Chữ r trong tiếng Việt là một chữ cái khó phát âm, do đó mà khi dạy cho trẻ, ba mẹ nên dùng những cách phát âm r trong tiếng Việt phù hợp với trẻ. Và ba mẹ cũng hãy lưu ý về những lỗi phát âm mà trẻ có thể mắc phải trong bài viết này nhé.
Đặc điểm chữ r trong bảng chữ cái tiếng Việt
Chữ r là chữ cái nằm thứ 22 trong bảng chữ cái tiếng Việt. Nó bao gồm các đặc điểm về hình dáng và cả về âm thanh phát ra như sau:
-
Về mặt ngoại hình: Chữ r ở dạng in thường thì có hình dáng khá đơn giản, bao gồm một nét thẳng đứng và một móc câu nhỏ nhắn ở trên đầu, còn in hoa thì có hình dáng như chữ P tuy nhiên sẽ có thêm một nét gạch xéo xuống tạo thành R. Riêng về về chữ viết tay trong tiếng Việt thì chữ r có dạng mềm mại và uốn lượn hơn, ba mẹ có thể tìm thêm các tài liệu tham khảo chữ viết hoặc sạch viết tay để trẻ luyện nhé.
-
Về âm phát ra: khi đọc chữ r hay đọc là “e-rờ” thì âm nghe sẽ tựa như chữ g nhưng có phần sắc và cong lưỡi nhiều hơn. Chữ cái này được dùng trong rất nhiều các ý nghĩa tiếng Việt, ví dụ như từ rột rột, rối rắm, rung rinh,...
Những lỗi sai của người Việt khi phát âm chữ r
Trong cách phát âm chữ r nhiều bé nhỏ hay thậm chí là cả người lớn cũng bị mắc lỗi phát âm chữ cái này. Do đó mà ba mẹ muốn dạy bé phát âm chữ r thì hãy xem qua để biết xem bé con nhà mình đang mắc những lỗi gì nhé!
Lỗi phát âm nhầm lẫn giữa chữ r và g
Đây là lỗi mà rất nhiều bé mắc phải, do việc cong lưỡi trong lúc phát âm r khá khó với các bé. Nên bé thường xuyên phát âm chữ r thành g, ví dụ như từ “rắc rối” thì trẻ sẽ đọc thành chữ “gắc gối”.
Ngoài ra thì việc phát âm chữ r cũng phụ thuộc rất nhiều vào chiếc lưỡi của chúng ta. Có những người sinh ra có chiếc lưỡi dày, thì sẽ rất khó để phát âm do không thể đánh lưỡi chữ cái này được. Nhưng nếu cố gắng luyện tập thường xuyên thì sẽ có thể khắc phục được lỗi này ở một mức độ chấp nhận được.
Lỗi này có thể gây ảnh hưởng khá nhiều đến việc giao tiếp và gây ra sự nhầm lẫn về ngữ nghĩa của các từ, khiến cho người nghe khó hiểu hơn. Đồng thời cũng ảnh hưởng đến cả việc ghi chép bị sai sót về mặt chính tả.
Lỗi phát âm nhầm lẫn từ r thành “gi”
Tuy rằng lỗi này ít bị mắc phải hơn lỗi phát âm trên nhưng vẫn có nhiều trường hợp mọi người vẫn thường đọc nhầm. Ví dụ khi cần phát âm chữ “rau rác” thì người bị lỗi phát âm chữ “gi” sẽ đọc thành “giau giác”. Lỗi này rất dễ phát hiện ở các bé sinh sống ở phía Bắc nước ta.
Do là việc đổi phát âm từ r thành “gi” làm cho việc phát âm trở nên dễ dàng và nhanh chóng hơn, do đó mà khi các bé phát âm như thế sẽ dễ dàng làm quen. Từ đó mà trẻ thường xuyên sẽ đọc sai, đọc nhầm mà không hề hay biết dẫn đến việc nghĩ rằng mình đã đọc đúng nên không quan tâm đến việc sửa lại cách phát âm.
Hướng dẫn chi tiết cách phát âm âm r trong tiếng Việt
Để giúp trẻ khắc phục được các lỗi trong cách phát âm chữ r thì ba mẹ hãy dạy trẻ một cách chi tiết cách phát âm chữ r sau đây nha:
Dạy trẻ phát âm chữ r từ những bước cơ bản
Trước tiên hãy dạy cho trẻ biết được cách âm r được tạo ra thế nào trong các cơ quan khoang miệng của chúng ta. Được biết, âm r sẽ được tạo ra nhờ vào sự rung động nơi cuống họng, có sự đẩy luồng hơi đi thẳng ra ngoài khoang miệng tạo âm sự rung khi phát âm từ r.
Theo đó thì cách phát âm âm r trong tiếng Việt yêu cầu lưỡi phải đặt ở vòm miệng phía trên, hơi gần răng, còn môi và răng thì hơi mở hờ. Khi phát âm thì ta sẽ đẩy hơi từ họng đẩy ra khỏi miệng đồng thời là lưỡi sẽ thụt nhanh vào trong để tạo ra được âm rung.
Để có thể kiểm tra xem mình đã phát âm đúng chưa thì trong lúc đọc, ta có thể đặt tay ở phần yết hầu để cảm nhận độ rung. Nếu như độ rung mạnh và âm thanh phát ra gần đúng thì đó cũng cho thấy mình đã phát âm chuẩn và đúng hơn nhiều.
Dạy bé phát âm chữ r thông qua các câu chuyện đọc, câu thơ
Sau khi đã dạy trẻ biết được cách phát âm cơ bản chữ r thì sau đó hãy cùng bé luyện tập cách phát âm trở nên thành thục hơn. Ba mẹ có thể cùng trẻ đọc các câu chuyện có nhiều ý nghĩa nhân văn để trẻ vừa có thể luyện đọc và vừa tiếp thu thêm nhiều giá trị hay trong cuộc sống. Trong lúc trẻ đọc thì ba mẹ đừng quên lắng nghe và cảm nhận xem trẻ có mắc lỗi sai trong phát âm từ ngữ nào không để còn có thể sửa lỗi sai kịp thời cho trẻ.
Ngoài ra thì việc đọc các câu thơ cũng có tác dụng tương tự, hơn nữa nó còn giúp trẻ tiếp cận đến một nghệ thuật văn học mới trong nền văn học Việt Nam. Và các ngữ điệu trong câu thơ cũng là một chất xúc tác tuyệt vời vào trí nhớ của trẻ, càng nghe càng đọc nhiều trẻ sẽ càng dễ ghi nhớ các từ đã đọc và đã nghe hơn.
Xem thêm: Dạy trẻ cách phát âm chữ q trong tiếng Việt đơn giản mà hiệu quả ngay tại nhà
Trẻ học tiếng Việt hiệu quả hơn với ứng dụng dạy học VMonkey
Ngoài việc dạy trẻ học phát âm theo phương pháp phổ thông thì giờ đây nhiều công ty giáo dục đã phát triển ra các phần mềm dạy và hỗ trợ trẻ trong quá trình học tiếng Việt. Tiêu biểu trong đó là phần mềm VMonkey được thiết kế dành riêng cho các bé từ mẫu giáo đến tiểu học có thể học tập thật tốt môn tiếng Việt. Ứng dụng này dạy trẻ thông qua ba công cụ chính đó mà hình ảnh, âm thanh và trò chơi.
Khi dạy trẻ thông qua hình ảnh thì ứng dụng VMonkey đã thiết kế cho giao diện ứng dụng nhiều màu sắc, hình ảnh phù hợp với bé nhỏ. Tiếp đến là trong các chương trình, bài học dạy trẻ thì đều có những hình ảnh tương tác trực tiếp để trẻ có thể ấn chạm. Nhờ đó mà bài học dễ dàng khắc sâu vào trí nhớ của trẻ hơn do quá trình thực hành trên màn hình thiết bị.
Về mặt âm thành thì ứng dụng này đã chuẩn bị rất nhiều câu chuyện đọc thú vị, giàu tình cảm và ý nghĩa. Trẻ có thể thường xuyên lắng nghe các câu chuyện với giọng đọc truyền cảm nhờ đó mà trẻ sẽ được cảm âm, ngữ điệu một cách tự nhiên và thoải mái hơn.
Và sau những bài học khiến trẻ có đôi phần mệt mỏi thì VMonkey đã tích hợp thêm những trò chơi trẻ thơ vô cùng thú vị trên ứng dụng. Các trò chơi này không chỉ giúp trẻ được giải trí tinh thần mà còn có sự lồng ghép các kiến thức tiếng Việt, nhờ vậy mà trẻ còn được học tập và ôn lại bài vở.
Ngoài ra thì ứng dụng còn sở hữu cả một kho truyện tranh sinh động, giàu ý nghĩa nhân văn dành cho các bé. Hỗ trợ trẻ rất nhiều trong quá trình phát triển tâm hồn và tinh thần của trẻ, giúp trẻ phát triển hơn về mặt nhận thức, trở thành một người văn mình, giàu tình cảm và tư duy cảm xúc. Hiện nay VMonkey đã có mặt trên cả CH Play và App Store, ba mẹ hoàn toàn có thể dễ dàng tải ứng dụng về và dạy cho trẻ.
Trên đây là những lỗi sai trong cách phát âm và cả cách phát âm r trong tiếng Việt mà ba mẹ có thể áp dụng để dạy bé con nhà mình nhé. Chúc các bé sẽ phát triển và thành thục hơn trong môn học tiếng Việt nha.