Nuôi dạy trẻ khỏe mạnh về thể chất, phong phú về tinh thần, cảm xúc luôn lạc quan và giao tiếp tự tin là mong muốn của bất kỳ cha mẹ nào. Vậy giáo dục phát triển toàn diện trẻ em là gì? Sử dụng phương pháp và mô hình nào để trẻ phát triển toàn diện? Hãy cùng Monkey tìm hiểu chi tiết trong bài viết này nhé.
Phát triển toàn diện trẻ em là gì?
Vấn đề phát triển toàn diện cho trẻ em đã được pháp luật ghi nhận tại Luật trẻ em năm 2016, điều 4 đã nêu: “Phát triển toàn diện của trẻ em là sự phát triển đồng đều cả về các yếu tố như thể chất, trí tuệ, tinh thần và các mối quan hệ xung quanh của trẻ”.
Theo đó, phụ huynh, nhà trường và cả xã hội sẽ có những hoạt động phù hợp để trẻ phát triển ở mọi lĩnh vực khác nhau. Sự phát triển này phải mang tính chất đồng đều và hỗ trợ cùng nhau. Những mặt phát triển này sẽ góp phần hình thành cho trẻ kỹ năng, thói quen và tư duy của trẻ.
Mục đích cuối cùng là tạo nền móng vững chắc để trẻ có thể phát triển tốt nhất về trí tuệ, tinh thần, đạo đức và các mối quan hệ. Từ đó, trẻ có được tương lai và cuộc sống tốt đẹp hơn, vượt qua những khó khăn và thử thách của cuộc sống dễ dàng hơn.
Giáo dục phát triển toàn diện trẻ em gồm những phương diện nào?
Sự phát triển toàn diện được hiểu là sự phát triển về mọi mặt về thể chất, tinh thần, trí tuệ và các mối quan hệ. Cụ thể của sự phát triển ở từng phương diện như sau:
Về thể chất
Thể lực có vai trò quan trọng để hình thành nên sự phát triển toàn diện của trẻ, giúp các em có sức khỏe tốt phục vụ quá trình học tập và tiếp nhận tri thức. Những bài tập thể dục trong khoảng thời gian nhất định sẽ là tiền đề để trẻ có thể bền bỉ trong mọi hoạt động của tương lai.
Trẻ nhỏ lớn lên, học hỏi, phát triển nhờ sự nhận được tình yêu thương từ sự quan tâm, kích thích học hỏi và từ những bữa ăn đầy đủ dinh dưỡng, sự chăm sóc sức khỏe tốt.
Ngoài việc đáp ứng dinh dưỡng tại nhà, bố mẹ dành thời gian vui chơi, vận động cùng con, tại trường lớp, thầy cô xây dựng giờ học thể chất kết hợp vui chơi giúp các con vừa nâng cao sức khỏe gắn kết tình cảm với bạn bè tốt hơn.
Về tinh thần
Sự sẻ chia giữa ba mẹ và con cái sẽ là sợi dây hạnh phúc có ý nghĩa tức cực trong mọi hoạt động, giúp hình thành nên nhân cách, cảm xúc của bé về sau. Ngoài ra, tinh thần thoải mái sẽ mang đến nhiều hứng khởi trong quá trình tiếp nhận tri thức góp phần vào sự sáng tạo tri thức trong tương lai.
Bên cạnh đó, nhà trường và thầy cô luôn luôn tạo ra một môi trường thân thiện, yêu thương, lành mạnh để các bé luôn cảm thấy được gần gũi, hòa đồng và vui vẻ. Yếu tố tinh thần là một trong những yếu tố góp phần hình thành nên sự phát triển toàn diện bất cứ trẻ nhỏ nào.
Yếu tố này được thể hiện thông qua sự sẻ chia, quan tâm và đồng hành cùng với phụ huynh, nhà trường và xã hội. Trẻ được nuôi dưỡng và dạy dỗ, quan tâm, chia sẻ trong môi trường thân thiện, thoải mái, vui vẻ sẽ tạo nên suy nghĩ tích cực.
Về trí tuệ
Trí tuệ là kim chỉ nam cho mọi hoạt động, trang bị kiến thức có ý nghĩa quan trọng cho giai đoạn phát triển tương lai của trẻ. Bằng các phương pháp khác nhau, các hoạt động tự quan sát, khám phá và nhận thức tại gia đình, nhà trường sẽ tạo tiền đề cho việc tiếp nhận và tích lũy trí tuệ chủ động. Vì vậy, phụ huynh và các thầy cô hãy tạo điều kiện để trẻ tiếp cận kiến thức được tự nhiên và đầy đủ nhất.
Môi trường sống, sinh hoạt và các hoạt động tương tác cần được áp dụng nhằm đích các em có niềm say mê tìm hiểu và dung nạp kiến thức cho trẻ. Nhà trường và thầy cô hãy xây dựng kế hoạch học tập khoa học, giúp kích thích tư duy, sự hào hứng của trẻ trong quá trình học tập.
Hiện tại để trẻ có thể phát triển trí tuệ một cách tốt nhất, cha mẹ hãy đăng ký khóa học tại app học tập Monkey. Tại đây sẽ có các app học tập cho từng môn học quan trọng bao gồm:
-
Monkey Junior: Tiếng Anh cho trẻ mới bắt đầu, giúp con thành thạo 1.000 từ vựng mỗi năm chỉ với 10 phút mỗi ngày.
-
Monkey Stories: Giúp trẻ giỏi tiếng Anh trước 10 tuổi, phát triển toàn diện 4 kỹ năng Nghe - Nói - Đọc - Viết.
-
Monkey Math: Học Toán theo Chương trình GDPT mới cho trẻ Mầm non với nền tảng kiến thức chuẩn nhất.
-
VMonkey: Học tiếng Việt theo Chương trình GDPT mới cho trẻ Mầm non và Tiểu học.
Mỗi một app học tập sẽ trang bị cho trẻ nền tảng kiến thức phù hợp với từng độ tuổi khác nhau. Các em sẽ được tiếp nhận và lĩnh hội những kiến thức cơ bản, nền tảng bằng nhiều phương pháp học khác nhau. Từ đó, trẻ sẽ có sự phát triển tốt nhất về trí tuệ thông qua chương trình học đạt chuẩn và sự hướng dẫn của các giáo viên trình độ chuyên môn cao.
Về đạo đức
Đạo đức là một phần nhân cách của mỗi con người, được đánh giá qua nhiều mặt khác nhau. Một người trưởng thành muốn được đánh giá đạo đức đúng chuẩn với xã hội cần có quá trình rèn giũa, hun đúc từ thuở ấu thơ.
Nhà sinh học người Nga, Ivan Petrovich Pavlov có câu “Trẻ sơ sinh đến ngày thứ 3 mới bắt đầu dạy dỗ là đã chậm mất 2 ngày”. Câu nói này không chỉ đúng trong việc giáo dục nhân cách, đạo đức cho trẻ mà còn đúng trong tất cả các đề mục để phát triển toàn diện trẻ em.
Do đó, gia đình, nhà trường, xã hội và trẻ em cần có sự kết nối để đảm bảo việc rèn luyện đạo đức cho các em từ khi còn nhỏ. Từ đó các em có được sự phát triển toàn diện tốt nhất, đồng đều nhất.
Về quan hệ xã hội
Quá trình phát triển cảm xúc và cách xử lý cảm xúc tiêu cực bắt nguồn từ các mối quan hệ xã hội. Trẻ nhỏ như một tờ giấy trắng, chúng sẽ ghi lại những cảm xúc tốt và cả cảm xúc xấu cùng những phương thức xử lý của người lớn.
Vì thế, người lớn có vai trò quan trọng, dẫn dắt, khơi nguồn cảm xúc tích cực và hướng dẫn trẻ xử lý cảm xúc một cách tốt nhất. Từ đó, các em luôn cảm thấy hạnh phúc, lạc quan, hài lòng với bản thân và tự tin xây dựng các mối quan hệ xung quanh mình.
Trong sự phát triển toàn diện của trẻ em, chỉ số cảm xúc xã hội sẽ có vai trò quan trọng. Phụ huynh và giáo viên cần hướng dẫn trẻ có những phương án xử lý phù hợp cho những cảm xúc trẻ hay gặp phải trong cuộc sống hằng ngày để trẻ phát triển toàn diện.
Phát triển về mặt cảm xúc xã hội giúp trẻ kiểm soát cảm xúc bản thân tốt hơn, trở nên tự tin, lạc quan rộng mở với các mối quan hệ bên ngoài. Trẻ sẽ có ý thức quan tâm, giúp đỡ những người xung quanh mình.
Lợi ích của việc giáo dục phát triển toàn diện trẻ em
Giáo dục toàn diện là phương pháp dựa trên triết lý học tập, tiếp cận nhiều lĩnh vực để mang lại những lợi ích cho trẻ. Bé sẽ được trao quyền để cải thiện kết quả giáo dục của mình đạt được và trang bị đầy đủ các kỹ năng cần thiết để phát triển về sau.
Cải thiện thành tích học tập
Theo Viện Chính sách Học tập tại Mỹ, năng lực bộ não của trẻ em sẽ được tăng lên khi các em được an toàn về thể chất và tình cảm nhất là khi có các mối quan hệ xã hội tốt. Do đó, việc giáo dục toàn diện cho trẻ giúp các em chăm ngoan học tập, cố gắng, nỗ lực hơn trong học tập từ đó đạt được thành tích cao trong học tập và có nền tảng kiến thức vững chắc về sau.
Tăng cường sức khỏe, tinh thần
Một môi trường giáo dục toàn diện sẽ giúp các bé có cơ hội học tập, rèn luyện thói quen tự nhận thức, tự tin và có trách nhiệm hơn với cuộc sống và xã hội. Một chế độ đầy đủ dinh dưỡng, chế độ luyện tập khoa học và sự quan tâm chăm sóc, chia sẻ thương yêu từ những người thân và xã hội sẽ giúp trẻ có sức khỏe tốt, một tâm hồn giàu tình yêu thương.
Giúp giải quyết vấn đề tốt hơn
Phương pháp giáo dục toàn diện sẽ giúp bé nhà bạn rèn luyện được kỹ năng giải quyết vấn đề, cảm nhận về cuộc sống đơn giản hơn, vượt qua mọi khó khăn thử thách với tinh thần lạc quan. Trẻ sẽ biết tự biết giải quyết vấn đề mà không cần dựa dẫm vào cha mẹ hay thầy cô.
Xem thêm: Dạy trẻ em tập nói và tất cả những điều ba mẹ cần biết
Hạn chế bất bình đẳng
Bằng cách nhấn mạnh vào các khái niệm học tập tích hợp, giáo dục toàn diện đã chứng minh có khả năng làm giảm tác động tâm lý của các vấn đề như bạo lực, lạm dụng hoặc nghèo đói lên thành tích học tập
Phát triển tự nhiên theo nhiều cha mẹ là việc để trẻ phát triển theo quy luật vốn có không có sự can thiệp nào. Cụ thể như trẻ đến tháng tự biết đi, biết nói, đến tuổi học chữ mới cho học chữ, để trẻ thích làm điều gì cảm thấy hứng thú,...
Phương pháp này sẽ giúp con phát triển cả về thể chất và tinh thần. Các em được thoải mái vui chơi, vận động kích thích sẽ giúp trẻ phát triển toàn diện nhất là về thể lực và tinh thần. Ngoài ra, tự do trải nghiệm những điều mình tò mò, hứng thú trẻ cảm thấy vui vẻ, tự do thể hiện bản thân hơn. Điều này sẽ tạo nền tảng vững chắc để hình thành nên cá tính riêng và sự tự tin của trẻ sau này.
Mô hình giáo dục phát triển toàn diện trẻ em
Hiện nay, việc giáo dục toàn diện cho trẻ em đang được gia đình, nhà trường và xã hội được quan tâm. Theo đó, sẽ có các mô hình giáo dục phát triển toàn diện trẻ em như sau các bậc cha mẹ, thầy cô có thể tham khảo.
Học tập trải nghiệm
Học tập trải nghiệm là việc tập trung vào việc đem lại các trải nghiệm khi thực hành. Ba mẹ hãy tạo điều kiện cho bé thử qua các phương pháp học tập khác nhau để xác định cách nào phù hợp nhất với trẻ. Trải nghiệm bao gồm các bài tập giải quyết vấn đề liên quan đến xã hội và phát triển khả năng sáng tạo.
Tự hướng dẫn
Trong môi trường giáo dục tự hướng dẫn, bố mẹ hãy để trẻ học theo tốc độ và cách học phù hợp với trẻ, ba mẹ chỉ hướng dẫn con những vướng mắc, khó khăn. Các bài đánh giá cường độ thấp giúp điều chỉnh tốc độ của chương trình học, các em được phát triển tài năng của bản thân mà không cần sự giúp đỡ từ bố mẹ.
Trường học cộng đồng
Cách này dựa trên ý tưởng sẽ học được nhiều điều ý nghĩa thông qua việc kết nối với cộng đồng. Bố mẹ hãy cho trẻ tiếp xúc với mọi người trong cộng đồng xung quanh như bạn bè, hàng xóng, người thân…. để cung cấp môi trường và cơ hội học tập cho bé. Theo đó, trường học là một trung tâm của cộng đồng, nơi tập trung các hoạt động học thuật, vận động, xã hội, sự gắn kết tình cảm.
Khóa học liên ngành
Đây là một mô hình giáo dục toàn diện với ý tưởng phát triển toàn diện bằng cách kết hợp nhiều môn học có sự liên quan mật thiết với nhau. Bố mẹ có thể tạo tình huống để trẻ có thể giải quyết được các vấn đề từ nhiều khía cạnh, góc nhìn khác nhau để thấy được sự liên quan, ràng buộc và ảnh hưởng với nhau.
“Chiến lược” giáo dục phát triển toàn diện trẻ em ba mẹ cần chú ý
Để giáo dục phát triển toàn diện trẻ em, đó là cả một quá trình lâu dài, ba mẹ cần dành thời gian và xây dựng phương pháp hợp lý nhất. Dưới đây là những chiến lược giúp trẻ có thể phát triển theo hướng toàn diện nhất.
Tạo dựng mối quan hệ chặt chẽ, thân mật, gần gũi giữa cha mẹ và con
Để gia tăng hiệu suất và đem lại tác động tích cực giúp trẻ cảm thấy an toàn yên tâm, ba mẹ hãy xây dựng mối quan hệ bền chặt. Bằng việc đáp ứng các điểm mạnh và nhu cầu của trẻ hoặc bằng các hành động có văn hóa để giúp trẻ tự tin hơn, rèn luyện các kỹ năng giao tiếp cho trẻ.
Khuyến khích sự tự tin
Bố mẹ hãy tạo cho trẻ nhiều cơ hội để trẻ hiểu được những thông tin và sự truyền đạt về sự hiểu biết của bé bằng nhiều cách khác nhau. Phụ huynh nên nhận ra rằng con mình cần có điểm mạnh gì và xây dựng nên các bài tập phù hợp với các vấn đề trong cuộc sống.
Tự tin trong giao tiếp, ngôn ngữ là một trong những cánh cửa mở ra tương lai tốt đẹp cho bé. Sự tự tin sẽ giúp làm nên những thành công sau này về công việc, các mối quan hệ của bé.
Kết hợp suy ngẫm về cảm xúc
Phụ huynh không phải lúc nào cũng áp đặt thành tích học tập để nuôi dưỡng sức khỏe, tinh thần và cảm xúc. Mà ba mẹ hãy dành cho con mình khoảng thời gian để suy ngẫm, thiền định, khuyến khích phản ánh các cảm xúc bằng các thói quen hằng ngày.
Ba mẹ hãy dạy cho con các bài học để đồng cảm, tập trung vào kỹ thuật lắng nghe, quan sát hiệu quả cũng như trình bày các quan điểm cá nhân. Bé sẽ luôn cảm thấy mình được tôn trọng, được lắng nghe, chia sẻ và có chính kiến của bản thân mình.
Lưu ý khi giáo dục phát triển toàn diện trẻ em
Giáo dục phát triển toàn diện trẻ em là một quá trình đòi hỏi sự kết hợp giữa gia đình, nhà trường và cả xã hội. Khi giáo dục trẻ cần lưu ý những vấn đề sau để bé luôn cảm thấy không bị áp lực, gò bó khi học.
Tạo môi trường vui chơi, vận động tự do
Nhiều cha mẹ thường quá kiểm soát mọi hoạt động vui chơi của trẻ với suy nghĩa là đây là cách con phát triển toàn diện. Điển hình như trẻ chưa biết một món đồ chơi mới chạy lại hướng dẫn ngay hoặc không cho trẻ ra ngoài trời lạnh để vui chơi….Điều này đã cản trở quá trình phát triển tự nhiên và sáng tạo của trẻ. Do đó, cha mẹ vẫn chỉ quan sát để đảm bảo an toàn cho trẻ khi chơi. Còn lại hãy để trẻ được tự do vui chơi và vận động.
Cho trẻ gần gũi và tham gia với thiên nhiên
Thiên nhiên với nhiều điều thú vị và gây tò tò cho trẻ nhưng nhiều cha mẹ vẫn muốn giữ quần áo luôn sạch sẽ, thơm tho mà không cho trẻ vui đùa với thiên nhiên. Thực tế cho thấy, để trẻ vui đùa với thiên nhiên sẽ mang lại nhiều lợi ích thiết thực nhất.
Hoạt động gần gũi với thiên nhiên giúp các bé sáng tạo, năng động và tưởng tượng phong phú hơn. Do đó, cha mẹ đừng lo lắng, hãy để trẻ được trải nghiệm và phát triển một cách tự nhiên nhất.
Trên đây là toàn bộ những thông tin chi tiết về sự giáo dục phát triển toàn diện trẻ em. Mong rằng những thông tin này sẽ giúp các bậc phụ huynh thay đổi nhận thức và tìm ra phương pháp giáo dục phù hợp để con phát triển tốt nhất về thể chất, tinh thần, trí tuệ và các mối quan hệ xã hội một cách tốt nhất.