Trong tiếng Việt có rất nhiều loại từ khác nhau để cấu tạo nên câu, nên từ có nghĩa. Trong đó, từ láy là một loại từ phổ biến, quan trọng và sử dụng hầu hết trong văn nói, văn viết. Vậy từ láy là gì? Cách sử dụng từ láy trong tiếng Việt như thế nào? Hãy cùng Monkey khám phá rõ hơn ngay trong bài viết sau đây nhé.
Từ láy là gì?
Trong tiếng Việt, từ láy là một dạng đặc biệt của từ phức được cấu tạo bởi 2 tiếng trở lên và chúng thường có điệp vần ở âm cuối, âm đầu hay cả hai. Đồng thời, từ láy thường chỉ có 1 từ có nghĩa, 1 từ không hoặc cả hai đều không có nghĩa khi đứng một mình, chỉ khi ghép lại với nhau thành từ có nghĩa.
Ví dụ: Long lanh, lấp lánh, thăm thẳm, xanh xanh…
Ngoài ra, bạn cũng có thể tìm hiểu thêm về từ ghép và từ láy trong chương trình lớp 4 để hiểu hơn về khái niệm này.
Từ láy có mấy loại?
Trong tiếng Việt, từ láy được chia thành 2 loại chính. Bao gồm:
Từ láy toàn bộ
Đây là dạng từ láy có phần âm, vần và dấu câu giống nhau như xa xa, xanh xanh, luôn luôn, ào ào…. Đối với dạng từ láy này thường sẽ mang ý nghĩa giúp nhấn mạnh về một điều gì đó, cũng như trong một số trường hợp dùng chúng để tạo ra sự tinh tế, hài hoà để có sự thay đổi về thanh điệu phụ âm cuối như mơn mởn, thoang thoảng, man mát, tim tím…
Từ láy bộ phận
Từ láy bộ phận được hiểu là những loại từ láy giống phần vần, phần âm hoặc thanh điệu có thể giống hoặc khác nhau tùy vào mục đích sử dụng của người dùng. Đồng thời, dựa vào bộ phận được lặp lại để mọi người có thể nhấn mạnh một sự việc, hiện tượng, sự kiện nào đó. Cụ thể:
-
Láy âm: Đây là dạng từ láy bộ phận có phần phụ âm đầu giống nhau, phần vần khác nhau ở tiếng gốc và tiếng láy. Ví dụ: Mênh mông, xinh xắn, ngơ ngác, mếu máo…
-
Láy vần: Ngược lại với láy âm, ở đây sẽ có phần vần giống nhau và phần phụ âm đầu khác nhau ở tiếng láy và tiếng gốc. Ví dụ: Chênh vênh, đìu hiu, lao ao, liu diu…
Trong đó, từ láy bộ phận được sử dụng phổ biến hơn vì chúng dễ phối âm và vần và có nhiều từ vựng hơn. Đồng thời, ở kiểu láy này thường chứa một từ rõ nghĩa (tiếng gốc) và số từ láy có tiếng gốc đứng trước ít hơn từ láy có tiếng gốc đứng sau.
Tác dụng của từ láy trong câu là gì?
Sau khi hiểu từ láy là gì? Thì để sử dụng loại từ này một cách chính xác hơn thì các em cần phải nắm được cách dùng hay tác dụng của chúng. Bởi vì từ láy được sử dụng khá phổ biến cả trong văn nói và văn viết, cũng như chúng có tác dụng trong việc gia tăng tính nhạc tính cho từ, làm cho từ bay bổng hơn, hài hoà hơn hay tạo nên những từ gọi là “từ tượng hình”, “từ tượng thanh”.
Từ chính sự biến đổi linh hoạt đó, nên từ láy thường dùng để nhấn mạnh, miêu tả về một sự vật, sự việc, hiện tượng, cảm xúc, âm thanh, tình trạng…trong cuộc sống. Để qua đó giúp người nghe, người đọc có được cái nhìn đa chiều và sâu sắc nhất về vấn đề được nhắc đến.
Ngoài ra, người dùng có thể đưa từ láy vào câu nói, văn viết của mình để nhấn mạnh một sự vật, hiện tượng nào đó để người nghe hay người đọc dễ dàng cảm nhận hơn. Chính sự biển đổi về phụ âm cuối hay thanh điều cũng giúp sự việc được nhắc tới tinh tế và hài hoà hơn.
Từ vựng tiếng Việt: Khái niệm, hệ thống và kinh nghiệm gia tăng vốn từ vựng hiệu quả
Hướng dẫn chi tiết cách phát âm phụ âm tiếng Việt chuẩn chỉnh nhất hiện nay
Dấu hỏi trong tiếng Việt là gì? Công thức viết đúng dấu hỏi tránh bị nhầm lẫn
Hướng dẫn cách phân biệt từ láy và từ ghép
Trong tiếng Việt có rất nhiều loại từ khác nhau. Trong đó, từ ghép và từ láy thường dễ bị nhầm lẫn nên để sử dụng từ chính khác các em cần phải phân biệt được chúng. Cụ thể:
Về định nghĩa
Đầu tiên, khi hiểu được từ láy là gì? Thì các em cũng cần hiểu từ ghép là gì? Được biết, từ ghép chính là những từ được ghép nối các tiếng lại với nhau và giữa các tiếng ghép đó có quan hệ với nhau về nghĩa. Ví dụ: Quần áo, ông bà, cây cỏ,…
Trong khi từ láy sẽ được ghép từ 2 tiếng trở lên, trong đó có 1 tiếng có nghĩa hoặc cả hai tiếng đều không có nghĩa. Chẳng hạn như từ “long lanh” thì chỉ có từ “long” có nghĩa còn “lanh” thì không xác định được nghĩa riêng.
Giữa 2 tiếng tạo thành từ
Trong tiếng Việt, nếu các tiếng tạo ra không có liên quan về phần vần, phần âm hay cả thanh điều thì đó là từ ghép. Trong khi đó, từ láy thường sẽ tạo nên từ những tiếng có phần âm, phần vần hay cả thanh điệu tương đồng nhau.
Ví dụ: Cây cỏ là từ ghép và chúng không có phần âm hay phần vần giống nhau. Còn từ đìu hiu là từ láy khi có phần phụ âm cuối giống nhau.
Đảo vị trí các tiếng trong từ
Để có thể phân biệt được rõ giữa từ láy và từ ghép, chúng ta có thể đảo lộn các tiếng với nhau. Chẳng hạn, với từ ghép khi ta đổi trật từ của chúng thì từ đó vẫn có ý nghĩa cụ thể như ông bà – bà ông, còn từ láy thì không thể như âm thầm – thầm âm sẽ không có nghĩa gì.
Một trong hai từ là từ Hán Việt
Trong tiếng Việt nếu một trong hai từ là từ Hán Việt thì đó không phải là từ láy dù chúng có phần âm, vần tương đồng nhau.
Ví dụ: “Tử tế” nhìn sẽ tưởng là từ láy khi láy âm đầu, nhưng nó là từ ghép vì có “tử” là từ Hán Việt.
Lưu ý: Với những từ vựng được Việt hoá như rada, tivi… là những đơn âm đa tiết nên không phải là từ ghép hay từ láy.
Ngoài ra, mọi người có thể phân biệt hai loại từ này dựa vào bảng sau đây:
Dạy Trẻ Học Đánh Vần, Nuôi Dưỡng Tâm Hồn, Làm Giàu Vốn Từ Tiếng Việt Cho Trẻ Theo Chương Trình GDPT Mới Theo Đa Phương Pháp Dạy Học Hiện Đại Cùng Vmonkey. |
Kết luận
Trên đây là những thông tin giúp các em có thể hiểu rõ hơn về từ láy là gì? Qua đó có thể thấy từ vựng tiếng Việt khá phong phú, nên việc phân biệt các loại từ và cách sử dụng chúng sẽ giúp nâng cao vốn ngôn ngữ và biết cách dùng đúng hơn khi nói và viết.