Dạy trẻ 4-5 tuổi: Nên dạy gì? Dạy như thế nào cho hiệu quả?

Đặc điểm phát triển của trẻ 4–5 tuổi

Mỗi giai đoạn phát triển của trẻ đều được đánh dấu bằng những cột mốc. Bởi vậy khi trẻ 4-5 tuổi ba mẹ cũng nên chú tâm để áp dụng những phương pháp giáo dục trẻ 4-5 tuổi hiệu quả kích thích trí não và những khả năng tiềm ẩn trong con. Để biết nên dạy trẻ 4-5 tuổi những gì, ba mẹ cần hiểu rõ một vài đặc điểm của trẻ giai đoạn này. 

Ổn định về tâm lý

Khi trẻ vượt qua cột mốc 4 tuổi, con đã có sự ổn định về tính cách và tâm lý. Lúc này, ba mẹ sẽ nhận thấy bé thể hiện “cái tôi cá nhân” rõ rệt bằng cách bày tỏ mong muốn của mình trực tiếp hơn. Khi trẻ muốn mua một món đồ, ví dụ: Bé gái thích búp bê, bé sẽ nói rõ rằng: “Con muốn có con búp bê đó”. Điều này khác hẳn với khi ở lứa tuổi 2-3 tuổi. 

Đã có thức về giới tính 

Trước khi áp dụng phương pháp giáo dục trẻ 4-5 tuổi, ba mẹ nên quan sát bé. Ở độ tuổi này con đã ý thức được về giới tính. Bé trai khi đi học ở trường thường thích sắm vai siêu nhân, các nhân vật trong truyện hay trên tivi như siêu anh hùng, siêu nhân, người nhện...Ngược lại, các bé gái từ 4-5 tuổi sẽ luôn lựa chọn búp bê, công chúa, nấu ăn, nội trợ để chơi cùng nhau. 

Bé tự lập hơn

Có thể ba mẹ sẽ dễ dàng phát hiện cách dạy trẻ từ 4-5 tuổi khó hơn các lứa tuổi khác. Nguyên nhân là vì bé bắt đầu muốn tự lập, muốn chứng tỏ mình là người lớn, vẫn bắt chước người lớn nói và làm nhưng lại muốn thể hiện theo cách của riêng con. Bởi thế, nếu có con ở lứa tuổi này, người lớn đặc biệt chú ý về “lời ăn tiếng nói” lẫn cử chỉ, hành động. 

Bé sẽ tự làm những việc vệ sinh cá nhân, tự xúc cơm, tự đánh răng, tự mặc quần áo, tự biên tự diễn trò chơi của mình….Sự sáng tạo ở trẻ giai đoạn này là vô cùng, chỉ cần ba mẹ biết cách khai thác sẽ giúp trẻ học được vô vàn điều thú vị trong cuộc sống này!

Kỹ năng sử dụng tay của bé đã thành thục

Bé vận động đã thành thục và uyển chuyển hơn trong các trò chơi. Khi xem chương trình, trẻ 4-5 tuổi đã có khả năng nhảy múa, diễn trò, nhún nhảy, …vv. Ba mẹ đừng quên tận dụng cho trẻ học ngôn ngữ, âm nhạc nghệ thuật ngay từ bây giờ để trẻ hấp thụ tối đa lượng kiến thức và vận dụng vào thực tế. 

Có khả năng làm một số việc nhà đơn giản

Nếu bé đã biết tự lập và được người lớn hướng dẫn thì giai đoạn tuổi này, trẻ đã có khả năng giúp ba mẹ những việc nhà nho nhỏ như: Quét nhà, nhặt rau, đổ rác, . Đây là những việc vừa sức với con lại giúp con rèn luyện ý thức từ nhỏ. 

Thực tế cho thấy những đứa trẻ biết làm việc nhà thường sẽ thành công và tình cảm hơn những đứa trẻ còn lại. Vì thế, phụ huynh đừng ngại cho bé thử giúp mình những công việc hằng ngày vì bé sẽ rất hãnh diện khi được giúp đỡ người thân. Và ba mẹ đừng quên khen ngợi mỗi khi con làm được một việc gì đó nhé!

Muốn chứng tỏ mình là người lớn 

Bên cạnh việc kế thừa đặc điểm đã có trước đó như thích bắt chước, học theo người lớn thì khi trẻ đạt ở độ tuổi từ 4-5 tuổi thì các con còn muốn chứng minh mình đã lớn. Trẻ muốn được công nhận làm được một số việc cơ bản như quét nhà, rửa bát, rửa rau, gấp quần áo, đổ rác….Trẻ muốn được giúp đỡ bố mẹ để cảm thấy mình có ích. Mỗi lần như thế bé nhận ra mình đã lớn. ba mẹ hãy tạo điều kiện để con được làm người lớn càng nhiều càng tốt nhé.

Dựa vào những đặc điểm cơ bản trên đây để ba mẹ có thể tận dụng và áp dụng vào quá trình dạy trẻ sao cho hiệu quả và phù hợp. 

Dạy trẻ 4-5 tuổi- Ba mẹ nên dạy những gì cho con?  

Dựa vào những đặc điểm của trẻ 4-5 tuổi ở trên để phụ huynh lựa chọn nên dạy những gì cho con. Những điều ba mẹ dạy con bây giờ sẽ lành hành trang theo con suốt cuộc đời nâng đỡ con từng bước về kỹ năng giao tiếp, khả năng thích nghi. 

Kỹ năng bam sóc bản thân, cách bảo vệ bản thân, học tập các môn Toán, nghệ thuật, Tiếng Anh, cách vận động khéo léo phát triển trí não…vv. Từng lĩnh vực và chủ đề sẽ cần có phương pháp riêng để đạt hiệu quả cao nhất. 

Kỹ năng giao tiếp

Ba mẹ hãy bắt đầu nói chuyện với trẻ bằng những câu dài, kết hợp phức tạp hơn của chủ ngữ, vị ngữ, tân ngữ, trạng ngữ, câu cảm thán, câu thể hiện yêu cầu… Nếu phụ huynh biết ngoại ngữ hãy nghiêm túc dạy trẻ giao tiếp bằng tiếng Anh mỗi ngày. 

Khả năng thích nghi

Bên cạnh khả năng giao tiếp thì ba mẹ nên chú ý rèn luyện thêm khả năng thích nghi cho trẻ từ 4-5 tuổi. Bởi vì, tuổi này, hầu hết các con đã được đi trường mẫu giáo. Vì thế, trẻ cần thích nghi với môi trường, bạn bè, thích nghi với thời tiết, thay đổi về thói quen, giờ giấc…

Dạy trẻ 4-5 tuổi làm quen với những thay đổi càng nhanh thì bé càng có thể thích ứng tốt. Tỷ lệ thích ứng tỉ lệ thuận với thành công của một con người. Bởi vậy, ba mẹ đừng quện dạy con khả năng thích nghi từ nhỏ bằng những việc nhỏ nhất như thay đổi giờ giấc khi đi học, thay đổi trang phục, thay đổi thầy cô, trường lớp…vv.

Chăm sóc bản thân

Như đã nói ở trên, trên 3 tuổi trẻ đã có thể tự lập, tự vệ sinh cá nhân nhưng không phải đứa trẻ nào cũng làm được điều đó. Dạy trẻ 4-5 tuổi cách bam sóc bản thân còn bao gồm những mục đích khác. Đó là tự vệ sinh cá nhân, tự bảo vệ bản thân khỏi những nguy hiểm xung quanh, tự thoát hiểm trong trường hợp nguy cấp như hỏa hoạn, tai nạn, bị lạc…

Nếu trẻ 4-5 tuổi biết tự bảo vệ bản thân khỏi tai nạn, biết tránh những vật dụng nguy hiểm, biết tránh xa người lạ, biết cẩn thận khi đi đường sẽ giúp ba mẹ yên tâm hơn khi bé một mình mà không phải kè kè 24h/24h. 

Dạy chữ, Toán, Tiếng Anh

Thực tế có không ít ba mẹ cho rằng trẻ ở độ tuổi 4-5 không cần học mà nên ưu tiên cho việc chơi. Tuy nhiên, các nhà khoa học lại không đồng tình với ý kiến này.

Họ cho rằng não bé đang hấp thu rất nhanh kiến thức ở giai đoạn này. Bởi vậy, đừng bỏ lỡ mà hãy tận dụng dạy bé học chữ cái, các số đếm đơn giải, hướng dẫn bé cộng trừ số trong khoảng 10, chỉ bé những từ tiếng Anh hằng ngày như con vật, màu sắc, đồ vật trong nhà cũng dán từ tiếng Anh để con ghi nhớ và phản xạ. 

Càng dạy thường xuyên, não con càng ghi nhớ nhiều và sẵn sàng bật ra khi được hỏi. Tận dụng thật nhiều câu hỏi để con suy nghĩ và trả lời. Phương pháp dạy trẻ 4 -5 tuổi này hiện đang nhận được lời khen ngợi từ phụ huynh.

Để con phát triển toàn diện tư duy toán học, ngôn ngữ tiếng Việt, tiếng Anh, ba mẹ hãy tham khảo ngay bộ ứng dụng học tập của Monkey. Bộ ứng dụng học tập bao gồm: 

• Monkey Junior: Tiếng Anh cho trẻ mới bắt đầu 0-10 tuổi. Ứng dụng giúp con tích lũy 1.000 từ vựng mỗi năm chỉ với 10 phút học/ ngày.

• Monkey Stories: Giúp con giỏi tiếng Anh trước tuổi lên 10. Monkey Stories có hàng ngàn truyện, sách nói được cập nhật mới mỗi tuần, giúp con nâng cao cả 4 kỹ năng tiếng Anh là nghe - nói - đọc và viết. 

• Monkey Math: Ứng dụng học Toán tiếng Anh giúp con vừa phát triển tư duy và khả năng ngôn ngữ. 

• VMonkey: Ứng dụng xây dựng nền tảng tiếng Việt vững chắc cho con. 

Vận động

Ngoài kiến thức thì việc vận động, vui chơi ở bé cũng nên được áp dụng mỗi ngày. Khi khỏe mạnh con sẽ tiếp thu kiến thức tốt hơn, trí não phát triển toàn diện hơn. Cho bé đi bộ, chơi các trò chơi lành mạnh phù hợp với lứa tuổi như bóng đá, đi bộ, …cũng là cách giúp con vận động nhiều hơn. 

Phương pháp giáo dục trẻ 4-5 tuổi và những lời khuyên hữu ích cho ba mẹ

Vì hiệu quả của việc dạy trẻ 4-5 tuổi ảnh hưởng lớn đến quá trình lớn lên nên ba mẹ cần lựa chọn phương pháp giáo dục trẻ 4-5 tuổi phù hợp với từng bé. Ba mẹ không nên áp đặt 1 cách cho tất cả các bé. Từng bé sẽ có từng sở thích cá tính mong muốn khác nhau. Vì thế, phụ huynh nên quan tâm đến các phương pháp tiên tiến hiện đại dưới đây:

Kích thích sự tự lập

Để bé 4-5 tuổi học hỏi thế giới xung quanh tốt hơn thì nên để bé tìm tòi và khám phá dưới sự hướng dẫn của người lớn. Đừng bao giờ bắt một đứa trẻ phải làm hoàn toàn theo ý ba mẹ. Sự sáng tạo giá trị hơn nhiều so với việc áp đặt. Giáo dục trẻ là hướng dẫn, kích thích sự học chứ không phải bắt buộc. 

Tập trung tối đa 

Phương pháp nà sẽ luôn giúp trẻ làm tốt điều chúng yêu thích. Nếu con bạn đam mê điều gì đó hãy tạo điều kiện tối đa để con tập trung làm. Chỉ cần việc đó an toàn, không nguy hiểm và không quá ảnh hưởng đến người khác. Trẻ tập trung hơn khi được làm điều mình thích, và khi chúng tập trung thì chúng thường rất đam mê.

Quan tâm vừa phải 

Hãy coi trọng ý thích và mong muốn của trẻ 4-5 tuổi vì bé cần điều đó. Bé đang học cách làm người lớn, cách thể hiện cá tính bản thân, ….vì thế, nếu trẻ yêu cầu mà ba mẹ không đồng ý hãy lịch sự lắng nghe và xem vì sao bé lại muốn thế. Sau đó nhờ bé giải thích để bé phát triển khả năng giao tiếp, ngôn ngữ…và nhiều kỹ năng quan trọng khác trong cuộc sống.

Xem Thêm: Hướng dẫn bố mẹ cách dạy bơi cho bé 4 tuổi an toàn

Dạy trẻ 4-5 tuổi, ba mẹ cần chú ý gì? 

Để phát huy hiệu quả của các phương pháp giáo dục trên đây, ba mẹ cần áp dụng một cách tuần tự, lồng ghép tự nhiên, không chồng chéo nhau. Nhằm giúp phụ huynh lựa chọn phương pháp dạy trẻ 4-5 tuổi hiệu quả tiết kiệm, chúng tôi xin cung cấp một số lời khuyên dành cho các bậc ba mẹ có con ở độ tuổi này như sau.

• Luôn luôn coi trẻ như một thành viên trong gia đình.

• Tôn trọng mong muốn và ý thích của trẻ.

• Kích thích trẻ chứ không áp đặt.

• Lựa chọn đồ chơi, món ăn…theo mong muốn hợp lý.

• Đồng thuận trong cách nuôi dạy trẻ ở các thành viên.

• Khen ngợi ngay khi con làm được điều tốt.

• Nhắc nhở và giải thích khi con làm điều chưa tốt.

• Tuyệt đối không so sánh trẻ với người khác.

Như vậy, Monkey đã chia sẻ đến ba mẹ các phương pháp giáo dục trẻ 4-5 tuổi và những lời khuyên hữu ích cho ba mẹ. Có thể nói, việc dạy trẻ 4-5 tuổi đối với ba mẹ là điều không hề đơn giản. Vì thế, bên cạnh việc áp dụng cách dạy trẻ 4-5 tuổi thì ba mẹ cũng nên quan tâm, yêu thương và dành những lời nói tình cảm để con phát triển một cách tốt nhất.