Cha mẹ là hình mẫu cho con tự lập: 5 hành động nhỏ từ ba mẹ giúp con tự lập hơn mỗi ngày!

Vì sao cha mẹ là hình mẫu lý tưởng cho con tự lập?  

Tự lập là đức tính quan trọng giúp trẻ chủ động, tích cực, phát triển tư duy, ngôn ngữ cũng như có khả năng thích ứng và hòa nhập tốt hơn. Ngay từ khi sinh ra, trẻ đã xuất hiện những nhu cầu đơn giản như được ăn, được ngủ. Lớn hơn một chút con có nhu cầu tự đi, tự ăn, được chơi những món đồ yêu thích. Bắt đầu từ độ tuổi 1-2, biểu hiện tính tự lập của con đã rõ ràng hơn. Lúc này con có thường có thói quen bắt chước nhiều thói quen từ ba mẹ, không phân biệt tốt xấu.

Bời vậy, nhiều chuyên gia giáo dục cho rằng, phương pháp giáo dục hữu hiệu nhất để giúp trẻ hình thành nhân cách tốt, trong đó có tính tự lập chính là thân giáo - ba mẹ phải tự giáo dục mình trước, phải làm tấm gương tốt để trẻ noi theo. Tại sao không phải là một ai khác mà chính cha mẹ là hình mẫu cho con tự lập? Câu trả lời là bởi:

• Ba mẹ là người tiếp xúc với con hàng ngày: Cha mẹ chính là những tấm gương đầu đời của con. Tất cả những hành động từ cử chỉ, lời nói con sẽ quan sát, bắt chước học hỏi rất nhanh và từng bước đi sâu vào tiềm thức, hành động. Là người tiếp xúc với con nhiều nhất ngay từ khi chào đời, ba mẹ chính là người tác động nhiều nhất tới con.

• Ba mẹ là người hiểu con nhất: Là người nuôi nấng con từ nhỏ nên ba mẹ cũng là người dễ dàng hiểu con nhất. Ba mẹ biết tính cách của con như thế nào, biết con thích gì, không thích gì… từ đó dễ dàng có những phương pháp giáo dục tính tự lập dễ dàng cho con.

5 hành động nhỏ mỗi ngày giúp cha mẹ là hình mẫu cho con tự lập hơn

Tính tự lập của trẻ không thể hình thành ngay trong ngày một ngày hai mà phải qua nhiều thời gian với sự định hướng và giáo dục từ ba mẹ, nhà trường. Nếu muốn con hình thành tích cách tự lập, dễ dàng thích ứng với những hoàn cảnh sống khác nhau, ba mẹ có thể bắt đầu ngay từ những hành động nhỏ mỗi ngày dưới đây:

Thiết lập các thói quen

Tạo lập và duy trì các thói quen đều đặn vào buổi sáng và buổi tối hay những thời gian rảnh trong ngày cho phép con hình thành thói quen ổn định, điều này sẽ giúp con thực hiện mọi việc nhanh chóng, góp phần tích cực vào hình thành tính tự lập.

Một số thói quen ba mẹ thực hiện mỗi ngày có thể làm gương cho con đó là:

• Đặt báo thức và thức dậy đúng giờ.

• Tập thể dục đều đặn mỗi ngày vào buổi sáng hay chiều.

• Đọc sách cùng con.

• Luôn cố gắng và nỗ lực trong công việc.

• Quan tâm đến những người thân khác trong gia đình…

Làm việc nhà 

Hành động dọn dẹp nhà cửa và hướng dẫn con làm việc cũng là một cách làm tốt để giúp con hình thành tính tự lập. Tùy thuộc vào khả năng cũng như sự tập trung của con mà chúng có thể đảm đương các công việc gia đình phù hợp với lứa tuổi, từ những việc nhỏ như thu dọn đồ chơi, bàn học đến việc quét nhà, quét sân…

Ngay cả trẻ nhỏ cũng có thể giúp lau bàn và dọn dẹp phòng vì vậy ba mẹ đừng ngần ngại mà hãy hướng dẫn con thực hiện những công việc này nhé. Những công việc nhà thúc đẩy tinh thần trách nhiệm của trẻ, giúp con tự tin hơn khi thấy rằng công việc mình làm cũng có thể giúp đỡ gia đình.

Thể hiện trách nhiệm của bản thân trước một việc nào đó

Dám làm và chịu trách nhiệm với những việc mình làm, không dựa dẫm vào người khác là phẩm chất cần có ở một người biết sống tự lập. Cha mẹ là hình mẫu lý tưởng cho con tự lập tốt nhất khi bản thân mình làm được điều đó.

Sắp xếp và biết ưu tiên những mục tiêu quan trọng

Chúng ta không thể ôm đồm làm hết tất cả mọi việc cùng một lúc mà phải sắp xếp chúng theo thứ tự ưu tiên việc quan trọng và việc ít quan trọng hơn để thực hiện. Khi nhìn thấy ba mẹ sắp xếp công việc khoa học con cũng sẽ hình thành tính cách tự lập, tự chủ với những kế hoạch của bản thân trong tương lai. 

Quan tâm, chăm sóc mọi người

Thể hiện trách nhiệm của bản thân với những người thân trong gia đình, xã hội cũng là những việc làm hàng ngày ba mẹ có thể làm gương cho trẻ, giúp con trưởng thành và cảm thấy bản thân mình có trách nhiệm hơn.

Ví dụ đơn giản như ba mẹ có thể giao cho con trông nhà, hướng dẫn em nhỏ hơn học bài, cùng chơi với em, tự chuẩn bị quà để tặng ông bà những dịp đặc biệt…

Xem thêm: 

• Dạy trẻ 5 tuổi kỹ năng sống: Tổng quan từ A - Z
• Phương pháp giúp nuôi dạy trẻ 2 tuổi tự lập như người Nhật mà ba mẹ nào cũng nên biết

Mách bạn 4 “nguyên tắc vàng” để dạy con tự lập

Sự đồng hành và quan tâm cùng với những phương pháp nuôi dạy con phù hợp là chìa khóa giúp trẻ hình thành tính tự lập ngay từ nhỏ. Dưới đây là một vài nguyên tắc được nhiều ba mẹ đúc kết để bạn tham khảo:

• Khen ngợi và cảm ơn trẻ đúng lúc: Điều này giúp trẻ có động lực và tinh thần để phát huy việc làm tốt những lần tiếp theo. Thay vì dùng vật chất để khen thưởng, ba mẹ hãy dùng những lời khen ngợi tinh thần của con và những lợi ích mà việc đó đem lại. Ví dụ như: “Con thu dọn đồ chơi gọn gàng quá, mẹ đã tiết kiệm được rất nhiều thời gian làm việc nhà. Cố gắng phát huy con nhé”; “Cảm ơn con đã cùng mẹ làm việc nhà, mẹ con mình sẽ có nhiều thời gian để đọc sách buổi tối hơn”; “Góc học tập gọn gàng chắc như vậy chắc chắn sẽ giúp con có không gian học thoải mái hơn”…

• Chấp nhận sự bừa bộn: Trẻ năng động và thích tò mò khám phá mọi thứ xung quanh nên thay vì kiểm soát quá mức ba mẹ hãy để con vui chơi thoải mái. Trong quá trình vui chơi, việc để đồ chơi vương vãi khắp nơi là điều khó tránh. Thay vì quát mắng con, ba mẹ hãy dạy con tự sắp xếp lại đồ cẩn thận sau khi chơi.

• Tập trung vào định hướng tư duy và hành vi thay vì trừng phạt sai lầm: Trách móc không giúp con trưởng thành hơn. Một trong những phương pháp nuôi dạy con được nhiều ba mẹ ủng hộ là tập trung định hướng tư duy hành vi thay vì quở trách những việc con đã làm.  

• Kiên nhẫn với trẻ: Nhận thức của mỗi trẻ là khác nhau và bạn cũng không thể bắt một đứa trẻ 2 tuổi biết tự lập như trẻ 5-6 tuổi được. Đặt kỳ vọng đúng với lứa tuổi của trẻ và có phương pháp đồng hành đúng đắn sẽ giúp mỗi ba mẹ định hình tính tự lập tốt hơn cho con.

Khuyến khích sự độc lập sẽ giúp con trở thành những người sống có trách nhiệm ngay từ khi còn bé. Đây là một bài học quan trọng mà mọi ba mẹ nên làm. Cha mẹ là hình mẫu cho con tự lập vì thế hãy luôn cố gắng là tấm gương tốt để con học tập và noi theo!