Cho con bú vô kinh là gì? Nó được hiểu là phương pháp kiểm soát kinh nguyệt trong thời gian cho con bú. Nếu tuân thủ đúng đắn và và nghiêm ngặt các bước khi thực hiện vô kinh thì hiệu quả ngừa thai sẽ rất tốt. Tuy nhiên, rủi ro của phương pháp tránh thai vô kinh cũng rất lớn. Để hiểu rõ hơn về phương pháp này, ba mẹ hãy tìm hiểu trong bài viết sau đây nhé.
Cho con bú vô kinh là gì?
Phương pháp cho con bú vô kinh (LAM) là một loại kiểm soát sinh sản. Nó hoạt động dựa vào các hormone mà cơ thể mẹ tạo ra khi cho con bú. Nếu mẹ tuân thủ nghiêm ngặt các hướng dẫn áp dụng, phương pháp vô kinh sẽ có thể có hiệu quả ngừa thai 98% trong vòng 6 tháng đầu sau sinh.
Cho con bú vô kinh là một trong các phương pháp ngừa thai được chấp nhận và đã được chứng minh của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Khi tuân theo chính xác, nó sẽ có hiệu quả tương đương với các phương pháp khác. Đồng thời, đây là phương pháp dễ thực hiện, không gây tốn kém. Tuy nhiên, rủi ro mang thai khi áp dụng phương pháp này cũng cao hơn nếu không làm đúng cách.
Cơ chế của vô kinh
Khi cho con bú, cơ thể mẹ sẽ kích thích tiết ra hormone prolactin. Hormone này sẽ gây ức chế khiến cơ thể ít sản xuất hormone GnRH và FSH. Việc làm này sẽ gửi tín hiệu đến buồng trứng của mẹ để ngừng tạo trứng. Cơ thể mẹ không rụng trứng sẽ làm gián đoạn chu kỳ kinh nguyệt, dẫn đến việc không thể thụ thai. Quá trình này được gọi là vô kinh cho con bú.Khi nồng độ hormone prolactin càng cao, hiệu quả của phương pháp vô kinh càng lớn.
Khi mẹ ngừng hoặc giảm dần việc cho con bú, nồng độ hormone prolactin trong cơ thể sẽ giảm bớt. Lúc này, chu kỳ kinh nguyệt, rụng trứng sẽ sớm bắt đầu trở lại sẽ bắt đầu lại. Và tất nhiên, nếu mẹ quan hệ tình dục không an toàn trong thời kỳ rụng trứng, khả năng mang thai có thể lên tới 85%.
Điều kiện áp dụng biện pháp vô kinh để tránh thai
Không phải bất kỳ mẹ sau sinh nào cũng có thể áp dụng phương pháp tránh thai cho con bú vô kinh. Để áp dụng biện pháp này, mẹ cần đáp ứng các điều kiện sau đây:
-
Thời gian sinh con dưới 6 tháng.
-
Nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ, đồng thời lượng bú của trẻ phải lớn.
-
Thời gian cho con bú phải đều đặn, thường xuyên và đúng cữ. Điều này đảm bảo hormone tiết đều tại mọi thời điểm trong ngày. Nếu bé bỏ bú, mẹ nên sử dụng máy hút sữa để kích thích tuyến sữa và hormone prolactin. Tuyệt đối không làm gián đoạn việc tiết sữa, nó sẽ khiến phương pháp LAM mất hiệu quả.
-
Mẹ chưa có kinh nguyệt trở lại sau khi sinh. Sau khi sinh, kinh nguyệt có thể trở lại sau 6 đến 8 tuần. Đây là dấu hiệu cho biết trứng rụng trở lại sau khi mang thai, sinh nở. Vậy nên, phương pháp cho con bú vô kinh sẽ không còn hiệu quả nữa.
Cho con bú vô kinh tránh thai hiệu quả không?
Theo Bộ Y tế, cho con bú vô kinh là phương pháp tránh thai tạm thời, không nên áp dụng lâu dài. Mặc dù theo khuyến cáo, nếu tuân thủ quy tắc tránh thai vô kinh, hiệu quả của nó có thể lên tới 98%. Vậy nhưng, rủi ro mang thai sau sinh khi áp dụng vô kinh khá lớn.
Một vài trường hợp mẹ có thể mang thai dù chưa có kinh nguyệt lần đầu sau sinh. Nguyên nhân do quan hệ không an toàn ngay tại thời điểm rụng trứng lần đầu. Và nếu áp dụng phương pháp tránh thai vô kinh, mẹ phải chấp nhận rủi ro này.
Ưu điểm của biện pháp tránh thai vô kinh
Tránh thai bằng phương pháp vô kinh được nhiều mẹ lựa chọn với các ưu điểm sau:
-
Dễ thực hiện: So với các biện pháp tránh thai khác như sử dụng bao cao su, đặt vòng, cấy que, vô kinh rất dễ thực hiện. Các mẹ chỉ cần đảm bảo đáp ứng đầy đủ các điều kiện của biện pháp vô kinh để thực hiện.
-
Không tốn chi phí: Phương pháp tránh thai vô kinh không yêu cầu mẹ phải tiêm hay cấy bất kỳ thứ gì vào cơ thể. Biện pháp này hoàn toàn tự nhiên, dựa trên hormone trong cơ thể mẹ. Bởi vậy, nó không hề tốn một đồng chi phí nào.
-
An toàn đối với sức khỏe: Thay vì phải lo lắng thuốc tránh thai ngấm vào sữa, gây ảnh hưởng đến sức khỏe mẹ bé, biện pháp vô kinh cực kỳ an toàn đối với sức khỏe.
Nhược điểm của biện pháp tránh thai vô kinh
-
Hiệu quả không cao: Rủi ro mang thai ngoài ý muốn khi thực hiện biện pháp cho con bú vô kinh khá cao. Bởi nếu lượng hormone Prolactin mẹ tiết ra không đủ sẽ rất dễ rụng trứng và có kinh trở lại. Điều này dẫn đến nguy cơ mang thai ngoài ý muốn.
-
Dễ nhiễm bệnh qua đường tình dục: Trong tất cả các biện pháp tránh thai, chỉ có sử dụng bao cao su mới có tác dụng ngăn ngừa lây nhiễm bệnh tình dục. Các biện pháp còn lại không có tác dụng nói trên. Vì thế, áp dụng biện pháp tránh thai cho con bú vô kinh cũng tồn tại nguy cơ lây nhiễm cao.
-
Phải cho con bú thường xuyên: Hiệu quả của phương pháp vô kinh phụ thuộc hoàn toàn vào lượng sữa mẹ tiết ra. Vậy nên, mẹ cần phải cho con bú thường xuyên, càng nhiều càng tốt thì phương pháp vô kinh mới có hiệu quả.
Biện pháp tránh thai cho mẹ đang cho con bú
Mặc dù có nhiều ưu điểm như tiết kiệm chi phí, dễ thực hiện nhưng rủi ro của nó cũng cao. Vì vậy, mẹ có thể tham khảo thêm một số biện pháp tránh thai an toàn sau đây:
Sử dụng bao cao su
Bao cao su là biện pháp duy nhất vừa có tác dụng tránh thai vừa ngăn nhiễm bệnh qua đường tình dục. Bao cao su được làm từ latex rất mỏng, với mục đích ngăn tinh dịch tiến vào tử cung.
Nếu sử dụng bao cao su đúng cách, nó sẽ có tác dụng ngừa thai lên tới 98%. Trong trường hợp nếu phụ nữ hoặc đàn ông nhạy cảm với latex, có thể sử dụng bao cao su polyurethane hoặc polyisoprene để thay thế. Tuy nhiên, khi sử dụng bao cao su cũng có thể xảy ra một số vấn đề như: bị rách, tuột ra ngoài khi quan hệ. Vì vậy, ba mẹ nên kiểm tra kỹ càng trước khi quan hệ. Đồng thời, nếu phát hiện bao bị rách sau khi quan hệ, có thể sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp cho mẹ cho con bú.
Thuốc tránh thai
Thuốc tránh thai là một trong những biện pháp được nhiều mẹ lựa chọn sau khi sinh. Cơ chế hoạt động của loại thuốc này là làm tăng chất nhầy ở cổ tử cung, ngăn không cho tinh trùng bơi đến gặp trứng. Hiện nay có hai loại thuốc tránh thai được bán trên thị trường:
- Thuốc tránh thai tổng hợp: có kết hợp cả estrogen và progestin.
- Thuốc tránh thai chỉ có progestin.
Theo khuyến cáo của bác sĩ, mẹ đang cho con bú chỉ nên sử dụng thuốc tránh thai chứa progestin. Thuốc tránh thai chứa estrogen có thể ảnh hưởng đến quá trình tiết sữa mẹ.
Hiệu quả tránh thai khi sử dụng thuốc có thể đạt tới 98% nếu mẹ đảm bảo sử dụng đúng, và đủ chu kỳ thuốc. Tuy nhiên, thuốc tránh thai cũng không có tác dụng ngăn các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục.
Đặt vòng tránh thai
Đặt vòng tránh thai là quá trình đặt một dụng cụ nhỏ hình chữ T vào tử cung của phụ nữ. Khi được đặt vào đúng cách, vòng tránh thai có hiệu quả tới 99% trong vòng 5 đến 10 năm. Cơ chế hoạt động của nó là khiến tinh trùng khó gặp trứng hơn. Đồng thời, nếu trứng đã được thụ tinh cũng không có chỗ để hình thành phôi thai trong tử cung.
Trong 3 đến 6 tháng đầu sau khi đặt, chị em có thể sẽ cảm thấy khó chịu hơn mỗi lần đến kỳ kinh nguyệt. Đồng thời, nguy cơ mắc bệnh phụ khoa cũng cao hơn khi sử dụng vòng tránh thai.
Ưu điểm của phương pháp tránh thai này là lâu dài và có hiệu quả ngay sau khi sử dụng. Đồng thời, khi tháo vòng ra ngoài, mẹ có thể mang thai lại ngay. Tuy nhiên, nó khiến chu kỳ kinh nguyệt của chị em kéo dài và gây đau đớn hơn. Đồng thời, đặt vòng tránh thai sẽ gây chảy máu âm đạo và khả năng nhiễm trùng cao.
Trên đây là những thông tin giúp mẹ hiểu rõ cho con bú vô kinh là gì? Có thể thấy rằng, cho con bú vô kinh là phương pháp tránh thai hiệu quả, an toàn và cực kỳ tiết kiệm. Thế nhưng, nó cũng tồn tại một số rủi ro mang thai ý muốn nếu không được áp dụng đúng cách. Vậy nên, mẹ hãy cân nhắc kỹ lưỡng và tuân thủ điều kiện khi áp dụng phương pháp này nhé.
Lactational amenorrhea: fertility, birth control and breastfeeding - Truy cập ngày 3/9/2022
https://www.llli.org/lactational-amenorrhea-fertility-birth-control-and-breastfeeding/
What Is the Lactational Amenorrhea Method of Birth Control? - Truy cập ngày 3/9/2022
https://www.webmd.com/sex/birth-control/lactational-amenorrhea-birth-control-method-overview