Phương pháp Montessori không còn quá xa lạ với nhiều bậc phụ huynh có con nhỏ. Thế nhưng, để hiểu rõ mô hình giáo dục này và những nguyên tắc áp dụng lại không hề đơn giản, đặc biệt là dạy cho các bé từ 0 đến 3 tuổi. Cùng Monkey khám phá về phương pháp giáo dục sớm Montessori cho trẻ từ 0-3 tuổi trong bài viết sau đây.
Cột mốc 0 – 3 tuổi của trẻ có gì đặc biệt?
Bé từ khi lọt lòng đến giai đoạn 3 tuổi có nhiều sự thay đổi, không chỉ về thể chất mà còn tâm sinh lý. Theo Tiến sĩ Montessori đây chính là thời điểm vàng để áp dụng cách giáo dục sớm và định hướng cho bé tốt nhất. Cột mốc này đánh dấu những thay đổi đặc biệt cụ thể như sau:
Thay đổi về thể chất
Trẻ từ 0-3 tuổi liên tục có sự chuyển biến về cân nặng, theo đó mỗi tháng bé sẽ tăng từ 100g – 150g và đến khi 3 tuổi có thể đạt từ 12-17kg. Về chiều cao, mỗi tháng sẽ tăng từ 1cm đến 1,5 cm; khi trẻ 3 tuổi đạt từ 90-95cm. Hệ tiêu hóa có sự phát triển tốt và dần dần để hấp thụ những loại thức ăn phức tạp hơn. Răng dần mọc và có thể nhai, cắn xé thức ăn.
Vận động của trẻ trong giai đoạn này đã dần hoàn thiện, các con bắt đầu “bận rộn” học trườn, bò, đứng, đi, chạy nhảy, leo trèo… Những ngón tay có thể hoạt động nhanh nhẹn, thực hiện những động tác mới mẻ và tinh tế. Có thể nói, đây là thời kỳ bé có sự biến đổi “dữ dội” về thể chất. Trong suốt quá trình bé mới chào đời đến khi 3 tuổi, các con không ngừng khám phá thế giới xung quanh, tìm hiểu về mọi vật.
Thay đổi về tâm lý
Trẻ từ 0-1 tuổi chủ yếu học tập từ những hành vi và bắt chước theo người lớn. Thế nhưng, từ 1 tuổi trở đi các bé bắt đầu thể hiện cái “tôi” độc lập. Bé thích làm mọi việc một mình, có thể tự chơi theo ý mình, và độc lập trên những khía cạnh:
-
Quan tâm nhiều hơn đến thế giới xung quanh: Con sẽ chú ý đến những vật dụng, đồ chơi, quan sát bầu trời, cây cỏ, nghịch nước, chơi bóng…
-
Thể hiện cảm xúc: Bé có thể tự bày tỏ tình cảm của ông, bà, cha, mẹ, biết nũng nịu, biết vui, buồn, thích được khen…
-
Xuất hiện những khủng hoảng: Đôi khi bé chống đối cha mẹ, không nghe theo yêu cầu từ người lớn, phá bĩnh, la hét…
-
Tò mò về thế giới: Bé có nhiều thắc mắc, câu hỏi về thế giới thậm chí là có thể bắt bẻ cả người lớn.
Thay đổi về tư duy
Sự phát triển về thể chất, cảm xúc có những ảnh hưởng rõ rệt đến sự phát triển về trí tuệ của các bé trong thời kỳ này. Trẻ bắt đầu nhận thức về thế giới thông qua cảm giác và tri giác, đây là quá trình thúc đẩy để phát triển tư duy ở trẻ. Phương pháp giáo dục sớm Montessori cho trẻ từ 0-3 tuổi lấy nền tảng về cảm nhận của trẻ, giúp bé nhận biết về đặc điểm, tính chất của thế giới xung quanh.
Lứa tuổi này bé cũng đã lĩnh hội dần dần ngôn ngữ, đặc biệt là cuối năm 1 tuổi và đầu năm 2 tuổi. Đây cũng là thời kỳ bé phát triển hai hình thái của trí tuệ là chú ý và ghi nhớ. Khả năng này đảm bảo cho trẻ nhận thức đầy đủ về thế giới xung quanh. Đế khoảng giữa năm thứ 2 đến 3 tuổi, trẻ có thể thiết lập nhân quả của hiện tượng.
Trong giai đoạn này, bé chủ yếu hoạt động với đồ vật, đây là công cụ chủ đạo để bé cảm nhận thế giới. Cùng với giao tiếp, bé sẽ tích lũy được những kinh nghiệm đầu tiên và dần dần mở rộng vốn hiểu biết của mình.
Phương pháp giáo dục sớm Montessori cho trẻ từ 0-3 tuổi đem lại những lợi ích gì?
Dựa trên những dấu mốc quan trọng đầu đời về thể chất, tư duy và tâm lý giai đoạn 0-3 tuổi, Tiến sĩ Montessori đã nghiên cứu nên chương trình phù hợp để con phát huy tiền năng tốt nhất. Những lợi ích mà phương pháp Montessori mang lại cho các bé trong giai đoạn này, cụ thể là:
Lợi ích 1: Giúp bé hấp thu kiến thức hiệu quả
Bé ở giai đoạn 0-3 tuổi là thời kỳ phôi thai tinh thần, có trí tuệ “thẩm thấu vô thức” và “thời kỳ nhạy cảm”. Đây chính là giai đoạn để bé tiếp xúc, làm quen với thế giới. Chính vì thế, các con có thể tiếp thu nhanh những kiến thức đơn giản mà không cần phải cố gắng. Montessori còn giúp bé định hình nhân cách và hình thành nhiều kỹ năng sau này.
Hiểu được giai đoạn từ 0-3 tuổi, Montessori đã trang bị nên hệ thống kiến thức, lấy trẻ làm trọng tâm. Từ đó, con có thể đạt được mức tăng trưởng cả về thể chất lẫn trí tuệ một cách tốt nhất, và có sự yêu thương và gắn kết của những người xung quanh.
Lợi ích 2: Học được những kỹ năng cơ bản
Các hoạt động thực hành trong chương trình giáo dục sớm Montessori được thiết kế phù hợp theo văn hóa, nhịp độ phát triển tự nhiên và môi trường sống của trẻ. Từ đó, con sẽ tiếp thu được những kỹ năng cơ bản để tự phục vụ cho nhu cầu của bản thân. Các bé có thể tự đi dép, tự rửa tay, tự đeo ba lô, đi vệ sinh…Tưởng chừng những công việc này đơn giản nhưng nếu không được hướng dẫn đúng cách sẽ gây nhiều khó khăn cho các con.
Kỹ năng tự đi dép, tự đeo ba lô, tự rửa tay, tự đi vệ sinh…Tất cả những việc tưởng như đơn giản nhưng nếu không được hướng dẫn và trợ giúp đúng cách thì chẳng đơn giản tí nào với những em bé nhỏ. Đặc biệt, những kỹ năng này đóng vai trò quan trọng để hình thành ý chí, trí tuệ của bé.
Lợi ích 3: Phát triển giác quan
Chương trình học Montessori là gì? Phương pháp giáo dục sớm Montessori cho trẻ từ 0-3 tuổi tập trung vào phát triển giác quan, tri giác cho bé. Thông qua những giáo cụ trực quan hấp dẫn và sinh động các con sẽ được cảm nhận rõ ràng hơn về thế giới xung quanh. Mỗi loại giáo cụ khác nhau sẽ giúp bé hình thành và phát triển về thị giác, xúc giác, khứu giác, thính giác và vị giác.
Những năm đầu đời, bé sẽ tiếp tục và hoàn thiện các giác quan của mình. Không chỉ là cảm nhận đơn thuần mà còn giúp cho giác quan trở nên tinh tế hơn, như cảm giác nặng nhẹ, to nhỏ, màu sắc… Hơn nữa, thông qua đó con còn học được về ngôn ngữ, não bé càng càng được phát triển và rèn luyện hiệu quả hơn.
Giải Pháp Giúp Con Phát Triển Toàn Diện Tư Duy Và Ngôn Ngữ
Tại sao phương pháp Montessori được cha mẹ khắp thế giới lựa chọn?
Mách cha mẹ cách làm đồ chơi theo phương pháp Montessori đơn giản
Lợi ích 4: Phát triển ngôn ngữ
Giáo dục sớm theo phương pháp montessori cho trẻ từ 0-3 tuổi rất chú trọng đến phát triển ngôn ngữ. Dù ở bất kỳ độ tuổi nào, việc phát triển ngôn ngữ luôn gắn liền với sự phát triển của con người. Đặc biệt là khi bé bi bô tập nói, các con sẽ được học toàn diện trên 4 phương diện là Nghe-Nói-Đọc- Viết. Cha mẹ, giáo viên có thể trợ giúp phát triển ngôn ngữ toàn diện bằng cách đọc sách, kể chuyện…
Đặc biệt, VMonkey, Monkey Junior sẽ là ứng dụng tuyệt vời mang đến cho bé môi trường nhiều trải nghiệm về giác quan. Mỗi phần mềm đều được tích hợp những bài học, game ôn luyện thông minh để con tăng cường khả năng ghi nhớ và tư duy. Hơn nữa, những câu chuyện kể hấp dẫn còn dạy cho bé những bài học đạo lý, lẽ phải để giúp con trở thành người có ích trong xã hội,
Lợi ích 5: Tăng cường khả năng vận động
Montessori được xây dựng dựa trên hiểu biết của nhà sáng lập về cơ thể người và nhân chủng học. Vốn xuất thân là bác sĩ, bà hiểu hơn ai hết trẻ em cần phải có sự vận động, đây là nền tảng để hoàn thiện, kỹ năng, tính cách của trẻ. Chính vì thế, giáo dục sớm cho trẻ từ 0 đến 3 tuổi bằng phương pháp Montessori sẽ giúp bé phát triển tốt nhất về thể chất, giúp con hoạt động nhiều hơn, tích cực khám phá về thế giới xung quanh.
Chẳng hạn như, bé tự tay lấy đồ, cất đồ về chỗ cũ, rửa tay nếu cần, vận động ngoài trời,.. Hoàn thiện một hành động cụ thể nào đó đã bao gồm rất nhiều loại vận động khác nhau. Ngoài ra, còn có sự vận động trong ý thức của mỗi trẻ, các bé sẽ quyết định tự học cái gì, tiếp nhận cái gì, nhận thức lỗi sai của mình.
Lợi ích 6: Tăng cường nhận thức
Trí tuệ tiếp nhận của bé từ 0-3 tuổi giống như chụp ảnh, sẽ được khắc sâu vào não bộ. Phương pháp giáo dục sớm Montessori cho trẻ từ 0-3 tuổi trong thời kỳ này là trau dồi, tu dưỡng khát khao học hỏi và tiếp thu trong môi trường hoạt động tự do. Mô hình này tạo ra không gian riêng tư trong khuôn khổ, để trẻ phát huy tốt nhất tiềm năng vốn có, là nền tảng cho tư duy sau này.
Lợi ích 7: Nâng cao kỹ năng xã hội
Mỗi đứa trẻ đều cần được phát triển cân bằng và hạnh phúc. Montessori hướng đến hỗ trợ phát triển cảm xúc và quan tâm trẻ qua những hành động tích cực. Phương pháp định hướng cho trẻ nhận biết, học cách ứng xử với người khác. Bên cạnh đó, xây dựng cho bé niềm tin của riêng mình và khả năng tự tin khi xuất hiện trước đám đông.
Những nguyên tắc khi áp dụng phương pháp giáo dục sớm Montessori cho trẻ từ 0-3 tuổi
Phương pháp giáo dục sớm Montessori cho trẻ từ 0-3 tuổi cần được hiểu đúng, áp dụng đúng. Bởi chỉ cần đi chệch hướng sẽ hình thành cho sẻ “vết lún” rất sâu, khó điều chỉnh về sau. Khi áp dụng mô hình này, cha mẹ cần tuân thủ đúng những nguyên tắc như sau:
Không áp đặt trẻ
Trong phương pháp Montessori, trẻ được tự do hoạt động dựa trên mức độ phát triển của mình, đặc biệt ưu tiên tính tập trung cá nhân. Cha mẹ không nên áp đặt các bé thực hiện theo suy nghĩ bản thân, điều này có thể khiến trẻ mất đi tư duy vốn có của mình. Cha mẹ hãy để con từ từ học tập, khám phá thế giới theo cách riêng của con trong môi trường an toàn.
“Học đi đôi với hành”
Học tập và thực hành là hai vấn đề cần thực hiện song song và được chú trọng ngay nhau. Khoa học đã chứng minh, trẻ em có xu hướng bắt chước theo những hoạt động mà chúng quan sát được. Phương pháp giáo dục sớm Montessori cho trẻ từ 0-3 tuổi sẽ chỉ ra cách thực hiện nhiệm vụ, tạo điều kiện để bé phát triển theo cách riêng.
Trẻ sẽ được trải nghiệm cuộc sống với những thói quen đơn giản như cầm cốc, rót nước, sắp xếp đồ đạc, lắng nghe… Những kỹ năng này sẽ giúp bé thêm tự tin và chủ động giải quyết vấn đề với những thử thách trong tương lai.
Môi trường không thưởng-phạt
Theo các phương pháp giáo dục truyền thống, phần thưởng dùng để khuyến khích khi con đạt được thành tích nào đó còn hình phạt dùng khi trẻ phạm lỗi. Tuy nhiên, theo góc nhìn của cách dạy Montessori, môi trường của con sẽ không tồn tại hai hình thức này.
Theo đó, trong trường hợp trẻ làm sai, hãy minh họa cách thực hiện đúng để bé học tập và hãy động viên và ghi nhận những cố gắng của con. Đặc biệt, cha mẹ không nên nghiêm trọng hóa vấn đề, chỉ cần tập trung để giúp con nhận ra việc làm đó là chưa đúng và cần sửa lỗi.
Không làm ảnh hưởng đến sự tập trung
Trong quá trình dạy và hướng dẫn, cha mẹ tuyệt đối không nên làm trẻ xao nhãng. Nếu như bé đang chơi những trò chơi yêu thích, bố mẹ tuyệt đối không nên xen vào trừ khi có lý do đặc biệt. Trẻ cần có sự tập trung để tìm ra cách chơi và hướng đi để giải quyết vấn đề.
Thiên nhiên giúp truyền cảm hứng
Người sáng lập nên phương pháp này cho rằng, tự nhiên là môi trường để giúp cho con phát triển nhận thức tốt nhất. Thay vì phải bó hẹp trong nhà, không gian lớp, cha mẹ và giáo viên nên tạo ra nhiều hoạt động vui chơi ngoài trời với bầu không khí trong lành.
Người đồng hành, hỗ trợ
Nguyên tắc quan trọng trong phương pháp giáo dục sớm Montessori cho trẻ từ 0-3 tuổi chính là trẻ luôn là trung tâm. Chính vì thế mọi hoạt động đều hướng tới trẻ, gia đình và thầy cô đóng vai trò trở thành người hướng dẫn, đồng hành và khuyến khích trẻ tham gia nhiều hoạt động. Bên cạnh đó, nên có sự cân bằng trong nguyên tắc không can thiệp và không bỏ rơi trẻ, bố mẹ cần chú ý và hỗ trợ con khi cần.
Cách áp dụng phương pháp giáo dục sớm Montessori cho trẻ từ 0-3 tuổi
Áp dụng phương pháp giáo dục sớm Montessori cho trẻ từ 0-3 tuổi không phải là giáo dục cho bé những học thuật mà là cách để tiếp cận giáo dục và dạy dỗ con. Dưới đây là 4 cách áp dụng phương pháp giáo dục sớm phù hợp, đúng chuẩn:
Để bé tự do di chuyển
Ngay từ khi bé mới sinh ra, ba mẹ đã tạo cơ hội để con có thể tự do di chuyển trong môi trường riêng. Không nên bó hẹp con trong không gian, với trẻ mới sinh ra ba mẹ có thể để con ngồi hoặc nằm cạnh, tự di chuyển tay chân. Với bé lớn hơn, có thể để bé tha hồ khám phá thế giới mà không có sự ngăn trở nào. Đây là cách mà cha mẹ không tốn sức nhưng trẻ có thể vận động và tự tin hơn.
Giao tiếp với con
Cách dạy bé theo phương pháp giáo dục sớm Montessori cho trẻ từ 0-3 tuổi không cần quá chuẩn bị quá phức tạp. Đơn giản là ba mẹ hãy giao tiếp cùng bé trong bất cứ thời gian nào như lúc cho bé ăn, tắm, thay tã cho bé…Được trò chuyện thường xuyên sẽ giúp tăng cường khả năng ngôn ngữ, và tình cảm gắn kết.
Bên cạnh đó, cha mẹ cần thể hiện sự tôn trọng với trẻ bằng những ngôn từ chính xác và nhẹ nhàng. Việc giao tiếp tôn trọng sẽ giúp con có nền móng vững chắc cùng vốn từ vựng phong phú và đa dạng.
Xem thêm: Phương pháp Montessori cho trẻ mầm non cha mẹ nên biết
Học tập, làm việc cùng con
Những công đoạn chăm bé lúc mới sinh luôn là công đoạn vất vả, nhưng đây chính là khoảng thời gian gắn kết, là lúc ba mẹ hoàn toàn tập trung cho con. Không chỉ là công việc đơn thuần mà còn là cách giáo dục, cha mẹ hãy nói qua những gì mình đang làm như “ Mẹ thay tã nhé”, “Đến giờ ngủ rồi”...
Với những bé lớn hơn, hãy để con tham gia vào những việc mà con có thể tự làm được. Chẳng hạn như chọn đồ con muốn mặc, thay quần áo, vệ sinh cá nhân… Như vậy, sẽ khiến bé tự lập, ít dựa dẫm vào bố mẹ đồng thời để con cảm nhận được sự quan tâm và yêu thương của ba mẹ.
Sử dụng giáo cụ, công cụ học tập
Giáo cụ là trợ thủ không thể thiếu nếu dạy bé theo mô hình Montessori. Đây là những công cụ để giúp bé học nhiều môn khác nhau như ngôn ngữ, toán học, khoa học, vật lý, cảm nhận… Phương pháp giáo dục sớm Montessori cho trẻ từ 0-3 tuổi sử dụng những giáo dục thiên về ngôn ngữ và cảm nhận, giúp các con phát triển tốt nhất về thể chất, giác quan và khả năng ngôn ngữ của mình.
Bên cạnh đó, cha mẹ có thể đa dạng hóa công cụ học tập của bé bằng những video, hình ảnh, chuyện kể, bài hát… Đặc biệt Monkey đang cung cấp hệ thống các phần mềm dạy trẻ Tiếng Việt - VMonkey hay tiếng Anh (Monkey Stories, Monkey Junior), Toán học (Monkey Math). Thông qua những bài học thú vị, tương tác trò chơi với thao tác nhấn chạm, âm thanh mô tả sống động, hình ảnh vui nhộn… Bé sẽ vừa hứng thú học tập, vừa có thể tiếp cận với chương trình học một cách dễ dàng.
Để được tư vấn tốt nhất, ba mẹ hãy liên hệ Monkey thông qua tổng đài 1900 63 60 52. Hoặc để lại thông tin ngay TẠI ĐÂY để nhận được nhiều ưu đãi mới nhất và hàng ngàn tài liệu học tập Miễn Phí.
Sách hướng dẫn phương pháp giáo dục sớm Montessori cho trẻ từ 0-3 tuổi ba mẹ nên đọc
“Phương pháp giáo dục sớm Montessori cho trẻ từ 0-3 tuổi” chính là lựa chọn hàng đầu cho những ông bố, bà mẹ đang muốn tìm hiểu về mô hình này. Cuốn sách được viết bởi tác giả Kannari Miki, định hướng cho các bậc cha mẹ trong giáo dục con cái.
Cuốn sách này dành cho ai?
Bạn đang có con trong độ tuổi từ 0-3, bạn cảm thấy bế tắc khi bé không nghe lời? Bạn cũng không muốn lắng nghe những gì con nói? Hiểu được tâm sinh lý của các bậc phụ huynh trong giai đoạn “khủng hoảng” này, tựa sách này ra đời đáp ứng nhu cầu của nhiều cha mẹ.
“Phương pháp giáo dục sớm Montessori cho trẻ từ 0-3 tuổi” sẽ cung cấp những kiến thức cụ thể nhất về tâm sinh lý của trẻ trong giai đoạn này. Đọc cuốn sách này, cha mẹ sẽ biết được cách quan sát trẻ và phát hiện tất cả những dấu hiệu bướng bỉnh đó là thuộc quy luật phát triển bình thường của trẻ.
Thông điệp của cuốn sách
Thông điệp mà cuốn sách này muốn hướng đến cho cha mẹ là không áp đặt, không quát mắng, không làm hộ… mà cha mẹ là người đồng hành cạnh trẻ. Từ đó, thúc đẩy những tiềm năng ẩn giấu, trao cho trẻ quyền tự quyết định dù chỉ mới lên 3. Bất kỳ đứa trẻ nào cũng có thể được trang bị khả năng tự làm được, để tin tưởng và mở rộng khả năng của mình, phụ huynh chỉ “giúp đỡ một chút” để trẻ hoạt động.
Cuốn sách cũng viết nhiều về bí mật để giúp cho trẻ em và người lớn được vui vẻ. Tất nhiên, thực tế, việc nuôi dạy trẻ có những điều không lý tưởng. Nhưng khi đọc xong cuốn sách này chắc chắn, cha mẹ sẽ có góc nhìn mới trong những hành động của con cái. Bạn sẽ hiểu được những hành động không rõ nguyên nhân hay những trò nghịch ngợm của trẻ.
Như vậy, Monkey đã chia sẻ về phương pháp giáo dục sớm Montessori cho trẻ từ 0-3 tuổi. Cha mẹ sẽ có cái nhìn đúng đắn trong cách giáo dục con trẻ ở giai đoạn này. Đừng quên, nhanh tay đăng ký khóa học của Monkey để con phát triển toàn diện mọi khía cạnh một cách tốt nhất.