Muối photphat: Chi tiết lý thuyết và hướng dẫn giải bài tập

Định nghĩa muối photphat là gì? Phân loại muối photphat

Nội dung bài học muối photphat nằm trong bài 11 “Axit photphoric và muối photphat”. Đây là một trong những nội dung học quan trọng trong chương trình Hóa học 11.

Muối photphat là gì? Muối photphat là muối của axit photphoric. Axit photphoric tác dụng với dung dịch kiềm tạo ra 3 loại muối:

• Muối đihiđrophotphat: NaH2PO4, NH4H2PO4, Ca(H2PO4)2…

• Muối hiđrophotphat: Na2HPO4, (NH4)2HPO4, CaHPO4…

• Muối photphat trung hòa: Na3PO4, (NH4)3PO4, Ca3(PO4)2.

Tính tan - Tính chất vật lý quan trọng của muối photphat

Các muối trung hòa và muối axit của kim loại natri, kali và amoni đều tan trong nước. Với các kim loại khác, chỉ có muối đihiđrophotphat là tan được, ngoài ra đều không tan hoặc ít tan trong nước.

Tính chất hóa học của muối photphat

Tìm hiểu về muối photphat không thể không nhắc đến tính chất hóa học của chúng. Cụ thể các tính chất của muối photphat như sau:

• Muối photphat có đầy đủ các tính chất hóa học của muối.

• Các muối photphat của kim loại kiềm dễ bị thủy phân trong dung dịch tạo môi trường bazơ.

Na3PO4 → 3 Na+ + PO43-

PO43- + H2O → HPO42- + OH-

• Muối axit còn biểu hiện tính chất của axit.

NaH2PO4 + NaOH → Na2HPO4 + H2O

Nhận biết muối photphat như thế nào? 

Thuốc thử để nhận biết ion PO4 (3-) trong dung dịch muối photphat là bạc nitrat.

Thực hiện thí nghiệm: Thêm 3-4 giọt dung dịch bạc nitrat vào 5-6 giọt dung dịch natri photphat đựng trong một ống nghiệm nhỏ. Kết tủa màu vàng xuất hiện ngay lập tức. Kết tủa này không tan trong nước nhưng tan trong dung dịch axit nitric loãng.

Phương trình ion rút gọn như sau:

3 Ag (+) + PO4 (3-) →  Ag3PO4↓ (màu vàng).

Cách điều chế muối photphat

Điều chế muối photphat có 2 cách:

• Cho P2O5 hoặc H3PO4 tác dụng với dung dịch  kiềm.

• Dùng phản ứng trao đổi ion.

Xem thêm: 

• Muối nitrat là gì? Chi tiết lý thuyết và bài tập thực hành
• Muối amoni: Chi tiết lý thuyết và bài tập kèm lời giải

Bài tập về muối photphat SGK Hóa học 11 kèm lời giải chi tiết

Dựa vào những kiến thức lý thuyết về muối photphat, bạn hãy áp dụng để thực hành làm bài tập số 5 trong SGK Hóa học 11, trang 54.

Đề bài bài tập 5 (SGK Hóa học 11, trang 54)

Để thu được muối photphat trung hòa, cần lấy bao nhiêu ml dung dịch NaOH 1,00M cho tác dụng với 50,0ml H3PO4 0,50M?

Gợi ý đáp án:

Ta có: nH3PO4 = 0,05.0,5 = 0,025(mol)

Phương trình phản ứng:

  H3PO4 + 3NaOH → Na3PO4 + 3H2O

Từ phương trình phản ứng suy ra: 

nNaOH = 3nH3PO4 = 3. 0,025 = 0,075 (mol)

V NaOH= n : CM = 0.075 : 1 = 0.075 lít = 75ml.

Trên đây là những kiến thức cơ bản về muối photphat để bạn đọc tham khảo. Chúc các bạn học tập thật tốt! Nhấn “NHẬN CẬP NHẬT” để đọc những thông tin chia sẻ hữu ích sớm nhất từ Monkey bạn nhé!