Cách dạy trẻ tiền tiểu học các kỹ năng cần thiết

Giai đoạn tiền tiểu học là gì?

Ba mẹ đều biết tiểu học là bậc học đầu tiên dành cho những bé đủ 6 tuổi trở lên. Vậy để định nghĩa giai đoạn tiền tiểu học là gì thì có thể nhận thấy đó là giai đoạn dành cho những bé dưới 6 tuổi. Những bé ở độ tuổi này vẫn đang trong quá trình hoàn thiện tính cách và nhận thức về thế giới xung quanh.

Nếu ba mẹ dành thời gian để áp dụng cách dạy trẻ tiền tiểu học đúng cách sẽ tạo tiền đề vững chắc để bé có thành tích tốt trong học tập lẫn tự tin trong cuộc sống. Giai đoạn tiền tiểu học được chuẩn bị càng đầy đủ, càng khoa học thì khi con lên lớp 1, bé sẽ có một tâm thế tự tin, sẵn sàng chào đón một môi trường học tập chính thức. Đó là nền tảng giúp con có hứng thú trong học tập, thoải mái trong sinh hoạt cộng đồng và đạt được những thành tích vượt trội so với bạn bè cùng trang lứa chưa được chuẩn bị giai đoạn tiền tiểu học.

Những đặc điểm tâm lý của trẻ tiền tiểu học 

Như vậy, trước khi áp dụng cách dạy trẻ tiền tiểu học thì ba mẹ đừng quên tìm hiểu một số đặc điểm tâm lý của trẻ ở độ tuổi này. Từ đó, ba mẹ sẽ biết cách áp dụng dạy trẻ tại nhà hiệu quả và chính xác hơn. 

Chú ý có chủ định còn yếu

Bé ở giai đoạn tiền tiểu học là độ tuổi dưới 6 vẫn đang còn rất ham chơi, ưa khám phá những điều mới lạ bên ngoài. Vì thế, sự tập trung chú ý có chủ định còn yếu. Bé rất khó để ngồi chăm chú nghe giảng hoặc làm một việc gì đó quá lâu. 

Vì thế, khi thực hiện cách dạy trẻ tiền tiểu học, ba mẹ cần tạo hứng thú và cải thiện tính tập trung của bé càng nhiều càng tốt. Tốt nhất nên tập dần tính tập trung cho con bằng những hoạt động hằng ngày như đọc sách, chơi trò chơi cần sự tập trung cao độ, rèn luyện tính kiên nhẫn cho con từng chút một…

Tri giác có tính đại thể

Ngoài đặc điểm trên thì đối với trẻ nhỏ ở độ tuổi tiền tiểu học, bé thường có tri giác có tính đại thể. Điều đó có nghĩa là cảm nhận của bé về sự vật hiện tượng mang tính chung chung, chưa có sự phân biệt.
Bé có thể ngửi thấy một mùi và cho đó là mùi chung của nhiều loại quả,  bé có thể nhận thấy cảm giác sợ một con vật và sợ nhiều con vật chung chung…

Trí tưởng tượng phát triển

Thời điểm vàng để ba mẹ áp dụng cách dạy trẻ tiền tiểu học về trí tưởng tượng chính là giai đoạn này. Bé có sự phát triển về sáng tạo rất tốt. Bé có thể suy nghĩ ra những điều mà ba mẹ không thể ngờ được. Bởi thế, nếu ba mẹ chú ý quan sát sẽ nhận thấy bé ở giai đoạn này thường tưởng tượng tốt hơn so với các bé ở lứa tuổi lớn hơn. 

Ngôn ngữ nói thành thạo

Nếu như ở giai đoạn nhỏ, bé thường chưa nói thành thạo, khả năng sử dụng ngôn ngữ còn hạn chế. Thậm chí, vốn từ của bé quá ít để diễn tả những điều bé cần nói thì đến giai đoạn tiền tiểu học, bé đã sẵn sàng để trò chuyện với người lớn. 

Bé có khả năng đọc bài, đọc thơ lưu loát. Đây chính là tiền để bé có thể đi học tiểu học thành công, ngồi nghe giảng và đọc lại một bài viết thành thạo.

Chưa ý thức được ý nghĩa của ghi nhớ

Mặc dù trí não của bé ở độ tuổi từ 0 - 6 tuổi phát triển rất nhanh, hệ thần kinh hoạt động liên tục và trẻ có thể ghi nhớ nhanh hơn gấp nhiều lần so với người lớn nhưng ở độ tuổi này, bé chưa nhận ra giá trị của việc ghi nhớ.

Vì thế, be mẹ muốn bé nhớ một điều gì đó và sau bé quên là chuyện hết sức bình thường. Ba mẹ cần kiên nhẫn rèn luyện kỹ năng ghi nhớ cho con.

Phụ thuộc vào người lớn nhiều

Bé ở giai đoạn tiền tiểu học vẫn có tâm lý phụ thuộc nhiều vào người lớn. Dù bé có thể tự làm được nhiều việc nhưng vẫn muốn nhờ bố mẹ hay người thân giúp đỡ. Đây là tâm lý chung của những đứa trẻ, chúng muốn nhỏ bé trong lòng cha mẹ. 

Các kỹ năng cần có của trẻ tiền tiểu học

Như vậy, để có cách dạy trẻ tiền tiểu học, ba mẹ cần nắm được cơ bản những điều về tâm lý của bé ở độ tuổi này. Dưới đây là các kỹ năng mà ba mẹ cần xây dựng cho trẻ giúp bé tự tin và thành công hơn trong cuộc sống.

Kỹ năng giao tiếp ứng xử trong cuộc sống

Đây là kỹ năng cực kỳ quan trọng đối với cuộc sống của mỗi đứa trẻ lẫn người lớn. Nếu bé được ba mẹ xây dựng kỹ năng giao tiếp từ bé một cách thành thạo, bé sẽ có nhiều cơ hội thành công hơn. 

Đối với trẻ tiểu học thì khi có kỹ năng này, bé sẽ hiểu được những người bên cạnh và biết cách diễn đạt suy nghĩ bản thân chính xác và hiệu quả. 

Từ cách giao tiếp ấy, bé sẽ biết cách ứng xử khéo léo đối với những tình huống bất ngờ có thể xảy đến. Ba mẹ nên tập tình huống tại nhà cho con để con đóng vai và diễn tả cách xử lý của con. Sau đó, ba mẹ có thể góp ý, điều chỉnh để bé ứng xử và giao tiếp phù hợp.

Kỹ năng tư duy và sáng tạo

Kỹ năng tiếp theo mà các ba mẹ khi thực hiện cách dạy trẻ tiền tiểu học cần biết là kỹ năng tư duy và sáng tạo. Kỹ năng này là chìa khóa để bé tự tin hơn trong học tập và cuộc sống. Từ đó bé sẽ biết cách lựa chọn phương án khả thi để giải quyết vấn đề mà bé đang gặp phải. 

Để làm được điều đó, ba mẹ nên khuyến khích, động viên con thử là những điều mới lạ. Đó là chơi đàn, hát bài tiếng Anh, đọc thơ, vẽ tranh… Đồng thời, ba mẹ nên gợi mở cho con nhiều phương án khác nhau khi giải quyết cùng một tình huống để khơi gợi khả năng tư duy và sáng tạo của bé.

Kỹ năng làm việc nhóm tương tác

Bất kỳ một đứa trẻ nào cũng sẽ đi học trong một nhóm cùng độ tuổi. Bởi vậy, trẻ không thể học tập và sinh hoạt cá nhân tại trường. Kỹ năng làm việc nhóm tương tác chính là điều kiện để bé đạt được hiệu quả cao nhất trong việc học tập tại trường. 

Nếu ba mẹ xây dựng cho trẻ kỹ năng này tốt thì bé chắc chắn sẽ có được khả năng lãnh đạo, phối hợp đồng đội tốt trong tương lai. 

Để rèn luyện kỹ năng này, ba mẹ nên tạo điều kiện để bé tham gia các hoạt động chung như chơi các môn thể thao cần sự phối hợp nhịp nhàng của các thành viên trong đội như chơi bóng, chơi kéo co, chơi các trò chơi tại nhà…

Kỹ năng thuyết trình

Đối với một đứa trẻ tiền tiểu học thì việc rèn luyện kỹ năng thuyết trình rất quan trọng. Thuyết trình đó chính là nói trước đám đông một cách lưu loát. Rất có thể ban đầu, bé còn sợ và chưa quen nên sẽ còn run và chưa thể làm tốt. 

Để rèn luyện kỹ năng này thì ba mẹ nên hướng dẫn con từng bước, động viên bé thử tại nhà để bé dần quen với việc thuyết trình trước người khác.

Ngoài tra, việc áp dụng cách dạy trẻ tiền tiểu học đòi hỏi ba mẹ cần kiên nhẫn luyện tập cùng con mỗi ngày. Để con có kỹ năng thuyết trình tốt, ba mẹ nên làm thử cho con, sau đó cho con xem nhiều video, quay video lại cho con học, cho con trải nghiệm đứng nói trước nhiều người. 

Kỹ năng quản lý thời gian cá nhân:

Ba mẹ nên trang bị cho bé kỹ năng quản lý thời gian cá nhân trước khi bé lên tiểu học. Bởi việc đi học tiểu học rất khác với việc đi học mẫu giáo, thời gian cần sự cố định và chính xác. Tốt nhất ba mẹ nên trang bị cho bé chiếc đồng hồ báo thức để bé biết giờ dậy đi học…

Theo đó, cần giúp con xây dựng thời gian biểu cố định trong ngày cho các hoạt động như học bài, vui chơi, ăn uống, chơi nhạc, chơi thể thao…để con chủ động trong các hoạt động trong ngày. Tốt nhất, ba mẹ nên tạo thói quen cho bé từ nhỏ thì sẽ hiệu quả hơn trong việc giúp trẻ quản lý thời gian cá nhân. 

Cách dạy trẻ tiền tiểu học những kỹ năng cần thiết

Để giúp bé có được những kỹ năng cần thiết trước khi bước vào tiểu học, ba mẹ đừng quên dạy bé những điều quan trọng dưới đây:

Rèn tính tự lập, tránh phụ thuộc quá nhiều vào ba mẹ

Đối với trẻ nhỏ, nhất là ở lứa tuổi tiền tiểu học, việc phụ thuộc quá nhiều vào ba mẹ sẽ khiến bé nhút nhát, mất tự tin, không độc lập trong cuộc sống dẫn đến việc đi học sẽ gặp nhiều vấn đề. 

Vì thế, từ nhỏ, ba mẹ cần xây dựng tính tự lập cho con. Đó là cho con tự đi vệ sinh, cho con tự xúc ăn, cho con tự mặc quần áo, tự làm những điều mà bé có khả năng làm được. Ba mẹ không nên làm thay cho bé quá nhiều việc sẽ khiến bé bị phụ thuộc, bám người lớn. Điều này ảnh hưởng xấu đến quá trình nhận thức của bé khi đi học.

Không dễ dàng đáp ứng nhu cầu của trẻ

Cách dạy trẻ tiền tiểu học mà ba mẹ Việt nên quan tâm đó là không được dễ dàng đáp ứng mọi yêu cầu của trẻ. Bởi vì, khi ba mẹ đáp ứng quá nhiều, bé sẽ cảm thấy quá dễ dàng, bé sẽ nắm bắt tâm lý nên sẽ đòi hỏi nhiều hơn. 

Bên cạnh đó, khi ba mẹ chiều theo ý bé, bé thích gì được đó sẽ hình thành tâm lý không biết quá trọng những gì mình đang có từ đó dần dần tạo nên tính thiếu kiên nhẫn. Thay vào đó, bà mẹ cần giải thích cho con hiểu giá trị của tiền và đưa ra điều kiện để bé có được những thứ bé thích. 

Hướng dẫn con làm việc vừa sức

Việc nhà vừa sức sẽ giúp trẻ rèn luyện sức khỏe vừa có thể giúp đỡ cha mẹ. Vì thế, ba mẹ hãy cho bé làm những công việc nhà nhẹ nhàng như: Quét nhà, tưới cây, đổ rác…

Khi con làm việc nhà thì bé sẽ hình thành thói quen và làm một cách tự giác. Bé còn học thêm được tính kiên nhẫn, cẩn thận, chu đáo và gọn gàng. Đây là điều mà ba mẹ nên tập cho con từ bé càng tốt. 

Dạy con cách quản lý tài chính

Nếu ba mẹ dạy trẻ cách quản lý tài chính từ bé thì lớn lên con sẽ là người biết cách chi tiêu hợp lý. Việc không cho bé cầm tiền ở thời đại này là không chính xác. Thay vào đó, ba mẹ nên dạy trẻ tiền tiểu học về cách sử dụng tiền đúng mục đích.

Ba mẹ nên mua cho con con heo đất để tiết kiệm tiền mừng tuổi và những khoản tiền như tiền thưởng, tiền sinh nhật, tiền được người lớn cho…

Sau đó khi bé cần mua đồ cần thiết như quần áo, đồ dùng học tập, sách vở…thì có thể đập heo ra. Trước đó, ba mẹ nên hỏi ý kiến của bé xem bé cần mua thứ gì và đánh giá phân tích giúp bé xem món đồ đó có cần thiết phải mua hay không. 

Dạy con cách chịu trách nhiệm

Cách dạy trẻ tiền tiểu học quan trọng chính là cách dạy con biết chịu trách nhiệm về hành động của bản thân. Theo đó, bé thường có xu hướng sợ nhận lỗi, sợ bị phạt, bị đánh. 

Để bé chủ động nhận lỗi và sửa chữa thì ba mẹ cần áp dụng phương pháp kỷ luật không đòn roi. Tuyệt đối không đánh mắng khi trẻ mắc lỗi mà nên phân tích và giúp bé sửa lỗi. Điều này giúp bé dũng cảm và tự tin hơn trong cuộc sống sau này.

Luôn bên cạnh quan sát con

Ba mẹ nên bên cạnh, quan sát và quan tâm con. Dù cần cho bé tự lập nhưng khi bé gặp khó khăn, ba mẹ cũng cần có mặt hỗ trợ và giúp đỡ con. Điều này giúp bé yên tâm và tự tin hơn. 

Tuyệt đối ba mẹ chỉ xuất hiện khi bé thực sự cần thiết để dạy cho bé tính kiên nhẫn, chịu đựng.

Xem thêm: Những khó khăn tâm lý của học sinh tiểu học thường gặp hiện nay

Như vậy, Monkey đã chia sẻ đến ba mẹ một số phương pháp để áp dụng cách dạy trẻ tiền tiểu học tại nhà. Nhờ những phương pháp này, trẻ sẽ có được tiền đề vững chắc để học những kỹ năng cần thiết trước khi vào lớp 1.