ con thường xuyên tham gia các trò chơi mạo hiểm như đuổi bắt, chạy xe đạp, … Vì vậy mà việc trẻ bị thương là điều không tránh khỏi. Lúc này bố mẹ cần dạy con cách trị các vết thương nhỏ. Ngoài ra cần hướng dẫn con phải làm như thế nào khi gặp trường hợp bị thương với vết thương lớn.
Bố mẹ sẽ dạy bé cách cầm máu, vệ sinh vết thương và băng bó. Nhưng tốt nhất, bố mẹ cần giáo dục con trẻ nên chơi đùa như thế nào cho an toàn và tránh gặp những chấn thương không đáng có.
Dạy trẻ cách tự vệ khi gặp nguy hiểm
Việc trẻ bị bạo hành luôn được xã hội đánh giá là vấn đề cấp bách cần được giải quyết càng sớm càng tốt. Vì vậy bố mẹ nên dạy cho trẻ những kỹ năng tự bảo vệ bản thân. Dạy cho trẻ biết rằng cơ thể của bản thân là vô cùng quý giá, bất kỳ ai cũng không có quyền được xâm hại.
Bố mẹ có thể bắt đầu dạy trẻ cách nói “không” khi người lạ dẫn đi chơi hay cho kẹo bánh. Sau đó hãy cho trẻ biết đâu là nơi an toàn và những người an toàn (cảnh sát, thầy cô, … ). Bố mẹ nên cho trẻ nhớ số điện thoại của gia đình hoặc trung tâm khẩn cấp khi gặp các tình huống nguy hiểm.
Sau đó, bố mẹ có thể tạo dựng những tình huống để dạy con cách bỏ chạy khi cảm thấy những nguy hiểm, hét lớn và chạy lại chỗ đông người để tìm kiếm sự giúp đỡ.
Dạy trẻ cách xác định phương hướng khi đi lạc
Dạy trẻ cách xác định phương hướng là một trong những kỹ năng sống cho trẻ 12 tuổi phòng những trường hợp lạc đường. Bố mẹ có thể bắt đầu hướng dẫn cho con xác định phương hướng bằng cách chơi trò chơi săn tìm kho báu.
Sau đó là chỉ con những đường đi về nhà mà trong những lần đi chơi cùng gia đình. Nên hướng dẫn cho trẻ đường từ trường về nhà, đường đi đến siêu thị, … và nên lặp đi lặp lại nhiều lần để con có thể nhớ kĩ hơn. Cuối cùng để con dẫn đường cho mẹ để kiểm tra lại.
Dạy trẻ cách quản lý, sắp xếp thời gian
Quản lý và sắp xếp thời gian là một kỹ năng giúp công việc của bạn trở nên thuận lợi hơn và tránh lãng phí thời gian. Vì vậy mà bố mẹ giúp trẻ thực hiện quản lý, sắp xếp thời gian của bản thân để con có thể tự theo dõi công việc của mình. Trẻ sẽ tự lập hơn mà không cần sự nhắc nhở của bố mẹ.
Dạy trẻ cách chi tiêu, quản lý tiền bạc hợp lý
Kỹ năng sống cho trẻ 12 tuổi tiếp theo là cách chi tiêu và quản lý tiền bạc. Bố mẹ sẽ cho con một khoản tiền riêng của mình. Bố mẹ nên dạy cho trẻ biết cách quý trọng đồng tiền đầu tiên. Sau đó dạy con học cách quản lý tiền bạc giúp con chi tiêu hợp lý hơn và biết cách tiết kiệm tiền bạc cho bản thân sau này.
Bố mẹ có thể dạy trẻ quản lý chi tiêu bằng cách: hãy giải thích cho trẻ chỉ được mua những thứ cần thiết. Những thứ cần khác không quan trọng thì không nên mua, con nên học cách tiết kiệm như đút lợn, sổ tiết kiệm.
Dạy trẻ cách tự đi mua sắm, so sánh giá
Dạy trẻ tự đi mua sắm có thể giúp bố mẹ trong công việc hằng ngày và giúp bé tiết kiệm hơn. Dạy trẻ so sánh giá cả cũng là một cách tư duy toán học thực tế nhất. Sau khi quen với việc so sánh giá cả thì trẻ sẽ không ham những món đồ chơi đắt tiền. Đây cũng là một phương thức hỗ trợ cho trẻ trưởng thành học cách mua sắm thông minh hơn.
Dạy trẻ cách sử dụng phương tiện công cộng
Một cách dạy cho trẻ tự giác và tự lập một cách thông minh nhất là dạy trẻ cách sử dụng các phương tiện công cộng. Thay vì ngày nào bố mẹ cũng phải canh giờ để đưa đón trẻ thì bố mẹ nên đi cùng con trên các phương tiện công cộng. Sau đó hướng dẫn con cách sử dụng các phương tiện ấy như xe bus, taxi, …
Nếu có đi du lịch thì nên cho con trẻ trải nghiệm các phương tiện khác nhau như máy bay, tàu hỏa,… Như vậy sẽ giúp bé chủ động việc đi lại sau khi trưởng thành và có cơ hội học tập, làm việc xa nhà.
Dạy trẻ cách dùng đồ công nghệ thông minh
Ở độ tuổi này, trẻ con còn biết rõ về các đồ dùng công nghệ thông minh hơn cha mẹ. Nhưng để trẻ sử dụng các đồ công nghệ thông minh một cách hợp lý. Ví dụ như tập cho trẻ cách gọi điện cho ông bà, bạn bè và cách hành xử qua điện thoại đúng đắn. Kỹ năng sống cho trẻ 12 tuổi này sẽ giúp cho trẻ có thể tiếp xúc với các đồ dùng công nghệ thông tin một cách đúng đắn và tránh cho trẻ bị nghiện các thiết bị điện tử.
Dạy trẻ kỹ năng điều chỉnh cảm xúc
Điều khó nhất để dạy trẻ đó là điều chỉnh cảm xúc. Vì những đứa trẻ hồn nhiên và đôi khi không khống chế được cảm xúc của bản thân. Bố mẹ thành công trong việc dạy kỹ năng này cho trẻ sẽ gặp rất nhiều lợi ích:
-
Giúp trẻ thông minh hơn trong các mối quan hệ bên ngoài.
-
Dễ tìm kiếm được những người bạn thực sự tốt đối với trẻ.
-
Giúp trẻ điều tiết được cảm xúc khi gặp những tình huống bất ngờ.
-
Giúp trẻ thích nghi với những khó khăn một cách dễ dàng.
Bố mẹ nên bắt đầu điều chỉnh hành vi cơ thể cho trẻ, nếu trẻ tức giận thì hãy cho trẻ thả lỏng cơ thể và hít thở thật sâu. Sau đó là điều chỉnh lại hành vi hành động của bản thân. Như vậy dần dần trẻ sẽ điều khiển được cảm xúc dễ dàng hơn.
Dạy trẻ tự đến trường
Dạy cho trẻ tự đến trường cũng là một trong những cách giúp trẻ tự lập hơn. Trẻ tự đến trường một phần nào đó giúp trẻ xác định được phương hướng. Ngoài ra, trẻ có thể rủ thêm các bạn mình cùng đi học và cùng về nhà. Giúp bé làm quen được nhiều bạn mới và tình bạn thêm bền chặt hơn.
Dạy trẻ nhờ sự giúp đỡ trong trường hợp khẩn cấp
Đôi khi có những trường hợp khẩn cấp xảy ra đối với con của bạn nhưng bạn lại không có ở nhà hoặc để trẻ đi ra ngoài một mình, bị lạc. Vì để tránh tình trạng đó xảy ra, bố mẹ cần phải dạy cho trẻ biết cách nhờ sự giúp đỡ của mọi người xung quanh trong các trường hợp đó. Bố mẹ có thể cho trẻ nhớ số điện thoại của gia đình hoặc số điện thoại của đội cứu nạn hoặc cảnh sát. Trong các trường hợp khẩn cấp, trẻ sẽ chạy đi tìm người lớn và gọi cho bố mẹ hoặc cơ quan liên quan để kịp thời xử lý.
Giáo dục giới tính cho con
Theo quan niệm của một số người xưa, việc giáo dục giới tính cho con từ sớm là việc nhạy cảm vì trẻ còn nhỏ, không nên biết những việc này. Nhưng nếu trẻ biết và hiểu được tình dục, giới tính là gì thì trẻ sẽ nhận thức được điều đó. Bố mẹ nên dạy cho con từ sớm để con hiểu được thế nào là tình dục, giới tính. Từ đó con trẻ sẽ nhận thức được và tự biết cách bảo vệ bản thân mình bởi việc xâm hại tình dục.
Bố mẹ nên dạy cho con các biện pháp phòng tránh thai, mối quan hệ lành mạnh và không lành mạnh, … Ngoài ra, bố mẹ cũng nên dạy con cách đánh giá những tư liệu giới tính, cái nào đúng, cái nào sai, trẻ nên làm gì lành mạnh và phù hợp, …
Kỹ năng sống cho bé trai 12 tuổi
Những bé trai trong độ tuổi này là độ tuổi sắp thay đổi cả về tâm lý và sinh lý. Vì vậy, bố mẹ cần có những kỹ năng sống phù hợp cho bé trai phát triển một cách toàn diện hơn nữa. Dưới đây, Monkey đã tổng hợp được một số kỹ năng sống cho trẻ 12 tuổi dành cho bé trai mà bố mẹ cần biết:
Cư xử lịch thiệp
Cư xử lịch thiệp là những hành động không chỉ thể hiện sự tôn trọng người khác mà còn tôn trọng chính bản thân mình. Nếu không cư xử lịch sự lịch thiệp, bạn có thể khiến mọi người cảm thấy khó chịu khi giao tiếp với mình. Vì vậy bố mẹ cần dạy con cư xử một cách lịch thiệp ngay từ bé.
Nếu muốn trẻ cư xử một cách lịch thiệp thì điều đầu tiên là bố mẹ cần noi gương tốt cho trẻ noi theo. Vì trẻ thường hay có xu hướng bắt chước người lớn rất nhanh. Nên chú ý những hành động nhỏ nhất như mở cửa, nhường chỗ cho người già, …
Bố mẹ cũng có thể giải thích vì sao nên thể hiện thái độ lịch sự trong một việc nào đó. Và nếu bé hành động như vậy thì hãy khen bé, những đứa trẻ rất thích được khen và sau này bé cũng sẽ tiếp tục phát huy rất tốt.
Thể hiện cảm xúc, tình cảm, chia sẻ với người khác
Bố mẹ cũng có thể chia sẻ về tình cảm, cảm xúc của mình cho con nghe. Từ đó bé cũng sẽ hiểu được một phần nào đó tình cảm, cảm xúc đó là như thế nào. Khi ra ngoài cuộc sống, bé sẽ thể hiện cảm xúc, tình cảm với những người xung quanh một cách cởi mở hơn. Kỹ năng sống cho trẻ 12 tuổi này giúp bé trai trở nên thấu hiểu hơn và dành sự quan tâm đến cảm xúc của người khác hơn.
Con cần tôn trọng các bạn gái
Đây là một kỹ năng tuyệt vời khi bố mẹ dạy cho những bé trai cách hành xử với những bạn gái. Người bố nên chủ động dạy con cách hành xử với mẹ và các bạn gái trong lớp. Vì các bạn gái mỏng manh và yếu đuối hơn con trai nên bé trai cần phải hành động tôn trọng và nhẹ hàng với các bạn gái. Ngoài ra, điều này cũng giúp bé trai không bị nhút nhát khi gặp những người phụ nữ không quen biết.
Mạnh mẽ đối diện với thử thách
Bố mẹ nên hướng dẫn cho con trẻ giới tính của mình có sức mạnh như thế nào. Bố mẹ hãy để cho bé tự vượt qua những khó khăn như tự làm bài tập mà không tham khảo, tự mình bê những đồ có khối lượng nặng hơn một chút,... Hoặc cũng có thể, bố mẹ đưa con đến khu vui chơi như leo núi và để cho trẻ tự leo núi một mình. Sau này lớn lên, trẻ sẽ trở nên mạnh mẽ hơn khi đứng trước rất nhiều thử thách khó khăn phía trước.
Tự định hướng cho bản thân mình
Đây cũng là một trong những kỹ năng sống cho trẻ 12 tuổi mà bố mẹ nên dạy cho con. Đặc biệt là người bố sẽ dễ dàng nói chuyện với con trai của mình hơn là người mẹ vì bố sẽ thân thiết hơn với con. Người bố không nhất thiết phải đưa ra các hướng đi cho con mà chỉ nên hỗ trợ, đưa ra các quan điểm sống. Giúp cho các bé trai tìm hiểu và định hướng cho bản thân một cách dễ dàng hơn.
Kỹ năng sống cho bé gái 12 tuổi
Đối với bé gái, độ tuổi 12 này cũng là quá trình chuẩn bị cho sự trưởng thành của một người phụ nữ. Những điều cơ bản để giúp cho bé gái đủ kiến thức để bước đến tuổi trưởng thành hơn. Monkey cũng đã tổng hợp một số kỹ năng sống cho trẻ 12 tuổi phù hợp với bé gái mà bố mẹ cần biết:
Cách sử dụng băng vệ sinh
Bắt đầu từ độ tuổi 12, các bé sẽ phát triển về sinh lý đặc biệt là thời kỳ kinh nguyệt. Mẹ sẽ là người hướng dẫn cho con cách dùng băng vệ sinh, giữ cơ thể sạch sẽ trong kỳ kinh nguyệt. Và nếu con vẫn chưa có kinh thì mẹ sẽ giải thích cho các con các biểu hiện của kinh nguyệt, vì sao lại có kinh nguyệt. Để trẻ nhận thức và sau này bé sẽ quý trọng cơ thể mình nhiều hơn.
Xem thêm:
- Kỹ năng sống cho trẻ dậy thì RẤT QUAN TRỌNG cho cả trai và gái
- Top 5 trò chơi phát triển kỹ năng giao tiếp cho trẻ
Yêu thương bản thân, trân trọng cơ thể
Cũng như cách giáo dục về giới tính, các bé gái cần biết rằng cơ thể của mình là trân quý như thế nào. Hiện nay, việc bé gái tiếp xúc với các phương tiện truyền thông không sạch sẽ dễ dàng. Bố mẹ nên giúp trẻ nhận thức được sự nguy hiểm của các thông tin đó. Bố mẹ có thể giúp bé phát triển cơ thể và giúp bé tự tin hơn chính là những bộ môn thể thao. Sau đó sẽ dạy con cách tôn trọng cơ thể vì cơ thể chỉ thuộc riêng con. Bất kỳ ai cũng không thể xâm phạm được kể cả gia đình, người thân.
Dám nghĩ, dám làm, bước ra vùng an toàn của bản thân
Một cô gái dám nghĩ, dám làm, bước ra vùng an toàn sẽ khiến cho bé có những trải nghiệm mới trong cuộc sống. Điều này sẽ giúp bố mẹ an tâm hơn khi con gái của mình bước vào đời.
Bố có thể dạy con bằng cách phụ mẹ làm việc nhà. Còn mẹ thì có thể làm gương cho con bằng cách thể hiện sự dám nghĩ dám làm trong công việc, thể hiện phong thái lãnh đạo của bản thân. Kỹ năng sống cho trẻ 12 tuổi này giúp trẻ phát triển và hoàn thiện bản thân hơn nữa.
Độc lập, tự tin
Một cô gái độc lập, tự tin là điều mà bố mẹ mong muốn ở những đứa con gái của mình. Bố mẹ dạy cho con cách độc lập ngay từ khi còn nhỏ sẽ khiến cho bé phát triển về trí não và sáng tạo.
Không làm hộ con mọi việc, nên khen ngợi những đứa bé dù là việc nhỏ nhất, cho trẻ giúp mẹ phụ công việc nhà, nên để trẻ có quyền quyết định,… Hãy tin tưởng rằng con của bạn sẽ thực hiện được. Đây cũng chính là một trong những kỹ năng sống cho trẻ 12 tuổi nâng cao sự tự tin và tính độc lập trong cuộc sống.
Trên đây Monkey đã tổng hợp và chia sẻ những kỹ năng sống cho trẻ 12 tuổi cần thiết mà bố mẹ nên dạy cho trẻ. Hy vọng, bài viết này sẽ giúp bố mẹ biết được nên dạy cho con những kỹ năng nào để con có thể phát triển bản thân toàn diện hơn. Và từ đó trang bị cho con trẻ những kiến thức khi bước vào đời. Đừng quên theo dõi trang web Monkey để cập nhật những kiến thức bổ ích để dạy trẻ trưởng thành hơn, hoàn thiện hơn.
9 Essential Life Skills Every Child Should Have by Age 12 - Ngày truy cập 14/06/2022, 9 Essential Life Skills Every Child Should Have by Age 12 - Colour My Learning
12-Year-Old Child Development Milestones - Ngày truy cập 14/06/2022, https://www.verywellfamily.com/12-year-old-developmental-milestones-4171917