5 cách làm đồ chơi STEAM cho trẻ mầm non phát triển tư duy

Quy trình chung khi làm đồ chơi STEAM cho trẻ mầm non

Để tạo ra những món đồ chơi STEAM vừa đơn giản vừa giàu tính giáo dục, phụ huynh và giáo viên có thể tận dụng vật liệu tái chế quen thuộc và thực hiện theo các bước cơ bản sau:

1. Lên ý tưởng: Xác định loại đồ chơi mà trẻ có thể tham gia và học hỏi, ví dụ con quay, rối bóng hay ngôi nhà mini.

2. Chuẩn bị vật liệu: Thu thập các vật liệu tái chế như lõi giấy, bìa carton, nắp chai, chai lọ hoặc đĩa CD cũ.

3. Thiết kế và cắt: Vẽ, đo và cắt vật liệu thành hình khối cần thiết để tạo nên cấu trúc đồ chơi.

4. Lắp ráp: Sử dụng keo dán, băng dính, dây len… để kết nối các chi tiết lại với nhau.

5. Trang trí: Thêm màu sắc, giấy màu hoặc họa tiết để sản phẩm trở nên sinh động và bắt mắt.

6. Tương tác và khám phá: Cùng trẻ trải nghiệm món đồ chơi đã hoàn thành, khuyến khích bé đặt câu hỏi và tìm hiểu nguyên lý hoạt động.

Gợi ý một số cách làm đồ chơi STEAM cho trẻ mầm non dễ, hiệu quả

Để giúp trẻ vừa vui chơi vừa học hỏi, ba mẹ và giáo viên có thể tự tay làm những món đồ chơi STEAM đơn giản từ vật liệu dễ tìm. Dưới đây là một số ý tưởng đồ chơi STEAM dễ làm mà bạn có thể tham khảo:

Chong chóng giấy (Wind Spinner / Pinwheel)

Mục tiêu: Hiểu về lực gió và chuyển động tròn.

Nguyên liệu: Giấy màu, que nhỏ (que kem, que gỗ), kim ghim, nút/chốt.

Cách thực hiện:

1. Cắt giấy thành hình vuông, vẽ đường chéo để chia thành 4 tam giác.

2. Cắt từ các đỉnh vào khoảng 2/3 đường tới tâm.

3. Gập mỗi góc cắt vào tâm và cố định bằng kim ghim vào que gỗ.

4. Treo chong chóng nơi có gió nhẹ để trẻ quan sát chuyển động.

Video hướng dẫn: 

Rối bóng (Balloon Puppet / Balloon Pop-up Toy)

Mục tiêu: Khám phá sự co giãn và áp suất không khí.

Nguyên liệu: Bóng bay, que ống hút, dây, giấy hoặc vải mỏng.

Cách thực hiện:

1. Thổi nhẹ bóng bay tới kích thước vừa phải.

2. Gắn que ống hút phía sau để làm tay cầm.

3. Dán hình vẽ hoặc gương mặt lên bề mặt bóng để biến thành rối.

4. Trẻ có thể đẩy, thả rơi hoặc tác động lên bóng để quan sát sự thay đổi hình dạng.

Video hướng dẫn:

Ngôi nhà mini bằng hộp carton

Mục tiêu: Tìm hiểu về cấu trúc, không gian 3 chiều.

Nguyên liệu: Hộp carton nhỏ, kéo, keo dán, giấy màu.

Cách thực hiện:

1. Cắt hộp carton thành các mặt nhà: mái, tường, cửa, cửa sổ.

2. Gắn các mặt lại bằng keo dán.

3. Trang trí mặt ngoài và bên trong bằng giấy màu, vẽ, dán hình ảnh.

4. Khuyến khích trẻ thử nghiệm mở cửa, lắp ráp lại và đổi cấu trúc khác nhau.

Video hướng dẫn: 

Con gà bằng găng tay (Glove Puppet – Chicken Craft)

Mục tiêu: Kết hợp nghệ thuật và chuyển động.

Nguyên liệu: Găng tay vải hoặc cao su, giấy màu, bông, keo.

Cách thực hiện:

1. Cho găng tay úp ngược, các ngón làm chân, ngón cái làm đầu nếu muốn.

2. Dán mắt, mỏ, cánh từ giấy màu lên găng tay.

3. Nhét bông hoặc vật liệu mềm vào bên trong để tạo hình dáng đầy đặn.

4. Trẻ cử động tay để “gà” di chuyển, phát âm thanh, kể chuyện.

Video hướng dẫn: 

Bức tranh 3D “bước ra ngoài khung” (Pop-Out Picture / 3D diorama)

Mục tiêu: Hiểu khái niệm chiều sâu và không gian.

Nguyên liệu: Giấy/carton, kéo, keo, màu vẽ.

Cách thực hiện:

1. Vẽ hoặc dán hình nền lên tấm giấy làm nền.

2. Cắt các hình vật thể (cây, nhà, người) và gắn phần đáy bằng “chân” giấy (mảnh giấy gấp) để dựng đứng được.

3. Sắp xếp các lớp hình sao cho nhìn như vật thể “bọt ra” khỏi bức tranh.

4. Trẻ quan sát thay đổi khi di chuyển góc nhìn, thử thêm đối tượng mới vào.

Video tham khảo: 

Một số lưu ý khi làm đồ chơi steam cho trẻ

Khi cùng trẻ làm đồ chơi STEAM, phụ huynh và giáo viên nên chú ý một số điểm sau để hoạt động vừa an toàn vừa mang lại hiệu quả giáo dục:

• An toàn là ưu tiên hàng đầu: Chọn vật liệu sạch, không sắc nhọn, không độc hại và phù hợp với lứa tuổi mầm non.

• Đơn giản và dễ thực hiện: Tránh thiết kế quá phức tạp, thay vào đó ưu tiên các hoạt động dễ thao tác để trẻ hứng thú tham gia.

• Khuyến khích trẻ tham gia toàn bộ quy trình: Từ khâu lên ý tưởng, cắt dán, lắp ráp đến trang trí, giúp bé rèn kỹ năng sáng tạo và tính tự lập.

• Linh hoạt trong việc sử dụng nguyên liệu: Có thể tận dụng vật liệu tái chế (hộp giấy, chai nhựa, nắp chai…) để vừa tiết kiệm vừa gắn với ý thức bảo vệ môi trường.

• Kết hợp học và chơi: Luôn lồng ghép các yếu tố khoa học, công nghệ, kỹ thuật, nghệ thuật và toán học vào quá trình chế tạo để trẻ học một cách tự nhiên.

• Tương tác, đồng hành cùng trẻ: Trong khi trẻ thực hiện, người lớn nên đặt câu hỏi, gợi ý để bé suy nghĩ và giải quyết vấn đề thay vì làm hộ.

Kết luận

Qua những gợi ý trên, có thể thấy việc cách làm đồ chơi STEM cho trẻ mầm non không hề khó khăn. Hy vọng với những ý tưởng đơn giản này, ba mẹ sẽ có thêm cách đồng hành cùng con vừa học vừa chơi ngay tại nhà.