Bất kỳ người học tiếng Anh nào khi luyện kỹ năng nghe chắc chắn đều biết tới phương pháp nghe và viết chính tả. Đây là phương pháp hiệu quả giúp người học luyện kỹ năng nghe thành thạo chỉ trong một thời gian ngắn. Trong bài viết này, Monkey xin bật mí những bí kíp luyện kỹ năng nghe và viết chính tả tiếng Anh hiệu quả. Bạn hoàn toàn có thể tin tưởng tham khảo nhé!
Ưu điểm phương pháp luyện kỹ năng nghe và viết chính tả tiếng Anh
Nghe và chép chính tả là phương pháp học không mới. Nó vẫn thường được áp dụng trong các bài tập tiếng Việt khi chúng ta còn học Tiểu học. Đối với việc học ngoại ngữ nói chung và học tiếng Anh nói riêng, phương pháp này mang tới rất nhiều lợi ích.
Một nghiên cứu được thực hiện bởi (Kiany & Shiramiry, 2002) về ảnh hưởng của phương pháp nghe chép chính tả trên một nhóm 35 học sinh người Iran cũng cho thấy những kết quả tích cực. “Có một sự khác biệt đáng kể giữa khả năng nghe hiểu của những học sinh chép chính tả thường xuyên và khả năng nghe hiểu của những học sinh không nghe chép chính tả”.
Nếu được rèn luyện một cách có hệ thống và thường xuyên, các bài luyện kỹ năng nghe và chính tả sẽ cải thiện khả năng phân biệt các âm cũng như cải thiện khả năng chính tả và khả năng nhận biết các câu đúng ngữ pháp và cách tạo ra chúng.
Frodesen viết rằng, nghe và chép chính tả có thể là "một cách hiệu quả để giải quyết các lỗi ngữ pháp trong văn bản.... Đọc chính tả có thể giúp học sinh phát hiện và sửa những loại lỗi này cũng như những lỗi khác." (1991). Khi luyện nghe tiếng Anh, các lỗi điển hình mà người học thường gặp là: Bỏ qua đuôi "s" chỉ số nhiều, "'s" chỉ sở hữu; từ có kết thúc bằng "ed" khi ở dạng quá khứ; nối âm... Khi luyện nghe và chép chính tả, các lỗi sai này sẽ được lộ ra khi bạn so sánh phần chép của mình và transcripts (phụ đề).
Ngoài ra, việc luyện kỹ năng nghe và chép chính tả tiếng Anh còn hỗ trợ tăng khả năng nhận thức về hệ thống âm thanh và phát âm tiếng Anh. Tiếng Anh của người bản địa luôn có một số âm thanh, nhịp điệu, trọng âm, nối từ... đặc trưng riêng. Việc sử dụng giọng đọc của người bản địa để luyện nghe và chép chính tả giúp cho người học nhận thức được những khía cạnh này và cải thiện kỹ năng nghe và cả nói, giao tiếp tiếng Anh.
Bí kíp luyện kỹ năng nghe và viết chính tả tiếng Anh hiệu quả
Phần trên, chúng ta đã cùng chỉ ra những lợi ích của phương pháp nghe và chép chính tả. Tuy nhiên, trên thực tế, không phải ai áp dụng phương pháp này cũng sẽ thành công và mang lại hiệu quả. Vậy bí quyết ở đây là gì?
Hãy chắc chắn rằng bạn đã nghe hiểu - đọc hiểu được nội dung phần nghe
Rất nhiều người khi áp dụng phương pháp luyện nghe và viết chính tả tiếng anh thường cho rằng chỉ cần bật bài nghe lên sau đó chép lại những gì mình nghe được. Nhưng cách này chỉ phù hợp, hữu ích với những bạn có trình độ nghe tương đối. Với những bạn mới bắt đầu luyện nghe, vốn từ vựng ít, khả năng nghe yếu thì việc nghe và chép lại cực kỳ khó, chắc chắn là bạn cũng không ghi được mấy từ. Hãy thử tưởng tượng, nếu nghe mãi mà chỉ ghi được vài từ thì bạn có còn hứng thú để tiếp tục nữa không? Chắc chắn rất nhiều người sẽ nản chí và không áp dụng phương pháp này nữa.
Thời điểm phù hợp để áp dụng phương pháp luyện kỹ năng nghe và viết chính tả tiếng Anh là khi bạn đã nghe hiểu và đọc hiểu nội dung bài nghe đó. Thứ nhất, khi đã nghe hiểu nội dung thì việc nghe và chép chính tả lại sẽ dễ dàng hơn, bạn sẽ nghe được nhiều từ hơn. Nhờ vậy, chúng ta sẽ không cảm thấy chán nản, nhụt chí khi bắt đầu luyện nghe. Điều thứ hai, quan trọng hơn cả, hãy nhớ rằng mục đích chính của việc luyện nghe viết tiếng Anh là giúp bạn nhận ra những lỗi sai thường gặp khi nghe - hiểu. Vì vậy, việc nghe - chép chính tả sau khi nghe-hiểu mới thực sự bổ trợ, giúp chúng ta hoàn thiện kỹ năng nghe.
Kết hợp với các phương pháp khác để luyện nghe hiệu quả hơn
Không thể phủ nhận phương pháp luyện kỹ năng nghe và viết chính tả tiếng Anh mang tới rất nhiều lợi ích cho người học. Tuy nhiên cách này lại chỉ luyện cho người nghe tập trung vào từng câu từng chữ chính xác. Điều này có thể dẫn tới việc nếu bạn không nghe được một từ thì những từ đằng sau cũng sẽ bị bỏ lỡ, thường được gọi là hiệu ứng domino. Ngoài ra, cách luyện nghe này cũng thiếu sự tương tác, gây nhàm chán nếu luyện tập trong nhiều giờ liên tục.
Bởi vậy, chúng ta nên kết hợp nghe - chép chính tả cùng những phương pháp khác như luyện nghe thông qua các bài nhạc. Bạn có thể nghe bài hát, hát theo rồi chép lại lời bài hát. Chắc chắn những buổi học của bạn sẽ thú vị hơn rất nhiều. Ngoài ra bạn cũng có thể kết hợp với phương pháp Shadowing (nhại lại). Sau khi nghe, chép chính tả, bạn hãy bật lại audio, dừng lại và nhại theo những gì bạn nghe được. Bạn có thể nhại lại khoảng 3 lần cho mỗi bài nghe để cải thiện được cả hai kỹ năng nghe và nói.
Xem thêm: 9 bí kíp luyện viết tiếng Anh theo chủ đề
5 bước luyện kỹ năng nghe và viết chính tả tiếng Anh chuẩn nhất
Bước 1: Bật bài nghe lên, nghe toàn bộ nội dung
Sau khi nghe bạn phải làm rõ được được chủ đề của bài nghe là gì, có những ý chính nào... Lưu ý: Bạn phải để băng chạy từ đầu tới cuối, không được dừng lại ở bước này. Nếu bạn nghe khoảng trên 10 lần vẫn chưa nắm được những ý trên thì có thể bài nghe đã quá sức với bạn, hãy lựa chọn một bài nghe phù hợp hơn nhé!
Bước 2: Ghi chú từ mình nghe hiểu được
Chuẩn bị giấy và bút, bật lại bài nghe nhưng ở bước này, bạn cần ghi chú lại những từ mình nghe hiểu. Và bạn chú ý vẫn không được dừng băng lại nhé!
Bước 3: Chép chính tả
Mục đích của bước này là để kiểm tra từ vựng, ngữ pháp và khả năng nghe chi tiết của bạn. Lúc này bạn được phép dừng lại ở mỗi câu, mỗi đoạn và cố gắng ghi lại chính xác nội dung của bài nghe, phải chính xác nhất có thể
Bước 4: Nghe và kiểm tra lại
Lúc này hãy bật transcript (phụ đề) của bài nói, so sánh với phần chép chính tả khi nãy để nhận ra những lỗi sai hoặc những chỗ mình không nghe được.
Bước 5: Tập shadowing
Các bạn hãy nghe audio từng câu, dừng lại và nhại theo những gì bạn vừa nghe được. Hãy chú ý tới những chỗ mà bạn đã nghe sai hoặc nghe thiếu ở bước 3, cố gắng nghe kỹ và nhại theo thật chuẩn ở những chỗ bị sai đó nhé!
Lặp lại những bước này hằng ngày mỗi khi nghe, càng nghe nhiều khả năng nghe, hiểu và giao tiếp tiếng Anh của bạn sẽ được cải thiện, nâng cao hơn.
10+ nguồn luyện kỹ năng nghe và viết chính tả tiếng Anh
Sau khi đã biết được phương pháp luyện nghe - chép chính tả hiệu quả, việc tiếp theo mà bạn cần làm đó chính là lựa chọn một nguồn nghe chất lượng, uy tín, phù hợp với trình độ của bạn thân. Những gợi ý dưới đây của Monkey sẽ là kênh tham khảo hữu ích dành cho bạn.
BBC learning English
Với những người học tiếng Anh lâu năm, không thể không biết tới website cực kỳ phổ biến này. Nội dung các bài nghe trên BBC thường đơn giản, dễ hiểu, rất phù hợp với trình độ của các bạn học phổ thông. Chủ đề của các video, audio chủ yếu xoay quanh các tính huống xảy ra hằng ngày trong cuộc sống. Giọng nói của nhân vật dễ nghe, chậm và đặc biệt là có đi kèm với phụ đề. Từ thứ Hai tới thứ Năm hằng tuần, nội dung bài học sẽ được cập nhật, bổ sung thêm nhiều kiến thức giúp bạn nâng cao kỹ năng từng ngày mà không cảm thấy mệt mỏi hay nhàm chán.
VOA learning English
Đây là một trang web luyện nghe khá phổ biến với nhiều cấp độ, phù hợp với từng đối tượng, trình độ khác nhau. Các bạn có thể thấy phần trên cùng của website có các mục chia sẵn theo cấp độ như Let's learn English 1, Let's learn English 2, Level 1, Level 2, Level 3,... Nhìn vào đây và dựa theo khả năng hiện tại của bản thân, các bạn có thể lựa chọn một mục phù hợp với cấp độ của mình. Ví dụ như trình độ Beginner tương ứng với Level 1, trình độ Intermediate tương đương Level 2, trình độ Advanced tương ứng Level 3.
Mỗi chuyên mục sẽ là những bài báo, những tin tức về nhiều chủ đề khác nhau và luôn được update mới nhất theo xu hướng xã hội. Khi click vào một bài viết, giao diện hiện ra sẽ bao gồm 1 bản audio có độ dài trung bình 4-5 phút, phần transcript (phụ đề) đầy đủ bên dưới và cuối cùng là chuyên mục từ vựng sẽ giải thích cho bạn những từ khóa hoặc những từ vựng mới mẻ được sử dụng trong bài.
Sự khác nhau rõ rệt nhất giữa các chuyên mục, giữa các cấp độ chính là ở tốc độ nói của mỗi audio. Nếu ở level 1 các bạn thấy nhân vật nói với tốc độ có vẻ chậm hơn bình thường thì tới level 3 các bạn sẽ cảm thấy hơi nhanh một chút vì không những vừa phải kết hợp giữa việc nghe audio và đọc transcript, các bạn cũng nên đồng thời đọc cùng nhân vật trong audio để cải thiện ngữ điệu, phát âm của mình sao cho giống với người bản xứ nhất, mà nói vui thì cũng giống như việc các bạn đang "bắt chước" cách phát âm của người ta đấy!
Điểm cộng của VOA Learning English chính là ở việc nó cũng như một trang web cập nhật những tin tức nóng hổi trên Thế giới, đủ mọi lĩnh vực từ chính trị, kinh tế đến văn hóa, xã hội,... Nhờ đây các bạn cũng có thể chọn cho mình những chủ đề quan tâm để có thêm hứng thú luyện tập
ESL
Website này giống như một thư viện khổng lồ bao gồm rất nhiều bài nghe. Nội dung của các audio hội thoại chủ yếu đề cập tới các vấn đề thường nhật với giọng nói của cả người lớn và trẻ em. Ngoài ra, Esl-lab còn cung cấp các bài tập đa dạng để kiểm tra và luyện khả năng nghe chính xác tới từng từ. Kho bài nghe cũng được chia thành 3 cấp độ từ Dễ - Trung bình tới Khó. Bạn hoàn toàn có thể lựa chọn bài luyện nghe phù hợp với trình độ của mình.
Listen a minute
Đúng như tên gọi, website này bao gồm các audio ngắn kéo dài khoảng 60 giây thuộc nhiều chủ đề khác nhau trong cuộc sống như: Beauty (Làm đẹp), Music (Âm nhạc), Education (Giáo dục)... Giao diện của trang web này cũng rất đơn giản và thân thiện, bạn chỉ cần click vào một trong những chủ đề mình thích, đoạn audio sẽ hiện ra kèm một đoạn văn bản là nội dung của audio đó và một số bài tập để bạn luyện thêm.
Listen a minute cũng có đa dạng các dạng bài nghe bao gồm: Listening Gap Fill, Correct The Spelling, Unjumble The Words, Quiz 1, Quiz 2, Writing,.... Vì vậy, sau khi hoàn thành các dạng bài tập, không chỉ kỹ năng nghe của các bạn được cải thiện mà khả năng phát âm nhờ việc nhại lại tone giọng của người bản xứ cũng tốt lên bất ngờ. Ngoài ra, bạn cũng sẽ trau dồi cho bản thân vốn từ vựng kha khá, đồng thời rút kinh nghiệm được cách sử dụng từ ngữ trong các văn bản tiếng Anh.
Sau khi làm quen với những chủ đề quen thuộc, nhận thấy khả năng nghe của mình có tiến bộ, hãy thử sức với những chủ đề khó, lạ hơn như Xenophobia (chứng bài ngoại), Prejudice (định kiến)... hoặc những chủ đề mình không hứng thú để nâng cao và hoàn thiện hơn nữa kỹ năng nghe.
BreakingNewsEnglish
Đây là website giúp cho các cá nhân luyện kỹ năng nghe và viết chính tả tiếng Anh thông qua các tin tức mới nhất trên thế giới với đa dạng chủ đề như tiếng Anh kinh doanh, môi trường, kinh tế, chính trị, xã hội, đời sống, công nghệ…
Điểm khác biệt giữa BreakingNewsEnglish với các trang đọc báo thông thường khác là ở website này, mỗi tin tức đều được viết tương đối ngắn gọn và kèm theo giọng đọc của người bản xứ. Ngoài ra các tin tức đều được phân chia thành các cấp độ từ dễ cho tới khó ( Level 0 – Level 6) để phù hợp với tất cả những người học ở nhiều trình độ ( Beginner – Advanced). Nổi bật hơn, Website này còn cung cấp thêm cho người đọc đa dạng các bài tập về các kỹ năng Nghe, Đọc, Ngữ pháp,Từ vựng và Đánh vần.
Listen and Write
Đây là website luyện nghe và luyện kỹ năng viết tiếng Anh online hoàn toàn miễn phí. Những bạn ôn thi theo phương pháp luyện nghe và viết chính tả tiếng Anh chắc hẳn đã không còn xa lạ. Ưu điểm của trang web này là nội dung được chia thành nhiều cấp độ từ dễ đến khó, phù hợp với trình độ của nhiều người. Bên cạnh đó, tình năng bản xếp hạng kết quả rèn luyện cũng giúp người học có thể dễ dàng theo dõi được sự tiến bộ của bản thân.
Đối với riêng kỹ năng nghe, Listen and Write bao gồm nhiều tính năng như: Full mode - đọc 1 câu hoàn chỉnh, quick mode - điền chữ đầu tiên của từ, black mode - điền vào chỗ trống và correction mode – sửa lỗi sai. Tùy theo trình độ của mình bạn có thể lựa chọn hình thức phù hợp để luyện tập.
Living on earth
Trang web này là viết tắt của Living on Earth. Và đúng như tên của trang web, các bài ở trên trang web này chủ yếu nói về các vấn đề môi trường hiện nay như biến đổi khí hậu, thảm họa thiên tai, những hậu quả con người đang phải gánh chịu vì hiện tượng biến đổi khí hậu.
Trang web này cho phép bạn tải file audio một cách dễ dàng kèm theo đó website cũng cung cấp toàn bộ transcript bài nói. Ưu điểm của trang này là cung cấp cho bạn nội dung sát với nội dung thi thật, đặc biệt là trong Section 4. Tuy nhiên tốc độ bài nói cũng tương đương với tốc độ trong Section 4 vì vậy việc luyện tập phương pháp nghe chính tả ở trang web này phù hợp hơn với những bạn có trình độ khá trở lên.
VoiceTube
Website này cho phép bạn lấy những video clip hot trên trang Youtube tạo thành bài tập cho mọi trình độ. Cùng với một video, với các trình độ khác nhau bạn sẽ được luyện tập ở các kiểu khác nhau nên bạn hoàn toàn an tâm về những bài tập không bị quá sức với mình.
VoiceTube còn có phân biệt rõ giọng Anh Mỹ và Anh Anh có kèm theo transcript rõ ràng. Thêm vào đó, bạn có thể dễ dàng tra cứu từ mới bằng một cú nhấp chuột, và mỗi câu trong đoạn nói được chia thành từng audio nên bạn hoàn toàn dễ dàng chọn câu bạn muốn nghe để nghe lại.
Spotlight
Spotlight có giao diện rất dễ dùng, nội dung đơn giản, rất phù hợp với những bạn mới bắt đầu. Tốc độ của các bài nghe khá chậm, bên cạnh đó, nội dung chủ đề phong phú, đa dạng từ lịch sử, sức khỏe, mỹ thuật...
Trong mỗi bài nói thường sẽ có sự xuất hiện của 2 người dẫn chương trình và giọng của những nhân vật được nhắc đến trong bài. Điều này cũng hỗ trợ bạn cải thiện khả năng nghe nhiều giọng điệu khác nhau. Đặc biệt, trang web này còn hỗ trợ người dùng lưu audio và tải transcript (phụ đề) về thiết bị. Như vậy, bạn có thể luyện nghe bất kỳ khi nào muốn.
ESL LOUNGE
ESL – Lounge là một trang web luyện nghe tiếng Anh hay cực kỳ hữu ích cho những người đang học tiếng Anh. Được chia thành nhiều cấp độ, ESL là một nguồn tài liệu rất dồi dào dành cho người học, từ Beginner Level đến Advanced Level. Trang web còn cung cấp cực nhiều đề thi thử + đề thật cho các kì kiểm tra tiếng Anh như FCE, CAE, IELTS và TOEFL.
Ngoài ra, trang web này còn thiết kế những trò chơi như board games hoặc quiz để người học vừa học vừa chơi, không cảm thấy quá áp lực khi luyện tập trong nhiều giờ. Hãy yên tâm rằng ESL-Lounge sẽ trau dồi khả năng của bạn, dù bạn mới ở cấp độ cơ bản hay nâng cao.
Thông qua bài viết này, Monkey đã chia sẻ với bạn những bí quyết luyện kỹ năng nghe và viết chính tả tiếng Anh cực kỳ hiệu quả. Mong rằng những gợi ý về 10+ nguồn luyện nghe uy tín giúp bạn có sự lựa chọn phù hợp với bản thân. Đừng quên luyện tập chăm chỉ mỗi ngày để nhận lại kết quả như mong muốn nhé! Chúc bạn thành công.