Vitamin K có tác dụng gì đối với sức khỏe con người? Được biết thì vitamin K còn được nhiều người biết đến với tên là “vitamin đông máu”, vì nó đóng một vai trò rất lớn vào quá trình làm đông máu khi có vết thương hở. Ngoài ra, vi chất này còn có nhiều công dụng tuyệt vời khác, hầu hết đều đã được Monkey đưa vào bài viết dưới đây, bạn hãy cùng đọc với Monkey nhé!
Các công dụng tuyệt vời của vitamin K
Vitamin K được biết là một loại vi chất mang nhiều công dụng đặc biệt không thể thiếu đối với sức khỏe con người. Trong đó, những tác dụng nổi bật nhất đã được Monkey tổng hợp lại sau đây:
Giúp cho hiện tượng máu đông được diễn ra bình thường
Một trong những công dụng nổi bật mà vitamin K mang lại đó là khả năng kích thích các Protein tạo thành những cục máu đông trên da sau khi bị chảy máu. Vi chất này đóng góp vào chức năng này đến mức được gọi là “vitamin đông máu” hoặc là “băng cứu thương” không thể thiếu đối với cơ thể con người.
Hiện tượng tự đông máu là một phản ứng tích cực và cần thiết đối với cơ thể khi gặp bất kỳ những vết thương hay tổn thương gì. Để giải thích cho hiện tượng này thì đây đơn giản là những chuỗi phản ứng sinh hóa diễn ra song song và kết hợp với các yếu tố giúp đông máu, nhờ đó mà vết thương hở có thể được cầm máu kịp thời. Máu sau khi đông sẽ giúp cho vị trí đó được chữa lành và tránh khỏi những bụi bẩn ngoài môi trường.
Trong điều kiện mà cơ thể đang bị thiếu hụt vitamin K hay “vitamin đông máu” thì các yếu tố giúp cho quá trình máu đông lại sẽ không thể hoạt hóa được. Chính điều đó sẽ gây ra tình trạng vết thương khó lành do máu chảy liên tục, nghiêm trọng hơn có thể dẫn đến việc xuất huyết quá nhiều và khiến cho người bệnh có khả năng tử vong cao.
Công dụng tăng cường tỷ trọng xương khớp
Ngoài nắm vai trò to lớn trong quá trình làm đông máu thì vitamin K còn có khả năng giúp tăng cường tỷ trọng cho hệ xương khớp, nhờ vào việc tăng lượng Protein nhằm duy trì ổn định của nồng độ Canxi có trong xương. Nhờ vào hệ quả ấy mà vi chất này còn có công dụng đặc biệt trong việc ngăn ngừa và đẩy lùi quá trình thoái hóa xương, đồng thời hạn chế được những tác nhân gây ra bệnh loãng xương ở người lớn tuổi.
Ngoài ra, một số nghiên cứu khoa học đã nhận ra ý nghĩa của vitamin K trong việc ngăn chặn và hạn chế sự mất xương ở nhiều trường hợp bệnh nhân. Được biết thì vitamin K2 - vitamin K dạng tự nhiên được hệ vi sinh vật trong đường ruột tạo ra, là yếu tố trọng yếu trong việc kích hoạt Osteocalcin, nhằm lấy được Canxi trong máu và liên kết với những cấu trúc có trong xương.
Nhờ đó mà vi chất này sẽ giúp bảo đảm được một hệ xương khớp khỏe mạnh cho cơ thể con người, từ đó cơ thể sẽ hạn chế được các chấn thương hay bệnh lý về xương. Ngoài ra, trong trường hợp những phụ nữ đang trong thời kỳ mãn kinh cần được lưu ý đến chế độ bổ sung thêm vitamin cho cơ thể, do khả năng cao có thể mắc bệnh loãng xương.
Ngoài ra thì việc bổ sung vitamin K đến từ các loại thực phẩm hoặc sữa được cho là cần thiết. Vì nó giúp cải thiện hiệu quả cho hệ xương khớp, giúp xương thêm chắc khỏe tránh trường hợp bị gãy xương.
Hạn chế những nguy cơ gây ra bệnh ung thư đối với sức khỏe
Một công dụng đặc biệt và tuyệt vời khác mà vitamin K mang lại đó là khả năng chống lại những tế bào gây ung thư. Bệnh ung thư được xem là căn bệnh quái ác, khó trị nhưng nếu như bạn có cách phòng bệnh hiệu quả, cơ thể sẽ có thêm kháng thể đẩy lùi các nguy cơ ấy. Theo các chuyên gia dinh dưỡng đã công bố thì vitamin K có thể giảm thiểu được những tác nhân gây ra các bệnh như:
-
Bệnh ung thư đại tràng.
-
Bệnh ung thư dạ dày.
-
Bệnh vòm họng.
-
Bệnh ung thư về tuyến tiền liệt,...
Hiệu quả trên chỉ xảy ra trong điều kiện bệnh nhân bổ sung vitamin K đều đặn và đầy đủ mỗi ngày. Ngoài ra, đối với những bệnh nhân ung thư gan, đã có những nghiên cứu chứng minh được khả năng ngăn ngừa bệnh của vi chất này. Qua đó, việc sử vitamin K ở liều cao sẽ đem lại kết quả tích cực đối với việc cải thiện sức khỏe và ổn định được các chức năng trong cơ thể.
Nhằm giải thích cho chức năng này, các chuyên gia đã nhận ra rằng vitamin K2 có khả năng đàn áp được sự xâm nhập của các tế bào ung thư quái ác. Từ đó làm thay đổi những yếu tố giúp tăng trưởng tế bào ung thư và đóng băng hoàn toàn các chu kỳ phân chia tế bào.
Hỗ trợ và bảo vệ sức khỏe hệ tim mạch
Vitamin K được xem là một loại vi chất có tính tan trong dầu mà đem lại lợi ích cực kỳ tốt đối với sức khỏe của hệ tim mạch. Dựa vào những nghiên cứu đã thực hiện, người ta đã chứng minh được rằng loại vi chất này có vai trò to lớn trong việc làm chậm hoặc đẩy lùi quá trình gây xơ vữa động mạch.
Loại dưỡng chất này sẽ thực hiện công đoạn tách Canxi ra khỏi các mạch máu, nhờ vậy mà ngăn ngừa được các khả năng hình thành mảng bám trong mạch. Chính vì điều đó mà vitamin K có thể làm cho hiện tượng tắc nghẽn mạch máu được hạn chế đến mức tối đa. Được biết, một phân loại của hợp chất này - vitamin K2, đóng giữ vai trò chủ chốt đối với những tình trạng này.
Trong đường ruột con người, hệ vi sinh vật có lợi sẽ sản sinh ra vi chất K2, đây là vitamin có khả năng tối ưu hóa quá trình sử dụng Canxi trong máu. Thông qua đó, ngăn ngừa được những yếu tố gây tác động tiêu cực đến sức khỏe của hệ tim mạch. Nhờ điều này, mà cơ thể được bảo vệ trước các nguy cơ gây ra bệnh nhồi máu cơ tim, đột quỵ hay là những bệnh lý về tim mạch nguy hiểm khác.
Giúp cho chức năng não được hoạt động hiệu quả
Nhằm tìm ra lời giải đáp đầy đủ nhất cho câu hỏi :”Vitamin K có tác dụng gì đối với sức khỏe con người?” thì vitamin K còn là một hợp chất có khả năng tăng cường sức mạnh chức năng cho não bộ. Được biết thì vitamin K đóng một vai trò quan trọng đối với hệ thống thần kinh và hỗ trợ trong quá trình hoạt động của não bộ.
Việc này có liên quan đến quy trình chuyển hóa chất Sphingolipids, đây là một nhóm các hợp chất có trong màng tế bào não được các nhà khoa học tìm thấy. Nhóm các hợp chất này quyết định và điều khiển các hành vi vận động cũng như nhận thức của con người.
Ngoài ra, vitamin K còn mang đặc tính chống viêm hiệu quả, đóng vai trò trong việc bảo vệ não bộ khỏi các tác nhân như stress, oxy hóa bởi các gốc tự do. Quá trình oxy hóa não bộ có thể dẫn đến việc làm hỏng các tế bào thần kinh. Hơn nữa, còn có khả năng dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh gây hại cho hệ thống não bộ như Alzheimer hay Parkinson.
Tác dụng phụ của vitamin K
Sau khi ta đã biết được vitamin K có tác dụng gì đối với sức khỏe con người thì trong phần tiếp theo, Monkey muốn truyền tải đến các bạn thông tin về tác dụng phụ mà vi chất này có thể mang lại. Theo các nhà nghiên cứu dinh dưỡng cho biết thì vitamin K thuộc loại lành tính, rất ít có tác dụng phụ. Nếu như bệnh nhân được bác sĩ kê đơn thuốc có chứa dưỡng chất này, thì chắc chắn rằng bác sĩ đánh giá những lợi ích mà nó mang lại lớn hơn các tác dụng phụ có thể xuất hiện.
Trong trường hợp bệnh nhân đang bổ sung vitamin K hàng ngày, nhưng có sự xuất hiện của các triệu chứng sau đây, thì cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được khám chữa nhanh chóng:
-
Nổi phát ban đỏ.
-
Ngứa hoặc sưng, đặc biệt là ở các bộ phận như mặt, cổ họng, lưỡi,...
-
Khó thở, đau đầu chóng mặt.
Ngoài những tác dụng phụ mà vitamin K có thể mang lại thì các trường hợp tương tác thuốc với nhau cũng rất cần sự quan tâm từ người dùng. Đối với những bệnh nhân đang sử dụng một hoặc một vài loại thuốc khác nhau có thể gây ra những tác dụng ngoài ý muốn làm cản trở tác dụng của vitamin K. Do đó người đang trong trường hợp này cần phải đến gặp trực tiếp bác sĩ để được kê đơn phù hợp với tình trạng bản thân nhé.
Một vài loại thuốc khi sử dụng cùng vitamin K có thể gây ra các tác dụng phụ, hoặc tương tác làm giảm tác dụng của vi chất K và ngược lại như:
-
Thuốc làm loãng máu: Được sử dụng trong trường hợp ngăn ngừa các cục máu đông có hại, gây cản trở lưu thông máu đến tim và não. Khi bất ngờ làm tăng hoặc làm giảm đi lượng vitamin K hấp thụ vào cơ thể sẽ gây ảnh hưởng trực tiếp lên tác dụng của loại thuốc loãng máu này.
-
Thuốc làm giảm cholesterol: Dùng cho những đối tượng cần giảm khả năng hấp thụ chất béo. Dù vậy thì chất béo có trong chế độ ăn rất cần thiết trong việc hấp thụ vitamin K, do đó khi sử dụng song song hai thuốc này sẽ gây thiếu hụt vitamin K trong cơ thể.
-
Một số loại thuốc khác như: Thuốc kháng sinh, aspirin, thuốc điều trị ung thư, bệnh co giật và các thuốc trị bệnh khác.
Thừa hoặc thiếu vitamin K sẽ ảnh hưởng như thể nào đến sức khỏe
Dù rằng vitamin K được xem là một dưỡng chất lành tính, nhưng nếu như người dùng sử dụng sai liều lượng cũng sẽ dẫn đến những ảnh hưởng không mong muốn đối với sức khỏe. Trong đó có hai trường hợp là sử dụng quá liều và hấp thụ quá ít vitamin K.
Đối với tình trạng thừa vitamin K của cơ thể
Trường hợp gây thừa vitamin K thường chỉ xuất hiện khi dùng đường tiêm kéo dài, từ đó gây vàng da và tan máu. Tiếp đến là những tác dụng phụ có thể xảy ra đối với tình trạng bổ sung quá liều vitamin K như:
-
Gan phồng to.
-
Da xanh xao, tăng tiết tuyến mồ hôi.
-
Người khó thở, cơ cứng, phù, thở nặng nề.
-
Vận động chậm chạp.
-
Mí mắt sưng hoặc xuất hiện đỏ da.
Với đối tượng là trẻ em và trẻ sơ sinh, vitamin K là một yếu tố quan trọng, đóng vai trò to lớn trong việc phòng, chống xuất huyết não, màng não. Và còn giúp xương trẻ thêm chắc khỏe nhờ vào hoạt động kết hợp với Canxi. Tuy nhiên, việc bổ sung cho bé quá liều cũng sẽ gây ra những triệu chứng nguy hiểm như:
-
Tán huyết.
-
Da vàng.
-
Bại não,...
Trong giai đoạn người mẹ cho con bú, lượng vitamin K trong sữa mẹ ít hơn nhiều so với trong sữa pha công thức. Do đó mà dù có thể gây ra những tác dụng nếu quá liều nhưng nếu người mẹ tuân thủ đúng công thức thì nên bổ sung cho trẻ sữa pha kết hợp với sữa mẹ. Nhờ đó trẻ sẽ được hấp thụ đầy đủ các dưỡng chất cho cơ thể khỏe mạnh.
Đối với tình trạng thiếu vitamin K của cơ thể
Việc bị thiếu hụt vitamin và khoáng chất lâu ngày sẽ rất nguy hiểm đối với sức khỏe, kể cả người lớn và trẻ nhỏ:
-
Trong trường hợp thiếu vitamin K ở người trưởng thành: những triệu chứng có thể xuất hiện hầu như rất ít đối với người khỏe mạnh. Tuy nhiên, những người đang mắc phải bệnh rối loạn tiêu hóa nặng hoặc đang điều trị kháng sinh mãn tính đều nằm trong danh sách những người thiếu hụt vitamin K nghiêm trọng.
-
Trường hợp thiếu vi chất K ở trẻ sơ sinh và trẻ em có thể dẫn đến các bệnh nguy hiểm như xuất huyết, đặc biệt là xuất huyết màng não, não,...
Nguyên do lý giải cho trường hợp này đó là khi cơ thể trẻ bị thiếu vitamin K, máu sẽ gặp tình trạng khó đông, nghĩa là tốn nhiều thời gian đông máu hơn bình thường. Do đó, khi cơ thể đang trong trạng thái này mà gặp phải tình trạng vết thương mở gây mất máu nhiều, vết thương trở nên lâu lành, từ đó làm cho nguy cơ tử vong tăng lên rất cao.
Một số cách bổ sung vitamin K mà bạn nên biết
Giờ đây, hẳn bạn đã hiểu được vitamin K có tác dụng gì nổi bật đối với sức khỏe con người, những trường hợp gây tác dụng phụ ra sao. Vậy thì tiếp theo, ta sẽ đến với phần cuối cùng của bài viết này - những cách bổ sung vitamin K hiệu quả mà bạn nên biết.
Thông qua thực phẩm giàu vitamin K
Được biết thì vitamin K được chia làm hai loại là K1 và K2, đối với vitamin K1 thì nó được hấp thụ chủ yếu từ các loại thực phẩm như rau xanh, dầu và một số loại thực vật. Còn vitamin K2 thì có mặt chủ yếu trong các loài động vật, rau củ lên men,... Do đó mà những thực phẩm bổ sung vitamin K cũng được chia thành hai loại đặc trưng.
100 gram mỗi loại thực phẩm sau đây sẽ giúp bổ sung vitamin K1 hiệu quả:
-
Rau cải xoăn nấu chín: Bổ sung 418,5 mcg.
-
Rau bina nấu chín: Bổ sung 540,7 mcg.
-
Rau cải xanh nấu chín: Bổ sung 592,7 mcg.
-
Bắp cải nấu chín: Bổ sung 108,7 mcg.
-
Rau bồ công anh thô: Bổ sung 778,4 mcg.
-
Húng quế khô: Bổ sung 1714,5 mcg.
-
Bông cải xanh: Bổ sung 141,1 mcg.
-
Cỏ xạ hương khô: Bổ sung 1714,5 mcg.
-
Mùi tây tươi: Bổ sung 1640 mcg.
-
Kinh giới khô: Bổ sung 621,7 mcg.
-
Bơ thực vật: Bổ sung 101,3 mcg.
-
Dầu đậu nành: Bổ sung 183,9 mcg.
-
Củ cải đường nấu chín: Bổ sung 484 mcg.
Đối với vitamin K2, trong 100 gram các loại thực phẩm sau đây sẽ giúp cung cấp:
-
Gan bò: Bổ sung 106 mcg.
-
Thịt gà: Bổ sung 35,7 mcg.
-
Gan ngỗng: Bổ sung 369 mcg.
-
Đậu tương lên men (Natto): Bổ sung 939 mcg.
-
Xúc xích Ý: Bổ sung 28 mcg.
-
Pho mát: Loại mềm giúp bổ sung 506 mcg; loại cứng bổ sung 282 mcg.
-
Thịt xông khói: Bổ sung 35 mcg.
-
Sữa béo nguyên chất: Bổ sung 38,2 mcg.
Xem thêm: Vitamin H có tác dụng gì đối với sức khỏe và những lưu ý khi bổ sung
Những thực phẩm chức năng giúp bổ sung vitamin K hiệu quả
Ngoài phương pháp bổ sung vitamin K thông qua các thực phẩm ăn uống, thì việc dùng thuốc tăng cường cũng sẽ giúp đem lại hiệu quả cao. Cách này chủ yếu dành cho những đối tượng bị thiếu hụt vi chất, cần được bổ sung nhanh chóng theo kê đơn từ bác sĩ hoặc dược sĩ. Một số loại thực phẩm chức năng đang được bán phổ biến trên thị trường với chất lượng uy tín như:
-
Thuốc Vitamin K 100 Mcg: Giúp bổ sung hiệu quả vitamin K, tăng cường chức năng làm đông máu. Một lọ có 100 viên nén.
-
Thuốc Vitamin K1 1mg/1ml Danapha: Thuốc dạng tiêm được dùng cho trẻ sơ sinh, nhằm phòng bệnh xuất huyết não cho bé.
-
Thuốc Vitamin K 200 mcg: Mỗi lọ 100 viên nén, với hàm lượng 200 mcg mỗi viên.
-
Thuốc Vitamin K Vinphaco: Một hộp bao gồm 10 ống thuốc dạng tiêm, dành cho bệnh nhân bị xuất huyết, thiếu vitamin K trong cơ thể,...
Trên đây là toàn bộ những thông tin nhằm trả lời cho câu hỏi :”Vitamin K có tác dụng gì với sức khỏe con người và cách bổ sung hiệu quả là gì?”. Mong rằng sau khi đọc hết bài viết này, bạn sẽ có thể hiểu hơn và có cái nhìn bao quát hơn về loại hợp chất này nhé!
1. Vitamin K: Uses, Deficiency, Dosage, Food Sources, and More - Truy cập ngày 24/7/2022
https://www.webmd.com/vitamins-and-supplements/supplement-guide-vitamin-k
2. Vitamin K: Health benefits, daily intake, and sources - Truy cập ngày 24/72022