Những dấu hiệu nguy hiểm khi trẻ bị ngã cha mẹ cần cực kỳ lưu ý

Những nguyên nhân có thể gây ngã ở trẻ

Tai nạn ngã ở trẻ em chủ yếu là do trẻ không chú ý và sự bất cẩn trong việc trông coi trẻ của người lớn. Có nhiều trường hợp trẻ chỉ bị xây xát ngoài da và không có những dấu hiệu nghiêm trọng, nhưng cũng có rất nhiều trường hợp có dấu hiệu nguy hiểm khi trẻ bị ngã rất nghiêm trọng. Dưới đây là những nguyên nhân có thể có khiến cho bé bị ngã:

• Nhà vệ sinh, phòng tắm: sàn nhà vệ sinh, nhà tắm thường trơn trượt và đọng xà phòng,...trẻ khó giữ thăng bằng nên trẻ bị ngã và có thể gặp nguy hiểm.

• Cầu thang: Do những khu vực cầu thang ở lối thoát hiểm thiếu sáng khiến trẻ bị ngã. Lý do chính là cầu thang bị trơn trượt, trẻ đi không vững hoặc bước hụt cầu thang khiến trẻ bị ngã. Ngoài ra, có thể do cầu thang được làm cùng màu và khiến trẻ bước hụt. 

• Thang máy: Có rất tò mò và thích khám phá, chạy nhảy khi vào thang máy có thể xảy ra nhiều sự cố ngã rất nguy hiểm.

• Những vật dụng trong nhà: Trẻ rất thích đùa nghịch đặc biệt trong nhà, những vật dụng như ghế, giường, bàn, tủ,...trẻ có thể trèo lên và sơ ý bị ngã xuống. Hoặc có thể những đứa trẻ nô đùa và sơ ý va chạm nhau ngã trong khi chơi đùa.

• Sự bất cẩn của người lớn: Do người lớn không trông coi trẻ đúng cách đặc biệt là trẻ dưới 2 tuổi, đối với trẻ lớn người lớn chưa giáo dục đủ sự nguy hiểm của những vật dụng, những nơi có thể khiến trẻ bị ngã.

• Trẻ bị trượt té những nơi trơn trượt: Những nơi trơn trượt cũng khiến trẻ ngã đập đầu xuống đất do trẻ không chú ý và nô đùa những vị trí như nhà tắm, sàn nhà có nước,...

• Bé chạy nhảy nô đùa và có thể va chạm, xô đẩy nhau ở nhà, trường học hoặc tại công viên,...

• Trẻ có thể bị ngã từ trên cao xuống do sở thích leo trèo lên cây, tường, cột nhà, cầu thang và thậm chí là ban công.

Những dấu hiệu nguy hiểm khi trẻ bị ngã cha mẹ cần lưu ý

Phụ huynh cũng không cần quá lo lắng khi trẻ bị ngã nếu không có chấn thương ở những bộ phận nguy hiểm như đầu. Tuy nhiên, nếu xuất hiện những dấu hiệu nguy hiểm khi trẻ bị ngã bố mẹ không được chủ quan. Vì có nhiều trường hợp trẻ bị ngã xuất hiện những chấn thương kín, khó phát hiện. Nếu những dấu hiệu này không được phát hiện kịp thời nhất là trẻ đang bị chấn thương vùng đầu có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.

Trước khi nhận biết những dấu hiệu nguy hiểm khi trẻ bị ngã thì bố mẹ cần biết những yếu tố đánh giá mức độ nặng của vết thương như sau:

• Yếu tố bề mặt trẻ rơi xuống: Nếu bề mặt trẻ bị té ngã cứng, sần sùi và góc cạnh thì khả năng gây chấn thương cao hơn và nguy hiểm hơn. Đối với các bề mặt mềm như thảm, sàn nhà có lót chăn,.. Thì khả năng gây chấn thương bên ngoài thấp hơn nhưng có thể chấn thương kín khó nhận biết.

• Yếu tố độ cao mà trẻ tiếp đất: Độ cao càng lớn thì nguy hiểm khi bé bị té ngã càng giảm. Đối với trẻ dưới 5 tuổi, nếu ở độ cao trên 1,5 m thì sẽ gây những dấu hiệu nguy hiểm khi trẻ bị ngã. Đối với những trẻ lớn hơn thì độ cao trên 2m sẽ gây ra những chấn thương nghiêm trọng.

• Yếu tố có vật dụng va phải: Nếu dưới bề mặt mà trẻ ngã xuống có những vật dụng như đồ chơi có góc cạnh,... sẽ khiến cho thương tích nghiêm trọng, thậm chí là chảy máu nhiều. Những đồ dùng như bàn, ghế góc cạnh và mặt kính sắc nhọn cũng gây nguy hiểm hơn rất nhiều.

Sau khi trẻ bị ngã, các dấu hiệu thương tích có thể xuất hiện ngay lập tức hoặc sau đó vài ngày. Do đó bố mẹ cần quan sát kỹ để có thể kịp thời xử lý những chấn thương do bị ngã gây ra. Dưới đây là những dấu hiệu nguy hiểm khi trẻ bị ngã:

Những dấu hiệu nguy hiểm ngay sau khi trẻ bị ngã

Sau khi xem xét tình hình trẻ bị té, bố mẹ không được bế trẻ lên ngay mà cần nhận biết trẻ có những dấu hiệu nguy hiểm khi trẻ bị ngã ngay sau đó. Trong trường hợp nếu trẻ đang bị ngã ở những vị trí nguy hiểm và khiến cho tình trạng vết thương nặng hơn thì hãy cố gắng bế trẻ nhẹ nhàng để tránh các vết thương nghiêm trọng hơn.

Những dấu hiệu nguy hiểm khi trẻ bị ngã là chấn thương có thể xuất hiện ngay như:

• Trẻ bị ngã đập đầu chảy máu: Ngay sau khi trẻ bị ngã, có thể có những vật sắc nhọn va phải đầu bé và làm bé bị chảy máu. Bố mẹ cần nhanh chóng sơ cứu để có thể cầm máu kịp thời cho trẻ.

• Bé bị ngã gãy xương: Tình trạng gãy xương rất khó xác định khi trẻ bị ngã, thông thường trẻ sẽ đau tại vị trí bị gãy. Bố mẹ có thể nhầm lẫn giữa việc gãy xương và việc trẻ bị đau nhức do va đập mạnh. Vì vậy bố mẹ không nên chủ quan và xem xét tình hình trẻ có gãy xương hay không và sau đó đưa trẻ đi khám nếu có bất thường.

• Bé bị chảy máu đầu, tai, mắt, mũi, miêng: Là dấu hiệu nguy hiểm khi trẻ bị ngã. Tình trạng trẻ bị chảy máu đầu, tai, mũi, mắt, mũi miệng có thể do trẻ va đập những vị trí đó vào các vật dụng làm cho bị chảy máu. Hoặc có thể trẻ bị đập đầu và xuất huyết máu bên trong vô cùng nguy hiểm, do vậy bố mẹ cần thực hiện các biện pháp sơ cứu ngay lập tức và đưa đến cấp cứu.

• Trẻ bị nôn ói: Sau khi trẻ bị ngã, có thể nôn 1 lần vì trẻ bị hoảng hốt sau khi ngã. Bố mẹ không nên chủ quan khi trẻ bắt đầu nôn trên 2 - 3 lần vì lúc này có thể cú va chạm ban nãy đã ảnh hưởng nhiều đến não. Điều cần thiết là bố mẹ cần đưa trẻ đi khám để được chẩn đoán kịp thời.

• Trẻ ngã bất tỉnh: Đây là dấu hiệu nguy hiểm khi trẻ bị ngã, cú va chạm đã làm cho phần đầu của trẻ bị tổn thương, do vậy mà bé bị bất tỉnh ngay sau đó. Bố mẹ hãy thử gọi trẻ xem trẻ còn ý thức hay không, nếu không thì hãy nhanh chóng đưa trẻ đi cấp cứu.

• Trẻ bị lên cơn co giật: Tình trạng co giật là trẻ đang bị chấn thương ở thần kinh sau khi bị ngã, điều này vô cùng nguy hiểm nếu tình trạng này vẫn tiếp tục xảy ra. Phụ huynh cần nhanh chóng đưa trẻ đi khám bệnh và chữa trị kịp thời.

Những dấu hiệu nguy hiểm khi bé bị ngã sau vài ngày

Có nhiều trường hợp những chấn thương không biểu hiện ra ngay sau khi trẻ bị ngã. Do đó bố mẹ cần đặc biệt chú ý và quan sát trẻ liên tục trong suốt 24 - 48 giờ. Nếu trẻ có một trong dấu hiệu nguy hiểm khi trẻ bị ngã và xuất hiện bất thường nào dưới đây, người lớn và bố mẹ cần đưa trẻ đi cấp cứu ngay lập tức vì trẻ có thể đang bị chấn động não:

• Trẻ không tỉnh táo, lơ mơ: Tình trạng trẻ không tỉnh táo, lơ mơ kéo dài, trẻ không đọc sách được, mọi người gọi trẻ không nghe. Đây là một trong những dấu hiệu chấn động não kín và rất nguy hiểm vì nó có ảnh hưởng đến dây thần kinh ý thức.

• Đi đứng không vững: Cơ thể bắt đầu không nghe theo trẻ khiến trẻ đi đứng không vững. Điều này gây các nguy cơ cao bị té ngã liên tục.

• Cảm thấy đau ở khu vực nào đó: Trẻ có cảm giác đau ở khu vực nào đó nhưng chúng không biểu hiện bên ngoài rõ ràng như bầm tím, chảy máu, sưng to,... Điều này có thể trẻ đang bị chấn thương bên trong các cơ quan như xương, dây thần kinh, dây chằng,...

• Ngủ li bì: Sau những cơn va động mạnh, trẻ có thể mệt mỏi và ngủ li bì ngay sau đó. Phụ huynh có thể nghĩ do trẻ mệt nhưng đây cũng là một trong những biểu hiện của chấn động não. Rất khó phát hiện biểu hiện bất thường này nếu trẻ bị ngã vào buổi trưa hoặc vào buổi tối. Do vậy mà người lớn cần quan tâm và theo dõi sát sao hơn.

• Nôi ói: Nếu cơ thể trẻ nôn ói trên 2 - 3 lần, cần đưa trẻ đi cấp cứu ngay lập tức vì chấn thương ở não nghiêm trọng.

• Chán ăn, bỏ ăn: Trẻ bị ngã có thể bị chấn thương ở đầu và mệt mỏi nên trẻ dễ chán ăn và bỏ ăn.

Đối với những trường hợp nhẹ, trẻ bị té ngã có dấu hiệu tỉnh táo, khóc ít, nôn ói khoảng 1 lần duy nhất và sau đó có thể ăn uống bình thường và không có những dấu hiệu nguy hiểm khi trẻ bị ngã bất thường khác. Lúc này phụ huynh có thể an tâm thực hiện các biện pháp sơ cứu cơ bản cho trẻ. Nhưng cũng không nên chủ quan vì có thể biểu hiện sau 1 - 2 ngày mới xuất hiện các biểu hiện như trên. 

Cha mẹ cần làm gì khi trẻ bị ngã có dấu hiệu nguy hiểm?

Khi trẻ bị ngã và xuất hiện một trong các dấu hiệu nguy hiểm như trên, cha mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện càng sớm càng tốt để có thể bảo đảm trẻ được an toàn. Trước khi đưa trẻ đi bệnh viện, cha mẹ có thể tiến hành quan sát xem trẻ bị chấn thương ở đâu nặng và sơ cứu cơ bản để hạn chế tổn thương cho trẻ trước khi đưa trẻ đi cấp cứu. 

Sơ cứu khi đầu trẻ bị trầy rách to và chảy máu không ngừng

Bố mẹ tiến hành cầm máu tạm thời, lấy một ít nước muối sinh lý nồng độ cồn thấp để rửa vết thương bị rách to. Sau đó, sử dụng một cuộn băng gạc hoặc khăn sạch đặt lên vết thương.

Sau khi hoàn tất quá trình sơ cứu, bố mẹ đưa ngay trẻ đến các cơ sở y tế để được chữa trị kịp thời. Nếu vết rách quá to thì trẻ cần được khâu vết rách lại. Chảy máu đầu rất nguy hiểm do vậy bố mẹ không được chủ quan và cần thực hiện những biện pháp sơ cứu ban đầu mới có thể giúp trẻ ngăn chặn sự chuyển biến nặng hơn của vết thương.

Sơ cứu khi trẻ bị gãy xương như thế nào?

Khi trẻ bị ngã, trẻ có biểu hiện la đau nhức cơ các cơ tay, chân dữ dội và khóc toáng lên. Bố mẹ không được bế trẻ lên ngay lập tức vì có thể khiến tình trạng của trẻ nặng thêm. Nếu phụ huynh nghĩ trẻ có thể bị gãy xương, hãy nhanh chóng tiến hành sơ cứu và đưa trẻ đến bệnh viện ngay lập tức. Đối với trường hợp xương xuyên qua da thì mẹ lúc này cần đưa trẻ đi cấp cứu.

Xem thêm: Hướng dẫn cách xử lý khi trẻ bị ngã - Cẩn thận khi trông con

Các bước thực hiện sơ cứu khi trẻ bị gãy xương:

• Nếu vị trí có thể bị gãy xương có quần áo vướng víu, bố mẹ có thể cắt đi những vùng quần áo xung quanh để tìm kiếm chỗ xương gãy. Hãy thật cẩn thận nhẹ nhàng để trẻ không bị đau đớn hơn.

• Để trẻ nằm xuống, đặt lên vùng vết thương bị sưng một miếng gạc hoặc vải sạch. Tuyệt đối không được tự ý nắn xương trở lại và không nên rửa vết thương của trẻ.

• Quấn đá lạnh hoặc gạc lạnh bên trong miếng vải và chườm lên vùng da bị tổn thương. Điều này giúp vùng da được dịu lại và không bị đau đớn. Lưu ý là tuyệt đối không được sử dụng cho trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi vì vùng da của trẻ rất mỏng và có thể gây bỏng lạnh, tổn thương nặng đến vùng da của trẻ.

• Cuối cùng sử dụng một thanh nẹp để ổn định vùng bị thương. Tốt nhất không nên cho trẻ ăn hay uống thuốc trong trường hợp cần phẫu thuật.

Điều quan trọng nhất là bố mẹ cần thực hiện các phương pháp sơ cứu tạm thời để tránh tình trạng các chấn thương nặng hơn. Do vậy, bố mẹ nên thực hiện sơ cứu cho trẻ tại chỗ và gọi cấp cứu để được di chuyển đến các cơ sở y tế kịp thời. 

Lưu ý khi sơ cứu trẻ bị ngã và có dấu hiệu nguy hiểm

Nhiều phụ huynh trong quá trình sơ cứu không đúng cách khiến cho tình trạng của trẻ một trầm trọng hơn. Do vậy, khi mẹ phát hiện dấu hiệu nguy hiểm khi trẻ bị ngã và thực hiện sơ cứu thì mẹ cần lưu ý những điều sau:

• Không được bôi dầu gió: Người lớn thường có quan niệm, dầu gió có thể làm giảm vết bầm, vết sưng,... Tuy nhiên, trẻ bị té ngã bố mẹ sử dụng dầu gió sẽ khiến tình trạng chấn thương thêm nghiêm trọng. Điều này khiến cho quá trình điều trị của bác sĩ thêm khó khăn. Bôi dầu nóng sẽ làm cho các mạch máu day ra khiến trẻ chảy máu liên tục không ngừng.

• Không nên chườm nóng ngay lập tức: Ngay khi trẻ ngã, bố mẹ sợ trẻ lạnh nên thực hiện các bước chườm nóng giúp trẻ dễ chịu. Nhưng trẻ bị ngã, các mạch máu, dây thần kinh còn đang bị chấn động và từ từ hồi phục lại. Ngay lúc này bố mẹ sử dụng biện pháp chườm nóng ngay lập tức khiến cho các mạch máu, dây thần kinh giãn ra khiến tình trạng nặng hơn.

• Không được di chuyển trẻ khi trẻ bị ngã: Trẻ bị ngã bố mẹ chưa phán đoán được tình trạng chấn thương của trẻ đã vội vàng bế trẻ lên là điều không nên làm. Vì có những chấn thương đầu, gãy xương,... khi bị di chuyển sẽ gây các biến chứng lớn hơn và tình trạng chấn thương nặng hơn. Trong trường hợp khẩn cấp cần bắt buộc di chuyển trẻ nhưng cũng cần di chuyển trẻ một cách nhẹ nhàng.

Hạn chế nguy cơ trẻ bị ngã như thế nào?

Điều quan trọng là chúng ta cần là bảo vệ trẻ khỏi những nguy cơ bị ngã cao. Tuy không thể phòng tránh tuyệt đối nhưng phụ huynh có thể giảm thiểu tối đa các nguy cơ gây té ngã ở trẻ em. Dưới đây là những biện pháp phòng tránh phụ huynh cần trang bị hạn chế nguy cơ bị ngã ở trẻ:

• Luôn luôn quan sát trẻ, không để trẻ chơi một mình đặc biệt đối với những trẻ nhỏ tuổi đang trong quá trình tập đứng, tập đi,...

• Cửa số cần lắp khung chắn trẻ trèo lên và ngã ra ngoài, nếu cửa sổ không có những thanh chắn, khung chắn thì cần khoá kỹ nếu không sử dụng.

• Cần chú ý khi cho trẻ nằm võng ngủ không có sự trông coi của người lớn nên trẻ dễ ngã xuống sàn khi thay đổi tư thế. Có thể do võng cột không chắc khiến tuột dây võng và trẻ dễ dàng bị ngã khi đung đưa võng.

• Sử dụng thanh chắn trước cửa hành lang, bậc thang, cầu thang trong nhà,... Điều này hạn chế được việc trẻ chạy nhảy không để ý bị ngã xuống ở độ cao lớn.

• Tránh tình trạng sàn nhà ẩm ướt, nhà vệ sinh cần vệ sinh sạch sẽ và khô thoáng. Việc này hạn chế được việc trẻ vô tình chạy nhảy và trượt chân gây nguy cơ đập đầu cao.

• Nên trải những tấm nệm hoặc những tấm lót dưới chân giường để khi vui đùa trên giường nếu trẻ bị ngã cũng sẽ giảm thiểu khả năng chấn thương.

• Không nên cho trẻ dưới 10 tuổi trông giữ trẻ nhỏ mà không có người lớn, độ tuổi này ở trẻ rất ham chơi, hay lơ là việc trông em nên gia tăng nguy cơ bị ngã nghiêm trọng ở cả 2 trẻ.

• Cần giáo dục trẻ khi trẻ bắt đầu có ý thức, hãy cho trẻ biết những nguyên nhân và hậu quả nghiêm trọng như thế nào khi tai nạn té ngã xảy ra. Ngoài ra, bố mẹ cũng cần giáo dục cho trẻ các cách phòng tránh trẻ có thể tự thực hiện.

Trên đây là những dấu hiệu nguy hiểm khi trẻ bị ngã và cách chăm sóc, phòng tránh trẻ bị ngã mà Monkey đã chia sẻ đến các phụ huynh. Hy vọng, những thông tin này có thể giúp ích cho bố mẹ, người lớn cẩn thận khi chăm sóc và trông nom trẻ an toàn hơn. Đừng quên đăng ký và theo dõi Monkey để được cập nhật liên tục các kiến thức bổ ích về giáo dục và nuôi dạy trẻ.