Vitamin A có gây dị tật thai nhi? Kiến thức quan trọng mẹ phải biết

Tại sao nên bổ sung vitamin A khi mang thai?

Vitamin A là chất dinh dưỡng giữ vai trò đặc biệt quan trọng cho sức khỏe của mẹ bầu và thai nhi. Loại vitamin này có công dụng hỗ trợ cho sự phát triển về hình thái, chức năng và sự nguyên vẹn của thị lực,...

Bổ sung vitamin A là hết sức cần thiết trong việc duy trì sức khỏe cho cả hai mẹ con nhờ vào những công dụng:

• Với mẹ bầu: Vitamin A có công dụng tăng cường sức đề kháng, phòng chống nguy cơ nhiễm trùng, giúp mắt sáng.

• Với thai nhi: Vitamin A có lợi ích tăng cường phát triển của bào thai, chẳng hạn như hệ xương, thị giác .

Tuy nhiên, tạp chí Pubmed đã đăng tải một kết quả nghiên cứu rằng, phụ nữ sử dụng vitamin A với hàm lượng trên 10.000 mcg/ ngày có nguy cơ gây dị tật sọ não, mào tinh,...

Bổ sung vitamin A có gây dị tật thai nhi?

Vitamin A gây dị tật thai nhi nếu thai phụ bổ sung với liều lượng vượt mức cho phép. Cụ thể các dị tật thai nhi có thể gặp nếu mẹ thừa vitamin A như sau:

• Hở vòm miệng, hở hàm ếch ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ và khả năng nói của trẻ.

• Não úng thủy làm mất cân bằng sự hình thành và hấp thu dịch não tủy. 

• Dị tật liên quan đến tim như hở van tim, thiếu vách ngăn…

• Trẻ bị giảm hoặc mất khả năng sinh sản khi chào đời, chẳng hạn như không có tử cung, dị tật tinh trùng…

• Rối loạn thị giác, quáng gà, mù mắt, mắt kém bẩm sinh.

Làm thế nào để thai phụ biết mình bị thừa vitamin A và cách điều trị như thế nào? Chuyên gia sẽ tư vấn cho mẹ trong phần dưới đây.

Dấu hiệu mẹ đang thừa vitamin A

Cơ thể mẹ bầu bị thừa vitamin A sẽ xuất hiện các dấu hiệu như nứt môi, rụng tóc, yếu xương, khô da, đau đầu dữ dội, thị lực giảm. 

Ngoài ra, thai phụ còn có nguy cơ đối mặt với biến chứng tăng áp lực trong hộp sọ. Khi ngộ độc vitamin A, phụ nữ có thai sẽ dễ bị đau đầu, hôn mê, nôn mửa dữ dội, gãy xương.

Điều trị thừa vitamin A như thế nào?

Đa phần các triệu chứng thừa vitamin A sẽ chấm dứt nếu mẹ bầu áp dụng những cách chăm sóc sau:

• Ngưng sử dụng các loại viên uống, thực phẩm chức năng bổ sung vitamin A. 

• Hạn chế tiêu thụ các thực phẩm có thành phần vitamin A phong phú như dầu cá, gan động vật, khoai, cà rốt…

• Trường hợp mẹ có dấu hiệu ngộ độc vitamin A hoặc triệu chứng thừa vitamin A không hết sau 1 - 2 tuần, mẹ hãy đi thăm khám tại bệnh viện để được xử lý kịp thời và chính xác.

Vitamin A gây dị tật thai nhi nếu mẹ bổ sung với lượng quá dư thừa. Nhưng nếu thiếu hụt vitamin A trong thai kỳ thì có dẫn đến tác hại gì không?

Tác hại khôn lường khi thiếu hụt vitamin A trong quá trình mang thai

Mẹ bị thiếu hụt vitamin A sẽ xuất hiện các tình trạng như da khô, mắt mờ, khô mắt, nổi mụn trứng cá. Tình trạng thiếu hụt vitamin A có thể dẫn đến nhiều tác hại to lớn:

• Rối loạn cận lâm sàng như thay đổi khả năng biệt hóa tế bào, giảm chuyển hóa sắt, giảm đáp ứng miễn dịch.

• Rối loạn lâm sàng như chậm phát triển, tăng tỷ lệ bệnh tật, thiếu máu, các bệnh về mắt như loét giác mạc, quáng gà, khô nhuyễn giác mạc.

• Các bất thường nghiêm trọng trên thai nhi, chết phôi thai sớm.

• Có liên quan đến tiểu đường thai kỳ.

Vậy nên bổ sung như thế nào để đảm bảo phù hợp với thể trạng của mẹ bầu?

Xem thêm: Thuốc tránh thai khẩn cấp có gây dị tật thai nhi? - Chuyên gia giải đáp

Hướng dẫn mẹ cách bổ sung vitamin A phù hợp

Việc phụ nữ mang thai bổ sung vitamin A đúng cách sẽ giúp ngăn ngừa những căn bệnh liên quan đến thị giác và thúc đẩy sự phát triển của thai nhi.

Liều lượng

Mẹ bầu chỉ nên bổ sung 800 mcg vitamin A (1 IU = 0.3 mcg) mỗi ngày. Việc sử dụng hàm lượng vitamin A cao hơn có thể gây ra dư thừa dẫn đến dị tật thai nhi.

Nguồn cung cấp

Có 2 cách để bổ sung vitamin A trong thai kỳ:

• Viên uống tổng hợp: Bổ sung tối đa 800 mcg vitamin A/ ngày, chọn mua sản phẩm uy tín, đã được cơ quan có thẩm quyền cấp phép lưu hành.

• Từ thực phẩm: Mẹ nên ăn nhiều thực phẩm giàu vitamin A như khoai lang, gan bò, cà rốt, cải xoăn, cam vàng sẫm, cải bó xôi, dưa đỏ…

Nhìn chung, mẹ nên bổ sung vitamin A từ các thực phẩm tự nhiên có nguồn beta-carotene dồi dào.

Nên bổ sung khi nào?

Phụ nữ mang thai chỉ nên bổ sung vitamin A cho cơ thể khi được chẩn đoán bị thiếu hụt. Mẹ bầu hãy uống theo chỉ dẫn của bác sĩ, tốt nhất là uống sau khi ăn vì loại vitamin này tan nhiều trong chất béo. 

Bên cạnh đó, mẹ không được tự ý bổ sung để tránh dư thừa vitamin A gây dị tật thai nhi. Nguyên nhân là trong khẩu phần ăn hàng ngày của mẹ bầu đã có nhiều thực phẩm chứa loại vitamin này như thịt, cà rốt, khoai lang…

Lưu ý khi bổ sung vitamin A

Vitamin A có thể tương tác với những loại thuốc gây giảm hấp thu hoặc tăng tác dụng của các loại thuốc như: cholestyramin, neomycin, isotretinoin, parafin lỏng. Khi đó, các loại thuốc trên có thể bị mất tác dụng điều trị bệnh hoặc thai phụ bị ngộ độc thuốc dẫn đến tình trạng nôn mửa, hôn mê, tiêu chảy hoặc chết thai. 

Do đó, mẹ bầu hãy thông báo với bác sĩ những loại thuốc mình đang dùng, tránh dùng kết hợp các loại thuốc kể trên cùng vitamin A.

Thực tế, vitamin A gây dị tật thai nhi chỉ khi mẹ bầu bổ sung quá liều. Mong rằng những chia sẻ trên giúp mẹ có thêm nhiều thông tin hữu ích. Mẹ hãy chú ý cẩn thận khi sử dụng loại vitamin này trước và trong quá trình mang thai nhé!