Trẻ bị ngã nhiều có ảnh hưởng đến não không? Các dấu hiệu nào của trẻ cho thấy trẻ đang bị tổn thương não bộ khi bị ngã? Hướng dẫn cách chăm sóc trẻ sau khi bị ngã.
Trẻ bị ngã nhiều có ảnh hưởng đến não không?
Trẻ con thường hiếu động và ưa thích các trò chơi vận động như chạy nhảy, leo trèo, vì thế trẻ thường xuyên bị ngã. Do trẻ thường xuyên bị ngã khiến cha mẹ lo lắng rằng “Trẻ bị ngã nhiều có ảnh hưởng đến não bộ hay không?”. Những dấu hiệu nào cho thấy trẻ đã bị tổn thương não bộ sau khi bị ngã và cha mẹ nên xử lý trường hợp này như thế nào. Hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây để có được các thông tin hữu ích nhé.
Các nguyên nhân khiến trẻ bị té ngã
Thông thường trẻ bị ngã do một số nguyên nhân chính sau đây:
-
Do sự bất cẩn của người lớn: Với trẻ nhỏ, việc không trông chừng cẩn thận khi cho trẻ nằm trên võng, xe đẩy hay trên giường khiến trẻ có nguy cơ bị ngã đập đầu xuống đất gây nguy hiểm. Một số trẻ bị ngã do người bé tuột tay khiến trẻ có thể bị tổn thương đến các bộ phận trên cơ thể.
-
Do trẻ nghịch ngợm: Trẻ nhỏ cực ưa thích vận động vì thế rất dễ gặp trường hợp bé bị ngã từ trên bàn, ghế, kệ đồ, cầu thang,...Những nơi trơn ướt như nhà tắm hay sân chơi cũng là những nơi khiến trẻ hay bị ngã bởi trẻ thường xuyên chạy nhảy, nô đùa hay xô đẩy nhau. Trong một số trò chơi vận động trẻ cũng có thể bị té ngã.
Trẻ bị ngã nhiều có ảnh hưởng đến não không
Rất nhiều cha mẹ lo lắng và đặt câu hỏi về việc “Trẻ bị ngã nhiều có ảnh hưởng đến não hay không?” bởi não bộ là bộ phận quan trọng và vô cùng nhạy cảm. Nếu trẻ bị ngã và đập đầu xuống đất nhiều và mạnh, khiến não bộ bị thương thì rất có thể bé bị ảnh hưởng đến não bộ.
Trẻ bị ngã đập đầu nhiều có ảnh hưởng đến não không?
Trẻ nhỏ đặc biệt là những trẻ nhỏ dưới 5 tuổi rất dễ bị ngã đập đầu bởi các con thường hay nghịch ngợm và hơi khó để kiểm soát bản thân. Tuy nhiên, đầu là bộ phận vô cùng quan trong và nhạy cảm nên cha mẹ cần đặc biệt lưu ý khi trẻ bị ngã để tránh gặp những trường hợp đáng tiếc.
Nếu bé chỉ bị ngã nhẹ thông thường thì cha mẹ không cần quá lo lắng vì bé cùng lắm chỉ bị xây xước nhẹ. Da đầu chứa rất nhiều mạch máu và phần mô khá mềm vì thế rất dễ khiến trẻ bị bầm vết lớn hoặc chảy nhiều máu khiến cha mẹ cực kì lo lắng.
“Trẻ bị ngã nhiều có ảnh hưởng đến não không? Trẻ bị ngã đập đầu có nguy hiểm không?”- là những vấn đề cha mẹ cực kì lo lắng. Theo khảo sát, với 100 ca chấn thương đầu thì chỉ có 1-2 ca có thể bị nứt xương sọ. Đa phần các vết thương này chỉ gây đau nhức và sẽ khỏi sau 1-2 tuần mà không cần can thiệp. Tuy nhiên, trẻ vẫn có nguy cơ bị tổn thương não bộ, chấn động não do bị ngã đập đầu.
Não là một khối mềm, được bảo vệ nhờ xương sọ và lớp dịch não vì thế có thể giảm được các chấn thương. Nhưng nếu bị chấn động quá mạnh thì dịch não không thể bảo vệ hoàn toàn được cho não vì thế khiến não bị rung lắc, đập vào thành cứng của xương sọ từ đó gây nên chấn động não. Va đập mạnh khiến não có nguy cơ bị dập, tụ máu hoặc vỡ các mạch máu gây xuất huyết não. Các biến chứng của nó khiến bé bị ảnh hưởng rất nhiều từ tri giác, thần kinh và thậm chí có nguy cơ khiến trẻ tử vong. Những biến chứng này có thể xảy ra ngay lập tức hoặc diễn ra chậm sau vài ngày hoặc vài tuần.
Một số dấu hiệu cho thấy trẻ bị ngã ảnh hưởng đến não bộ
Chấn thương sọ não vô cùng nguy hiểm vì thế cần được phát hiện kịp thời để có thể chữa trị kịp thời. Khi bé có một trong những biểu hiện như sau cha mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay lập tức để bảo vệ tính mạng của trẻ:
-
Hộp sọ bị móp méo, biến dạng: Khi trẻ bị ngã va đập mạnh ở đầu sẽ có nguy cơ bị móp méo do vỡ hộp sọ, khi sờ vào có thể tạo thành các vết lún
-
Xuất hiện các cơn co giật: Bé có thể bị các cơn co giật ngắn sau đó bình thường trở lại, dần dần tri giác cũng mất dần đi.
-
Chảy máu, dịch từ tai, mũi hoặc mắt: Va đập mạnh khiến trẻ có nguy cơ bị vỡ hộp sọ và chảy dịch não tủy. từ trong tai, mắt, mũi.
-
Bầm tím khu vực mắt và quanh tai: Dấu hiệu khác cho thấy trẻ bị chấn thương sọ não đó là mạch máu tại các khu vực mắt và sau hai tai bị vỡ khiến hai khu vực này bị bầm tím nghiêm trọng.
-
Bé bị bất tỉnh: Nếu bé bị bất tỉnh sau khi bị ngã dù chỉ là vài giây cha mẹ cũng cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay lập tức do bé có nguy cơ bị tụ máu não
-
Bé bị rối loạn tri giác: Cha mẹ tuyệt đối không nên chủ quan nếu trẻ bị ngã đập đầu xuống đất bởi nhiều bé sau khi ngã vẫn tỉnh táo bình thường. Tuy nhiên sau một thời gian bé lại có các biểu hiện như bị kích động, mơ màng, không chú ý vào mắt khi nói chuyện, không thể thực hiện theo các yêu cầu, không nhận ra mọi người xung quanh,...Có thể kiểm tra nhận thức của trẻ bằng cách chạm vào người bé để xem bé có phản ứng bình thường hay không.
-
Bé bị nôn nhiều: Thông thường, sau khi bị ngã va đập đầu nhẹ, bé có thể bị nôn 1-2 lần do não bộ bị va chạm nhưng không phải do chấn thương sọ não. Nếu trẻ nôn quá nhiều lần chắc trẻ đã bị tác động đến não và cần được đưa đi khám ngay lập tức
-
Mắt bé có vấn đề: Bé nhìn mọi vật bị mờ, có thể nhìn một vật thành hai, đồng tử hai mắt không đều, không thể nhìn thẳng và không có tiêu cự. Vì thế bé sẽ gặp khó khăn trong việc di chuyển, bé dễ bị vấp ngã và lao vào các vật thể khác.
-
Ngủ li bì: Cha mẹ cần quan sát dấu hiệu này cẩn thận đặc biệt là khi trẻ bị ngã vào ban đêm. Tổn thương não bộ khiến bé ngủ mê mệt nhưng rất nhiều phụ huynh lầm tưởng rằng con chỉ hơi mệt nên để cho bé ngủ và xảy ra rất nhiều trường hợp đáng tiếc. Có thể để cho bé ngủ và kiểm tra 2 tiếng một lần để đảm bảo rằng con đang an toàn.
Cần làm gì khi trẻ bị ngã
Khi trẻ bị ngã cha mẹ nên tiến hành sơ cứu nhanh chóng cho trẻ và đưa trẻ đi bệnh viện nếu cần thiết.
Sơ cứu nhanh khi trẻ bị ngã với các vết thương ngoài da
Nếu trẻ bị ngã nhẹ cha mẹ có thể sơ cứu trẻ theo các gợi ý dưới đây:
-
Chườm đá lạnh lên vết bầm sưng của trẻ trong khoảng 10-15 phút để làm giảm đau. Nếu vết bầm quá lớn và sưng to thì có thể chườm cách 1 giờ 1 lần và chườm liên tục trong khoảng 2-3 ngày đầu
-
Sát khuẩn vùng da bị trầy xước cho trẻ để tránh bị nhiễm trùng
-
Trong trường hợp trẻ bị chảy máu cần cầm máu ngay cho trẻ bằng cách sử dụng khăn sạch hoặc gạc y tế giữ cố định tại vết thương khoảng 10 phút cho đến khi máu ngừng hẳn
-
Nẹp cố định cho trẻ trong trường hợp trẻ bị gãy xương
-
Nếu trẻ bị nôn 1 -2 lần cho trẻ uống nước lọc và nghỉ ngơi. Nếu trẻ uống nước bình thường và dừng nôn thì có thể cho trẻ ăn uống bình thường sau 1- 2 giờ.
-
Cho trẻ nghỉ ngơi nhưng cũng cần quan sát trẻ thường xuyên, đặc biệt là khoảng thời gian 2 giờ đầu. Nếu có bất kỳ biểu hiện nào bất thường thì cho trẻ đến bệnh viện.
-
Có thể sử dụng thuốc giảm đau đầu cho trẻ trong một số trường hợp trẻ bị đau tại chỗ hoặc nhức đầu. Tuy nhiên chỉ cho trẻ dùng thuốc sau 2 giờ đầu bị chấn thương. Nếu trẻ bị đau đầu kéo dài và sau khoảng thời gian 24 giờ thì cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay lập tức.
-
Quan sát xem trẻ có bị chấn thương vùng cổ hay không để tránh trường hợp trẻ bị gãy cổ.
Đem trẻ đến bệnh viện
Cần đưa trẻ đến bệnh viện để xử lý ngay lập tức trong các trường hợp dưới đây:
-
Trẻ bị ngã nghiêm trọng như ngã chảy máu nhiều
-
Bị gãy xương tại các vị trí như chân, tay, vai, cổ…
-
Bị các vết rách lớn trên da cần đi khâu
-
Có các dấu hiệu của chấn thương sọ não
Những sai lầm khi xử lý trẻ bị ngã
Cha mẹ cần tránh những sai lầm như sau để tránh trường hợp khiến chấn thương của trẻ bị nặng hơn:
-
Nhiều cha mẹ cho rằng đắp khăn ấm lên vết thương sẽ giúp dễ chịu hơn nhưng đây là một quan niệm sai lầm. Tuy hành động này có thể khiến trẻ dễ chịu tức thời nhưng khi này, mạch máu đang bị xuất huyết bị giãn nở thêm khiến máu càng chảy ra nhiều thêm. Điều này khiến vết thương càng trở nên nghiêm trọng và khó lành.
-
Thoa dầu gió: Dầu gió được rất nhiều gia đình sử dụng bởi sự tiện lợi và công dụng làm ấm hiệu quả. Tuy nhiên, không nên sử dụng dầu gió để xoa lên vết thương cho trẻ bởi điều này sẽ khiến vết thương trở nên nặng nề hơn. Nếu xoa nhiều có thể khiến những khu vực đang chảy máu chảy máu nhiều hơn do bị tác động.
-
Di chuyển nạn nhân vội vàng: Trong một số trường hợp nếu không quá cần thiết không nên di chuyển nạn nhân bởi có thể gây nguy cơ gãy xương cổ, cột sống hay vết thương đến não. Tốt nhất hãy sơ cứu tại chỗ và gọi đội cứu hộ để được hỗ trợ.
Chăm sóc trẻ sau bị ngã
Trẻ bị ngã cần được chăm sóc như thế nào? Với các trường hợp đi thăm khám nhưng bé chưa có biểu hiện gì cha mẹ cần chăm sóc bé như sau:
-
Cho bé nghỉ ngơi nhiều: Bé cần được nghỉ ngơi để hồi phục lại sức khỏe và hạn chế hoảng loạn. Tuy nhiên cha mẹ cũng nên quan sát thường xuyên để đề phòng các trường hợp nguy hiểm.
-
Bổ sung dinh dưỡng cho bé: Bổ sung các loại thực phẩm dinh dưỡng cho trẻ, có thể nấu thức ăn mềm để bé dễ ăn hơn.
-
Quan sát các biểu hiện của bé: Quan sát các biểu hiện của bé trong vài ngày tiếp theo. Nếu bé có biểu hiện như quấy khóc, đau đầu nhiều, nôn, co giật hay khả năng nhận thức có vấn đề, lơ mơ,...cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay lập tức để phòng trường hợp nguy hiểm.
Xem thêm: Làm gì khi trẻ sơ sinh bị côn trùng cắn
Đề phòng trẻ bị ngã giảm thiểu rủi ro
Để phòng tránh nguy cơ trẻ bị ngã đập đầu gây ảnh hưởng đến não bộ, cha mẹ cần lưu ý những điều sau:
-
Luôn quan sát trẻ nhỏ thường xuyên, đề phòng trẻ té ngã
-
Cho trẻ chơi trong cũi khi bận để đảm bảo an toàn cho trẻ
-
Lắp rào chắn, khung bảo vệ tại các khu vực cầu thang, cửa sổ, ban công để phòng trường hợp trẻ bị rơi xuống đất (Chiều cao rào chắn ít nhất là 75 cm và khoảng cách giữa các khung dọc không nên lớn hơn 15 cm)
-
Để đầy đủ ánh sáng tại các khu vực bậc thềm, cầu thang
-
Dạy trẻ không được chạy nhảy hay leo trèo tại các khu vực nguy hiểm, không chen lấn, xô đẩy nhau
-
Không để trẻ nhỏ dưới 2 tuổi nằm một mình trên võng hay giường
-
Không cho trẻ đứng trên bàn, ghế hay các vật không chắc chắn.
-
Lau nhà khô sạch, tránh để nền nhà ẩm ướt gây trơn trượt
-
Không để đồ chơi nơi quá cao so với tầm với của trẻ khiến bé leo trèo để lấy xuống
-
Không chơi các trò chơi nguy hiểm với trẻ như tung trẻ lên cao hoặc sốc ngược trẻ
-
Không nên để trẻ dưới 10 tuổi trông các bé nhỏ hơn 3 tuổi vì các con chưa xử lý khéo léo được.
Trẻ bị ngã nhiều có ảnh hưởng đến não nếu như có những tác động mạnh tác động trực tiếp vào khu vực đầu. Vì thế cha mẹ cần cực kỳ lưu ý để dạy con cách tự bảo vệ bản thân và cha mẹ cũng nên dành thời gian quan sát trẻ để phòng tránh nguy hiểm cho con.
Head injury from falls in children younger than 6 years of age - Ngày truy cập: 26/8/2022
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4680174/
Children And Brain Injury - Ngày truy cập: 26/8/2022