Hướng dẫn chi tiết cách đọc kết quả xét nghiệm tiểu đường thai kỳ

Xét nghiệm tiểu đường thai kỳ là gì?

Tiểu đường thai kỳ là mức đường huyết của mẹ bầu cao hơn mức cho phép. Theo báo cáo từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), có đến 6% – 9%  thai phụ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ. 

Để tầm soát tiểu đường thai kỳ ở mẹ bầu, bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm mang thai thường quy. Phương pháp này là xét nghiệm tiểu đường thai kỳ hay còn được gọi là đo hàm lượng đường trong máu. Nếu chỉ số này cao hơn mức bình thường nghĩa là mẹ mắc bệnh hoặc có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ.

Thời điểm xét nghiệm tiểu đường thai kỳ

Xét nghiệm đái tháo đường thai kỳ thường được khuyến khích cho tất cả mẹ bầu trước khi sinh và được tiến hành từ tuần thai thứ 24 đến 28. 

Mặc dù vậy, bác sĩ có thể chỉ định mẹ làm sớm hơn nếu thai phụ thuộc nhóm nguy cơ cao mắc bệnh, chẳng hạn như béo phì, trên 35 tuổi, có tiền sử mắc bệnh trong lần mang thai trước hoặc gia đình có người bị bệnh.

Đọc kết quả xét nghiệm tiểu đường thai kỳ như thế nào?

Tính đến nay, có 2 phương pháp xét nghiệm tiểu đường thai kỳ. Mỗi phương pháp sẽ có một cách thức đọc kết quả xét nghiệm tiểu đường thai kỳ khác nhau.

Đối với xét nghiệm tiểu đường thai kỳ hai bước

Trước tiên, mẹ bầu sẽ được cho uống siro chứa 50g đường glucose tại bất kỳ thời điểm nào trong ngày và bất cứ thời gian nào sau ăn. 

Một giờ đồng hồ sau khi uống, nhân viên y tế sẽ lấy máu của mẹ và đo đường huyết. Cách đọc kết quả xét nghiệm tiểu đường thai kỳ như sau:

• Nếu chỉ số đường trong máu dưới 140 mg/dl thì tình trạng sức khỏe của thai phụ là bình thường.

• Nếu chỉ số đường trong máu từ 140mg/dL (7,8 mmol/L) trở lên thì thai phụ cần được tiếp tục làm nghiệm pháp dung nạp glucose bằng đường uống để bác sĩ chẩn đoán chính xác.

Ở bước thứ 2 là nghiệm pháp dung nạp glucose, mẹ bầu sẽ được lấy máu làm xét nghiệm 4 lần. Khi ấy, thai phụ cần nhịn đói qua đêm trước khi làm xét nghiệm 8 giờ nhưng không quá 14 giờ. 

Nhân viên y tế sẽ lấy máu và đo lượng đường huyết lúc đói. Tiếp theo, thai phụ được cho uống siro chứa 100g đường glucose vào buổi sáng và lấy máu sau đó 1 giờ, 2 giờ và 3 giờ kể từ lúc uống để làm xét nghiệm. 

Trong suốt thời gian làm xét nghiệm, thai phụ cần ngồi nghỉ ngơi, không được hút thuốc hoặc ăn uống đồ ngọt.

Dưới đây là bảng tiêu chuẩn chẩn đoán tiểu đường thai kỳ. Dựa vào cách đọc kết quả xét nghiệm tiểu đường thai kỳ, nếu mẹ thấy có từ 2 chỉ số bằng hoặc cao hơn chỉ số quy định trở lên thì có thể kết luận bản thân mắc bệnh.

Đối với xét nghiệm tiểu đường thai kỳ một bước

Thai phụ sẽ mất 2 tiếng để hoàn thành xét nghiệm. Trước khi thực hiện xét nghiệm, mẹ bầu được yêu cầu không ăn hoặc uống nước ngọt trong vòng 8 đến 14 giờ.

Đầu tiên, nhân viên y tế sẽ lấy máu ở tĩnh mạch tay để đo đường huyết lúc đói. Sau đó, thai phụ được cho uống siro chứa 75g đường glucose và lấy máu đo chỉ số đường huyết sau khi uống 1 giờ và 2 giờ.

Cách đọc kết quả xét nghiệm tiểu đường thai kỳ bất thường:

• Chỉ số đường huyết lúc đói từ 92 mg / dL trở lên.

• Chỉ số đường huyết sau 1 giờ từ 180 mg / dL trở lên.

• Chỉ số đường huyết sau 2 giờ từ 153 mg / dL trở lên.

Nếu chỉ số đường huyết sau 2 tiếng nằm trong khoảng từ 144 đến 199 mg/dl thì thai phụ có thể được chẩn đoán đang trong giai đoạn tiền tiểu đường.

Tại sao kết quả xét nghiệm glucose bất thường ở một số thai phụ?

Các số liệu thống kê được liệt kê trên chỉ mang tính chất tham khảo. Tùy thuộc vào những tiêu chuẩn khác nhau của trung tâm xét nghiệm mà có thể kết luận nồng độ đường huyết là bình thường, cao hay thấp. 

Bên cạnh đó, một số yếu tố có thể làm chỉ số đường huyết thay đổi dẫn đến kết quả xét nghiệm bất thường trên một số mẹ bầu.

Trường hợp nồng độ đường huyết cao

Kết quả xét nghiệm tình trạng đái tháo đường thai kỳ ở sản phụ cao hơn giá trị bình thường có thể là do:

• Thai phụ đang mắc tiểu đường lâm sàng hoặc tiểu đường thai kỳ.

• Ảnh hưởng của một số loại thuốc như thuốc lợi tiểu, Corticosteroid, Dilantin, thuốc điều trị cao huyết áp, thuốc điều trị HIV/AIDS.

• Mẹ bầu mắc bệnh ứ sắt, cường giáp, hội chứng Cushing hoặc u tủy thượng thận.

Trường hợp nồng độ đường huyết thấp

Ngược lại, chỉ số glucose trong máu thấp cũng xảy ra do các tác động của thuốc hoặc rối loạn trong cơ thể thai phụ như:

• Thuốc điều trị trầm cảm, tiểu đường, tăng huyết áp.

• Hội chứng Addison.

• Tình trạng suy giảm chức năng tuyến giáp hoặc tuyến yên.

• Các bệnh lý về gan tụy.

Khi đã biết cách đọc kết quả xét nghiệm tiểu đường thai kỳ và xác định mình mắc bệnh thì thai phụ nên làm gì?

Xem thêm: Mẹ bị tiểu đường thai kỳ có nguy hiểm không? Làm sao để phát hiện sớm?

Mẹ bầu nên làm gì nếu mắc tiểu đường thai kỳ?

Phụ nữ mang thai hãy tuân thủ các nguyên tắc sau đây nhằm kiểm soát tốt lượng đường huyết trong thai kỳ:

• Chế độ sinh hoạt: Mẹ cần thay đổi lối sống, duy trì vận động thể chất, tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ, yoga 30 phút mỗi ngày để làm giảm lượng đường trong máu và giảm các triệu chứng khó chịu khi mang thai.

• Chế độ dinh dưỡng lành mạnh bao gồm rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt. Mẹ cần chia ra 3 bữa chính và 3 bữa phụ để không bị hạ đường huyết.

• Thăm khám thường xuyên

• Sử dụng thuốc điều trị nếu cần thiết.

• Tầm soát bệnh tiểu đường sau khi mang thai: Sau khi sinh con từ 6 đến 12 tuần và sau đó từ 1 đến 3 năm, mẹ nên thực hiện tầm soát tiểu đường. Nguyên nhân là mẹ vẫn có nguy cơ bị tái phát bệnh ở lần mang thai tiếp theo hoặc mắc bệnh tiểu đường lâm sàng về sau.

Với những chia sẻ trên thì giờ đây, chắc chắn rằng mẹ đã biết cách đọc kết quả xét nghiệm tiểu đường thai kỳ và hiểu được những thông số này nói lên điều gì. Nếu mắc bệnh, mẹ hãy chú ý kiểm soát lượng đường huyết để đảm bảo sức khỏe nhé!