Giáo dục giới tính cho trẻ mầm non: 5 nguyên tắc, 3 phương pháp cha mẹ nên biết

Giáo dục giới tính cho trẻ mầm non là gì?

Giáo dục giới tính là một cụm từ được nhắn đến rất nhiều trong thời gian vừa qua. Những vụ xâm hại tình dục trẻ em ngày một lớn với những hậu quả để lại vô cùng thương tâm. Theo Bộ Công an, thông qua những số liệu thống kê năm 2020 cho thấy, trẻ em bị xâm hại tình dục trên cả nước là 1576 trường hợp. Số liệu có thể nhiều hơn bởi tâm lý muốn giữ kín của nhiều gia đình trẻ nhỏ.

Trẻ có thể bị nhiều đối tượng xâm hại. Tuy nhiên bất ngờ nhất trong nhiều vụ người xâm hại trẻ lại chính là những người thân cận trong gia đình hay có quen biết với gia đình của trẻ. Thực tế này khiến mỗi cha mẹ cần phải ý thức được việc giáo dục giới tính và giúp trẻ biết tự bảo vệ mình trước những nguy hiểm đó.

Giáo dục giới tình là gì?

Giáo dục giới tính là một vấn đề nhạy cảm của tất cả mọi người và của cả xã hội. Thông thường những bài học về giáo dục giới tính thường là ở thanh thiếu niên đã gần như hoàn thiện về nhận thức. Tuy nhiên hiện nay độ tuổi trẻ mầm non mới chính là độ tuổi cần quan tâm tới việc giáo dục giới tính.

Theo đó, giáo dục giới tính chính là việc bạn cung cấp những thông tin về giới tính, sự phát triển của cơ thể, các bộ phận sinh dục, quan hệ tình cảm, sức khỏe sinh sản, quyền sinh sản, những thái độ về tình dục ở người... một cách chuẩn xác và minh bạch nhất. Những nội dung giáo dục nhạy cảm này khi giáo dục cho trẻ mầm non cần được khéo léo và dễ hiểu. Cũng chính bởi vậy mà rất ít người hiện nay có ý thức trong việc giáo dục giới tính cho trẻ mầm non.

Trẻ càng được giáo dục giới tính từ sớm càng giúp giảm tối đa tỷ lệ bị xâm hại. Chính vì vậy, tùy vào từng độ tuổi cụ thể của trẻ mà sẽ có những nội dung giáo dục phù hợp nhất để trẻ có thể nhận biết từ từ và mang đến hiệu quả tốt nhất.

Ở độ tuổi mầm non cần giáo dục trẻ những gì về giới tính?

Khi cha mẹ chủ động trang bị kiến thức cho trẻ nhỏ sẽ giúp đảm bảo các thông tin một cách chuẩn xác nhất. Việc cho trẻ tiếp nhận thông tin về giới tính từ những nguồn không chính thống có thể khiến trẻ có những suy nghĩ lệch lạc. Do đó, tùy vào từng độ tuổi cụ thể mà cha mẹ nên cân nhắc và lựa chọn những nội dung giáo dục giới tính như sau:

• Trẻ 2 tuổi: Cha mẹ cần dạy trẻ biết cách nhận biết và gọi tên các bộ phận sinh dục. Đặc biệt, cha mẹ và bé cần có quy tắc chung về vùng riêng tư, ai sẽ là người được chạm và ai là người không được chạm vào vùng đó..

• 2 – 5 tuổi: Cha mẹ cần chia sẻ với trẻ rằng trẻ được tạo ra như thế nào, trẻ có nên và không nên chạm vào người khác không, khi nào trẻ sẽ được chạm vào người khác, có cho người lạ chạm vào người hay không.

Theo đó, nội dung quan trọng nhất mà cha mẹ cần giáo dục giới tính cho trẻ ở độ tuổi mầm non chính là giúp trẻ nhận biết và gọi tên được bộ phận sinh dục. Trẻ và cha mẹ cần thống nhất về vùng cấm trên cơ thể. Dạy trẻ rằng những ai sẽ được chạm vào vùng riêng tư của bé và những ai không được. Đây chính là tiền đề quan trọng để trẻ nhận thức được những kiến thức sơ khai về giới tính.

Vì sao cần giáo dục giới tính cho trẻ mầm non? 

Giáo dục giới tính là một chủ đề cực kỳ quan trọng và cấp thiết. Việc trang bị cho trẻ những kiến thức, kỹ năng về giáo dục giới tính sẽ mang đến vô vàn những lợi ích to lớn như:

Giúp trẻ có thể tự bảo vệ mình

Cha mẹ không thể ở bên trẻ 24/24 để bảo vệ và xử lý mọi nguy hiểm. Do đó, khi trẻ có kiến thức về giới tính và có kỹ năng thì việc tự bảo vệ mình sẽ hiệu quả hơn. Trẻ sẽ biết làm gì khi phải đối diện với người lạ, với những người có ý đồ xấu. Nhất là ở những nơi công cộng, những nơi không có người thân hay cha mẹ đi cùng thì việc giúp trẻ nhận biết và bảo vệ mình là vô cùng quan trọng.

Tránh những hậu quả đáng tiếc sau này

Trên thực tế, chỉ khi những vụ việc đau lòng xảy ra khi các bé bị xâm hại tình dục thì khi đó cha mẹ mới ý thức được việc giáo dục giới tính cho trẻ. Vì vậy với những số liệu về trẻ bị xâm hại, những ca phá thai ở độ tuổi vị thành niên cha mẹ cần có ý thức hơn về việc giáo dục giới tính sớm cho trẻ.

Giảm độ tuổi quan hệ tình dục lần đầu

Quan hệ tình dục là một chủ đề nhạy cảm mà không phải cha mẹ nào cũng thoải mái trao đổi, chia sẻ với trẻ. Chính điều này đã dẫn tới sự tò mò, muốn thử của trẻ. Vì vậy khi cha mẹ có những giáo dục giới tính cho trẻ mầm non thì sẽ giúp giảm độ tuổi quan hệ tình dục lần đầu cho trẻ khi lớn lên.

Đặc biệt việc giáo dục giới tính sớm cho trẻ mầm non cũng giúp trẻ nhận biết được các bệnh nguy hiểm lây truyền qua đường tình dục. Từ đó giúp bé có được sự bảo vệ an toàn nhất.

Giúp bé biết tránh xa các tệ nạn xã hội trong quá trình trưởng thành

Xung quanh bé có rất nhiều nguy hiểm, nhiều tệ nạn. Việc giáo dục giới tính sớm cho trẻ mầm non sẽ giúp cha mẹ có thể yên tâm hơn phần nào khi bé bước vào xã hội. Trẻ sẽ biết được những tệ nạn cần tránh và có được những thái độ dứt khoát với điều đó. Nhất là việc hình thành những kiến thức về giáo dục giới tính sẽ giúp các bé nữ giảm thiểu tối đa những rủi ro có thai ngoài ý muốn khi lớn lên.

Định hướng cho trẻ lối sống lành mạnh

Trẻ ngay từ khi còn nhỏ đã có kiến thức về giới tính, về quan hệ tình dục về các kỹ năng bảo vệ bản thân, về vùng cấm của cơ thể sẽ giúp trẻ có một lối sống lành mạnh hơn. Sự tò mò có thể khiến trẻ rơi vào những điều nguy hiểm. Vì vậy mà khi cha mẹ có ý thức giáo dục giới tính, sẽ giúp trẻ có được kiến thức đầy đủ, biết nhiều điều để từ đó biết giữ gìn và bảo vệ bản thân mình.

Việc giáo dục giới tính sớm cho trẻ khi trẻ ở độ tuổi mầm non là vô cùng quan trọng. Ngay từ bé, khi trẻ được tiếp cận với thông tin chính thống, chuẩn xác sẽ giúp trẻ hình thành hệ nhận thức chuẩn mực nhất. Từ đó không chỉ giúp bảo vệ mình khỏi những nguy hiểm mà còn biết tránh xa những tệ nạn xã hội.

Nguyên tắc giáo dục giới tính cho trẻ mầm non

Nhiều cha mẹ có thể ý thức việc giáo dục giới tính cho trẻ nhưng thường không nói rõ ràng, nói đúng và chi tiết. Đặc biệt nhiều cha mẹ còn có thái độ lảng tránh trước những câu hỏi của trẻ về giới tính. Vì vậy để đảm bảo trẻ có đầy đủ những nhận thức, kỹ năng về giới tính, cha mẹ cần đảm bảo các nguyên tắc sau:

• Nguyên tắc trung thực, tương tác hai chiều: Cha  mẹ cần trung thực, chân thành giải đáp mọi thắc mắc của trẻ. Những câu hỏi về giới tính cần được giải đáp đúng nhất để hình thành những kiến thức đúng chuẩn cho trẻ. Ngoài ra, cha mẹ cũng cần có những sự tương tác hai chiều với bé về vấn đề giáo dục giới tính. Cha mẹ không được ngại ngùng khi “điểm mặt chỉ tên” cho bé các bộ phận sinh dục cũng như những điều cấm kỵ của vùng nhạy cảm.

• Nguyên tắc tin cậy: Cha mẹ cần tạo cho bé cảm giác tin tưởng. Cởi mở mọi chuyện để bế có thể tin tưởng chia sẻ, bé sẽ chủ động đặt câu hỏi, chủ động nghe câu trả lời.

• Nguyên tắc thuần khiết: Không thể hiện thái độ tiêu cực khi giáo dục giới tính cho bé. Nên cho bé hiểu về nhiều mặt của vấn đề để hướng trẻ có được những nhận thức đúng đắn nhất.

• Nguyên tắc tích cực, chủ động: Cha mẹ cần chủ động, tích cực chia sẻ cho trẻ các tình huống nguy hiểm và hướng dẫn bé có cách xử lý hiệu quả nhất. Đặc biệt khi ở trong gia đình, khi ra môi trường ngoài cha mẹ cần lồng ghép các bài học thông qua các sự việc cụ thể.

• Nguyên tắc lặp lại: Mọi kiến thức cha mẹ đều cần có sự nhắc lại để bé nhớ lâu hơn. Độ tuổi mầm non trẻ thường nhanh quên những kiến thức của cha mẹ, người lớn dạy. Vì vậy hãy kiên nhẫn để nhắc lại các kiến thức đó.

Đối với những trẻ đã đi học thì trường cũng cần có những giáo án giáo dục giới tính cho trẻ mầm non bài bản nhất. Nhà trường và cha mẹ sẽ có sự kết hợp dưới các nguyên tắc cơ bản để giúp trẻ được trang bị đầy đủ nhất những kiến thức về giới tính và biết tự bảo vệ mình.

Phương pháp giáo dục giới tính cho trẻ mầm non

Giáo dục giới tính cho trẻ ở độ tuổi mầm non là một vấn đề quan trọng, cấp thiết nhưng lại không dễ gì thực hiện. Bất kể cha mẹ hay nhà trường dường như đều có sự e dè khi nhắc tới vấn đề này. Vì vậy, để có thể thoải mái chia sẻ và giúp trẻ có được đầy đủ nhận thức về giáo dục giới tính cha mẹ có thể lựa chọn những phương pháp như:

• Giáo dục giới tính cho bé tuổi mầm non thông qua các trò chơi, hoạt động vui chơi: Hoạt động vui chơi được coi là một phần quan trọng của trẻ mầm non. Nói vui rằng vui chơi chính là cuộc sống của những đứa trẻ. Chính vì vậy mà cha mẹ có thể tận dụng những khoảng thời gian này để lồng ghép các bài học giáo dục giới tính cho trẻ. Các trò chơi giúp trẻ nhận biết được bộ phận sinh dục, biết được những nguy hiểm hay giáo dục bé những quy tắc riêng cho vùng nhạy cảm chính là những chủ đề mà cha mẹ có thể lựa chọn để tổ chức trò chơi.

• Giáo dục giới tính cho bé mầm non thông qua các sinh hoạt hàng ngày: Trong quá trình sinh hoạt hàng ngày, cha mẹ càng cần nên lồng ghép các bài học giáo dục giới tính cho bé. Những bài học, những kiến thức, những kỹ năng được nhắc lại hàng ngày chắc chắn sẽ mang đến hiệu quả tích cực nhất.

• Giáo dục giới tính cho bé thông qua những hoạt động ngoài trời: Cha mẹ có thể cho trẻ tham gia các buổi lễ, các hoạt động chủ đề giáo dục giới tính. Ngoài ra khi cha mẹ cùng bé có những chuyến du lịch, vui chơi ngoài trời thì cũng cần lồng ghép thêm các bài học giới tính để trẻ chủ động trong việc tiếp thu và hình thành nhận thức đúng đắn nhất. 

Xem thêm: 6 nội dung giáo dục đạo đức cho trẻ mầm non ba mẹ nên biết

Lưu ý khi giáo dục giới tính cho trẻ mầm non

Giáo dục giới tính mang đến vô vàn lợi ích cho trẻ mầm non. Trẻ có được hệ thống kiến thức chuẩn và sớm nhất về giới tính sẽ giúp bé hình thành nhân cách tốt, biết bảo vệ mình trước mọi cám dỗ và sự nguy hiểm của cuộc sống sau này. Vì vậy để giúp việc giáo dục giới tính cho trẻ được hiệu quả cha mẹ cần lưu ý những vấn đề sau:

• Học mọi lúc, mọi nơi: Tận dụng mọi tình huống, mọi hoàn cảnh để lồng ghép bài học về giới tính cho trẻ.

• Kiểm soát nội dung con xem: Có sự kiểm soát những nội dung mà trẻ sẽ tiếp cận trong thực tế, sách vở, tivi, mạng internet...

• Hướng dẫn con sử dụng thiết bị công nghệ an toàn: Ba mẹ cần hướng dẫn trẻ sử dụng điện thoại, ipad... một cách thông minh, nên vào những trang nào, những trang nào cần tránh...

• Chủ động dạy con: Bố mẹ luôn là người chủ động trong việc truyền tải thông tin về giới tính cho trẻ để giúp trẻ có luồng thông tin chuẩn xác và chính thống nhất.

• Thái độ tích cực: Cha mẹ luôn có thái độ nhẹ nhàng, tích cực trước mỗi vấn đề của trẻ, nhất là những sai lầm của trẻ để trẻ có được nhận thức đúng đắn hơn.

Việc giáo dục giới tính cho trẻ mầm non đóng vai trò quan trọng giúp trẻ lớn lên an toàn. Cha mẹ cần có ý thức trong việc chủ động chọn lọc nội dung, thông tin giáo dục cho bé.