Em bé 5 tuổi: Cha mẹ nên dạy thế nào để trẻ phát triển toàn diện?

Giai đoạn 5 tuổi của trẻ có gì đặc biệt?

5 tuổi là thời điểm là trẻ đạt được rất nhiều cột mốc quan trọng. Đây được xem là bước ngoặt quan trọng trong quá trình phát triển về mặt thể chất, nhận thức và ngôn ngữ, cảm xúc. 

Về mặt thể chất

Khi trẻ được 5 tuổi, bộ não của trẻ đã có kích cỡ gần bằng bộ não của người lớn. Sự phát triển nhanh của hệ thần kinh làm tăng khả năng vận động, ghi nhớ và học tập của trẻ.

Chính sự phát triển này giúp cho trẻ có thể thực hiện các quá trình phức tạp như giải quyết vấn đề, sử dụng ngôn ngữ, các loại vận động phức tạp hơn. Đồng thời, khi thực hiện những quá trình phức tạp này, bộ não của trẻ lại phát triển không ngừng. Có thể nói đây là sự tác động 2 chiều. 

Nhận thức của bé 5 tuổi

Bước vào giai đoạn này, trẻ đã bắt đầu ghi nhớ mọi thứ một cách có chủ định. Ví dụ, khi chơi trò chơi đóng vai người bán hàng, trẻ có thể ghi nhớ được các đồ cần bán.  Đồng thời, ở giai đoạn này, khả năng khái quát của trẻ đã tốt hơn giai đoạn trước rất nhiều. 

Ngôn ngữ

Giai đoạn 5 tuổi là giai đoạn mà khả năng ngôn ngữ của trẻ phát triển một cách mạnh mẽ. Ở giai đoạn này, trẻ đã hầu như nắm vững được từ vựng, ngữ âm, ngữ điệu, ngữ pháp.

Ngôn ngữ của em bé 5 tuổi đã mạch lạc, nhuần nhuyễn hơn. Vốn từ của trẻ có thể đạt tới 3.000-4.000 từ. Việc sử dụng ngôn ngữ mạch lạc và nhuần nhuyễn là điều kiện quan trọng để trẻ bước vào lớp 1. 

Cảm xúc

Cảm xúc của trẻ ở giai đoạn 5 tuổi đã ổn định hơn giai đoạn trước rất nhiều. Trẻ đã bắt đầu biết cách điều khiển hành động thông qua hình ảnh cảm xúc. Ví dụ như khi mặc đẹp sẽ được khen xinh và trẻ sẽ vui mừng, từ đó trẻ sẽ muốn mặc đẹp nhiều hơn. 

Mối quan hệ giao tiếp

Nhìn chung mối quan hệ giữa trẻ 5 tuổi và cha mẹ diễn ra rất tốt đẹp, trẻ thường quấn quýt và gắn bó với cha mẹ. Điều này có thể là phương pháp tốt để cha mẹ trở thành một hình mẫu, một tấm gương để trẻ noi theo và học tập.

Hãy nhớ, trẻ em ở giai đoạn 5 tuổi thường sẽ học theo những gì cha mẹ làm chứ không học theo những gì cha mẹ nói. Đồng thời, ở tuổi thứ 5, trẻ đã bắt đầu xuất hiện “tình bạn nhà trẻ”, trẻ có xu hướng thích chơi với bạn này hơn bạn kia. 

Vì sao nên giáo dục trẻ 5 tuổi?

5 tuổi là giai đoạn phát triển vô cùng đặc biệt của trẻ về cả thể chất, nhận thức, ngôn ngữ cảm xúc, hành vi lẫn giao tiếp xã hội. Đây là giai đoạn trẻ sắp kết thúc thời gian học mẫu giáo và dần dần phải làm quen với những sự thay đổi khi bước vào lớp 1. 

Ở giai đoạn này, trẻ đặc biệt nhạy cảm với sự hướng dẫn, dạy dỗ của cha mẹ. Vì vậy, việc giáo dục em bé 5 tuổi là điều vô cùng quan trọng, để trẻ có thể phát triển một cách toàn diện, đồng thời là cách để trẻ dần làm quen với môi trường mới trong tương lai - lớp 1.

Nên dạy em bé 5 tuổi những gì?

Khi trẻ lên 5, ba mẹ có thể dạy con rất nhiều điều trong cuộc sống từ nhận thức, ngôn ngữ, giao tiếp cho đến những cảm xúc của trẻ…

Về mặt Nhận thức cha mẹ có thể dạy trẻ:

• Ghi nhớ địa chỉ nhà, số điện thoại của cha hoặc mẹ (Số đơn giản).
• Nhận biết các chữ trong bảng chữ cái.
• Nhận biết số từ 1 đến 20.
• Ghi nhớ các màu sắc và hình cơ bản.
• Học thuộc các ngày trong tuần và tháng trong năm.
• Ghi nhớ một số bài hát, câu chuyện.

Về mặt ngôn ngữ cha mẹ có thể dạy trẻ:

• Sắp xếp và nói hoàn chỉnh một sự kiện: Bắt đầu, diễn biến, kết thúc.
• Kể và nói được một số đặc tính cơ bản của sự vật. Ví dụ như: Giường rất êm, đất rất cứng, chú mèo rất mềm mại,...
• Biết nói và sử dụng một số từ tiếng anh đơn giản.
• Sử dụng đúng đại từ xưng hô như anh, chị, bác, cô,.. 

Cảm xúc và mối quan hệ giao tiếp cha mẹ có thể dạy trẻ:

• Cách gọi tên cảm xúc của con.
• Cách bày tỏ mong muốn của con.
• Quy tắc khi tiếp xúc với người thân, người quen và người lạ.

Phương pháp dạy em bé 5 tuổi thông minh, phát triển toàn diện

Hiện nay, có rất nhiều phương pháp dạy học em bé 5 tuổi, mỗi phương pháp có một mục tiêu và cách thức hiện khác nhau. Tuy nhiên, các phương pháp này đều hướng đến việc giúp trẻ phát triển toàn diện, trong đó phải kể đến 4 phương pháp sau:

• Phương pháp Montessori: Đây là phương pháp nhằm kích thích sự phát triển vượt bậc của “Trí tuệ thẩm thấu” và khơi dậy những tiềm năng vốn có của trẻ.
• Phương pháp Steiner: Đây là phương pháp thúc đẩy sự liên tưởng, hợp tác và tạo cơ hội giúp trẻ học tập, sáng tạo và phát triển thông qua các hoạt động như múa, hát, đọc truyện, diễn kịch,...
• Phương pháp Reggio Emilia: Đây là phương pháp “Trao quyền tự chủ cho trẻ”, chú trọng vào việc bồi dưỡng khả năng tự tư duy.
• Phương pháp Mother Goose Time: Là phương pháp hướng đến sự phát triển toàn diện của 8 loại hình trí thông minh. 

Lưu ý khi dạy em bé 5 tuổi

Một số lưu ý cha mẹ cần nhớ khi dạy học trẻ 5 tuổi:

Trẻ hay học theo những gì cha mẹ làm

Chính vì em bé 5 tuổi luôn lấy ba mẹ làm gương nên ba mẹ hãy chú ý đến từng cử chỉ, lời ăn tiếng nói và hành động của mình. Con sẽ hình thành những thói quen tốt như đọc sách, biết chào hỏi người lạ, tự lập… nếu ba mẹ cũng thể hiện điều đó trước mặt con. 

Luôn dạy những thứ trong khả năng của con

Ba mẹ hãy nhớ, luôn dạy những thứ nằm trong khả năng của trẻ, không nên dạy quá nhiều thứ và đặt kỳ vọng quá cao vào trẻ, tránh trường hợp gây áp lực cho trẻ và chính bản thân cha mẹ.

Kết hợp giữa việc học tại nhà và hoạt động ngoài trời

Để trẻ hào hứng hơn khi học một kỹ năng, kiến thức mới, cha mẹ nên cân đối và hài hòa giữa việc học tại nhà và các hoạt động ngoài trời. Đồng thời, khi dạy, cha mẹ có thể đặt phần thưởng là món đồ mà trẻ thích hoặc món ăn ngon. 

Xem thêm: Phương pháp dạy trẻ 5 tháng tuổi thông minh, lanh lợi

Hãy trở thành người bạn cùng con

Khi dạy trẻ, hãy trở thành một người bạn cùng trẻ học tập thay vì trở thành người chỉ dẫn, ra lệnh. Đừng phớt lờ cảm xúc, suy nghĩ, ý kiến của trẻ. Hãy nhìn nhận sự cố gắng của trẻ trong quá trình thực hiện, đừng chỉ nhìn vào kết quả.

Kiên trì khi dạy con

Một điều đặc biệt quan trọng khi giáo dục em bé 5 tuổi, cha mẹ hãy bình tĩnh và đừng nổi giận. Đôi khi trẻ sẽ không thể học được ngay kỹ năng, kiến thức mà bạn yêu cầu, việc nổi giận và thúc ép trẻ sẽ chỉ khiến trẻ tránh né việc học và từ chối việc tiếp nhận kiến thức mối. Ngoài ra, việc bạn nổi giận sẽ có thể dẫn đến những tổn thương trong tâm trí trẻ, mà điều này có thể trở thành những tổn thương thời thơ ấu, gây ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ trong tương lai.

Hiểu rõ được đặc điểm của em bé 5 tuổi sẽ giúp ba mẹ thúc đẩy sự phát triển của con tốt nhất. Hãy theo dõi những phương pháp nuôi dạy con - chia sẻ thông tin và kinh nghiệm cùng những cha mẹ khác tại Monkey để giúp con yêu trưởng thành thật khỏe mạnh và hạnh phúc nhé!