Từ phức là gì? Đặc điểm, phân loại & cách sử dụng từ phức trong tiếng Việt đúng chuẩn

Từ phức là gì?

Trong tiếng Việt, từ phức là một loại từ khá phổ biến trong cả văn nói và văn viết. Được biết, từ phức chính là từ do hai hoặc nhiều tiếng tạo nên hay chính là từ ghép, chúng được ghép từ những tiếng khác nhau hoặc giống nhau để tạo thành từ có nghĩa. Chính vì vậy, khi phân tách riêng lẻ các tiếng trong từ phức ra thì chúng có thể không có nghĩa, hoặc nét nghĩa sẽ không đúng với nghĩa được hiểu trong từ ghép.

Ví dụ: Cây cối, xinh xắn, thông minh…

Cấu tạo của từ phức

Về cơ bản, từ phức được tạo nên từ 2 cách sau đây:

• Cách 1: Ghép những tiếng có nghĩa với nhau tạo thành một từ mới có nghĩa và có hơn 1 âm tiết, hay còn gọi là từ ghép.

• Cách 2: Từ phức được tạo nên từ những tiếng có âm đầu, âm cuối hay vần, thanh điệu giống nhau, hay còn gọi là từ láy.

Khi xét về nghĩa của các tiếng cấu thành từ phức sẽ được chia thành những trường hợp sau:

• Mỗi tiếng khi tách riêng ra đều sẽ có những ý nghĩa riêng. Ví dụ như “vui vẻ”, trong đó từ đơn “vui” được hiểu là trạng thái tinh thần của con người, từ “vẻ” là từ miêu tả về bề ngoài, hình dáng, kiểu cách của người hoặc vật.
• Mỗi tiếng khi tách ra đều sẽ không có ý nghĩa rõ ràng. Ví dụ như “đìu hiu” nếu tách ra thì cả từ “đìu” và “hiu” đều không có nghĩa.
• Mỗi tiếng khi tách ra, có tiếng có nghĩa, có tiếng không có nghĩa. Ví dụ: “xinh xắn” nếu tách ra thì mỗi từ “xinh” có nghĩa thể hiện nét đẹp của sự vật còn từ “xắn” thì không có nghĩa.

Từ phức có mấy loại?

Dựa vào đặc điểm cấu tạo của từ phức trên, chúng ta có thể thấy từ phức sẽ bao gồm 2 loại là từ láy và từ ghép. Cụ thể:

Từ láy

Từ láy được hiểu là những từ được tạo nên từ 2 hoặc nhiều tiếng, được dùng để giúp câu chữ thêm phần uyển chuyển, hoa mỹ và nhấn mạnh ý nói hoặc viết hơn. Nên loại từ này thường được dùng nhiều trong thơ, ca hay các ý diễn đạt.

Ví dụ: Đìu hiu, sạch sành sanh, lung linh, long lanh, lấp lánh, ríu ra ríu rít…

Phân loại từ láy:

• Dựa vào bộ phận được lặp lại sẽ có 4 kiểu từ láy cơ bản: Láy âm, láy lần, láy tiếng và láy cả âm và vần. Nghĩa là phần được láy lại chính là bộ phận từ được xác định trong cấu trúc từ tương ứng.

• Dựa vào số lượng tiếng được lặp lại thì trong từ láy sẽ có 3 dạng cơ bản: Láy đôi, láy ba, láy tư..

Từ ghép

Là một dạng của từ phức, nên từ ghép cũng được ghép từ 2 hoặc nhiều tiếng để tạo nên một từ mới có nghĩa. Và loại từ này sẽ được phân loại dựa vào những tiêu chí sau:

• Dựa trên tính hàm nghĩa: sẽ chia thành từ ghép tổng hợp (xác định khái quát, tổng thể, không xác định cụ thể về đối tượng như xe cộ, quần áo, nhà cửa…) và từ ghép phân loại (thể hiện những nhóm nghĩa cụ thể như biệt thự, nhà tầng, nhà ngói…) .

• Dựa vào quan hệ mặt nghĩa các tiếng trong từ ghép: Bao gồm 2 loại là từ ghép chính phụ (cấu tạo 2 tiếng, tiếng sau sẽ bổ sung nghĩa cho tiếng trước là tiếng chính và giúp xác định nghĩa chung của từ như mùa xuân, thịt gà..), từ ghép đẳng lập (tạo nên từ hai hoặc nhiều từ đơn thể hiện vai trò đóng góp ngang ngau trong câu, khi tách riêng 2 từ sẽ tạo nên những tiếng độc lập về nghĩa như cha me, cỏ cây, sáng tối, ngày đêm…)

Tác dụng của từ phức trong câu là gì?

Tuỳ vào từng loại từ phức bao gồm từ ghép, từ láy sẽ có mục đích sử dụng khác nhau. Theo đó:

• Từ láy thường dùng nhằm mục đích giúp miêu tả một sự vật, hiện tượng nào đó một cách uyển chuyển, hài hoà, tinh tế và tạo điểm nhấn hơn cho cả văn nói và văn viết. Ví dụ: Bầu trời hôm nay rộng “mênh mông”.

• Còn về từ ghép mục đích sử dụng nhằm để trình bày ý nghĩa của một sự vật, hiện tượng nào đó để bổ sung nghĩa cho ý định được nhắc đến. Ví dụ: “Gia đình” em có tổng cộng 5 người.

Các bài viết không thể bỏ lỡ

Tiếng việt lớp 4 từ ghép và từ láy khác nhau như thế nào? Làm sao phân biệt được?

Tính từ tiếng Việt lớp 4 là gì? Phân loại, cách dùng & bí quyết học hay

Dạy bé học từ đồng nghĩa lớp 5: Khái niệm, phân loại và cách phân biệt

Kết luận

Trên đây là những thông tin chia sẻ về từ phức là gì? Đặc điểm cũng như phân loại của từ phức. Qua đó có thể thấy được loại từ này được sử dụng khá phổ biến cả trong văn nói, văn viết nên mọi người cần nắm rõ để có thể vận dụng một cách chính xác hơn.