Giai đoạn vàng phát triển não bộ của trẻ, mẹ đừng bỏ lỡ!

Giai đoạn vàng phát triển não bộ của trẻ - đặc biệt nhất là 3 năm đầu đời

Theo kết quả từ Viện nghiên cứu Giáo dục phát triển tiềm năng con người (IPD), sự phát triển những năm đầu đời quyết định rất lớn đến trí tuệ ở tuổi vị thành niên và trưởng thành của con. Trong giai đoạn vàng phát triển não bộ của trẻ, con có thể tiếp thu một lượng kiến thức khổng lồ, đặc biệt là khả năng tiếp nhận ngôn ngữ nếu được giáo dục với phương pháp phù hợp.

Hiệp hội vì giáo dục cho mọi người (VAEFA) cũng đưa ra nhận định, không có gì tai hại cho giai đoạn phát triển não bộ của trẻ nhỏ hơn là sự thiếu hụt về kích thích. Và có một sự thật đáng buồn là chúng ta mới chỉ khai thác rất ít, khoảng 3 – 10% tiềm năng não bộ trẻ. Nếu ba mẹ muốn con phát triển toàn diện và có nền móng vững chắc cho sự phát triển sau này không nên bỏ lỡ giai đoạn 0-6 tuổi.

Nghiên cứu từ các chuyên gia từ Đại học California (Mỹ) kết luận từ lúc thụ thai các tế bào thần kinh não bộ của trẻ đã phát triển và nhân nhanh hơn so với bất kì tế bào nào khác trong cơ thể bé . Lúc mới sinh ra, não bộ của trẻ chỉ nặng khoảng 25% trọng lượng trưởng thành của nó. Tỷ lệ này tăng lên 50% đến khi trẻ 1 tuổi, 75% đến khi trẻ 2 tuổi và đạt đến 90% khi con bước vào độ tuổi lên 3 và hoàn thiện cơ bản khi trẻ 5 – 6 tuổi. Não bộ của con người có đến 100 tỷ tế bào thần kinh và gần như nó đã hình thành trong giai đoạn 5 tháng bào thai đầu tiên của bé ở trong bụng mẹ.

Quy luật “sử dụng hoặc đánh mất” ở não bộ của trẻ

Trong cuốn sách “Trẻ em là thiên tài”, Giáo sư Makoto Shichida đã giới thiệu một nghiên cứu kinh điển về sinh lí học não bộ được phát hiện trên động vật do Tiến sĩ hóa sinh người Đức – Fasta chứng minh dựa trên thí nghiệm thực tế ở chuột. Ông chia những con chuột mới sinh thành 2 nhóm, A và B và thực hiện giải phẫu não của chúng. Kết quả là có 14 kết nối thần kinh xuất hiện từ mỗi tế bào thần kinh nằm tại tại trung khu thị giác của tế bào não ở những con chuột trong cả hai nhóm. Sau đó, ông khâu mí mắt những con chuột nhóm B lại để đảm bảo chúng không nhận được bất kì sự kích thích nào từ bên ngoài.

Sau hai tuần, ông tiếp tục tiến hành giải phẫu não một vài con chuột trong 2 nhóm để có sự so sánh toàn diện. Lúc này, các con chuột ở nhóm A (nhóm không bị khâu mí mắt) tế bào đã tăng lên đến 8.000 còn ở nhóm B vẫn giữ nguyên. Khoảng một tháng sau đó, ông mở mắt cho những con chuột ở nhóm B nhưng chúng đã mất đi khả năng phát triển mạnh mẽ vốn có sau sinh. Số lượng kết nối thần kinh rất thấp, không thể đuổi kịp những con chuột nhóm A.

Giáo sư Makoto Shichida cũng giới thiệu một thí nghiệm khám phá về sinh lý học não bộ được phát hiện ở trẻ sơ sinh. Nhà nghiên cứu chọn ra 28 cặp mẹ con chia thành 2 nhóm: A (mẹ được phép ở cùng con trong thời kỳ cho con bú và một ngày ở cùng con 5 giờ) và B (chỉ được ở 30 phút cùng con trong lúc cho con bú). Kết quả là những đứa trẻ ở nhóm A đã phát triển thành những đứa trẻ có trí tuệ tuyệt vời, những đứa bé ở nhóm B lại phát triển kém hơn rất nhiều.

Qua thí nghiệm trên cả người và động vật, Giáo sư Makoto Shichida đánh giá môi trường sau sinh ảnh hưởng lớn đến sự phát triển lâu dài của con người. Với nguyên tắc “sử dụng nó hoặc đánh mất nó” hay còn được gọi là nguyên tắc “xén tỉa”, não bộ của trẻ và cả những người trưởng thành đều chỉ giữ lại những kết nối, liên kết thần kinh được kích hoạt. Những kết nối không được sử dụng sẽ bị loại bỏ và mất dần. Điều này lý giải tại sao trẻ nhỏ được phát triển trong môi trường giáo dục sớm có nhiều cơ hội phát triển hơn về trực giác, ghi nhớ hình ảnh, tính toán, lập trình, âm nhạc, lĩnh hội ngôn ngữ mới và gắn kết hình ảnh.

Khai phá tiềm năng ngôn ngữ trong giai đoạn vàng phát triển não bộ ở trẻ

Giáo dục sớm là quá trình khai mở, phát triển tiềm năng của con trẻ thông qua kích thích chức năng não bộ phát triển trong thời kỳ sinh trưởng của nó, nhất là ở giai đoạn vàng phát triển não bộ của trẻ, từ 0 – 6 tuổi.

Khi ba mẹ cung cấp những trải nghiệm phong phú giúp kích hoạt não trẻ ngay từ khi sinh ra đến độ tuổi mầm non sẽ góp phần hình thành nên hàng tỷ kết nối và mạng lưới thần kinh, giúp con phát huy tối đa tiềm năng trí lực. 

Nếu cho con học tiếng Anh ở độ tuổi này bé sẽ tiếp thu nhanh hơn. Không giống với việc học ngôn ngữ ở trẻ vị thành niên hay người trưởng thành, trẻ nhỏ học ngôn ngữ theo cách riêng. Quá trình tiếp xúc tự nhiên, tự nguyện, không hề có sự ép buộc đảm bảo việc lĩnh hội ngôn ngữ mới hiệu quả.

Tuy nhiên, phụ huynh không nên đánh đồng giáo dục sớm nói chung và cho con học ngoại ngữ nói riêng là ép con học, là lấy mất tuổi thơ của con. Ba mẹ nên để con học mà chơi, chơi mà học. Việc cho con học tiếng Anh từ nhỏ giúp con phát âm đúng ngay từ đầu, tiếp thu ngôn ngữ  tự nhiên và giao tiếp tự tin hơn. 

Tại Việt Nam, Monkey tự hào là ứng dụng học tiếng Anh tiên phong trong ứng dụng các phương pháp giáo dục sớm được công nhận trên thế giới vào dạy học cho trẻ em, giúp ba mẹ không bỏ lỡ giai đoạn vàng phát triển não bộ của trẻ. Ứng dụng kết hợp các phương pháp kích thích não phải và chụp hình nguyên từ Glenn Doman, Phonics kích thích tối đa tư duy và tiềm năng não trái, phương pháp đa giác quan Robert C. Tizer và học thông qua trò chơi.

Xem thêm: Cho bé học tiếng Anh đúng cách - Mẹ đã biết?