zalo
Quy trình 5E trong STEAM mầm non: Cách tổ chức hoạt động (có ví dụ thực tế)
Tips học tập

Quy trình 5E trong STEAM mầm non: Cách tổ chức hoạt động (có ví dụ thực tế)

Tham vấn bài viết:
Hoàng Mỹ Hạnh
Hoàng Mỹ Hạnh

Thạc sĩ Ngôn ngữ - Chuyên gia Giáo dục sớm

Tác giả: Ngân Hà

Ngày cập nhật: 14/11/2025

Nội dung chính

Quy trình 5E trong STEAM mầm non là phương pháp dạy học tích cực, giúp trẻ khám phá, trải nghiệm và phát triển toàn diện các kỹ năng khoa học, công nghệ, kỹ thuật, nghệ thuật và toán học. Áp dụng quy trình 5E trong STEAM mầm non sẽ giúp giáo viên tổ chức các hoạt động học tập sinh động, gần gũi với thực tế và phù hợp với khả năng của từng trẻ.

Nghe phiên bản tóm tắt của bài viết tại đây:

Mô hình 5E trong phương pháp giáo dục STEAM

1. Phương pháp STEAM là gì?

Phương pháp STEAM là gì?

Phương pháp STEAM tích hợp 5 lĩnh vực: Science, Technology, Engineering, Art và Mathematics để giúp trẻ học qua trải nghiệm thực tế. Cách tiếp cận này kết hợp tư duy khoa học - kỹ thuật với yếu tố nghệ thuật để tăng khả năng sáng tạo.

Mỗi hoạt động STEAM đều là tình huống gắn với đời sống, yêu cầu trẻ vận dụng kiến thức đa lĩnh vực để giải quyết vấn đề. Nhờ đó, trẻ hiểu sâu hơn và dễ dàng áp dụng vào thực tế thông qua việc quan sát, thử nghiệm và tương tác trực tiếp.

Lợi ích của phương pháp STEAM với trẻ mầm non

Phương pháp giáo dục STEAM mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho sự phát triển toàn diện của trẻ mầm non, như:

  • Giúp trẻ phát triển kỹ năng đặt vấn đề và giải quyết vấn đề thông qua các nhiệm vụ, thí nghiệm và dự án nhỏ.

  • Tăng khả năng tư duy phản biện và kỹ năng truy vấn nhờ việc đặt câu hỏi và tự tìm lời giải.

  • Rèn luyện kỹ năng quan sát khi trẻ phải theo dõi, nhận diện và phân tích sự vật, hiện tượng.

  • Phát triển kỹ năng hợp tác vì trẻ thường làm việc theo nhóm, chia sẻ ý tưởng và cùng tìm giải pháp.

Tìm hiểu thêm: Chương trình giáo dục mầm non mới nhất hiện nay [Toàn diện]

Phương pháp STEAM gồm: Science, Technology, Engineering, Art và Mathematics. (Ảnh: Sưu tầm Internet)

2. Mô hình 5E trong giáo dục STEAM là gì?

Mô hình 5E trong giáo dục STEAM là gì?

Mô hình 5E là quy trình dạy học tích cực giúp trẻ hình thành ý tưởng, giải pháp và phát triển kỹ năng cần thiết cho học tập và cuộc sống. Đây là phương pháp phù hợp với trẻ mầm non, đặc biệt là trẻ mẫu giáo lớn, nhờ ưu tiên trải nghiệm và tương tác.

Mô hình 5E gồm 5 bước: 

  1. Engage (Gắn kết)

  2. Explore (Khám phá)

  3. Explain (Giải thích)

  4. Elaborate (Mở rộng/Áp dụng)

  5. Evaluate (Đánh giá)

Khi áp dụng vào STEAM, quy trình này đóng vai trò kim chỉ nam, giúp các hoạt động trở nên mạch lạc và hiệu quả hơn.

Lợi ích khi áp dụng quy trình 5E trong STEAM mầm non

Quy trình 5E giúp trẻ hệ thống kiến thức mạch lạc, ghi nhớ tốt hơn và hiểu sâu vấn đề thông qua trải nghiệm. Trẻ chủ động tìm giải pháp, từ đó phát triển tư duy và kỹ năng thực hành.

Với giáo viên, 5E giảm áp lực soạn lý thuyết, tăng thời gian cho hoạt động trải nghiệm và khám phá. Quy trình rõ ràng giúp bài học không bỏ sót kiến thức và dễ xác định trọng tâm.

Mô hình này góp phần hình thành thế hệ trẻ linh hoạt, năng động và sáng tạo hơn. Đây cũng là nền tảng giúp trẻ thích nghi tốt với việc học và cuộc sống sau này.

Quy trình 5E giúp trẻ hệ thống kiến thức mạch lạc hơn. (Ảnh: Sưu tầm Internet)

Các bước tổ chức hoạt động cho trẻ theo mô hình 5E (chi tiết)

Giai đoạn 1: Gắn kết/Gây hứng thú (Engage)

Ở bước này, giáo viên tạo sự tò mò bằng câu hỏi, tình huống hoặc hình ảnh thú vị để thu hút trẻ vào chủ đề. Mục tiêu là giúp trẻ kết nối kiến thức cũ với thực tế và sẵn sàng bước vào hoạt động.

Giáo viên có thể đưa ra tình huống gợi mở, đặt câu hỏi mở hoặc giới thiệu nhiệm vụ của bài học. Đồng thời, giáo viên thiết lập quy tắc hoạt động và khuyến khích trẻ nêu ý kiến, đặt câu hỏi để bắt đầu quá trình khám phá.

Giai đoạn 2: Khám phá (Explore)

Ở bước này, trẻ tham gia các hoạt động thực hành, quan sát, thí nghiệm hoặc trò chơi để tự thu thập thông tin. Mục tiêu là giúp trẻ khám phá khái niệm mới qua trải nghiệm trực tiếp và chủ động đặt câu hỏi.

Giáo viên đóng vai trò hướng dẫn, cung cấp gợi ý khi cần và khuyến khích trẻ trao đổi với nhau. Trong quá trình khám phá, giáo viên quan sát, hỗ trợ làm rõ vấn đề và tạo điều kiện để trẻ phân tích, thử nghiệm và tương tác nhiều hơn.

Giai đoạn 3: Giải thích (Explain)

Ở bước này, trẻ trình bày suy nghĩ, chia sẻ phát hiện và thảo luận về những gì đã quan sát. Giáo viên hỗ trợ tổng hợp thông tin, giúp trẻ hiểu sâu hơn và chuẩn hóa kiến thức.

Giáo viên có thể bổ sung thuật ngữ, phân tích hiện tượng và kết nối kiến thức mới với trải nghiệm ở giai đoạn khám phá. Tùy mức độ khó, giáo viên có thể trực tiếp giải thích hoặc chỉ gợi mở để trẻ tự tìm ra câu trả lời.

Mỗi hoạt động STEAM đều là tình huống gắn với đời sống. (Ảnh: Sưu tầm Internet)

Giai đoạn 4: Áp dụng/Mở rộng (Elaborate)

Ở bước này, trẻ vận dụng kiến thức vào tình huống mới thông qua dự án, trò chơi hoặc hoạt động tích hợp như vẽ tranh, tạo mô hình hay kể chuyện. Mục tiêu là giúp trẻ mở rộng hiểu biết và phát triển tư duy linh hoạt.

Giáo viên đóng vai trò hướng dẫn, đặt câu hỏi mở và tạo cơ hội cho trẻ thực hành trong bối cảnh thực tế. Trẻ có thể làm việc nhóm hoặc cá nhân để thể hiện khả năng, qua đó củng cố và mở rộng kiến thức đã học.

Giai đoạn 5: Đánh giá (Evaluation)

Ở bước này, giáo viên quan sát sản phẩm, lời nói và hành vi để nhận xét quá trình học của trẻ. Trẻ cũng có thể tự đánh giá bằng cách chia sẻ điều mình học được.

Giáo viên sử dụng nhiều hình thức đánh giá như sản phẩm học tập, câu hỏi, hoạt động trải nghiệm hoặc tự đánh giá của trẻ. Kết quả giúp điều chỉnh hoạt động dạy học và hỗ trợ từng trẻ đạt mục tiêu phù hợp với khả năng của mình.

Các kế hoạch mẫu áp dụng quy trình 5E trong STEAM mầm non

Đề tài 1: Tách gộp nhóm có số lượng 4 thành 2 nhóm

Giai đoạn

Hoạt động của cô

Hoạt động của trẻ

Mục tiêu

E1: Gắn kết (Engage)

- Chào trẻ, hướng dẫn vận động “Chicken Dance”.

- Chia lớp 3 nhóm, chuẩn bị nguyên liệu, tổ chức trò chơi “Ai thông minh nhất”.

- Tham gia vận động.

- Đếm nguyên liệu, gắn số thẻ, chơi trò chơi theo nhóm.

Thu hút sự chú ý, tạo hứng thú và chuẩn bị tâm thế tham gia hoạt động.

E2: Khám phá (Explore)

- Hướng dẫn trẻ lấy đồ dùng, xếp nắp chai 1 hàng.

- Đặt câu hỏi mở để trẻ tự tách nhóm.

- Quan sát, hỗ trợ khi cần.

- Tách 4 nắp chai/ống hút thành 2 nhóm (theo ý thích và theo yêu cầu).

- Đếm số lượng, gắn thẻ số.

- Trình bày cách tách và gộp lại thành nhóm 4.

Trẻ tự khám phá cách tách - gộp nhóm 4, phát triển kỹ năng quan sát và phân tích.

E3: Giải thích (Explain)

- Tổng hợp các cách tách - gộp.

- Giải thích mối quan hệ giữa các nhóm, chuẩn hóa kiến thức.

- Trình bày phát hiện, lắng nghe giải thích và liên kết kiến thức mới với trải nghiệm.

Củng cố hiểu biết về tách - gộp nhóm, kết nối kiến thức với thực tế.

E4: Củng cố - Mở rộng - Áp dụng (Elaborate)

- Giới thiệu cách tách 4 thành 3 nhóm (1-2-1; 2-1-1; 1-1-2).

- Tổ chức trò chơi “Tìm bạn” và “Sáng tạo cùng bé yêu”.

- Tách/gộp nhóm 4 trong trò chơi.

- Làm con sâu từ nắp chai theo các cách tách (1-3, 2-2), phối màu, đếm và gắn số.

Mở rộng hiểu biết, vận dụng kiến thức vào tình huống mới, phát triển tư duy linh hoạt và sáng tạo.

E5: Đánh giá (Evaluate)

- Nhận xét, khen ngợi, động viên trẻ.

- Đánh giá kết quả chung của tiết học.

- Tham gia trò chơi, lắng nghe phản hồi, củng cố kiến thức tách - gộp nhóm 4.

Ghi nhận sự tiến bộ, điều chỉnh hoạt động phù hợp và củng cố kỹ năng trẻ.

Đề tài 2: Dạy trẻ sắp xếp theo quy tắc 3 đối tượng

Giai đoạn

Hoạt động của cô

Hoạt động của trẻ

Mục tiêu

E1: Gắn kết (Engage)

- Giới thiệu món quà, khám phá cốc.

- Nhắc lại cách gõ đệm bản nhạc trước, 2 động tác (vỗ tay – gõ cốc).

- Hướng dẫn trẻ lấy ghế, cốc và sẵn sàng gõ đệm theo nhạc.

- Chào cô.

- Khám phá món quà.

- Vận động, gõ đệm theo nhạc 2 động tác.

Thu hút sự chú ý, tạo hứng thú và nhắc lại kiến thức cũ (sắp xếp 2 đối tượng).

E2: Khám phá (Explore)

- Chia trẻ thành 2 nhóm.

- Hướng dẫn khám phá các mẫu quy tắc sắp xếp 3 đối tượng.

- Quan sát, hỗ trợ trẻ thảo luận, nhận ra và sao chép mẫu.

- Thảo luận nhóm.

- Khám phá và sao chép mẫu sắp xếp 3 đối tượng.

Trẻ nhận biết quy tắc sắp xếp 3 đối tượng, phát triển kỹ năng quan sát và tư duy lặp lại.

E3: Giải thích (Explain)

- Mời từng nhóm trình bày kết quả.

- Hỏi mở về các đối tượng, cách sắp xếp.

- Giải thích các cách sắp xếp: 1-1-1, 1-2-1, nhấn mạnh lặp lại theo chu kỳ.

- Trình bày cách sắp xếp.

- Nhắc lại và sao chép quy tắc.

- Lắng nghe giải thích của cô.

Củng cố hiểu biết về quy tắc 3 đối tượng, kết nối giữa thực hành và lý thuyết.

E4: Củng cố – Mở rộng – Áp dụng (Elaborate)

- Giới thiệu các cách sắp xếp khác: 2-1-1, 1-1-2.

- Tổ chức trò chơi “Tạo dàn nhạc cụ theo mẫu” và “Bé khéo tay”.

- Quan sát và hướng dẫn trẻ trang trí hoạ tiết theo quy tắc.

- Tham gia trò chơi.

- Sao chép và hoàn thiện quy tắc sắp xếp bằng dụng cụ âm nhạc.

- Trang trí hoạ tiết theo chu kỳ sắp xếp.

Mở rộng khả năng vận dụng quy tắc, rèn kỹ năng sáng tạo, tư duy logic và phối hợp nhóm.

E5: Đánh giá (Evaluate)

- Nhận xét, động viên, khen ngợi.

- Hỏi trẻ chia sẻ cảm xúc và nội dung học tập.

- Trả lời, chia sẻ trải nghiệm.

- Nhắc lại một số nội dung đã học và thực hành.

Ghi nhận sự tiến bộ, củng cố kỹ năng nhận biết và áp dụng quy tắc sắp xếp 3 đối tượng.

Lưu ý khi áp dụng quy trình 5E trong STEAM mầm non

Những lưu ý quan trọng khi triển khai mô hình 5E cho trẻ mầm non:

  1. Hoạt động cần gần gũi, sinh động và phù hợp với khả năng, hứng thú của trẻ.

  2. Giáo viên đóng vai trò hướng dẫn, gợi mở, không giảng giải một chiều.

  3. Kết hợp linh hoạt giữa học và chơi, giữa hoạt động cá nhân và nhóm.

  4. Đảm bảo môi trường học tập an toàn, khuyến khích sự sáng tạo của trẻ.

Monkey Class - Hệ thống quản lý mầm non toàn diện

Monkey Classgiải pháp số toàn diện giúp quản lý mầm non hiệu quảnâng cao chất lượng giáo dục, tích hợp trên đa nền tảng. Nền tảng bao gồm:

  • Website quản trị cho nhà trường và giáo viên, giúp quản lý lớp học, chương trình học, giáo viên, học sinh và phụ huynh.

  • Ứng dụng Monkey Class kết nối giáo viên và phụ huynh, cập nhật thông báo, tin nhắn và hoạt động của trẻ an toàn, bảo mật.

  • Siêu ứng dụng Monkey Junior, hỗ trợ học tập tại nhà qua các bài tập dạng trò chơi, với tiến độ và kết quả được cập nhật nhanh chóng, chính xác. 

Hệ thống giúp quản lý toàn bộ quy trình giáo dục mầm non, đồng thời tạo điều kiện để trẻ học tập vui nhộn, tương tác cao và phụ huynh dễ dàng theo dõi quá trình học của con.

Trải nghiệm Monkey Class ngay hôm nay để nâng cao hiệu quả quản lý, kết nối giáo viên - phụ huynh và tối ưu hóa hoạt động giảng dạy tại trường!

Việc áp dụng đúng quy trình 5E trong STEAM mầm non không chỉ giúp trẻ hứng thú học tập mà còn rèn luyện tư duy phản biện, khả năng giải quyết vấn đề và kỹ năng hợp tác nhóm. Hãy bắt đầu tổ chức các hoạt động theo quy trình 5E để mang đến những trải nghiệm học tập thú vị và hiệu quả cho trẻ mầm non ngay hôm nay.

1. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2021). Chương trình Giáo dục mầm non (Ban hành kèm theo Thông tư ban hành Chương trình Giáo dục mầm non), số 01/VBHN-BGDĐT, ngày 13 tháng 4 năm 2021.

2. Lê Thu Hương - Trần Thị Ngọc Trâm - Lê Thị Ánh Tuyết.(2020). Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình Giáo dục Mầm non (các độ tuổi). Bộ Giáo dục và Đào tạo.

3. Đặng Thành Hưng, Dạy học hiện đại - Lí luận, biện pháp, kĩ thuật”, 2002, Nhà xuất bản Đại học quốc gia Hà Nội.

4. Trần Thị Hằng, Trò chơi phát triển biểu tượng về hình dạng và kích thước cho trẻ mầm non, nhà xuất bản giáo dục việt nam

5. Ths. Nguyễn Thị Thảo Nguyên (2024), Mô hình 5E trong phương pháp STEAM với hoạt động hình thành biểu tượng toán cho trẻ mầm non.

Thông tin trong bài viết được tổng hợp nhằm mục đích tham khảo và có thể thay đổi mà không cần báo trước. Quý khách vui lòng kiểm tra lại qua các kênh chính thức hoặc liên hệ trực tiếp với đơn vị liên quan để nắm bắt tình hình thực tế.

Bài viết liên quan

Đăng ký tư vấn nhận ưu đãi

Monkey Junior

Mới!