Trẻ con rất hiếu động và không biết được hậu quả nên dễ bị té ngã. Trẻ bị ngã đập đầu xuống đất bị nôn có phải bị chấn thương sọ não hay không? Nhiều phụ huynh rất lo lắng khi con mình có biểu hiện nôn mửa sau khi bị ngã. Hãy cùng Monkey tìm hiểu và giải đáp trẻ bị ngã có triệu chứng nôn có phải bị chấn thương sọ não không?
Nguyên nhân khiến trẻ bị té ngã đập đầu
Có rất nhiều nguyên nhân khiến trẻ bị ngã đập đầu xuống đất. Phụ huynh cần nắm rõ những nguyên nhân để có những biện pháp khắc phục bảo vệ trẻ an toàn và phát triển lành mạnh hơn. Dưới đây là một số nguyên nhân khiến bé bị ngã đập đầu xuống đất:
Sự bất cẩn trong khi trông coi trẻ của người lớn
Nhiều phụ huynh trông coi trẻ không đúng cách khiến nhiều trường hợp trẻ bị ngã đập đầu xuống đất. Trẻ nhỏ dưới 2 tuổi bố mẹ để bé tự chơi một mình trên giường cao, rất nguy hiểm và có thể khiến trẻ bị ngã từ trên giường đập đầu xuống đất. Hoặc người lớn cho bé nằm võng một mình, bé đang ngủ hay xoay người và võng không thăng bằng làm bé ngã đập đầu.
Nguyên nhân chủ quan của sự lơ là khi trông coi bé là cho trẻ lớn hơn (nhỏ hơn 6 tuổi) chăm bé nhỏ tuổi hơn. Trẻ em trong độ tuổi này còn rất ham chơi và hiếu động, trẻ sẽ không để ý đến việc trông coi em và để em bé chơi một mình hoặc trẻ chơi với em nhỏ và sơ ý xô ngã làm bé đập đầu xuống đất.
Nhiều trường hợp, cha mẹ hay người lớn bế trẻ lên đi chơi, đi dạo hoặc đôi lúc đùa nghịch với trẻ và bị tuột tay trẻ ra khỏi người. Thông thường người lớn bế sẽ ở độ cao hơn 1.5m và độ cao này gây chấn thương nghiêm trọng nếu trẻ dưới 5 tuổi bị ngã đập đầu.
Trẻ tự đùa nghịch
Đối với những trẻ lớn, khi trẻ biết đi lại, chạy nhảy là lúc trẻ khám phá thế giới xung quanh trẻ. Trẻ có thể trèo lên bàn, lên ghế hoặc những đồ vật chênh vênh, chạy nhảy đùa nghịch ở những khu vực trơn trượt như nhà tắm, sàn nhà mới lau,... bị té ngã đập đầu.
Những trẻ lớn thường đùa nghịch và chơi những trò chơi với nhau, trong quá trình chơi do phấn khích hoặc xích mích cũng có thể khiến trẻ bị ngã đập đầu xuống đất. Trẻ tham gia những bộ môn thể thao như kéo co, đá banh, chạy nhảy,... cũng có thể khiến bé bị té ngã đập đầu xuống đất bị nôn.
Các xử lý 6 tổn thương thường gặp khi trẻ bị ngã đập mặt xuống đất
Hướng dẫn cách xử lý khi bị ngã đập đầu phía sau ở trẻ nhỏ
Trẻ bị ngã đập đầu vào cạnh bàn có nguy hiểm không?
Trẻ có thể bị các chấn thương nào nếu bị ngã đập đầu
Đối với trẻ dưới 5 tuổi, trẻ hiếu động và thường xuyên bị ngã đụng đầu. Đầu là bộ phận quan trọng giúp điều khiển tất cả hoạt động, suy nghĩ của con người. Do đó, đầu va chạm xuống đất và chấn thương rất nguy hiểm đến sức khoẻ của trẻ.
Chấn thương nhẹ khi trẻ bị ngã đập đầu xuống đất
Thông thường các trường hợp trẻ bị ngã, đụng đơn thuần khi các bé chơi đùa nghịch ngợm, vô tình ngã xuống từ ghế thấp, giường thấp xuống. Vì vậy, trẻ có thể bị chấn thương nhẹ và xây xát ngoài da. Cụ thể những chấn thương đầu nhẹ có thể xuất hiện như:
-
Xây xước nhẹ ở trán, đầu hoặc quanh mắt.
-
Chảy máu đầu do ở da đầu có nhiều mạch máu nên khi bị tổn thương rất dễ chảy máu.
-
Bầm tím, sưng to ở trán hoặc trên đầu.
Chấn thương trung bình đến nặng khi trẻ bị ngã đập đầu
Có nhiều trường hợp trẻ bị chấn thương đầu có thể gây nứt sọ. Đa số các trường hợp nứt xương sọ chỉ gây nhức đầu ở nơi bị nứt và có thể không cần can thiệp chữa trị vì có thể tự lành hẳn trong vài tuần. Mặc dù vậy, chấn thương đầu này có thể gây nguy hiểm và tiềm ẩn nhiều rủi ro sau này cho trẻ.
Trường hợp va đập mạnh hơn nữa, trẻ có thể bị móp méo hộp sọ. Vị trí lõm, móp méo thường nằm ở chỗ lồi của xương đỉnh, bề ngoài thì nguyên vẹn nhưng thấy đầu lõm bên trong. Ngoài lõm, móp méo hộp sọ, trẻ có thể gặp những biến chứng nguy hiểm đến tính mạnh như tổn thương nứt sọ, tụ máu ngoài màng cứng hoặc gãy xương não,...
Trẻ bị ngã đập đầu xuống đất bị nôn có phải bị chấn thương sọ não?
Trẻ bị ngã và đập đầu xuống đất tuỳ theo các yếu tố mà gây ra các mức độ chấn thương khác nhau ở trẻ. Nhưng có nhiều trường hợp trẻ biểu hiện những triệu chứng mà bố mẹ khó phát hiện ra hoặc chưa phân biệt được đâu là dấu hiệu nhẹ hay dấu hiệu nặng cần được đưa đi bệnh viện ngay lập tức.
Có nhiều phụ huynh thắc mắc rằng trẻ bị ngã đập đầu xuống đất bị nôn có phải chấn thương sọ não gây ra hay không? Việc trẻ bị nôn ngay sau khi bị ngã là điều bình thường, đối với trẻ nhỏ khi bị ngã thường sẽ đau và dễ khóc toáng lên. Ngoài ra, cộng thêm tâm lý bố mẹ lo lắng khi thấy con mình bị ngã thường hoảng hốt, la mắng trẻ làm trẻ càng bị sốc và hoảng sợ hơn. Điều này có thể khiến trẻ bị nôn ngay sau đó. Vì vậy trẻ ngã đập đầu xuống đất bị nôn không hẳn là do chấn thương sọ não.
Tuy nhiên, sau khoảng thời gian mà trẻ bị ngã lại tiếp tục nôn nhiều hơn 3 lần thì đây mới chính là dấu hiệu của não trẻ đang bị ảnh hưởng xấu, thậm chí là chấn thương sọ não rất nguy hiểm. Ngoài triệu chứng nôn nhiều ra, chấn thương sọ não còn có các biểu hiện đi kèm khác:
-
Đờ đẫn một cách bất thường.
-
Dễ cáu gắt và quấy khóc, hét toáng.
-
Mất khả năng giữ thăng bằng và khó ngồi hoặc đi đứng như bình thường.
-
Có cảm giác đau đầu, nặng đầu, nhức đầu.
-
Mất nhận thức tạm thời, người lớn gọi không phản ứng lại như bình thường.
-
Chảy máu, chảy dịch nhầy ở mũi, tai do rạn não, dịch não chảy ra ngoài do bị rạn não.
-
Rối loạn giấc ngủ.
-
Mất vị giác và thính giác.
Khi phát hiện triệu chứng nôn nhiều lần và kèm theo những triệu chứng trên đây thì bố mẹ cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế để kịp thời chữa trị. Nếu không được chữa trị sớm, chấn thương có thể biến thành các biến chứng ảnh hưởng đến tri giác, thần kinh và thậm chí dẫn đến tử vong. Biến chứng có thể diễn ra sau chấn thương hoặc diễn ra chậm.
Cần làm gì khi trẻ bị ngã đập đầu xuống đất
Nhiều phụ huynh thấy trẻ té ngã thường phản ứng gay gắt, hét lên hoặc la ầm ĩ. Điều này khiến trẻ hoảng sợ và oà khóc nhiều hơn. Vì vậy chúng ta cần bình tĩnh và thực hiện các phương pháp sơ cứu như sau:
Hướng dẫn cách sơ cứu
Khi phát hiện trẻ bị ngã bố mẹ không nên bế trẻ lên ngay mà hãy để trẻ nằm tại vị trí bị ngã. Cố gắng xoa dịu trẻ để trẻ ngừng khóc và tiến hành kiểm tra xem trẻ có bị chấn thương ở chỗ nào hay không. Nếu trẻ lớn bị ngã thì có thể hỏi trẻ về té như thế nào, có bị va chỗ nào hay không, vì sao té và té ở tư thế như thế nào.
Xem thêm: Trẻ 6 tháng tuổi bị ngã đập đầu nên xử lý như thế nào?
Sau khi nhận biết được các chấn thương, nếu chấn thương nhẹ bố mẹ có thể thực hiện sơ cứu đơn giản trong mỗi trường hợp sau:
-
Nếu trẻ bị bầm tím, sưng to ngay đầu hoặc trán: Thực hiện chườm đá lạnh làm giảm sưng và bầm tím hiệu quả. Nhưng đối với trẻ sơ sinh và trẻ tập đi, làn da của bé rất mỏng vì vậy chườm lạnh có thể khiến bé bị bỏng lạnh, tình trạng sưng tấy nguy hiểm hơn. Ngoài ra, người lớn có thể sử dụng các biện pháp dân gian để chữa vết sưng, bầm tím ở trẻ như gừng, nha đam, cà phê,...
-
Trẻ có vết trầy xát, cháy mảu nhỏ: Mẹ có thể thực hiện cầm máu, rửa sạch vết thương bằng nước sạch hoặc nước muối sinh lý. Sau đó mẹ tiến hành dùng băng gạc, khăn sạch để lau khô vết thương và có thể dùng băng keo cá nhân để dán lên vết thương. Giúp vết thương mau lành hơn.
-
Nếu trẻ khóc lớn và bắt đầu có biểu hiện nôn mửa 1 - 2 lần thì mẹ có thể cho trẻ uống một chút sữa hoặc nước để bù lại nước. Trường hợp trẻ sơ sinh thì mẹ chỉ nên cho trẻ uống sữa và không được cho trẻ uống nước.
-
Sau quá trình sơ cứu, cha mẹ hãy theo dõi bé trong suốt 36 giờ đầu: Nên giữ cho trẻ thức trong suốt 1 giờ đầu và sau đó cho trẻ ngủ khoảng 20 phút để kiểm tra xem trẻ còn tỉnh táo hay không. Vì nếu trẻ bị chấn thương não thì biểu hiện của chúng là ngủ ngay sau khi bị ngã và sau đó chuyển sang trạng thái hôn mê.
-
Nếu sau 36 giờ trẻ vẫn tỉnh táo và vui vẻ không có bất kỳ dấu hiệu nào bất thường khác thì trẻ đã bình phục hoàn toàn. Nếu có bất kì sự nghi ngờ nào ở trẻ thì phụ huynh cũng có thể đưa trẻ đến bệnh viện để được chẩn đoán chính xác tình trạng của trẻ.
Trường hợp nào cần đưa trẻ đến bệnh viện
Những trường hợp trẻ bị ngã đập đầu xuống đất bị nôn và kèm theo các triệu chứng khác bố mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện để được chữa trị kịp thời:
-
Trẻ bị bất tỉnh ngay sau khi bị đập đầu xuống đất: Khi bị va chạm mạnh, não va đập với hộp sọ nên khiến trẻ mất ý thức và bất tỉnh ngay sau đó. Bố mẹ cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế để được điều trị kịp thời.
-
Rối loạn tri giác: Rối loạn tri giác biểu hiện rõ hơn ở những trẻ tập đi và trẻ lớn. Trẻ thường có những hành động như lơ mơ, tiếp xúc kém, khó dỗ. Cụ thể hơn là trẻ không nhận ra người khác, không nghe theo yêu cầu của người lớn,...
-
Nôn từ 3 lần trở lên: Trẻ bị ngã đập đầu xuống đất bị nôn trên 3 lần cho biết dấu hiệu nguy hiểm của não đang xảy ra. Nếu ban đầu bị ngã, trẻ có thể nôn khoảng 1 - 2 lần vì do khóc và bị ho hoặc do sự va đập của hộp sọ. Bố mẹ có thể cho trẻ uống nước hoặc bú sữa mẹ xem tình trạng có đỡ hơn không. Nếu trẻ tiếp tục nôn thì đây là dấu hiệu nguy hiểm của não và trẻ cần được lập tức đi khám.
-
Mất thăng bằng: Trẻ bị ngã đập đầu xuống đất bị nôn vì bị va chạm của hộp sọ. Bên cạnh đó, vùng đầu bắt đầu sưng lên và có những biểu hiện của mất thăng bằng. Cụ thể trẻ ngã nhiều lần khi đứng, bé ngồi lên cũng dễ bị ngã xuống, đi loạng choạng khiến bé va vào các vật dụng khác trong nhà.
-
Dấu hiệu về mắt: Trẻ lúc này có dấu hiệu mắt lác, đồng tử hai bên không đều, dễ vấp ngã hoặc lao vào những đồ vật khác. Ngoài ra, do bị rạn xương não nên dịch não bên trong chảy ra từ lỗ mũi hoặc lỗ tai, đôi khi có chảy máu.
-
Ngủ li bì, mất ý thức: Trẻ rơi vào trạng thái ngủ ngay sau khi ngã, điều này khiến bố mẹ khó khăn trong quá trình chẩn đoán tình hình của trẻ. Nếu bé bị ngã vào buổi tối hoặc buổi trưa thì khó phát hiện hơn. Biểu hiện chấn thương não khi trẻ bị ngã là trẻ có xu hướng ngủ nhiều, người lớn tác động nhưng không có phản ứng. Biểu hiện này có thể chuyển sang hôn mê nếu não bị va đập khá mạnh.
Có nhiều trường hợp, mặc dù trẻ đã bị chấn thương vùng não nhưng không xuất hiện một biểu hiện nào bất thường. Vì vậy, nếu bố mẹ lo lắng và đưa trẻ đến bệnh viện nhưng bác sĩ chẩn đoán bình thường và cho trẻ về nhà.
Mặc dù vậy phụ huynh cũng không được chủ quan vì các triệu chứng có thể xuất hiện sau đó. Điều này sẽ khiến cho tình trạng của trẻ nghiêm trọng hơn nếu không được điều trị kịp thời.
Hướng dẫn cách bảo vệ trẻ tránh trẻ bị ngã
Muốn bảo vệ trẻ tránh trẻ bị ngã đập đầu xuống đất bị nôn, bố mẹ cần thực hiện các biện pháp phòng tránh các nguy cơ gây ngã ở trẻ. Mặc dù chúng ta không thể nào bảo vệ trẻ tuyệt đối an toàn nhưng chúng ta có thể giảm thiểu các nguy cơ gây ngã ở trẻ. Dưới đây là những cách bảo vệ trẻ tránh bị ngã:
-
Luôn chăm sóc và trông coi trẻ nhỏ dưới 5 tuổi, không được để trẻ một mình ở những nơi nguy hiểm như giường cao, trên bàn, trên tầng lầu có bậc thang,... Nếu không thì nên đặt trẻ những nơi an toàn như cũi gỗ, giường có thanh chắn, khu vực vui chơi an toàn để trẻ không leo ra ngoài.
-
Sử dụng các rào chắn hoặc thanh bảo vệ tại những nơi dễ té như ban công, cửa sổ, giường, cầu thang,...
-
Sử dụng đèn điện để cung cấp đủ ánh sáng nơi bậc thềm, cầu thang hoặc hầm tối.
-
Khi trẻ có ý thức bố mẹ nên dạy trẻ cách vui chơi an toàn, không được xô đẩy, leo trèo những nơi nguy hiểm.
-
Đối với những trẻ đã biết lật, bò, đi, ngồi thì không để trẻ ngồi trên những vị trí không được chắc chắn khi một mình. Cụ thể là võng, giường cao, ghế cao,...
-
Sử dụng thảm, nệm đặt trong phòng của trẻ, dán tường bằng xốp để hạn chế tối đa việc tổn thương khi trẻ bị ngã. Hạn chế trường hợp trẻ bị ngã đập đầu xuống đất bị nôn do thảm, xốp giúp giảm thiểu mức độ nghiêm trọng của vết thương.
-
Không nên cho trẻ vui chơi, đùa nghịch ở những nơi cao so với mặt đất.
-
Luôn giữ cho sàn nhà khô ráo, nhà tắm cần vệ sinh sạch sẽ và khô ráo rồi mới để trẻ vào đi tắm.
-
Đối với trẻ sơ sinh và trẻ tập đi, người lớn tuyệt đối không được chơi những trò đùa nguy hiểm với trẻ như xóc ngược, tung trẻ lên cao.
-
Tuyệt đối không được trẻ dưới 10 tuổi trông em dưới 3 tuổi.
Trên đây là những giải đáp về thắc mắc trẻ bị ngã đập đầu xuống đất bị nôn có phải do chấn thương sọ não hãy không mà Monkey đã giải đáp cho bạn đọc. Hy vọng, bài viết này sẽ giúp phụ huynh hiểu rõ về sự nguy hiểm khi trẻ bị ngã đập đầu xuống đất và cách phòng ngừa nguy cơ bị ngã. Đừng quên đăng ký và theo dõi Monkey để được giải đáp và cập nhật các thông tin, kiến thức mới nhất về nuôi dạy giúp trẻ phát triển toàn diện hơn.
Head Injury in Children: How to Know If It's Minor or Serious - Ngày truy cập 15/09/2022
https://www.healthychildren.org/English/health-issues/injuries-emergencies/Pages/Head-Injury.aspx
Why do children vomit after minor head injury? - Ngày truy cập 15/09/2022
https://emj.bmj.com/content/17/4/268