Điều trị trẻ bị bỏng nước sôi. Cha mẹ cần đặc biệt lưu ý

Nguyên nhân gây ra bỏng nước sôi ở trẻ

Nguyên nhân khiến trẻ bị bỏng nước sôi có rất nhiều. Nhưng chủ yếu là do người trông nom trẻ bất cẩn, không quan sát trẻ sát sao, để trẻ tiếp xúc với những nguy hiểm mà trẻ chưa nhận biết được. 

Làn da của trẻ rất mỏng manh, nhạy cảm nên sức chịu đựng của làn da sẽ không bằng người lớn. Vậy nên khi bé bị bỏng, bé sẽ lâu hồi phục hơn là những người lớn khác. Ngoài bị bỏng nước sôi ra, còn có những nguyên nhân khác khiến trẻ bị bỏng khác như trẻ bị bỏng hóa chất, trẻ bị bỏng do lửa hoặc do pháo hoá,... Nhiều trẻ bị tổn thương nặng đến tận vào xương và thần kinh, không thể phục hồi được. 

Ngoài việc ảnh hưởng đến sức khoẻ, tai nạn bỏng nước sôi còn gây đau đớn, mang lại ám ảnh tâm lý cho bé. Từ đó bé có thể mắc chứng rối loạn tính cách, không thích tiếp xúc và tìm tòi dẫn đến tự kỷ. Bên cạnh đó, vết thương quá lớn và sâu có thể để lại vết sẹo lớn, điều này làm mất thẩm mỹ và sự tự ti khi trẻ lớn lên. Như vậy, sự quan tâm, theo dõi trẻ sát sao chính là một trong những yếu tố quan trọng để đề phòng trẻ không bị những tai bạn như nguy hiểm như vậy. Trẻ nhỏ chưa nhận thức được nguy hiểm nên cha mẹ cần để những tác nhân có thể gây bỏng ở xa, an toàn và ngoài tầm với của trẻ. Trẻ nhận thức được thì nên giáo dục để trẻ biết cách phòng tránh và ý thức được nguy hiểm. 

Các cấp độ trẻ bị bỏng nước sôi

Trẻ bị bỏng càng nặng thì tổn thương càng lớn và càng khó hồi phục và nguy cơ để lại sẹo xấu là rất lớn. Việc phân định trẻ bị bỏng ở cấp độ nào là rất quan trọng, điều này giúp mẹ tìm được cách sơ cứu đúng cách dành cho mỗi trường hợp.

Trẻ bị bỏng ở cấp độ 1: Ở cấp độ này, da chị bị tổn thương ở lớp da trên cùng, tức là lớp biểu bì. Vùng da bị bỏng của trẻ sẽ xuất hiện những biểu hiện như đỏ da, da có thể bị đau rát nhưng trẻ vẫn chịu được, và không xuất hiện phỏng nước. Khi bị bỏng ở cấp độ này, trẻ sẽ tự hết sau vài ngày và thường sẽ không để lại sẹo. 

Trẻ bị bỏng ở cấp độ 2: Đây là cấp độ bỏng nặng ở trẻ, gây đau đớn và rất khó hồi phục. Bỏng cấp độ 2 có thể chia làm 2 trường hợp, là cấp độ 2a và cấp độ 2b. Ở cấp độ 2a da của trẻ sẽ bị đỏ rộp, sưng tấy và có bọng nước xung quanh vết bỏng tuy nhiên lớp tế bào đáy sẽ còn toàn vẹn phần lớn. Ở cấp độ 2b biểu hiện trên da cũng tương tự như ưa nhưng nặng hơn nhưng lớp tế bào đáy đã bị tổn thương nặng, chỉ còn tế bào biểu mô ở phần sâu các nang lông và các tuyến mồ hôi. Ở cấp độ này, trẻ bị tổn thương toàn bộ lớp thượng bì, chỉ còn một phần lớp tế bào đáy. Lúc này xuất hiện nhiều bóng nước được tạo thành để tách lớp thượng bì và trung bì, bé sẽ cảm thấy cực kỳ đau rát đặc biệt là khi bọng nước bị vỡ. 

Trẻ bị bỏng ở cấp độ 3: Ở cấp độ này da sẽ bị tổn thương nặng nề, tổn thương lan đến lớp trung bì và lớp dưới da. Không còn tế bào đáy và cũng không còn lông móng, vết bỏng chuyển sang màu trắng. Nạn nhân sẽ mất cảm giác đau nhức bởi dây thần kinh đã bị tổn thương nặng nề. Ở trường hợp này, trẻ cần được điều trị sớm nhất có thể, nếu kịp thời sẽ không để lại sẹo vĩnh viễn. 

Với cấp độ bỏng 1, các mẹ có thể xử lý tại nhà cho bé dưới sự hướng dẫn của bác sĩ. Tuy nhiên từ cấp độ 2 trở lên và bị bỏng ở các vùng mặt hoặc lan rộng trên cơ thể thì cần đưa trẻ đi cấp cứu y tế càng sớm càng tốt. tuy nhiên trước đó, bố mẹ cần biết cách sơ cứu y tế càng sớm càng tốt càng tốt. Cha mẹ cần sơ cứu đúng cách để bé nhanh hồi phục và hạn chế để lại tổn thương sau này. 

Sơ cứu trẻ bị bỏng nước sôi đúng cách

Nhiều bậc phụ huynh không biết cách xử lý sao cho đúng khi trẻ bị bỏng, điều này khiến vết bỏng của bé trở nên nặng hơn và có thể dẫn đến nhiễm trùng. Dù là ở trường hợp nào, mẹ nên thực hiện sơ cứu trẻ bị bỏng để hạn chế sự tổn thương, giúp vết thương của trẻ được làm sạch và tránh nguy cơ bị bội nhiễm. Dưới đây là các bước hướng dẫn sơ cứu trẻ bị bỏng nước sôi mà bố mẹ nào cũng cần biết.

• Nhanh chóng loại bỏ các tác nhân gây bỏng càng sớm càng tốt bằng cách đưa trẻ ra khỏi vùng nguy hiểm. 

• Cởi bỏ quần áo của trẻ, đặc biệt là với vùng da bỏng và làm mát vết thương với nước mát trong khoảng 20 phút. Điều này làm vết bỏng không ăn sâu vào da, giảm đau và giảng sưng viêm.

• Giữ cho vết bỏng nước sôi của bé sạch sẽ và thông thoáng. Có thể dùng bông băng băng nhẹ lại vết thương để ngăn ngừa bụi bẩn bám vào vết thương nhưng không băng quá chặt khiến vết thương bị bí bách và nhiễm trùng. 

• Không được tự ý bôi các loại thuốc trị bỏng nếu không có sự hướng dẫn của bác sĩ hoặc nghe theo các mẹo chữa trị dân gian như bôi dầu ăn hay ke đánh răng lên vết bỏng.

• Cho trẻ uống nước nhiều hơn để trẻ không bị mất nước khi bị sốc bỏng.

• Nếu trẻ còn tỉnh táo, mẹ nhanh chóng đưa bé đến cơ sở y tế gần nhất để được các bác sĩ thăm khám. Nếu trẻ bị sốc, hãy bế trẻ cao đầu và để trẻ nghiêng qua 1 bên tránh trào ngược thức ăn vào khí quản. Luôn theo dõi tình trạng của trẻ cho đến khi được các bác sĩ và các y tá thăm khám. 

• Bên cạnh việc sơ cấp cứu đúng cách và an toàn, mẹ cần ở bên để động viên, trấn an bé để bé không hoảng loạn, quấy khóc gây cản trở cho quá trình điều trị của các bác sĩ.

Hướng dẫn điều trị trẻ bị bỏng nước sôi đúng cách, an toàn

Trong quá trình điều trị trẻ bị bỏng nước sôi, có rất nhiều điều mẹ cần chú ý để vết thương của trẻ nhanh lành và không bị nhiễm trùng. Sau đây là hướng dẫn điều trị vết bỏng cho trẻ rất hữu ích cho mẹ.

Chăm sóc vết bỏng nước sôi ở trẻ như thế nào?

Sau đây là những nguyên tắc mà mẹ cần hiểu rõ, điều này sẽ giúp mẹ tự tin hơn khi chăm sóc vết bỏng cho bé.

Về sơ cứu: Rửa sạch giảm nhiệt cho mô và nhận định độ sâu của vết thương. Để thực hiện  sơ cứu, điều đầu tiên các bạn phải làm đó là rửa sạch vết bỏng dưới vòi nước đang chảy trong ít nhất 15 phút. Đặc biệt, mẹ không dùng nước đá để chườm cho bé vì nó có thể khiến các mạch máu co lại và máu không thể lưu thông.

Về chống nhiễm trùng: Việc mất lớp da bảo vệ làm vi khuẩn tại chỗ xâm nhập qua vết bỏng vậy nên tuyệt đối không được để bé làm vỡ bọng nước. Mẹ hãy dùng các thuốc kháng sinh dạng bôi hoặc dạng xịt như thuốc silvirin, panthenol, kem biafine và dùng băng gạc không trùng để băng nhẹ vết thương lại.       

Giữ ẩm tối ưu: Đủ độ ẩm sẽ giúp vết thương nhanh lành và đẹp hơn. Hạn chế để lại vết sẹo xấu trên da gây mất thẩm mỹ. Khi thấy vết thương bị rỉ dịch thì mẹ hãy thay băng gạc. Khi vết bỏng khô rồi thì hãy thoa kem hoặc đắp gạc lên trên.

Nắm được 3 điều trên là mẹ đã có thể giúp bé chăm sóc vết bỏng tốt trước khi đưa đến bác sĩ. Mẹ chỉ cần nhớ đầu tiên là phải rửa sạch, sau đó sát khuẩn và chú ý giữ ẩm. Nguyên tắc điều hoà tự nhiên đó là ướt thì cần làm cho khô, còn khô thì cần làm cho ẩm lại. Điều này có nghĩa là vết bỏng đang khô thì cần dưỡng cho vết bỏng ẩm lại, còn vết bỏng đang bị rỉ dịch thì phải dùng gạc để thấm ướt cho khô. 

Trẻ bị bỏng nước sôi bôi thuốc gì để nhanh khỏi?

Các trường hợp bị bỏng nhẹ thường rơi vào cấp độ 1 và cấp độ 2, còn cấp độ 3 thì cực kì nghiêm trọng vì vết bỏng đã lan vào tận trong xương. Ở cấp độ 1 và 2, mẹ có thể sơ cứu tại nhà cho bé và có thể dùng một số loại thuốc sau đây.

• Thuốc giảm đau: Khi bé bị đau nhiều và quấy khóc, mẹ có thể sử dụng paracetamol hoặc các loại thuốc kháng viêm không chứa steroid như ibuprofen, diclofenac,...

• Các thuốc sát trùng ngoài da: Mẹ nên dùng các dung dịch thuốc sát khuẩn như povidone - iodine, cetrimide, chlorhexidine và thoa trực tiếp lên dùng da bị phỏng của bé để giúp bé phòng ngừa nhiễm trùng. 

• Thuốc kháng sinh: Trường hợp bé bị bỏng nhẹ cũng có thể dùng kháng sinh để chủ động ngăn ngừa nguy cơ bị nhiễm trùng và giúp vết thương mau lành do tổn thương bỏng nước sôi gây ra. mẹ nên chọn những loại thuốc kháng sinh có tác dụng tại chỗ với dạng thuốc dùng ngoài da ở dạng thuốc mỡ, thuốc có chứa neomycine, polymycine,... Bác sĩ sẽ chỉ định việc sử dụng thuốc kháng sinh theo liều lượng phù hợp với mức độ bị bỏng của trẻ.

• Các loại thuốc khác: Một số các loại thuốc mỡ, thuốc kem có nguồn gốc từ dược liệu có lợi như nghệ, lô hội,... được sử dụng trong điều trị để mang lại hiệu quả tốt nhất. Một số loại thuốc có thành phần dầu gan cá, oxy kẽm,... có tác dụng điều trị các vết bỏng nông như bỏng xe máy hoặc bỏng nước sôi. 

Chế độ dinh dưỡng khi trẻ bị bỏng nước sôi

Bên cạnh việc chăm sóc vết thương thì chế độ dinh dưỡng của bé trong những ngày này cũng rất quan trọng. Đây là một trong những yếu tố quan trọng quyết định tốc độ hồi phục của vết thương,.

Mẹ cần bổ sung cho bé những dưỡng chất quan trọng giúp phục hồi vết bỏng như thực phẩm chứa protein, thực phẩm chứa vitamin A, vitamin C, vitamin E, thực phẩm giàu kẽm,...  Một số món tiêu biểu mẹ có thể lựa chọn để đưa vào thực đơn như thịt nạc heo, cá hồi, cá mòi, cá thu, ớt chuông, bông cải xanh,... những thực phẩm này có khả năng tăng tiết collagen tái tạo da, tránh nhiễm khuẩn, tổng hợp các sợi dưới da để da nhanh hồi phục hơn.

Bên cạnh đó, mẹ cần loại bỏ một số món ăn có hại cho vết thương của trẻ như thức ăn chứa nitrat, thịt bò, trứng, thịt gà, đồ nếp,... Những món này có tác dụng làm cho collagen sản sinh ra quá nhiều đẩy lên trên gây nên sẹo lồi thiếu thẩm mỹ. Chưa kể chúng còn khiến vết thương trở nên sưng tấy, mẩn đỏ, cản trở quá trình ra da non và làm kín miệng vết thương bị bỏng của trẻ.           

Lưu ý khi chăm sóc trẻ bị bỏng nước sôi

Không bôi bất cứ loại thuốc nào lên vết thương khi chưa có sự đồng ý của bác sĩ. Không dùng đá để làm mát vết thương hay dùng kem đánh răng để làm mát vết bỏng. Điều này có thể làm cho vết bỏng nhiễm trùng và sưng tấy do mạch máu bị co lại khiến vết bỏng lâu khỏi và dễ bị loét hơn. 

Hãy chú ý đến bé, không để bé làm vỡ bọng nước vì việc này có thể khiến vết thương của bé bị nhiễm trùng, lở lét, khó lành. Nếu bị vỡ, hãy nhanh chóng dùng bông gạc để lau cho khô dịch rỉ và băng lại để tránh vi khuẩn bám vào vết thương.

Nếu bé chưa tiêm vắc xin phòng bệnh uốn ván thì mẹ cần đưa bé tới bệnh viện ngay nếu thấy những dấu hiệu như sốt nhẹ, vết thương lâu lành, hay sưng mủ. 

Phòng tránh nguy cơ bị bỏng nước sôi ở trẻ

Cách ly trẻ khỏi những vật dễ gây bỏng như phích nước sôi, bàn là đang nóng, ống bô xe máy đang nóng, diêm , bật lửa, chai lọ đựng hóa chất ở nơi trẻ không thể sờ được hoặc với tới như trên giá hay trong tủ có khoá an toàn. 

Bố trí nhà bếp và khu vực nấu ăn một cách hợp lý bằng cách đặt bếp trên nền phẳng và cao để trẻ không với tới hoặc những nơi có vách ngăn. mẹ tuyệt đối không bé trẻ khi đang nấu ăn hay đang cầm đồ vật nóng. Khi mẹ nấu ăn, luôn chú ý quay tay cầm cán xong và chảo vào phía trong. Khi bê nước nóng hoặc thức ăn mới nấu xong luôn quan sát tránh xa trẻ để trẻ tránh đụng vào và gây tai nạn.

Kiểm tra nhiệt độ của thức ăn và đồ uống trước khi cho trẻ ăn. Trước khi nhiệt độ nước trước khi tắm cho trẻ, không để trẻ tự tắm với vòi nước nóng lạnh, rất nguy hiểm. Nếu trẻ đã lớn và có nhận thức, hãy trang bị cho trẻ những kiến thức cần thiết trong việc phòng ngừa và xử lý khi gặp trường hợp bị bỏng như thế này.

Bài viết trên đây đã tổng hợp tất cả những thông tin liên quan đến tai nạn và những lưu ý trong điều trị trẻ bị bỏng nước sôi. Hy vọng với những gì chúng tôi chia sẻ, các mẹ có thể xử lý và sơ cứu cho bé một cách nhanh chóng và đúng cách. Chúc các mẹ thành công trong việc nuôi dạy con trẻ và chăm sóc cuộc sống gia đình.