Dù hiện nay đã có nhiều phương pháp ăn dặm khác nhau ra đời, thế nhưng ăn dặm truyền thống vẫn được nhiều mẹ bỉm Việt lựa chọn nhất. Vậy ăn dặm truyền thống cần chuẩn bị những gì để giúp con có một khởi đầu suôn sẻ, yêu thích các món ăn hơn? Tất cả sẽ được Monkey giải đáp trong bài viết dưới đây.
Ăn dặm truyền thống cần chuẩn bị những gì về kiến thức?
Ăn dặm truyền thống là gì
Ăn dặm truyền thống là phương pháp ăn dặm đã được ông cha ta áp dụng từ rất lâu trước kia. Khi chế biến, mẹ sẽ kết hợp các loại thực phẩm với nhau theo hàm lượng vừa đủ để tạo sắc, hương và vị; đảm bảo đủ dinh dưỡng cho bé yêu. Đặc trưng dễ nhận thấy của phương pháp này đó là:
-
Các loại thực phẩm được xay nhuyễn với nhau thành hỗn hợp cháo hoặc bột với đầy đủ dinh dưỡng.
-
Tiến trình ăn thô: Bột => cháo vỡ => cháo nguyên hạt => cơm nát => cơm. Quá trình này sẽ diễn ra từ khi con 6 tháng tuổi cho đến 2 tuổi.
-
Có thể cho bé ăn trước hoặc sau bữa ăn chung của gia đình.
Thời điểm cho con ăn dặm truyền thống
Theo tổ chức Y tế thế giới WHO thì thời điểm thích hợp nhất để cho trẻ ăn dặm truyền thống là từ đủ 6 tháng tuổi. Lúc này cơ thể bé cần nguồn dinh dưỡng và năng lượng lớn hơn; vì thế bên cạnh sữa mẹ các mẹ có thể bổ sung thêm những thực phẩm khác như rau củ, thịt cá…
Trong một số trường hợp bé có thể bắt đầu ăn dặm truyền thống từ 5 – 5,5 tháng. Biểu hiện bé đã sẵn sàng ăn dặm đó là: Bé tăng cân nhanh nên cần nhiều dưỡng chất hơn, sữa mẹ không đủ cho bé bú, bé thức dậy ăn đêm nhiều lần, quấy khóc khi ăn không đủ no…
Nguyên tắc cho con ăn dặm truyền thống
Tuy ăn dặm truyền thống là phương pháp lâu đời và phổ biến nhất tại Việt Nam. Thế nhưng không phải mẹ bỉm nào cũng hiểu rõ những nguyên tắc cần thiết khi cho con ăn dặm theo cách này. Mẹ hãy lưu ý:
-
Cho bé ăn lượng vừa đủ, không ép ăn bởi giai đoạn dưới 1 tuổi sữa vẫn là nguồn dinh dưỡng chính. Việc ép bé ăn quá nhiều khi bé không có nhu cầu về lâu dài sẽ gây ra tình trạng biếng ăn.
-
Thay đổi độ thô thức ăn theo từng giai đoạn, nếu cho con ăn cháo xay nhuyễn quá dài sẽ bỏ qua giai đoạn vàng tập nhai của bé. Hệ quả là bé không cảm nhận được các vị thức ăn riêng biệt, không biết nhai, hỏng răng…
-
Chỉ cho bé ăn dặm truyền thống sau tháng thứ 6.
-
Thực đơn đảm bảo 4 nhóm dưỡng chất: đạm, chất béo, tinh bột, vitamin, khoáng chất.
Kiến thức xử lý sự cố
Ăn dặm truyền thống sẽ ít khi xảy ra sự cố hơn so với phương pháp ăn dặm tự chỉ huy. Bởi cháo hay bột thì đều được xay nhuyễn để bé dễ dàng nuốt mà không cần dùng nhiều tới răng lợi. Tuy nhiên qua các mốc tăng thô dần lên cháo hạt, cơm nát thì mẹ cần học cách xử lý khi con bị nghẹn, hóc thức ăn để tránh gây nguy hiểm.
Chuẩn bị dụng cụ ăn dặm truyền thống
Dụng cụ ăn dặm là những vật dụng không thể thiếu khi được hỏi về vấn đề ăn dặm truyền thống cần chuẩn bị những gì. Tùy vào nhu cầu của mẹ để có thể mua các vật dụng khác nhau, tuy nhiên không thể thiếu:
-
Xoong quấy cháo: Là vật dụng đầu tiên không thể thiếu. Mẹ nên mua các loại nồi quấy cháo kích thước nhỏ, đáy dày và có khả năng chống dính.
-
Nồi nấu cháo: Nếu theo phương pháp ăn dặm truyền thống, mẹ nên đầu tư mua nồi nấu cháo chậm để tiết kiệm thời gian cho mình mà vẫn đảm bảo luôn có cháo cho bé ăn bất cứ thời điểm nào trong ngày.
-
Bộ chế biến đồ ăn: Bao gồm khay nghiền thực phẩm, lưới lọc, bát chứa, dụng cụ ép trái cây, muỗng thìa, chày… Những vật dụng này sẽ hỗ trợ rất tốt cho mẹ khi chế biến đồ ăn dặm truyền thống cho bé.
-
Cối, máy xay sinh tố: Sử dụng để xay nhuyễn các loại rau củ, thịt cá… một cách dễ dàng.
-
Ghế ăn dặm: Không chỉ giúp hạn chế tình trạng ăn rong mà còn giúp bé rèn luyện tính tự lập, ăn uống khoa học.
Chuẩn bị thực đơn ăn dặm truyền thống cho con
Thời điểm từ 6 tháng trở đi trẻ có thể bắt đầu ăn dặm để bổ sung lượng dinh dưỡng thiếu hụt mà sữa mẹ khó cung cấp đủ. Những nhóm dưỡng chất quan trọng cần có để giúp bé phát triển toàn diện đó là: Vitamin, chất béo, tinh bột, chất đạm, sắt, omega 3…
Bột gạo
Nguyên liệu cần chuẩn bị
-
Gạo nếp, gạo tẻ chuẩn bị theo tỷ lệ 8:1
-
Sữa mẹ: 50ml
Các bước thực hiện
-
Trộn gạo nếp và gạo tẻ với nhau, nhặt sạch sạn.
-
Cho gạo vào máy xay xay khoảng 3 – 4 phút để bột mịn. Sau đó lọc bột qua rây và xay thêm lần nữa để bột mịn và đều.
-
Trộn 10gr bột gạo với 50ml sữa mẹ khuấy đều. Cho vào nồi đun ở lửa vừa đến khi hỗn hợp đặc sánh thì tắt bếp, múc ra bát cho bé ăn.
Bột bí ngô
Nguyên liệu cần chuẩn bị
-
Bí ngô: 30gr
-
Sữa mẹ/sữa công thức: 50ml
Các bước thực hiện
-
Bí ngô gọt vỏ, bỏ ruột, rửa sạch rồi mang đi hấp chín và nghiền nhuyễn.
-
Trộn bí ngô đã nghiền nhuyễn cùng sữa, sau đó đun ở lửa vừa khoảng 3 – 5 phút. Trong quá trình nấu khuấy đều tay để không bị cháy. Tắt bếp, cho hỗn hợp ra bát để bé thưởng thức.
Cà rốt nghiền
Nguyên liệu cần chuẩn bị
-
Cà rốt: nửa củ
-
Sữa mẹ/sữa công thức: 50ml
Các bước thực hiện
-
Cà rốt gọt vỏ, rửa sạch cắt khúc rồi mang đi hấp chín. Sau đó nghiền nhuyễn hoặc mang cà rốt đi xay nhuyễn.
-
Trộn cà rốt với sữa, đun trên bếp 5 – 7 phút và khuấy đều liên tục đến khi bột đặc sánh. Tắt bếp múc ra bát cho bé ăn khi còn nóng ấm.
Khoai lang nghiền
Nguyên liệu cần chuẩn bị
-
Khoai lang: 1 củ nhỏ
-
Sữa mẹ/sữa công thức/nước: 60ml
Các bước thực hiện
-
Khoai lang gọt vỏ, ngâm qua nước cho hết nhựa rồi rửa sạch, cắt thành miếng nhỏ.
-
Hấp chín khoai lang sau đó dùng rây nghiền mịn.
-
Trộn sữa với khoai lang đã nghiền mịn thành hỗn hợp sệt. Đun sôi hỗn hợp trên lửa vừa khoảng 3 – 5 phút thì tắt bếp, cho bé ăn khi còn ấm.
Ngô ngọt nghiền
Nguyên liệu cần chuẩn bị
-
Ngô ngọt: nửa bắp
-
Sữa mẹ/sữa công thức: 50ml
Các bước thực hiện
-
Ngô ngọt rửa sạch, tách lấy hạt và hấp chín. Sau đó mang đi xay nhuyễn, dùng rây lọc bỏ bã.
-
Trộn ngô ngọt với sữa, sau đó đun trên bếp 3 – 5 phút để thu được hỗn hợp đặc sánh và cho bé thưởng thức.
Bột cà chua bí
Nguyên liệu cần chuẩn bị
-
Bột ăn dặm: 20gr
-
Cà chua: 20gr
-
Bí xanh: 20gr
-
Dầu ăn
Các bước thực hiện
-
Cà chua rửa sạch, hấp chín sau đó bỏ vỏ và hạt, nghiền nhuyễn.
-
Bí xanh gọt vỏ, rửa sạch, hấp chín rồi mang đi xay nhuyễn.
-
Bột ăn dặm trộn cùng 200ml nước khuấy đều, bắc lên bếp nấu chín.
-
Cho cà chua và bí xanh đã nghiền nhuyễn với bột ăn dặm, thêm 1 thìa dầu ăn và cho bé thưởng thức.
Bột súp lơ thịt
Nguyên liệu cần chuẩn bị
-
Bột ăn dặm: 20gr
-
Thịt gà: 30gr
-
Súp lơ xanh: 30gr
Các bước thực hiện
-
Thịt gà rửa sạch, luộc chín rồi đem đi xay nhỏ.
-
Súp lơ xanh rửa sạch, hấp chín rồi băm nhỏ hoặc xay nhuyễn.
-
Cho bột ăn dặm cùng 350ml nước vào nồi khuấy đều tay và nấu trong khoảng 5 phút.
-
Sau 2 – 3 phút cho thịt gà và súp lơ đã sơ chế vào khuấy đều. Khi bột sôi trở lại thì tắt bếp, múc cháo ra bát thêm chút dầu ăn cho bé thưởng thức.
Bơ táo hấp
Nguyên liệu cần chuẩn bị
-
Táo: nửa quả
-
Bơ: nửa quả
-
Sữa mẹ/sữa công thức: 30ml
Các bước thực hiện
-
Táo và bơ gọt vỏ, bỏ hạt sau đó cho vào bát nhỏ mang đi hấp chín.
-
Sau khi chín nghiền nhuyễn hỗn hợp táo bơ. Mẹ có thể cho bé ăn trực tiếp hoặc trộn thêm 30ml sữa vào để giảm độ thô giúp bé ăn dễ dàng hơn.
Bột bí đỏ
Nguyên liệu cần chuẩn bị
-
Bột ăn dặm: 30gr
-
Bí đỏ: 30gr
Các bước thực hiện
-
Bí đỏ gọt vỏ, bỏ hạt rồi rửa sạch, sau đó mang đi hấp chín và nghiền nhuyễn.
-
Trộn bột ăn dặm với 350ml nước nấu ở lửa vừa từ 5 – 7 phút. Tiếp đến cho bí đỏ nghiền nhuyễn vào nấu thêm 3 phút thì tắt bếp. Cho bé ăn khi còn ấm.
Chuối nghiền sữa
Nguyên liệu cần chuẩn bị
-
Chuối chín: 1 quả
-
Sữa mẹ/sữa công thức: 30ml
Các bước thực hiện
-
Chuối chín bóc vỏ, cho vào bát và nghiền nhuyễn.
-
Trộn chuối và sữa với nhau để được hỗn hợp đặc sánh. Mẹ có thể cho bé ăn trực tiếp hoặc hấp cách thuỷ khoảng 5 phút trước khi cho bé ăn.
Cháo bí xanh nước thịt
Nguyên liệu cần chuẩn bị
-
Gạo tẻ: 30gr
-
Bí xanh: 30gr
-
Nước cốt thịt cho bé: 300ml
Các bước thực hiện
-
Gạo tẻ rửa sạch, ngâm khoảng 30 – 1 giờ cho mềm. Sau đó cho vào nồi cùng 300ml nước cốt thịt ninh nhừ thành cháo.
-
Bí xanh gọt vỏ, rửa sạch rồi hấp chín. Sau đó xay nhuyễn.
-
Khi cháo đã chín nhừ cho bí xanh vào đảo đều, gia giảm lại lượng nước tuỳ mức độ ăn thô của bé.
-
Cháo sôi trở lại thì tắt bếp, múc cháo ra bát thêm 1 thìa dầu ăn và cho bé thưởng thức.
Bột bí ngô nấu yến mạch
Nguyên liệu cần chuẩn bị
-
Bột bí ngô: 30gr
-
Yến mạch: 30gr
Các bước thực hiện
-
Yến mạch ngâm khoảng 30 phút cho mềm rồi vớt ra để ráo.
-
Trộn bột bí ngô với yến mạch, thêm lượng nước phù hợp tuỳ theo độ ăn thô của trẻ.
-
Nấu hỗn hợp trên lửa vừa đến khi chín mềm thì tắt bếp, múc ra bát.
Bột cà chua
Nguyên liệu cần chuẩn bị
-
Bột ăn dặm: 20gr
-
Cà chua: 30gr
-
Dầu ăn
Các bước thực hiện
-
Cà chua rửa sạch, hấp chín sau đó bỏ vỏ và hạt, nghiền nhuyễn.
-
Bột ăn dặm trộn cùng 200ml nước khuấy đều, bắc lên bếp nấu chín.
-
Trộn cà chua nghiền nhuyễn với bột ăn dặm, thêm 1 thìa dầu ăn rồi cho bé thưởng thức.
Bột xoài nghiền
Nguyên liệu cần chuẩn bị
-
Xoài chín: 1 quả
-
Sữa mẹ/sữa công thức: 50ml
Các bước thực hiện
-
Xoài chín gọt vỏ, lấy phần thịt nghiền nhuyễn hoặc xay mịn
-
Trộn xoài nghiền với sữa để thu được hỗn hợp sệt và cho bé thưởng thức.
Xem thêm: Top 7+ dụng cụ ăn dặm BLW không thể thiếu
Hy vọng bài viết trên đây đã giúp bạn có được câu trả lời cho câu hỏi ăn dặm truyền thống cần chuẩn bị những gì. Bên cạnh đó là gợi ý một số món ăn dặm truyền thống thơm ngon, bổ dưỡng để các mẹ tham khảo và áp dụng. Hãy ghi nhớ và trổ tài ngay để giúp bé có được những bữa ăn thật hấp dẫn nhé.
A Guide to Weaning Your Baby - truy cập ngày 31/7/2022
https://www.mountelizabeth.com.sg/healthplus/article/baby-weaning-guide