Ngay từ giai đoạn 0-3 tuổi, các gia đình tại Nhật đã áp dụng nhiều phương pháp giảng dạy hay, giúp kích thích sự phát triển cả về trí tuệ lẫn thể chất cho trẻ. Vậy đó là những phương pháp giảng dạy nào? Làm sao để dạy trẻ từ 0 đến 3 tuổi thông minh? Cùng Monkey tìm hiểu ngay sau đây!
Trẻ từ 0 đến 3 tuổi có đặc điểm gì?
Trẻ từ 0-3 tuổi có sự phát triển và thay đổi về mọi mặt rất nhanh chóng, đồng thời cũng đặc biệt rõ ràng nên cha mẹ rất dễ nhận ra. Cụ thể:
Trẻ từ 0-6 tháng tuổi
Tháng đầu tiên, khi trẻ vừa ra khỏi bụng mẹ và bắt đầu làm quen với môi trường xung quanh. Trong khoảng thời gian này cha mẹ chỉ cần cho trẻ được thỏa mãn các nhu cầu bản năng như ăn, ngủ, vệ sinh,... của trẻ.
Với những ai đã có con chắc hẳn đều nhận thấy, ở tháng thứ 2, trẻ có thể dần nhận biết và phản ứng với âm thanh xung quanh. Trẻ có thể cười vui khi nghe thấy tiếng trò chuyện của bố mẹ. Hoặc đang ngủ nghe thấy tiếng động lớn, bị bất ngờ trẻ có thể giật mình.
Đến tháng thứ 3-4 trẻ bắt đầu nhớ mặt được những người thân thiết, thường xuyên tiếp xúc. Tới tháng thứ 6 thì trẻ có thể quan sát cha mẹ nói và bắt chước theo. Giai đoạn này, trẻ cũng phát triển xúc giác hơn, có thể cảm nhận các đồ vật xung quanh bằng cách chạm, cầm, nắm hay mút ngón tay.
Đây chính là giai đoạn lý tưởng để cha mẹ nuôi dưỡng, giáo dục giúp trẻ phát triển khả năng ngôn ngữ. Trẻ có thể tiếp thu các thông tin một cách thụ động rất nhanh và thích thú.
Trẻ từ 6 tháng đến 12 tháng
Ở giai đoạn này trẻ rất tích cực và tò mò khám phá thế giới xung quanh. Mọi thứ đối với trẻ đều mới lạ. Tất cả các thông tin, kiến thức trẻ đều tiếp thu một cách thụ động. Bên cạnh đó, trẻ cũng dần trở nên cứng cáp hơn, phát triển cả về thể chất lẫn cân nặng. Có thể học được cách ngồi, bò, trườn, vịn vào đồ vật hay người để tập đứng.
Trẻ từ 1 đến 3 tuổi
Trẻ sẽ bắt đầu tập nói, tập sử dụng thìa ăn cơm,... và tiếp thu thông tin một cách chủ động động thông qua vận động, cảm nhận mọi thứ bằng cảm giác và thể hiện sở thích của mình. Nếu chú tâm cha mẹ cũng có thể nhận thấy trong giai đoạn này khả năng tư duy ngôn ngữ của trẻ phát triển nhanh hơn. Trẻ thích được giao tiếp với mọi người và cũng cảm nhận được thái độ, tình cảm của mọi người, hình thành cho mình ý thức về các sự vật, hiện tượng. Khả năng vận động của trẻ cũng tăng lên. Không chỉ thế, trẻ cũng có cả sự thay đổi về mặt tâm lý, thích được đòi hỏi, vòi vĩnh, chiều chuộng.
Có nên bắt đầu dạy trẻ từ 0 đến 3 tuổi?
Xung quanh việc nuôi dạy trẻ từ 0 đến 3 tuổi có rất nhiều ý kiến trái chiều được đưa ra. Có bậc phụ huynh cho rằng thời điểm này giáo dục con trẻ là còn quá sớm. Ngược lại, cũng có bậc phụ huynh nghĩ rằng việc giáo dục sớm cho trẻ là cần thiết vì con trẻ cũng như cây non, chăm sóc, uốn nắn cẩn thận ngay từ đầu thì cây sẽ càng phát triển khỏe mạnh. Vậy đâu mới là ý kiến đúng?
Theo như nhiều nghiên cứu về giáo dục và nuôi dạy trẻ từ sớm, các chuyên gia đều cho rằng, cha mẹ nên bắt đầu nuôi dạy trẻ từ 0 đến 3 tuổi bởi đây chính là “thời điểm vàng” cho sự phát triển của trẻ, nhất là phát triển về trí não.
Hay trong báo cáo tổng hợp của UCI - The Urban Child Institute cũng cho biết, trẻ em ngay từ khi sinh ra, trong não bộ đã phát triển đầy đủ các tế bào thần kinh cần có. Và ở giai đoạn 0-3 tuổi, não trẻ sẽ còn phát triển rất nhanh của về lượng lẫn về chất. Cụ thể:
-
Trong năm đầu tiên, não trẻ tăng gấp 2 lần về kích thước.
-
Trong 3 năm đầu đời, não trẻ hoàn thiện khoảng 70 - 80% liên kết giữa các tế bào ở sau não và đồng thời đây cũng là giai đoạn não trẻ phát triển mạnh mẽ nhất.
-
Tới khi được 3 tuổi, não trẻ đã đạt đến 80% khối lượng não của người lớn.
Mặt khác, nếu lật lại lịch sử của các vị thần đồng, thiên tài trên thế giới, có thể thấy rằng hầu hết họ không phải thông minh do trời phú hay thiên bẩm đã có. Sở dĩ họ trở nên khác biệt là bởi ngay từ sớm đã được áp dụng các phương pháp nuôi dạy khoa học. Do đó, những tiềm năng mà họ có sớm được khám phá cũng như tạo điều kiện để thể hiện, phát triển. Trẻ càng được nuôi dạy cẩn thận từ sớm, đặc biệt là giai đoạn từ 0-3 tuổi thì càng trở nên thông minh, linh hoạt và thành công trong tương lai. Yếu tố về gen thực chất chỉ chiếm một phần rất nhỏ.
Vì vậy, cha mẹ nên dành thời gian để quan tâm, chăm sóc và nuôi dạy trẻ ngay khi từ sớm, khi trẻ từ 0 đến 3 tuổi để giúp trẻ có nền tảng phát triển vững vàng.
Xem thêm:
- Tổng quan giáo dục sớm cho trẻ
- Phương pháp giáo dục sớm Montessori cho trẻ từ 0-3 tuổi CHUẨN NHẤT
- Bách khoa nuôi dạy trẻ từ 0-3 tuổi là gì? Tại sao nên mua?
Phương pháp nuôi dạy trẻ từ 0 đến 3 tuổi thông minh của người Nhật
Hiểu rõ những phương pháp dạy trẻ 0-3 tuổi sẽ giúp ba mẹ áp dụng đúng để dạy con thông minh. Cụ thể:
Phương pháp NIPPON độc quyền từ các chuyên gia Nhật Bản
NIPPON MATH - Toán trí tuệ chủ động được biết tới là một chương trình giáo dục trẻ do tập đoàn i-Cube, Nhật Bản nghiên cứu và xây dựng. Để tạo ra phương pháp nuôi dạy trẻ này các nhà khoa học đã kết hợp cả phương pháp giáo dục vô hình và phương pháp kích thích trí não Brain Activation một cách khoa học. Mục đích là để có thể giúp trẻ sớm hình thành tư duy logic, trừu tượng, đồng thời có thể rèn được kỹ năng toán học ngay từ khi còn nhỏ.
Rất nhiều gia đình tại Nhật Bản hiện đang áp dụng phương pháp giảng dạy này cho con mình. Đó cũng là lý do, tại Nhật xuất hiện không ít các thần đồng toán học với khả năng tính toán cực nhanh.
Dạy trẻ cách chơi thông minh
Chơi là sở thích của mọi con trẻ nhưng nếu cha mẹ biết cách dạy trẻ cách chơi thông minh sẽ giúp cho trẻ phát triển trí não tốt hơn. Hiện nay, có rất nhiều trò chơi có thể giúp trẻ vừa giải trí lại vừa kích thích sự phát triển của não bộ, khiến trẻ tập được cách tư duy logic.
Thay vì lựa chọn những món đồ chơi như búp bê, ô tô, gấu bông thì cha mẹ có thể mua và chơi cùng trẻ những bộ đồ chơi xếp hình, lắp ghép,... Hoặc cũng có thể tải về điện thoại, máy tính một số app vừa dạy vừa chơi để mang tới cho trẻ những kiến thức học tập vô cùng hữu ích. Nổi bật có thể kể tới các app của Monkey như Monkey Junior, Monkey Stories, Monkey Math và cả VMonkey.
Trong đó, Monkey Junior là ứng dụng học từ vựng số 1 cho trẻ mới bắt đầu từ 0-10 tuổi, có thể giúp trẻ phát triển ngoại ngữ và tư duy. Monkey Stories là ứng dụng có thể giúp trẻ rèn luyện cả 4 kỹ năng nghe, nói, đọc, viết tiếng Anh trước 10 tuổi thông qua sách nói, truyện tranh tương tác. Ba mẹ cũng có thể cho bé tiếp cận với VMonkey để bé bắt đầu làm quen với vốn tiếng Việt phong phú. Hoặc Monkey Math - ứng dụng học Toán bằng tiếng Anh để phát triển tư duy logic và ngôn ngữ. Các ứng dụng đều được áp dụng phương pháp giáo dục sớm cho trẻ khoa học thông qua các trò chơi nên không khiến trẻ cảm thấy nhàm chán, áp lực, ngược lại sẽ hứng thú hơn trong suốt quá trình học.
Giúp bé tự giác trong công việc
Nhiều cha mẹ thường có thói quen chăm lo cho trẻ mọi việc trong sinh hoạt cá nhân. Quá nuông chiều trẻ, chăm lo cho trẻ từng li từng tí không phải là một cách nuôi dạy trẻ hay bởi nó có thể khiến trẻ sinh ra tính lười biếng và ỉ lại. Vì vậy, cha mẹ nên giúp trẻ dần hình thành ý thức tự giác, độc lập. Hãy để trẻ tự mình làm những công việc cá nhân đơn giản và cha mẹ lúc này chỉ đóng vai trò hướng dẫn, quan sát trẻ. Cũng có thể bắt đầu dạy và cùng làm với trẻ làm một vài công việc nhỏ, đơn giản trước. Như vậy trẻ vừa có thể tự lập hơn lại vừa được vận động cơ thể, có kinh nghiệm hơn trong cuộc sống.
Các nguyên tắc dạy trẻ từ 0 đến 3 tuổi cha mẹ nên biết
Muốn dạy trẻ từ 0 đến 3 tuổi hiệu quả thì cha mẹ cũng cần nắm được các nguyên tắc nuôi dạy trẻ. Theo như 2 chuyên gia giáo dục trẻ là Jean Marzollo và Janice Lloyd đã chia sẻ trong cuốn sách “Chơi mà học” (Learning Through Play) thì cách dạy trẻ học hiệu quả nhất đó là chơi là học. Do đó, khi dạy trẻ, cha mẹ hãy cố gắng biến những trò chơi trở thành một cơ hội để trẻ học tập hay biến việc học trở nên thú vị, vui nhộn hơn khiến trẻ thích thú. Đây là lý do các ứng dụng học tập của Monkey đều vận dụng phương pháp này để dạy trẻ học, giúp con luôn hào hứng, vui vẻ khi khám phá bài học mới.
Trong quá trình nuôi dạy trẻ, cha mẹ cũng cần dành thời gian và sự kiên nhẫn, tình thương của mình để làm bạn với trẻ, khám phá các tiềm năng của trẻ. Đừng ngại đưa ra những lời khen ngợi, khuyến khích khi trẻ làm đúng, làm tốt.
Trẻ phát triển tốt nhất khi những cảm nhận của trẻ trở nên phong phú hơn. Và để trẻ có những cảm nhận phong phú như vậy thì ngoài việc cho trẻ chơi những đồ chơi kích thích trí não, học và chơi trên các ứng dụng cha mẹ cũng nên thường xuyên cho trẻ ra ngoài dạo chơi. Không nên vì sợ nguy hiểm, sợ trẻ va chạm, bị bẩn mà giữ trẻ trong nhà. Trẻ cũng cần được tiếp xúc với thế giới xung quanh để làm quen mọi vật, mọi việc, trở nên dạn dĩ hơn và tăng sức đề kháng.
Nếu trong quá trình dạy trẻ từ 0 đến 3 tuổi, cha mẹ phát hiện trẻ có tiềm năng gì thì hãy cố gắng tạo điều kiện cho cho trẻ được khám phá và phát huy.
Qua bài viết của Monkey hy vọng có thể đã giúp ba mẹ hiểu rõ hơn về lợi ích và lý do tại sao nên bắt đầu dạy trẻ từ 0 đến 3 tuổi rồi. Đồng thời, chúng tôi cũng chia sẻ một số phương pháp dạy trẻ phù hợp nhất ở độ tuổi này. Ba mẹ có thể tham khảo và áp dụng để nuôi dạy con của mình, giúp con phát triển toàn diện nhất!
Toddlers (2-3 years of age) - Ngày truy cập: 18/2/2022
https://www.cdc.gov/ncbddd/childdevelopment/positiveparenting/toddlers2.html
10 Activities to Improve Your Toddler's Development - Ngày truy cập: 18/2/2022