Những đặc trưng của phương pháp Montessori cha mẹ nên biết

Phương pháp Montessori là gì?

Phương pháp Montessori được nghiên cứu và phát triển bởi bác sỹ - nhà giáo dục Maria Montessori. Phương pháp này sử dụng tiến trình đặc biệt trong giáo dục và chủ yếu dựa vào cảm giác. Thông qua việc tôn trọng cá tính riêng của trẻ, từ đó áp dụng những cách dạy phù hợp, riêng biệt.

Để có thể phát huy một cách hiệu quả, cha mẹ cần nắm được đặc trưng của phương pháp Montessori cũng như tạo ra một môi trường giảng dạy trẻ phù hợp. Ba mẹ nên dựa trên sở thích cá nhân của con để sắp xếp, bày trí nhằm kích thích hứng thú và ham muốn học tập của bé. 

Thông thường, mô hình Montessori được áp dụng cho trẻ từ 2 - 6 tuổi. Bởi đây được xem là giai đoạn vàng hỗ trợ kích thích tư duy và cảm xúc đang ngủ yên trong trẻ trỗi dậy. Đặc biệt, phương pháp này sẽ tác động trực tiếp vào quá trình phát triển não bộ, giúp trẻ nhận biết cũng như khám phá thế giới xung quanh một cách dễ dàng.

5 đặc trưng của phương pháp Montessori

Montessori giúp trẻ có được nền tảng vững chắc để phát triển một cách toàn diện mọi mặt cả về trí tuệ, khả năng nhận thức cũng như các kỹ năng xã hội. Thông qua đó, bé sẽ hình thành thói quen độc lập, tự chủ và dễ dàng giao tiếp với mọi người xung quanh.

Để quá trình dạy con trở nên dễ dàng và hiệu quả hơn, cha mẹ có thể tham khảo những đặc trưng của phương pháp Montessori sau đây:

Về môi trường rèn luyện

Phương pháp Montessori sẽ được thiết kế dựa trên sự phù hợp của trẻ với nhiều loại giáo cụ trực quan vừa tầm tay trẻ. Ngoài ra, không gian lớp học cũng phải bố trí một cách trật tự, ngăn nắp đan xen những màu sắc hài hòa. Từ đó, giúp cân bằng việc học, vận động và kết hợp hoạt động thể chất, tinh thần, xã hội của trẻ.

Ngoài ra, bạn cũng nên chú trọng tới việc tạo không gian vui chơi trong nhà và ngoài trời riêng biệt cho trẻ. Điều này giúp bé có thể tự do hoạt động, vui chơi cũng như giải phóng năng lượng và nâng cao thể lực, rèn luyện sức bền.

Về sự kết nối với bạn bè

Thông thường, một lớp học theo phương pháp Montessori sẽ bao gồm những trẻ trong độ tuổi từ 3 - 6. Với mô hình lớp học này, các bé lớn có thể giúp đỡ, hướng dẫn những em nhỏ hơn mình dễ dàng làm quen và tiếp cận môi trường học tập. Các bé lớn sẽ rèn luyện được tính hòa đồng, biết giúp đỡ người khác, còn những bé nhỏ tuổi sẽ trở nên linh hoạt, chủ động hơn khi chơi.

Về vai trò của giáo viên

Khi áp dụng phương pháp Montessori giáo viên sẽ đóng vai trò là người hướng dẫn trẻ về nội dung bài học dựa trên tài liệu của Montessori. Giáo viên cũng không ép buộc kiến thức hay ý tưởng mà chỉ cung cấp cho học sinh các học cụ cần thiết để nghiên cứu cũng như thực hành khái niệm.

Quan sát là một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất của giáo viên dạy Montessori. Trong lớp học, bạn sẽ phải theo sát chặt chẽ từng học sinh để phát hiện đâu là thời điểm giúp trẻ dễ dàng tiếp thu các kỹ năng học tập.

Điều này còn hỗ trợ giáo viên xác định được thời điểm trẻ đã sẵn sàng bước sang bài học tiếp theo hay chưa. Mọi quá trình quan sát đều được ghi lại một cách tỉ mỉ và chia sẻ lại với phụ huynh.

Về giáo cụ giảng dạy

Khác với cách phân loại đồ chơi thông thường, giáo cụ Montessori được thiết kế dành riêng cho trẻ với công dụng vừa học vừa chơi. Đặc biệt, với các cơ sở giáo dục mầm non áp dụng và giảng dạy theo phương pháp này, bên cạnh việc đảm bảo sự riêng biệt và bố trí không gian khoa học thì cũng cần phải trang bị đầy đủ bộ giáo cụ Montessori.

Bộ giáo cụ Montessori đa dạng, được thiết kế dựa trên nhu cầu giảng dạy với chất liệu an toàn, phù hợp với trẻ nên rất thân thiện, dễ sử dụng. Với sản phẩm này trẻ có thể vừa học vừa chơi, từ đó tự do khám phá cũng như trải nghiệm thế giới xung quanh nhằm phát triển bản thân và tiếp thu kiến thức, kỹ năng cần thiết.

Montessori chia bộ giáo cụ thành các lĩnh vực khác nhau là: Toán, khoa học kĩ thuật, ngoại ngữ, thiên văn, vận động, kỹ năng sống, địa lý,….Với sự hỗ trợ của giáo cụ, các khái niệm thực tế hay trừu tượng đều trở nên dễ hiểu hơn với trẻ. 

Xem thêm: Phương pháp Montessori cho trẻ 0 6 tuổi phát triển toàn diện

Hướng đến sự toàn diện

Chương trình giáo dục theo phương pháp Montessori chủ yếu tập trung vào trẻ từ 3 - 5 tuổi. Bởi đây được xem là thời điểm tiếp thu kiến thức dễ dàng và cũng là cột mốc quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến các giai đoạn phát triển sau này của bé.

Phương pháp Montessori lấy trẻ làm trung tâm, các chương trình giảng dạy, đều được thiết kế dựa trên khả năng và quá trình phát triển của từng bé. Điều này đã tạo điều kiện thuận lợi để trẻ phát triển một cách toàn diện.

Mục đích của phương pháp Montessori chính là giúp trẻ nắm được các lĩnh vực:

• Lĩnh vực thực hành cuộc sống: Trẻ sẽ được học tập đầy đủ mọi kỹ năng tự chăm sóc bản thân như tự ăn, tự uống nước, tự thay quần áo… hay chăm sóc môi trường xung quanh: trồng cây, tưới cây….

• Lĩnh vực giác quan: Học tập với bộ giáo cụ Montessori sẽ giúp trẻ phát triển một cách tốt nhất 5 giác quan Thị giác, Khứu giác, Vị giác, Thính giác và Xúc giác.

• Lĩnh vực ngôn ngữ: Khi học Montessori trẻ sẽ được phát triển kỹ năng ngôn ngữ thông qua các hoạt động như đọc sách, kể chuyện, ca hát...

• Lĩnh vực toán học: Trẻ sẽ được làm quen với những con số và phép tính đơn giản với bộ giáo cụ Montessori. Điều này sẽ là nền tảng vững chắc cho quá trình học tập sau này của bé.

• Lĩnh vực văn hóa: Phương pháp này còn giúp các bé tiếp thu kiến thức từ văn hóa, nghệ thuật…

Để có thể đạt được kết quả tốt nhất, ngoài việc áp dụng Montessori cha mẹ, người hướng dẫn cũng cần phải khéo léo lồng ghép, kết hợp với nhiều phương pháp dạy khác. Một trong số đó chính là cho bé tiếp cận với các chương trình học của Monkey. 

• Monkey Junior: Với Monkey Junior, chỉ cần 10 phút học mỗi ngày, trẻ có thể thành thạo hơn 1.000 từ vựng mỗi năm. Đặc biệt, với chương trình này, còn sẽ nhanh chóng bắt nhịp và hình thành thói quen học tiếng Anh dễ dàng từ Cơ bản đến Nâng cao.

• Monkey Stories: Ứng dụng giúp trẻ giỏi tiếng Anh trước tuổi lên 10. Monkey Stories tạo môi trường “tắm nghe” tiếng Anh cho bé với kho sách nói đồ sộ. Con được phát âm chuẩn nhờ chương trình Monkey Phonics độc quyền…

• Monkey Math: Nếu Montessori hỗ trợ trẻ làm quen với những con số, các phép tính đơn giản thì Monkey Math giúp con phát triển toàn diện 5 kỹ năng Toán học và hình thành thói quen tư duy logic. Đồng thời, kích thích trí thông minh, sáng tạo cũng như hiểu rõ vấn đề tận gốc.

• VMonkey: Ứng dụng giúp con xây dựng nền tảng tiếng Việt vững chắc theo chuẩn chương trình GDPT Mới của Bộ GD&ĐT. Nhờ  phương pháp học hiện đại gồm học qua hình ảnh, âm thanh và trò chơi, con có thể học vần chuẩn và nhanh nhất. 

Vì sao ba mẹ nên áp dụng phương pháp giáo Montessori cho trẻ?

Hiện nay, phương pháp Montessori được ứng dụng rộng rãi vào chương trình giảng dạy tại các trường tại nhiều quốc gia trên thế giới như: Mỹ, Anh, Canada, Úc, New Zealand… Tuy nhiên, vẫn còn khá nhiều bậc phụ huynh băn khoăn, lo lắng liệu rằng có nên áp dụng cách dạy này với con mình hay không.

Từ những đặc trưng của phương pháp Montessori, cha mẹ có thể dễ dàng nhận thấy vô vàn lợi ích mà trẻ nhận được trong quá trình thực hiện. Ngoài ra, phương pháp này còn mang đến con nhiều ưu điểm khác như:

Trẻ sẽ học theo khả năng của chính mình

Khả năng tiếp thu và phát triển của mỗi đứa trẻ là khác nhau. Chính vì vậy, trong quá trình giảng dạy cha mẹ phải quan sát thật kỹ. Ngoài ra, sở thích của trẻ cũng là yếu tố mà bạn cần đặc biệt quan tâm.

Mục tiêu của phương pháp Montessori là giúp trẻ học theo tốc độ và khả năng riêng thông qua việc học một kỹ năng nào đó tới khi thuần thục. Ngoài ra, bé còn được rèn luyện tính tập trung khi làm việc.

Trẻ học được cách tập trung

Kỹ năng tập trung đóng vai trò hết sức cần thiết và là yếu tố quan trọng trong mô hình giáo dục Montessori. Phương pháp này được thiết kế dựa theo cấu trúc bài giảng liền mạch. Điều này giúp quá trình học của trẻ không bị ngắt quãng khi chưa hoàn thành bài học.

Đáp ứng, kết hợp được với nhiều cách học khác nhau

Giáo cụ của chương trình học Montessori đóng vai trò hỗ trợ giúp bài giảng trở nên sinh động và phong phú hơn. Đặc biệt, cha mẹ có thể kết hợp nhiều phương pháp dạy khác nhau để truyền đạt kiến thức cho con như: Tranh ảnh, trò chơi, video, âm thanh,…

Rèn luyện kỹ năng sống để trẻ chủ động hơn

Phương pháp Montessori đã tạo điều kiện để trẻ phát triển mọi kỹ năng dựa trên đam mê của mình. Ngay từ những ngày đầu học tập, bé có thể dễ dàng học hỏi, khám phá mọi thứ ở môi trường xung quanh.

Đặc biệt, với Montessori cha mẹ có thể phát hiện sớm năng lực và khả năng của con. Từ đó, tập trung rèn luyện sâu, đánh thức sự tự tin, để trẻ trải nghiệm và tự quyết định nhiều hơn.

Trẻ sẽ trở nên tự lập

Trẻ có thể tự lập sớm là một điều vô cùng cần thiết và quan trọng. Điều này liên hệ mật thiết tới tinh thần, trách nhiệm của trẻ sau này. Vì vậy, phương pháp Montessori đóng vai trò như một công cụ hỗ trợ nhằm thúc đẩy, kích thích tích tự giác trong trẻ.

Mô hình này sẽ để trẻ tự tiếp xúc trực tiếp với giáo cụ cũng như khuyến khích khả năng tìm tòi, học hỏi và hạn chế tối đa việc can thiệp của giáo viên. Từ đó, giúp trẻ tự lập, có thể tự phục vụ chính bản thân mình.

Mong rằng qua những đặc trưng của phương pháp Montessori trên đây, cha mẹ, người hướng dẫn có thể hiểu rõ hơn cũng như áp dụng một cách hiệu trong quá trình dạy trẻ. Ngoài ra, bạn cũng đừng quên thường xuyên cập nhật những thông tin hữu ích của Monkey để có được những thông tin mới nhất về các chương trình học nhé.