7+ mẹo luyện nghe tiếng Anh hiệu quả cho người mới bắt đầu

Các giai đoạn luyện nghe tiếng Anh

Trong thực tế, quá trình luyện nghe tiếng Anh không diễn ra theo các giai đoạn cứng nhắc mà thường có sự chồng chéo và lặp lại. Tuy nhiên, có thể chia thành các “giai đoạn” mang tính chất định hướng để người học dễ hình dung được tiến trình và đặt mục tiêu phù hợp, bao gồm:

1. Giai đoạn làm quen: Đây là giai đoạn dành cho người mới bắt đầu hoặc mất gốc. Mục tiêu chính là làm quen với âm thanh, ngữ điệu, và nhịp điệu của tiếng Anh. Người học chưa cần hiểu hết nghĩa, mà chủ yếu để tai quen với ngôn ngữ.

2. Giai đoạn nghe hiểu ý chính: Người học bắt đầu có thể nắm bắt được ý chính của một đoạn hội thoại hoặc bài nói, dù chưa hiểu hết từng từ. Vốn từ vựng và ngữ pháp đã được cải thiện một phần.

3. Giai đoạn nghe hiểu chi tiết và phân tích: Người học có thể hiểu được hầu hết các chi tiết trong bài nghe, kể cả những thông tin ẩn ý. Có khả năng phân tích cấu trúc câu, ngữ pháp và từ vựng phức tạp hơn.

4. Giai đoạn nghe tự động và thấu hiểu: Ở giai đoạn này, việc nghe tiếng Anh trở nên gần như tự động, không cần cố gắng quá nhiều để hiểu. Người học có thể nghe hiểu nhiều giọng điệu, tốc độ nói và chủ đề khác nhau, kể cả những chủ đề phức tạp hoặc trừu tượng.

Tìm hiểu thêm: Lộ trình và phương pháp luyện nghe tiếng Anh cho người mất gốc

Mẹo luyện nghe tiếng Anh hiệu quả

Dưới đây là 8 mẹo luyện nghe tiếng Anh đơn giản nhưng cực kỳ hiệu quả, đặc biệt là đối với người mới bắt đầu:

1. Nghe tiếng Anh chủ động

Nghe tiếng Anh chủ động là một trong những mẹo luyện nghe hiệu quả nhất, khuyến khích người học tương tác trực tiếp với nội dung thay vì chỉ nghe thụ động. Nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng việc tham gia tích cực vào quá trình nghe, chẳng hạn như thông qua việc chú ý đến ngữ điệu, từ vựng và cấu trúc câu, sẽ kích hoạt các vùng não bộ liên quan đến xử lý ngôn ngữ, từ đó cải thiện đáng kể khả năng ghi nhớ và hiểu.

Cách áp dụng thực tế:

• Khi nghe, bạn hãy cố gắng dự đoán nội dung tiếp theo dựa trên ngữ cảnh và những từ đã nghe.

• Bạn có thể tập trung vào những từ khóa chính hoặc thông tin cụ thể để nắm bắt ý chính của đoạn hội thoại hoặc bài nói.

• Hãy ghi lại những từ, cụm từ hoặc cấu trúc câu bạn chưa hiểu và tra cứu ngay sau đó để mở rộng vốn từ vựng.

• Bạn nên thường xuyên tóm tắt lại nội dung đã nghe bằng lời của mình để kiểm tra mức độ hiểu bài.

2. Luyện nghe từng phần nhỏ

Luyện nghe từng phần nhỏ là một chiến lược hiệu quả, đặc biệt hữu ích cho người mới bắt đầu hoặc khi bạn gặp phải nội dung khó. Thay vì cố gắng hiểu toàn bộ, bạn chia bài nghe thành các đoạn ngắn hơn và tập trung giải mã từng phần một. Phương pháp này dựa trên nguyên lý “chia để trị” trong tâm lý học nhận thức, giúp giảm tải áp lực thông tin, cho phép bộ não xử lý hiệu quả hơn và củng cố khả năng nhận diện âm thanh cũng như cấu trúc ngôn ngữ.

Cách áp dụng thực tế:

• Bạn hãy chọn một đoạn âm thanh ngắn khoảng 30 giây đến 1 phút và nghe đi nghe lại nhiều lần.

• Sau mỗi lần nghe, bạn có thể tạm dừng để cố gắng nắm bắt từng từ hoặc cụm từ bạn nghe được.

• Bạn nên sử dụng transcript hoặc phụ đề để kiểm tra lại những gì đã nghe và điều chỉnh hiểu biết của mình.

• Cuối cùng, bạn hãy thử nghe lại toàn bộ đoạn văn bản đó để cảm nhận sự cải thiện rõ rệt.

3. Sử dụng phụ đề tiếng Anh

Sử dụng phụ đề tiếng Anh là một mẹo luyện nghe cực kỳ hữu ích, đặc biệt cho người mới bắt đầu và ở các cấp độ trung cấp, giúp bạn kết nối âm thanh với chữ viết. Nghiên cứu đã chứng minh rằng việc kết hợp nghe và đọc đồng thời cải thiện khả năng nhận diện từ vựng, cấu trúc câu và hiểu ngữ cảnh, vì nó kích hoạt cả kênh tiếp nhận thính giác và thị giác, từ đó tăng cường hiệu quả tiếp thu ngôn ngữ. Phương pháp này cũng giúp người học tự tin hơn khi đối mặt với tốc độ nói của người bản xứ.

Cách áp dụng thực tế:

• Bạn hãy bắt đầu bằng cách xem các chương trình hoặc video yêu thích với phụ đề tiếng Anh để làm quen.

• Sau khi xem một lần có phụ đề, bạn nên thử xem lại cùng đoạn đó mà không cần phụ đề để kiểm tra khả năng nghe hiểu của mình.

• Bạn có thể tạm dừng video khi gặp từ hoặc cụm từ mới để tra cứu nghĩa và cách sử dụng của chúng.

• Bạn nên cố gắng đọc theo phụ đề để luyện phát âm và nắm bắt ngữ điệu của người bản xứ.

4. Kết hợp luyện nghe với luyện nói

Kết hợp luyện nghe với luyện nói là một mẹo cực kỳ hiệu quả, bởi vì hai kỹ năng này bổ trợ lẫn nhau một cách tự nhiên. Khi bạn nghe, não bộ sẽ tiếp nhận và xử lý cách người bản xứ phát âm, dùng từ và cấu trúc câu, từ đó xây dựng “ngân hàng” kiến thức ngôn ngữ. Nghiên cứu trong lĩnh vực học ngôn ngữ đã chỉ ra rằng việc chủ động tái tạo âm thanh và cấu trúc nghe được (thông qua việc nói) sẽ củng cố mạnh mẽ các kết nối thần kinh, giúp cải thiện cả khả năng nghe hiểu và lưu loát khi nói.

Cách áp dụng thực tế:

• Bạn hãy sử dụng phương pháp Shadowing (nhại lại) bằng cách lắng nghe một đoạn hội thoại hoặc bài nói và lặp lại ngay lập tức theo giọng điệu và tốc độ của người nói.

• Sau khi nghe một đoạn ngắn, bạn nên tự mình tóm tắt lại nội dung đó bằng tiếng Anh, giúp củng cố cả kỹ năng nghe và nói.

• Bạn có thể tham gia vào các nhóm học tiếng Anh hoặc tìm kiếm đối tác luyện nói để thực hành giao tiếp, áp dụng những gì đã nghe được vào cuộc hội thoại.

• Bạn hãy tự ghi âm giọng nói của mình khi luyện tập và so sánh với người bản xứ để nhận ra những điểm cần cải thiện trong cả phát âm và ngữ điệu.

5. Đa dạng kênh luyện nghe tiếng Anh

Đa dạng kênh luyện nghe tiếng Anh là một mẹo then chốt giúp bạn tiếp xúc với nhiều giọng điệu, tốc độ và chủ đề khác nhau, từ đó cải thiện khả năng thích ứng và hiểu toàn diện. Các nghiên cứu về tiếp thu ngôn ngữ thứ hai cho thấy việc tiếp xúc với nhiều nguồn nghe đa dạng giúp người học phát triển khả năng phân biệt âm vị, nhận diện từ vựng trong nhiều ngữ cảnh và làm quen với các biến thể ngôn ngữ. Điều này củng cố “bộ lọc” ngôn ngữ trong não, giúp quá trình nghe hiểu trở nên tự động và hiệu quả hơn.

Cách áp dụng thực tế:

• Bạn hãy thay đổi giữa các loại tài liệu như podcast về tin tức, chương trình radio, phim ảnh và các bài giảng trên TED Talks.

• Bạn nên chủ động tìm kiếm các kênh có giọng điệu khác nhau, chẳng hạn như tiếng Anh Anh, tiếng Anh Mỹ, hoặc tiếng Anh Úc.

• Bạn có thể nghe nhạc tiếng Anh và cố gắng hiểu lời bài hát, sau đó chuyển sang các video phỏng vấn người nước ngoài.

• Bạn hãy tận dụng các ứng dụng học tiếng Anh cung cấp nhiều loại bài nghe đa dạng để liên tục thử thách bản thân.

Bên cạnh việc áp dụng các mẹo và kênh luyện nghe, ba mẹ nên cho con tiếp cận tiếng Anh từ sớm qua một chương trình học có lộ trình toàn diện như Monkey Junior. Ứng dụng giúp trẻ phát triển kỹ năng nghe - nói - đọc - viết đồng đều thông qua hơn 3000 từ vựng và 4000+ hoạt động tương tác. Chỉ với 3-7 phút mỗi ngày, trẻ sẽ nâng cao khả năng nghe tiếng Anh tự nhiên và hiệu quả ngay tại nhà.

TRẢI NGHIỆM MIỄN PHÍ VÀ NHẬN ƯU ĐÃI LÊN ĐẾN 50% TẠI ĐÂY!

Các bài viết không thể bỏ lỡ

[FULL] Tổng hợp tài liệu luyện nghe tiếng Anh hay nhất mọi cấp độ

Tổng hợp 63 bài luyện nghe tiếng Anh theo chủ đề thông dụng nhất

App luyện nghe tiếng Anh cho bé: Top 10 ứng dụng hiệu quả nhất!

6. Đoán ý nghĩa từ bối cảnh

Đoán ý nghĩa từ bối cảnh là một kỹ năng quan trọng trong luyện nghe tiếng Anh, giúp bạn hiểu nội dung tổng thể ngay cả khi không biết tất cả các từ. Kỹ năng này phát triển khả năng suy luận dựa trên các từ khóa quen thuộc, ngữ điệu, và thông tin trước đó, cho phép bạn tiếp tục theo dõi cuộc hội thoại một cách trôi chảy. Các nghiên cứu về tiếp thu ngôn ngữ đã chứng minh rằng việc rèn luyện khả năng suy luận ngữ cảnh giúp tăng cường vốn từ vựng thụ động và cải thiện đáng kể sự tự tin trong giao tiếp thực tế.

Cách áp dụng thực tế:

• Khi nghe, bạn hãy tập trung vào các từ xung quanh từ mới để suy đoán nghĩa dựa trên chủ đề và ngữ cảnh của câu chuyện.

• Bạn có thể chú ý đến cảm xúc của người nói, ngữ điệu hoặc các tín hiệu phi ngôn ngữ nếu có, để làm rõ ý nghĩa.

• Nếu bạn không hiểu một từ, đừng dừng lại ngay lập tức mà hãy cố gắng nghe tiếp để nắm bắt ý chính của cả đoạn.

• Bạn nên ghi lại những từ bạn đoán được nghĩa từ bối cảnh và kiểm tra lại sau đó để xác nhận và ghi nhớ.

7. Nghe nhiều giọng tiếng Anh khác nhau

Nghe nhiều giọng tiếng Anh khác nhau là một mẹo luyện nghe cực kỳ quan trọng, giúp bạn làm quen với sự đa dạng trong phát âm, ngữ điệu và tốc độ nói của người bản xứ đến từ nhiều quốc gia. Các nghiên cứu về âm vị học và học ngôn ngữ cho thấy việc tiếp xúc với nhiều loại giọng điệu (như Anh-Mỹ, Anh-Anh, Anh-Úc, hoặc tiếng Anh của người nói không phải bản xứ) sẽ cải thiện đáng kể khả năng nhận diện âm thanh và từ vựng trong các ngữ cảnh thực tế, từ đó nâng cao sự linh hoạt và tự tin khi giao tiếp.

Cách áp dụng thực tế:

• Bạn hãy chủ động tìm kiếm các kênh YouTube, podcast hoặc chương trình tin tức từ nhiều quốc gia nói tiếng Anh khác nhau.

• Khi xem phim hoặc series, bạn có thể lựa chọn các tác phẩm có dàn diễn viên đến từ nhiều vùng địa lý khác nhau để nghe các giọng điệu đa dạng.

• Bạn nên lắng nghe các bài phỏng vấn hoặc tài liệu gốc của người nói tiếng Anh không phải bản xứ để làm quen với những biến thể phát âm phổ biến.

• Bạn có thể sử dụng các ứng dụng học ngôn ngữ có tính năng cho phép bạn chọn giọng điệu của người nói để luyện tập chuyên sâu.

8. Chơi game luyện nghe tiếng Anh

Chơi game luyện nghe tiếng Anh là một mẹo vô cùng thú vị và hiệu quả, đặc biệt giúp người học duy trì động lực và tiếp thu ngôn ngữ một cách tự nhiên. Hình thức học tập này tạo ra môi trường tương tác cao và mang tính giải trí, giúp giảm bớt áp lực tâm lý thường thấy khi học. Nhiều nghiên cứu về việc học tập thông qua trò chơi (gamification) đã chứng minh rằng các hoạt động có tính thử thách và phần thưởng sẽ kích thích sự tập trung, tăng cường khả năng ghi nhớ từ vựng và cấu trúc ngôn ngữ, đồng thời cải thiện đáng kể kỹ năng nghe hiểu trong ngữ cảnh thực tế.

Cách áp dụng thực tế:

• Bạn có thể tìm kiếm các ứng dụng hoặc trò chơi di động được thiết kế chuyên biệt để luyện nghe tiếng Anh, thường có các bài tập điền từ hoặc chọn đáp án đúng dựa trên âm thanh.

• Bạn hãy thử chơi các trò chơi nhập vai (RPG) hoặc phiêu lưu có cốt truyện phong phú bằng tiếng Anh để buộc mình phải lắng nghe và hiểu các hội thoại của nhân vật.

• Bạn nên tham gia vào các trò chơi trực tuyến nhiều người chơi (MMORPG) hoặc các game đội nhóm để giao tiếp và nghe hiểu các đồng đội nước ngoài.

• Bạn có thể tận dụng các trò chơi đố vui hoặc giải đố bằng tiếng Anh yêu cầu bạn phải nghe hướng dẫn hoặc câu hỏi để tìm ra đáp án.

Lưu ý quan trọng khi luyện nghe tiếng Anh

Để quá trình luyện nghe tiếng Anh đạt hiệu quả tối ưu và giúp bạn tiến bộ bền vững, hãy ghi nhớ những điểm quan trọng sau:

• Bạn hãy kiên trì và tạo thói quen luyện nghe hàng ngày, dù chỉ là 15-20 phút, bởi sự đều đặn quan trọng hơn cường độ.

• Bạn nên chọn tài liệu nghe phù hợp với trình độ hiện tại của mình để tránh bị nản chí và duy trì động lực học tập.

• Đừng ngại nghe đi nghe lại nhiều lần một đoạn âm thanh ngắn để nắm bắt từng chi tiết nhỏ và các yếu tố phát âm.

• Bạn hãy kết hợp các mẹo luyện nghe khác nhau để tìm ra phương pháp hiệu quả nhất cho bản thân và biến việc luyện nghe thành một trải nghiệm thú vị.

• Bạn hãy nhớ rằng lỗi sai là một phần của quá trình học hỏi, vì vậy đừng sợ mắc lỗi mà hãy học từ chúng.

Xem thêm: 10+ phương pháp học tiếng Anh cho người mất gốc & lộ trình chi tiết

Hy vọng với các mẹo luyện nghe tiếng Anh hiệu quả cho người mới bắt đầu mà Monkey đã chia sẻ, bạn sẽ tìm thấy phương pháp phù hợp với mình. Hãy nhớ rằng, việc luyện tập kiên trì và đều đặn là chìa khóa để thành công. Chúc bạn sớm gặt hái được những thành công vượt trội trong hành trình học tiếng Anh của mình!