Chất xơ hòa tan loại nào tốt cho trẻ bị táo bón?

Chất xơ hòa tan là gì?

Trước khi giải đáp được câu hỏi “chất xơ hòa tan loại nào tốt cho trẻ bị táo bón?”, chúng ta cần phải hiểu rõ chất xơ hòa tan là gì?

Chất xơ hòa tan là một loại của chất xơ. Loại chất xơ này có khả năng hút nước từ lòng ruột để làm mềm phân, đưa phân ra ngoài cơ thể dễ dàng hơn. Khi thức ăn vào đến ruột, chất xơ hòa tan còn có vai trò làm chậm quá trình tiêu hóa và hấp thu đường vào máu.

Nhờ vậy, các chất dinh dưỡng từ thức ăn sẽ được hấp thu nhiều hơn vào cơ thể mà không khiến lượng đường trong máu tăng đột ngột. Điều này giúp căn bệnh đái tháo đường được kiểm soát tốt hơn. Quá trình tiêu hóa thức ăn diễn ra lâu còn giúp cho cơ thể có cảm giác no lâu, rất có lợi cho việc giảm cân.

Ngoài ra, chất xơ hòa tan cũng có vai trò làm giảm cholesterol LDL có hại giúp phòng ngừa các bệnh về tim mạch. Bằng việc nuôi dưỡng các vi khuẩn có lợi cho đường ruột, sức đề kháng sẽ được cải thiện tốt hơn, chống viêm và cải thiện cảm xúc,...

Vì vậy, bổ sung chất xơ hòa tan cho cơ thể hàng ngày là điều vô cùng cần thiết để phòng chống nguy cơ mắc các bệnh nguy hiểm như tiểu đường, tim mạch, huyết áp, béo phì,....Chúng ta có thể dễ dàng tìm thấy chúng ở các loại đậu, trái cây, yến mạch và lúa mạch.

Các loại chất xơ hòa tan cần biết

Chất xơ hòa tan được chia làm nhiều loại, mỗi loại sẽ đảm nhận những nhiệm vụ khác nhau để chăm sóc sức khỏe của cơ thể. Dưới đây là các loại chất xơ hòa tan mà bạn cần biết:

Chất xơ hòa tan Inulin và oligofructose

Chất xơ hòa tan dạng Inulin và oligofructose có vai trò kích thích sự phát triển của các lợi khuẩn. Từ đó giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột và tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ cơ thể trước các nguy cơ gây bệnh.

Chất xơ hòa tan Inulin và oligofructose thường được chiết xuất từ một số loại rau củ như: hành tây, củ cải, rau diếp,...

Fructose oligosaccharide (FOS)

Nhiều nghiên cứu cho thấy, chất xơ hòa tan Fructose oligosaccharide (FOS) có nguồn gốc từ tự nhiên, khả năng lên men nhanh. Vai trò của FOS là duy trì cân bằng của các vi khuẩn có lợi bên trong đường ruột. 

Đồng thời, loại chất này còn kích thích nhu động ruột, giúp phân mềm ra và đẩy phân ra ngoài. Thiếu chất xơ FOS, cơ thể rất dễ phải đối mặt với tình trạng táo bón, đặc biệt là với trẻ nhỏ. Vì vậy, chúng ta cần lựa chọn các loại thực phẩm để bổ sung chất xơ hòa tan FOS như: chuối, atiso, chicory và rễ cây diếp xoắn...

Chất xơ hòa tan Mucilage và beta-glucans

Mucilage và beta-glucans là loại chất xơ hòa tan có khả năng làm giảm cholesterol LDL xấu. Vì vậy, bổ sung đầy đủ loại chất xơ này sẽ giúp bảo vệ sức khỏe trước các căn bệnh nguy hiểm như: tim mạch, tiểu đường,...

Một số loại thực phẩm chứa nhiều chất xơ hòa tan Mucilage và beta-glucans có thể kể đến như: chuối, cam, cà rốt, táo, quả mọng, hạt lanh, đậu Hà Lan, yến mạch, lúa mạch,...

Pectin

Pectin trú ngụ chủ yếu trong các loại trái cây và các loại hạt. Một số pectin là chất xơ hòa tan nhưng cũng một số thuộc loại chất xơ không hòa tan. Đối với chất xơ hòa tan pectin có vai trò làm chậm quá trình tiêu hóa thức ăn, giúp giảm cholesterol và tăng cường khả năng hấp thu dinh dưỡng của cơ thể.

Chất xơ hòa tan polydextrose polyols

Chất xơ hòa tan polydextrose polyols được làm từ dextrose, sorbitol và axit citric, có tác dụng ngăn ngừa tình trạng táo bón. Chúng thường được sử dụng trong chế biến thực phẩm để thay thế cho đường.

Psyllium

Vai trò của chất xơ hòa tan Psyllium là làm giảm cholesterol xấu để phòng ngừa bệnh tim mạch, đồng thời ngăn ngừa nguy cơ táo bón. Đây là loại chất xơ có nhiều trong hạt và vỏ của cây plantago ovata.

Tinh bột hòa tan

Chất tinh bột hòa tan nằm trong thành tế bào thực vật, có khả năng kiểm soát lượng glucose trong máu và tăng độ nhạy insulin. Nhờ vậy, căn bệnh tiểu đường sẽ được kiểm soát tốt hơn. 

Các loại thực phẩm chứa nhiều tinh bột hòa tan như: các loại đậu, bột yến mạch và chuối chưa chín,...

Lúa mì dextrin

Chất xơ hòa tan lúa mì dextrin được chiết xuất từ tinh bột lúa mì, có vai trò giảm cholesterol và giảm lượng đường trong máu. Vì vậy, nếu bổ sung lúa mì dextrin cho cơ thể, bạn sẽ giảm thiểu được nguy cơ mắc bệnh tim và tiểu đường.

Tuy nhiên, đối với bệnh nhân celiac hoặc cơ thể không dung nạp gluten nếu dùng lúa mì dextrin có thể gây hại cho sức khỏe. Để đảm bảo an toàn, bạn cần có sự tham vấn của các bác sĩ.

Xem thêm:

• Lợi ích “vàng” của chất xơ không hòa tan và những lưu ý khi dùng
• Tổng hợp các loại hoa quả nhiều chất xơ cực tốt cho người giảm cân

Chất xơ hòa tan loại nào tốt cho trẻ bị táo bón?

Tình trạng trẻ em bị táo bón hiện nay không hề hiếm gặp. Nguyên nhân điển hình là do cha mẹ không cung cấp cho trẻ chế độ dinh dưỡng có đầy đủ chất xơ, đặc biệt là chất xơ hòa tan. Hậu quả dẫn đến là cơ thể trẻ bị mất cân bằng dinh dưỡng, thiếu hụt chất xơ và bị táo bón.

Để giải quyết được vấn đề này thì bổ sung chất xơ hòa tan cho trẻ là điều vô cùng quan trọng. Vậy cha mẹ cần lựa chọn chất xơ hòa tan loại nào tốt nhất cho trẻ bị táo bón?

Như đã nói ở trên, Inulin và FOS là hai loại chất xơ cùng có vai trò giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, giúp cho chức năng tiêu hóa được cải thiện tốt hơn. Bên cạnh đó, chất xơ hòa tan FOS còn đóng vai trò kích thích nhu động ruột, làm mềm phân, góp phần làm giảm tình trạng táo bón.

Vì vậy, cha mẹ có thể bổ sung chất xơ hòa tan Inulin và FOS cho trẻ bằng cách lựa chọn một số loại chế phẩm chứa thành phần chất xơ hòa tan và lợi khuẩn (Probiotics). Tuy nhiên, việc sử dụng liều lượng như thế nào để đạt hiệu quả tốt nhất bạn cần hỏi thêm ý kiến của bác sĩ.

Ngoài ra, bổ sung chất xơ hòa tan thông qua chế độ ăn uống hàng ngày vẫn là cách phổ biến và hiệu quả nhất. Cha mẹ cần tập cho trẻ ăn các loại rau, củ, quả từ sớm và coi đó là việc làm cần thiết hàng ngày. Một số loại thực phẩm giàu chất xơ hòa tan tốt cho trẻ táo bón có thể kể đến như: gạo trắng, cà rốt,  rau mồng tơi, súp lơ, chuối, bơ, táo, lê, đậu Hà Lan, yến mạch, hành, tỏi,...

Bổ sung chất xơ đúng và đủ trẻ phòng ngừa táo bón và bệnh tật

Bổ sung chất xơ hòa tan giúp cơ thể của trẻ giảm thiểu nguy cơ táo bón và còn có thể phòng ngừa nhiều bệnh tật nguy hiểm. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả phòng bệnh tốt nhất, chúng ta cần lưu ý bổ sung chất xơ hòa tan với liều lượng vừa phải, đúng khoa học.

Xây dựng khẩu phần ăn khoa học

Theo các chuyên gia, trẻ em dưới 18 tuổi cần bổ sung tối thiểu là 14 gam và không quá 31 gam chất xơ mỗi ngày. Trong đó, hàm lượng chất xơ không hòa tan chiếm 25% và chất xơ hòa tan chiếm 75%.

Tuy nhiên, trong các loại thực phẩm giàu chất xơ hầu hết đều chứa cả 2 loại này nên chúng ta cũng không cần phân biệt quá rõ ràng như vậy. Cách tốt nhất là chúng ta hãy cho trẻ tăng cường ăn rau, củ quả tươi mỗi ngày.

Lựa chọn thực phẩm giàu chất xơ hòa tan

Chất xơ hòa tan có nhiều trong các loại rau củ và trái cây như: chuối, bơ, cam, táo, lê, ổi, cơm trắng, rau mồng tơi, súp lơ,rau cải, rau khoai lang, cần tây, củ cải đường, ngũ cốc, các loại đậu,...

Đối với trường hợp trẻ không chịu ăn rau, mẹ có thể bổ sung chất xơ bằng cách “trộn” chất xơ vào trong thực đơn của con. Ví dụ như cho trẻ ăn thêm sữa chua, ngũ cốc, cho thêm đậu vào các món hầm, súp cho bé,...

Cho trẻ ăn trái cây đúng cách

Không ít bà mẹ cho rằng, cho trẻ uống nước ép trái cây, rau củ thì trẻ sẽ uống được nhiều và cơ thể hấp thu được nhiều chất xơ hơn. Tuy nhiên, trên thực tế suy nghĩ đó lại không hề chính xác.

Các chuyên gia dinh dưỡng cho biết, chất xơ chủ yếu trú ngụ ở phần thịt của trái cây. Nếu chúng ta ép lấy nước uống và bỏ bã thì sẽ không hấp thu được nhiều chất xơ. Hơn nữa, ăn cả thịt quả không chỉ giúp trẻ cải thiện khả năng tiêu hóa mà còn hỗ trợ cải thiện khả năng nhai của trẻ. Vì vậy, cha mẹ nên cho trẻ ăn rau, củ quả thay vì uống nước ép.

Chế biến thực phẩm đúng cách để không mất chất xơ

Khi chế biến thực phẩm, cha mẹ cần lưu ý những điều sau để không làm mất đi hàm lượng chất xơ và các loại vitamin, khoáng chất khác:

• Không rửa rau quá nát.

• Nấu rau củ chín quá kỹ sẽ khiến chất dinh dưỡng bay hơi mất. Vì vậy khi chế biến thức ăn cho trẻ, cha mẹ lưu ý cho rau cuối cùng để rau củ vừa chín tới.

Như vậy, Monkey đã giúp các bậc cha mẹ giải đáp thắc mắc: chất xơ hòa tan loại nào tốt cho trẻ bị táo bón? Hy vọng với những kiến thức được chia sẻ trong bài viết này cha mẹ sẽ biết cách bổ sung chất xơ hòa tan cho con hiệu quả, phòng ngừa táo bón và các loại bệnh tật.