Nhắc tới vitamin C, chúng ta thường chỉ biết tới công dụng tăng sức đề kháng, hệ miễn dịch cho cơ thể. Nhưng thực tế, tác dụng của vitamin C không chỉ dừng lại ở đó. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn giải đáp vitamin C có tác dụng gì và cách bổ sung hiệu quả, an toàn.
Điểm danh 10 công dụng tuyệt vời của vitamin C
Vitamin C (hay còn gọi là axit L-ascorbic) là một trong những loại vitamin thiết yếu của cơ thể được nhắc đến nhiều nhất bởi khả năng tăng cường sức đề kháng, giúp hệ miễn dịch khỏe mạnh, giảm chứng cảm lạnh thông thường. Vitamin C có tác dụng gì? 10 lợi ích đã được khoa học chứng minh sau sẽ khiến nhiều bạn phải bất ngờ vì công dụng của nó.
Vitamin C có tác dụng kích thích tổng hợp collagen, có lợi cho da và tóc
Là loại protein dồi dào nhất trong cơ thể, collagen đóng một vai trò quan trọng trong các mô liên kết như những mô được tìm thấy trong các cơ quan, bao gồm cả tóc, da và móng tay. Nó giống như vị cứu tinh chống lão hóa cho làn da, được rất nhiều chị em phụ nữ chú ý.
Cơ thể chúng ta phụ thuộc vào vitamin C để tổng hợp collagen. Một nghiên cứu được công bố năm 2015 trên tạp chí Clinical, Cosmetic and Investigational Dermatology cho hay, bôi vitamin C tại chỗ giúp tăng cường collagen, da trẻ hóa hơn.
Đáp ứng đủ lượng collagen cho cơ thể cũng giúp tóc bạn bóng mượt, khỏe mạnh và dài hơn, tránh tình trạng khô cứng, hư tổn từ bên trong. Không chỉ vậy, collagen còn giúp móng chắc khỏe, hồng hào, không bị giòn hay dễ gãy.
Tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể - Chức năng quan trọng của vitamin C
Vitamin C có tác dụng gì? Có lẽ tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể là lợi ích được biết đến nhiều nhất của vitamin C. Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nutrients (trụ sở tại Thụy Sĩ) vào năm 2017 cho biết, vitamin C có khả năng chống lại sự oxy hóa, giảm nguy cơ mô bị tổn thương. Khi thiếu hụt vitamin C, cơ thể sẽ rất dễ bị nhiễm trùng.
Chi tiết: Vitamin C tăng sức đề kháng cho cơ thể, nhất là trong mùa dịch như thế nào?
Công dụng của vitamin C trong kiểm soát huyết áp cao
Huyết áp cao là một trong những nguy cơ hàng đầu gây bệnh tim – nguyên nhân tử vong hàng đầu thế giới. Thông tin từ Thư viện Y khoa Hoa Kỳ (National Library of Medicine) cho biết, việc bổ sung vitamin C làm thư giãn các mạch máu mang máu từ tim, giảm huyết áp ở những người có tiền sử cao huyết áp.
Một nghiên cứu khác phân tích trong nhóm 29 người cũng cho kết quả tương tự. Theo đó, bổ sung vitamin C đầy đủ có thể giúp giảm huyết áp tâm thu xuống 3.8mmHg và huyết áp tâm trương trung bình 1.5mmHg ở người lớn khỏe mạnh.
Vitamin C giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh tim
Như đã chia sẻ ở trên, bệnh tim là bệnh lý đặc biệt nguy hiểm, là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới. Thực tế có rất nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh này, điển hình là huyết áp cao, cholesterol xấu, chất béo trung tính (Triglyceride). Và thật may mắn, nạp vào cơ thể lượng vitamin C cần thiết có thể giảm đáng kể các yếu tố nguy cơ này.
Nhiều nghiên cứu uy tín được đăng tải trên Thư viện Y khoa Hoa Kỳ cũng cho đánh giá tương tự. Phân tích 9 nghiên cứu với tổng số 293.172 người tham gia cho biết, sau 10 năm, những người được bổ sung ít nhất khoảng 700mg vitamin C mỗi ngày từ các thực phẩm sẵn có trong bữa ăn hàng ngày có nguy cơ mắc bệnh tim thấp hơn tới 25% so với những người không bổ sung vitamin C.
Ngoài ra, vitamin C có thể giúp giảm đáng kể cholesterol LDL khoảng 7.9mg/dL và chất béo trung tính trong máu khoảng 20.1mg/dL. Kết quả của những nghiên cứu trên đây giúp các nhà khoa học kết luận rằng, tiêu thụ đầy đủ vitamin C mỗi ngày có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim. Khi bạn đã đáp ứng đủ lượng vitamin C cần thiết qua bữa ăn thì các loại thực phẩm chức năng có thể không đóng góp quá nhiều vào lợi ích này.
Vitamin C đóng vai trò quan trọng trong giảm axit uric trong máu, phòng bệnh gout
Vitamin C có tác dụng gì? Giảm axit uric trong máu là một trong những lợi ích không phải ai cũng biết của loại vitamin này. Theo thông tin từ Bệnh viện Nhân dân 115, tại Việt Nam bệnh gout đang có xu hướng tăng dần. Báo cáo cho biết, tỷ lệ bệnh gout vào năm 2014 chỉ chiếm 0.14% dân số nhưng tỷ lệ này đã tăng lên 1% (tương đương khoảng 940.000 người bệnh) vào năm 2019.
Tuy không gây nguy hiểm ngay lập tức nhưng nếu không được quan tâm điều trị kịp thời, gout có thể làm biến dạng xương, ảnh hưởng đến chức năng vận động của cơ thể. Ngoài ra, nó còn có thể biến chứng gây sỏi thận, suy thận, làm giảm chất lượng sống của người bệnh.
Các triệu chứng của bệnh gout xuất hiện khi có quá nhiều axit uric (chất thải được sản xuất bởi cơ thể) trong máu và khi ở mức độ cao nó có thể kết tinh và lắng đọng trong khớp. Nhưng thật may mắn, một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng vitamin C có thể làm giảm nồng độ axit uric trong máu, giảm đáng kể nguy cơ bệnh gout xuất hiện.
Một nghiên cứu uy tín theo dõi 46.994 người đàn ông khỏe mạnh trong 20 năm đăng tải trên Thư viện Y khoa Hoa Kỳ cho biết, những người bổ sung vitamin C có nguy cơ mắc bệnh gout thấp hơn tới 44% so với những người khác. Một nghiên cứu khác cũng khẳng định rằng, bổ sung vitamin C trong 30 ngày cũng làm giảm đáng kể axit uric trong máu.
Vitamin C có vai trò ngăn ngừa thiếu sắt, thiếu máu
Sắt là một chất dinh dưỡng quan trọng thực hiện nhiều chức năng quan trọng, tạo ra các tế bào hồng cầu và vận chuyển oxy đi khắp cơ thể. Bạn có thể hấp thụ sắt tốt hơn từ chế độ ăn uống nhờ bổ sung vitamin C đúng cách, hỗ trợ chuyển hóa chất sắt ít được cơ thể hấp thu, chẳng hạn như sắt có nguồn gốc thực vật thành dạng dễ hấp thụ hơn.
Điều này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng với những người ăn chay hay thuần chay. Nghiên cứu uy tín trên Thư viện Y khoa Hoa Kỳ cho biết, tiêu thu khoảng 100mg vitamin C mỗi ngày có thể giúp cải thiện khả năng hấp thụ sắt tăng 67%, từ đó giảm nguy cơ thiếu máu ở những người dễ thiếu sắt.
Vitamin C có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh mất trí nhớ
Tuổi tác ngày càng lớn khiến bạn càng dễ bị sa sút trí tuệ. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, hàm lượng vitamin C trong cơ thể thấp có mối liên hệ chặt chẽ với tình trạng này. Bởi vậy, bổ sung vitamin C đầy đủ qua chế độ ăn uống hàng ngày hoặc viên uống tổng hợp vitamin là điều cần thiết.
Giảm nhẹ chứng cảm lạnh thông thường
Cảm lạnh là bệnh truyền nhiễm khá phổ biến, dễ dàng lây từ người này sang người khác, đặc biệt dễ gặp ở trẻ dưới 5 tuổi, người già, phụ nữ mang thai và những người đang mắc bệnh hen suyễn, tiểu đường hay tim mạch. Bổ sung vitamin C giúp cơ thể tăng sức đề kháng, giảm đáng kể triệu chứng bệnh gây ra. Nó cũng giúp cơ thể bạn phục hồi nhanh hơn 8% ở trẻ nhỏ và 14% ở người lớn.
Vitamin C có tác dụng gì? Vitamin C làm giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư
Một chế độ ăn uống nhiều trái cây và rau xanh giàu vitamin C có thể giúp giảm nguy cơ mắc nhiều bệnh ung thư. Dù còn cần nhiều nghiên cứu khoa học để chứng minh mối quan hệ này nhưng nhiều chuyên gia y tế cho rằng, tiêu thụ vitamin C giảm đáng kể nguy cơ mắc ung thư vú, giúp quá trình xạ trị và hóa trị hiệu quả hơn.
Bảo vệ mắt khỏe mạnh
Bổ sung vitamin C bằng các loại thực phẩm sẵn có trong tự nhiên có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh về mắt như đục thủy tinh thể, thoái hóa điểm vàng do tuổi tác. Tuy nhiên, nếu có ý định bổ sung vitamin loại viên uống thì bạn hãy thận trọng và cần tham khảo ý kiến của bác sĩ.
Một số tác dụng phụ của vitamin C bạn cần biết
Bổ sung vitamin C qua các thực phẩm tự nhiên như rau xanh, trái cây được đánh giá là an toàn và gần như không gây tác dụng phụ nào. Trong khi đó, bổ sung qua đường uống lại tiềm ẩn nhiều vấn đề sức khỏe hơn, điển hình như cảm giác ợ nóng, buồn nôn, nôn, cảm giác đau đầu, mệt mỏi, buồn ngủ, mất ngủ, co thắt dạ dày…
Để tránh xảy ra những tác dụng phụ này thì bạn cần uống đúng liều lượng quy định, tham khảo ý kiến tham vấn của bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại viên uống bổ sung nào. Dưới đây là hàm lượng khuyến nghị vitamin C từ Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH) cho từng nhóm đối tượng để bạn tham khảo:
Nhóm đối tượng |
Mức khuyến nghị vitamin C/ ngày |
0-6 tháng |
40mg |
7-12 tháng |
50mg |
1-3 tuổi |
15mg |
4-8 tuổi |
25mg |
9-13 tuổi |
45mg |
Nam thiếu niên 14-18 tuổi |
75mg |
Nữ thiếu niên 14-18 tuổi |
65mg |
Nam giới |
90mg |
Phụ nữ |
75mg |
Phụ nữ mang thai |
85mg |
Phụ nữ cho con bú |
120mg |
*Nếu hút thuốc, hàm lượng khuyến nghị cần thêm 35mg/ ngày cho từng đối tượng.
Thừa – thiếu vitamin C ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe
Vitamin C quan trọng với cơ thể, việc thừa hay thiếu loại vitamin này cũng có những tác động nhất định đến sức khỏe, từ nhẹ đến nghiêm trọng!
Điều gì xảy ra nếu cơ thể thừa vitamin C?
Thừa vitamin C xảy ra khi cơ thể bạn nạp quá nhiều vitamin C, sử dụng viên uống bổ sung vitamin C liều cao và trong thời gian dài. Thừa vitamin C có thể gây các hệ quả như:
-
Làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh lý trong đó có sỏi thận.
-
Gây ứ sắt trong cơ thể, ảnh hưởng đến hoạt động của nhiều hệ cơ quan.
-
Ảnh hưởng đến hoạt động của hệ tiêu hóa, nhất là khi bạn tiêu thụ trên 2.000mg vitamin C/ ngày.
-
Cân bằng dinh dưỡng trong cơ thể không được đảm bảo.
-
Tăng nguy cơ mắc bệnh gai xương, viêm khớp.
Xem thêm: Tác hại khi uống quá nhiều vitamin C
Cơ thể sẽ như thế nào xảy ra tình trạng thiếu vitamin C
Không chú ý đến chế độ dinh dưỡng hàng ngày khiến cơ thể bị thiếu hụt vitamin C nghiêm trọng có thể khiến:
-
Da sần sùi, nổi mụn trứng cá trên cánh tay, đùi hay mông.
-
Da khô, dễ bị tác động dưới ánh nắng mặt trời.
-
Suy yếu mạch máu khiến cơ thể dễ xuất hiện các vết bầm tím.
-
Bạn có cảm giác bị đau khớp, mức độ đau từ nhẹ đến nghiêm trọng.
-
Xương yếu và giòn hơn.
-
Nướu bị chảy máu, có thể bị rụng răng nếu có tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng.
-
Hệ miễn dịch yếu khiến cơ thể dễ bị mắc bệnh hơn.
-
Mệt mỏi, căng thẳng, ảnh hưởng đến cuộc sống và chất lượng công việc…
Một số cách bổ sung vitamin C thiết yếu cho cơ thể
Sau khi biết vitamin C có tác dụng gì hẳn nhiều bạn đọc sẽ băn khoăn không biết có cách nào để bổ sung loại vitamin này trong cơ thể. 2 cách dưới đây sẽ giúp bạn giải đáp băn khoăn này.
Bổ sung vitamin C qua rau xanh, hoa quả tươi
Bổ sung vitamin và khoáng chất nói chung, trong đó có cả vitamin C luôn được các chuyên gia dinh dưỡng khuyến khích. Đây là cách bổ sung vitamin C an toàn, giúp cơ thể hấp thụ được nhiều chất dinh dưỡng thiết yếu khác, đảm bảo cơ thể khỏe mạnh và tràn đầy năng lượng.
Nếu muốn tăng cường vitamin C vào chế độ ăn uống hàng ngày, bạn đừng bỏ qua một số thực phẩm dưới đây:
-
Hoa quả tươi: Hoa quả là nguồn cung cấp vitamin C và các vitamin cùng nhiều khoáng chất tuyệt vời cho cơ thể. Một số loại quả giàu vitamin C có thể kể tới là mận kakadu (2907mg/ 100g; Trái sơ ri đỏ (825mg/ 49g); ổi (228mg/ 100g); Dâu tây (97mg/ 166g); Vải thiều (72mg/ 100g)…
-
Các loại rau xanh, rau gia vị: Ngò tây có 133mg vitamin C/ 100g; Cải Brussels có 85mg vitamin C/ 100g; Cải bó xôi có chứa khoảng 130mg vitamin C/ 100g; Cải xoăn 93mg vitamin C/ 100g…
*Nguồn giá trị dinh dưỡng: Healthline.com.
Bổ sung vitamin C qua một số loại thực phẩm chức năng
Ngoài các thực phẩm sẵn có như rau xanh, trái cây, vitamin C cũng được bào chế dưới dạng viên uống. Để đảm bảo an toàn, bạn hãy chỉ bổ sung khi thực sự cần theo chỉ dẫn của bác sĩ, tránh lạm dụng thuốc vừa tốn kém kinh tế lại ảnh hưởng đến sức khỏe.
Một số loại viên uống vitamin C nổi tiếng trên thị trường bạn có thể tham khảo là:
-
Puritans Pride C 500mg: Đây là viên uống bổ sung vitamin C có nguồn gốc từ Mỹ an toàn cho cả người lớn và trẻ nhỏ. Phụ nữ có thai muốn sử dụng cần có chỉ dẫn cụ thể từ bác sĩ. Giá tham khảo của Puritans Pride trên thị trường khoảng 476.000VNĐ/ hộp (100 viên).
-
Viên uống bổ sung vitamin C DHC: Viên uống DHC có xuất xứ từ Nhật Bản - là thương hiệu nổi tiếng được tin dùng tại nhiều quốc gia trên thế giới. DHC phù hợp với người lớn, có giá khoảng 250.000VNĐ/ gói (180 viên).
-
Nature Made Vitamin C 500mg: Viên uống được sản xuất bởi Nature Made Nutritional Products (Mỹ), giá tham khảo cho lọ 300 viên khoảng 370.000VNĐ.
Với những thông tin giải đáp “Vitamin C có tác dụng gì” ở trên hy vọng sẽ giúp bạn hiểu rõ về loại vitamin này và có phương án bổ sung phù hợp vào chế độ ăn uống hàng ngày. Chúc bạn và gia đình sức khỏe và đừng quên nhấn “NHẬN CẬP NHẬT” để nhận thêm nhiều thông tin chia sẻ hữu ích sớm nhất từ Monkey.
Vitamin C - Ngày truy cập: 03/8/2022
https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminC-Consumer/
7 Impressive Ways Vitamin C Benefits Your Body - Ngày truy cập: 03/8/2022
https://www.healthline.com/nutrition/vitamin-c-benefits
7 Scientific Health Benefits of Vitamin C - Ngày truy cập: 03/8/2022
https://www.everydayhealth.com/diet-nutrition/scientific-health-benefits-of-vitamin-c/