.png)
Ở tuần học thứ 4, học sinh sẽ được học bài tập đọc tiếng Việt lớp 4 Một người chính trực. Bài viết này được biên soạn bám sát nội dung sách giáo khoa tiếng Việt trang 36 sẽ hướng dẫn các em cách học, trả lời câu hỏi chi tiết.
Bài đọc
Trước khi đến với phần hướng dẫn trả lời câu hỏi, các em hãy đọc kỹ bài tập đọc sau:
|
Một người chính trực
Tô Hiến Thành làm quan triều Lý, nổi tiếng là người chính trực. Năm 1175, vua Lý Anh Tông mất, di chiếu cho Tô Hiến Thành phò thái tử Long Cán, con bà thái hậu họ Đỗ, lên ngôi. Nhưng bà Chiêu Linh thái hậu lại muốn lập con mình là Long Xưởng. Bà cho người đem vàng bạc đút lót vợ Tô Hiến Thành để nhờ ông giúp đỡ. Tô Hiến Thành nhất định không nghe, cứ theo di chiếu lập Long Cán làm vua. Đó là vua Lý Cao Tông. Phò tá Cao Tông được 4 năm, Tô Hiến Thành lâm bệnh nặng. Quan tham tri chính sự là Vũ Tán Đường ngày đêm hầu hạ bên giường bệnh. Còn gián nghị đại phu Trần Trung Tá do bận nhiều công việc nên không mấy khi tới thăm Tô Hiến Thành được. Một hôm, Đỗ thái hậu và vua tới thăm ông, hỏi: – Nếu chẳng may ông mất thì ai là người sẽ thay ông? Tô Hiến Thành không do dự, đáp: – Có gián nghị đại phu Trần Trung Tá. Thái hậu ngạc nhiên nói: – Vũ Tán Đường hết lòng vì ông, sao không tiến cử? Tô Hiến Thành tâu: – Nếu Thái hậu hỏi người hầu hạ giỏi, thì thần xin cử Vũ Tán Đường, còn hỏi người tài ba giúp nước, thần xin cử Trần Trung Tá. Theo QUỲNH CƯ, ĐỖ ĐỨC HÙNG |
Chú thích và giải nghĩa:
-
Chính trực: Ngay thẳng.
-
Di chiếu: Lệnh (viết) của vua truyền lại trước khi mất.
-
Thái tử: Con trai của vua được chọn để nối ngôi cha.
-
Thái hậu: Mẹ của vua.
-
Phò tá: Theo bên cạnh để giúp đỡ.
-
Tham tri chính sự: Chức quan dưới tể tướng, cùng bàn công việc triều đình với tể tướng.
-
Gián nghị đại phu: Chức quan giữ việc can ngăn vua để vua không làm điều trái.
-
Tiến cử: Giới thiệu người có tài có đức để cấp trên chọn lựa.
Khi đọc bài, các em hãy dùng giọng kể thong thả, rõ ràng, phân biệt lời nói của các nhân vật. Học sinh cần nhấn giọng những từ ngữ thể hiện tính cách ngay thẳng, thái độ kiên quyết của Tô Hiến Thành khi muốn tuân theo di chiếu của vua (Các từ chính trực, nhất định không nghe…). Ở phần sau, lúc Tô Hiến Thành bị bệnh, em cần đọc với giọng điềm đạm nhưng kiên định, dứt khoát.
Nội dung
Bài đọc Một người chính trực kể về ông Tô Hiến Thành là một người chính trực. Sự chính trực, kiên định của ông thể hiện ở việc ông đã không nghe theo kẻ khác mưu lợi mà nhất mực tuân ý chỉ của vua phò tá thái tử lên ngôi. Sau này khi ngã bệnh, ông đã không nghe lời xu nịnh, ly gián mà chính trực tiến cử người tài giỏi thay thế mình để giúp vua, giúp nước.
Trong việc lập ngôi vua, sự chính trực của ông Tô Hiến Thành thể hiện như thế nào?
Phương pháp giải
Chính trực có nghĩa là ngay thẳng. Học sinh hãy đọc kĩ câu chuyện rồi trả lời.
Lời giải chi tiết
Trong việc lập ngôi vua, sự chính trực của ông Tô Hiến Thành thể hiện ở những điểm:
-
Thực hiện theo đúng di chiếu của vua Lý Anh Tông lập thái tử Long Cán làm ngôi vua, đó là vua Lý Cao Tông (Trung thành với di chiếu).
-
Không nhận đút lót vàng bạc, không vì tiền mà đưa người khác lên làm vua, trái với di mệnh của vua, cứ đúng theo di chiếu mà thực hiện.
Soạn bài tập tiếng Việt: Tuổi ngựa lớp 4 trang 149 SGK tập 1
Soạn bài Luyện từ và câu: Câu kể Ai là gì lớp 4 tuần 24 chi tiết nhất
Hướng dẫn học bài Mẹ ốm tiếng Việt lớp 4 SGK tập 1 trang 9, 10
Trong việc tìm người giúp nước, sự chính trực của ông Tô Hiến Thành thể hiện như thế nào?
Phương pháp giải
Học sinh đọc lại phần đối đáp giữa ông Tô Hiến Thành và Đỗ thái hậu khi đến thăm ông nằm trên giường bệnh để trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết
Trong việc tìm người giúp nước, sự chính trực của ông Tô Hiến Thành thể hiện ở chỗ:
-
Không vì tình nghĩa riêng tư mà đưa người không đủ phẩm chất, năng lực lên vị trí quan trọng. Dù trong lúc lâm bệnh nặng, người mà thường xuyên có mặt bên giường bệnh ông là quan tham tri chính sự Vũ Tán Đường nhưng ông Tô Hiến Thành không tiến cử. Trái lại, ông tiến cử người mà không hề chăm non, săn sóc khi ông lâm bệnh là quan gián nghị đại phu Trần Trung Tá. Ông đánh giá đây là một con người vừa có tài, có đức, tuy không gần gũi ông nhưng ông vẫn tiến cử thay mình. Điều này chứng tỏ Tô Hiến Thành không vì tình riêng mà rất thẳng thắn trung thực.
-
Thẳng thắn trung thực tiến cử người có đức, có tài mà không hề do dự. Ông đã đặt quyền lợi của đất nước trên hết khiến cho thái hậu họ Đỗ cũng phải ngạc nhiên, khâm phục trước tấm lòng vì dân vì nước của ông.
Vì sao nhân dân ca ngợi những người chính trực như ông Tô Hiến Thành?
Phương pháp giải
Theo em thì những người chính trực, ngay thẳng khi phải lựa chọn giữa lợi ích chung và lợi ích cá nhân, họ sẽ đặt cái nào lên cao hơn? Như vậy nhân dân sẽ nhận được quyền lợi gì?
Lời giải chi tiết
Nhân dân ca ngợi những người chính trực như ông Tô Hiến Thành vì người như ông biết gác tình nghĩa riêng sang một bên mà đặt lợi ích của đất nước lên trên hết. Biết lựa chọn, tiến cử những người có đủ đức, đủ tài lên điều hành đất nước sẽ đưa đất nước ngày một đi lên, làm cho dân giàu, nước mạnh.
Hướng dẫn học sinh soạn bài tiếng Việt lớp 4 Một người chính trực được biên soạn dựa theo chương trình chuẩn của Bộ in trong sách giáo khoa Tiếng Việt tập 1 lớp 4, trang 36. Mong rằng nội dung trên đã giúp các em biết cách trả lời câu hỏi để ôn tập, củng cố, chuẩn bị bài học. Phụ huynh cũng có thể dựa vào tài liệu này để hỗ trợ con soạn bài tốt hơn.
