Cha mẹ học cách tôn trọng con - Quy tắc ứng xử trong gia đình

Tôn trọng đúng cách là gì?

Nhiều người vẫn đang nhầm lẫn giữa sự tôn trọng và sự nuông chiều con trẻ vì thế có thể dẫn tới một số vấn đề sai lầm trong việc giáo dục con cái. Tôn trọng không phải là chấp thuận mọi yêu cầu dù bất kể đúng hay sai của con trẻ, cũng không phải để con hoàn toàn “tự lo” trước những quyết định quan trọng có ảnh hưởng đến cuộc đời như công việc, sự nghiệp, cách sống…

Vậy tôn trọng đúng cách là gì? Tôn trọng con cái chính là cha mẹ cần cư xử đúng mực, không xâm phạm đến quyền riêng tư của trẻ, luôn sát sao bên cạnh con từ trong suy nghĩ, cảm xúc, sức khỏe, và hỗ trợ con để con có thể đưa ra những lựa chọn sáng suốt nhất. Khi được cha mẹ tôn trọng, trẻ sẽ ý thức hơn về hành động, cách sống của bản thân để có thể dần hoàn thiện mình và phát triển tốt hơn trong tương lai.

Cha mẹ học học cách tôn trọng con: Cần làm gì để tôn trọng con đúng cách?

Học cách tôn trọng con không hề quá khó khăn, cha mẹ hãy lưu ý một số thông tin dưới đây để có thể tôn trọng con đúng cách.

Kiềm chế cái tôi cá nhân

Việc đầu tiên cha mẹ nên làm để có thể tôn trọng trẻ đó chính là hạ thấp cái tôi của bản thân. Hầu hết các cuộc xung đột xảy ra đều do không ai chịu hạ thấp cái tôi của mình, luôn cho rằng mình đúng. Đừng nên giữ khư khư tư tưởng rằng “Mình sinh ra con nên tất nhiên làm gì cũng cần phải hỏi ý kiến của mình rồi. Chỉ cần đưa ra quy tắc bắt trẻ tuân theo là được.”- Đây là một trong những quan niệm vô cùng sai lầm của cha mẹ, chúng đem lại phản ứng ngược, khiến trẻ ngày càng xa cách bố mẹ và không còn tin tưởng, gắn bó nữa.

Đặc biệt ở tuổi vị thành niên, trẻ bắt đầu muốn thế hiện cái tôi của bản thân nhiều hơn. Vì thế trẻ thường xuyên chống đối lại cha mẹ để khẳng định bản thân mình. Nếu cha mẹ không giúp trẻ định hướng lại dẫn dễ đến việc trẻ có tư tưởng và lối sống sai lệch. Hãy cố gắng bình tĩnh và kiềm chế cái tôi của bản thân để có thể trao đổi cùng con, tránh những hệ lụy không mong muốn.

Tôn trọng con nhưng vẫn giữ kỷ luật

Cha mẹ tôn trọng con, để cho con có thể thể hiện bản thân nhưng cũng cần vạch ra giới hạn để con có thể tuân thủ. Đặt ra một số nguyên tắc để con có thể thực hiện nhưng không được vi phạm. Tuy nhiên, việc đặt ra kỷ luật cần có sự đồng thuận giữa hai bên chứ không phải sự độc tài của cha mẹ. Trong một số trường hợp cha mẹ nên lắng nghe quan điểm của con, sau đó mới đưa ra nhận xét và lời khuyên tốt nhất cho con. Đừng để trẻ cảm thấy khoảng cách thế hệ giữa cha mẹ và bản thân ngày một xa khiến con sống khép kín, không muốn chia sẻ, tự quyết định và dễ mắc những sai lầm.

Tuyệt đối không so sánh con trẻ

Việc so sánh con với người khác hay chính cha mẹ trong quá khứ khiến trẻ nhỏ sẽ cảm thấy bất mãn và khó chịu. Thậm chí chúng con gây ra tổn thương cho trẻ bởi vì khi cha mẹ so sánh khiến trẻ cảm thấy bị ép buộc, con sẽ không phát huy được thế mạnh của bản thân và cảm thấy mọi sự cố gắng của mình không hề được công nhận. Dần dần con sẽ trở nên khép kín, xa lánh với cha mẹ, sống nội tâm và tâm lý tiêu cực hơn. Mỗi người đều có một thế mạnh, một tài năng riêng của bản thân, hãy tôn trọng và cùng con phát huy tiềm năng của bản thân mình mới là điều cha mẹ nên làm.

Xem thêm: Hướng dẫn cách dạy con cách kiểm soát cảm xúc tiêu cực

Cha mẹ cần tôn trọng những gì ở con

Vậy cha mẹ cần tôn trọng điều gì ở con? Tôn trọng từ những điều cơ bản nhất để tránh xâm hại quyền cá nhân của con trẻ.

Tôn trọng sở thích cá nhân của con

Mỗi người sẽ có những sở thích riêng, cha mẹ đừng vì thế mà ngăn cản con theo đuổi những đam mê, sở thích của mình. Trước hết hãy theo dõi và tìm hiểu thật kỹ xem trẻ đang yêu thích cái gì? Tại sao lại yêu thích chúng và chúng có lợi hay hại ra sao? Hãy nhìn nhận một cách khách quan nhất để đưa ra đánh giá, không nên vội vàng ngăn cấm trẻ. Nhiều người ép buộc con cái đi học vẽ, học nhạc, chơi các môn thể thao nhưng lại không biết rằng con có thực sự thích và có năng khiếu với chúng hay không. Sự ép buộc của cha mẹ vừa không giúp trẻ phát triển tốt vừa khiến trẻ khó chịu, mệt mỏi, không đạt được hiệu quả như mong muốn.

Tôn trọng bí mật của con

Cha mẹ cũng cần tôn trọng những bí mật riêng tư của trẻ nhưng cũng cần theo sát để bảo vệ trẻ trước những mối đe dọa từ xung quanh. Trẻ nhỏ đôi khi không nhận thức được những yếu tố tiêu cực, những hiểm nguy xung quanh mình vì thế cha mẹ cần theo dõi sát sao để có thể phát hiện sớm và kịp thời ngăn chặn.

Chủ động trao đổi và chia sẻ cùng trẻ qua các cuộc trò chuyện hằng ngày, tạo dựng lòng tin để con thấy rằng cha mẹ là những người bạn thân thiết, đáng tin cậy. Hãy cảm thông với những tâm sự, những nỗi niềm từ sâu bên trong của trẻ nhỏ.

Cha mẹ có thể giúp trẻ phát triển một cách an toàn và lành mạnh bằng cách giúp trẻ làm chủ được những tư tưởng và hành động của bản thân để con có thể tự lập trong học tập, sinh hoạt, chọn bạn bè. Trẻ sẽ lựa chọn được những điều tốt nhất cho bản thân, tránh xa những yếu tố không lành mạnh trong thế giới nội tâm của mình.

Tuyệt đối không can thiệp một cách thô bạo về thế giới nội tâm của trẻ khiến trẻ cảm thấy bị xâm phạm. Cư xử không tốt và ỷ vào quyền lực của người lớn sẽ rất dễ đến một số hậu quả xấu mà không lường trước được.

Tôn trọng mơ ước của trẻ

Trẻ nhỏ cũng có ước mơ và lý tưởng riêng của bản thân, đây là những tiền đề để giúp trẻ nỗ lực và phấn đấu vươn lên trong cuộc sống. Cha mẹ cần hiểu và hướng dẫn, giúp đỡ trẻ để trẻ có thể đạt được ước mơ của mình. Những điều cha mẹ nên làm để nuôi dưỡng ước mơ của con:

• Khuyến khích, động viên trẻ: Khi được trẻ chia sẻ về ước mơ của mình cha mẹ hãy lắng nghe thật kỹ, tập trung vào lời nói của con và khuyến khích con thực hiện nếu đây là điều phù hợp với trẻ. Cha mẹ nên đưa cho con lời khuyên để con có thể nhanh chóng đạt tới ước mơ của mình như rèn luyện sức khỏe, trí óc, không ngừng học hỏi và nỗ lực thì mới có thể thành công

• Giải đáp thắc mắc của con: Hãy kiên nhẫn lắng nghe và giải thích cho con trước những câu hỏi tại sao con lại phải làm như vậy. Con có thể làm thế này được không? Và lắng nghe ý kiến của trẻ tại sao con không muốn làm theo cách của cha mẹ để có thể hỗ trợ con tốt nhất.

• Đưa ra lời khuyên hữu ích: Việc khuyến khích trẻ theo đuổi ước mơ là điều nên làm nhưng cha mẹ cũng cần chỉ rõ và khuyên giải cho con trước những ước mơ xa vời. Hãy chỉ cho con những khó khăn, những cản trở mà con gặp phải trước dự định của bản thân và lựa chọn cho mình những điều gần gũi, phù hợp với bản thân mình nhất.

Tôn trọng suy nghĩ của con

Tôn trọng suy nghĩ và những quyết định của con là điều cha mẹ nên làm khi thấy con có những nguyện vọng phù hợp. Khi những ý kiến của con hơi sai lệch hoặc không hợp lý, cha mẹ hãy khéo léo giải thích và thuyết phục cho con hiểu.

Trước khi đưa ra những ý kiến của bản thân hãy nghe hết suy nghĩ của con trẻ, không vội vàng phản bác hay tán thành. Trước một số vấn đề liên quan hãy cho trẻ cùng tham gia và bày tỏ suy nghĩ của mình để trẻ cảm thấy mình được tôn trọng, có trách nhiệm và dần trở nên tự tin hơn.

Tôn trọng không gian riêng

Càng lớn trẻ càng ý thức được về cuộc sống riêng tư của bản thân mình và bắt đầu hạn chế việc tiếp xúc gần gũi với cha mẹ như khi còn bé và ít chia sẻ những cảm xúc và suy nghĩ của bản thân mình hơn. Thay vì cố gắng để bước vào thế giới riêng của con thì cha mẹ cũng nên học cách tôn trọng góc riêng tư của con mình. Những hành động thể hiện sự tôn trọng con cha mẹ nên có như gõ cửa phòng con trước khi vào, xin phép khi sử dụng đồ của con, cho con nhiều thời gian cho những mối quan hệ xung quanh hơn là với gia đình…Hãy để cho con cảm nhận rằng mình đang được tôn trọng như một người trưởng thành thực thụ.

Cha mẹ học cách tôn trọng con cái để con có thể tự do phát triển bản thân. Đồng thời trẻ cũng biết cách tôn trọng những người xung quanh mình. Đây là một trong những yếu tố vô cùng quan trọng giúp con có thể ngày một phát triển, trưởng thành và là bước đà dẫn tới sự thành công trong tương lai.