Toán lớp 2 về đoạn thẳng: Tổng hợp kiến thức từ cơ bản đến nâng cao chi tiết

Đoạn thẳng là gì?

Đoạn thẳng chính là một phần của đường thẳng bị giới hạn bởi 2 đầu mút, đồng thời cũng là quỹ tích của tất cả các điểm nằm giữa 2 đầu mút này. 

Đoạn thẳng AB là hình gồm điểm B, điểm A và tất cả những điểm nằm giữa hai điểm đó. Đoạn thẳng AB hay còn được gọi là đoạn thẳng BA, với hai điểm A và B là hai đầu (hoặc hai mút) của đoạn thẳng này.

Các lý thuyết cần nhớ về toán lớp 2 đoạn thẳng

Nhằm giúp các bé củng cố những kiến thức cơ bản về đoạn thẳng, điểm và các mối quan hệ của đoạn thẳng. Monkey đã tổng hợp một số thông tin thường gặp về đoạn thẳng dưới đây mà bố mẹ không nên bỏ qua.

Đoạn thẳng cắt đoạn thẳng, cắt tia, cắt đường thẳng

Để giúp các bạn hiểu rõ hơn về những trường hợp cắt nhau trong đoạn thẳng, sau đây là một số khái niệm và hình ảnh minh họa mà bạn có thể tham khảo.

Hai đoạn thẳng cắt nhau 

Là khi hai đoạn thẳng nào đó có một điểm chung thì ta sẽ nói chúng cắt nhau. Và điểm chung này được gọi là giao điểm. Ví dụ như trong hình vẽ dưới đây, đoạn thẳng AB cắt đoạn thẳng CD tại O, O chính là giao điểm của hai đoạn thẳng này.

Đoạn thẳng cắt tia 

Đoạn thẳng AB dưới đây và tia Ox cắt nhau, điểm cắt nhau này chính là giao điểm chung của đoạn thẳng và tia đó.

Đoạn thẳng cắt đoạn thẳng

Trong hình vẽ dưới đây, đoạn thẳng AB cắt đường thẳng xy, và H chính là giao điểm.

Mối quan hệ giữa điểm và đoạn thẳng

Bên cạnh đó, giữa các điểm và đoạn thẳng luôn có mối quan hệ mật thiết với nhau. Vậy để giúp bé hiểu hơn về chúng, các bạn có thể truyền tải cho bé những kiến thức sau đây.

Điểm nằm giữa hai điểm

Như hình trên, nếu như điểm M nằm giữa hai điểm A và B thì ta có AM + MB = AB. Và ngược lại nếu như AM + MB = AB thì ta biết điểm M nằm giữa hai điểm A, B này.

Xem thêm: Học Toán lớp 2 hình tam giác: Chi tiết lý thuyết và các dạng bài tập thường thấy

Trung điểm của đoạn thẳng

Trung điểm của đoạn thẳng chính là điểm nằm giữa và cách đều hai điểm nút của đoạn thẳng ấy. Ví dụ điểm M hình dưới đây của đoạn thẳng AB cách đều hai điểm A và B (MA = MB). 

Các dạng bài tập thường gặp về đường thẳng trong toán học lớp 2

Để giúp các bé luyện tập và làm quen được với nhiều dạng bài. Sau đây là một số bài tập của toán lớp 2 về đoạn thẳng thường gặp mà bạn có thể hướng dẫn cho bé làm.

Dạng 1: Xác định đoạn thẳng

Phương pháp giải: Dạng toán này đòi hỏi các em phải nắm bắt rõ thế nào là đoạn thẳng lớp 2? Sau đó vận dụng kỹ năng quan sát, nhận diện tốt về đoạn thẳng để liệt kê ra các đáp án chính xác.

Ví dụ: Trên đường thẳng a, ta lấy 3 điểm A, B, C. Hỏi có bao nhiêu đoạn thẳng tất cả? Hãy liệt kê tên những đoạn thẳng đó ra.

Giải: 

Có tất cả là 3 đoạn thẳng, bao gồm đoạn thẳng AB, AC và đoạn thẳng BC (lưu ý rằng là hai điểm A và C có thể là 2 nút của đoạn thẳng khác, đó là AC).

Dạng 2: Xác định 3 điểm thẳng hàng

Phương pháp giải: Ở dạng bài này, các em cần phải chú ý rằng 3 điểm thẳng hàng là khi chúng nằm trên cùng một đường thẳng. Vậy nên, bé có thể dùng thước đo, rồi đặt thước trùng với 3 điểm xem chúng có thực sự thẳng hàng hay không.

Ví dụ: Cho ba điểm A, B, C như hình vẽ, bé hãy dùng thước kiểm tra xem chúng có thẳng hàng hay không?

Giải:

Nhìn bằng mắt thường, ta có thể thấy chỉ có điểm A và C cùng nằm trên cùng đoạn thẳng, còn điểm B nằm phía trên. Suy ra, 3 điểm A, B và C không thẳng hàng.

Dạng 3: Tính độ dài đoạn thẳng, đường gấp khúc

Phương pháp giải: Với bài tập dạng này, các em cần xác độ dài của các đoạn đã cho, từ đó tính toán để tìm được độ dài đoạn còn lại. Lưu ý, các độ dài đoạn thẳng phải cùng đơn vị đo lường.

Ví dụ: Một đường gấp khúc gồm hai đoạn ngắn, đoạn thứ nhất dài 32cm, đoạn thứ hai dài hơn đoạn thứ nhất 18cm.

Giải:

Tính: a) Độ dài đoạn thứ hai. b) Độ dài đường gấp khúc.

→ Độ dài đoạn thứ hai là: 32 + 18 = 50 (cm)

Độ dài đường gấp khúc là: 32 + 50 = 82 (cm)

Đáp số: a. 50cm và b. 82 cm

Các bài viết không thể bỏ lỡ

Học toán song ngữ với đa phương pháp cùng Monkey Math chỉ 2K/ngày

Cùng học toán lớp 2 điểm đoạn thẳng với bé đơn giản hơn

Toán lớp 2 làm quen với hình phẳng và các dạng bài tập thường gặp

Một số bài tập toán lớp 2 về đoạn thẳng để các bé luyện tập

Sau khi đã nắm được lý thuyết về đặc điểm, cũng như các dạng bài về đoạn thẳng toán lớp 2 thì dưới đây là một số bài tập mà Monkey tổng hợp, để hỗ trợ bé luyện tập thêm:

Bài tập 1: Trên hình vẽ có mấy đoạn thẳng

Giải: Có tất cả 10 điểm: điểm A, B, C, D, E, G, H, I, L, K

Bài tập 2: Cho hai đoạn thẳng CD và AB cắt nhau tại O (O nằm giữa hai đầu nút của của hai đoạn thẳng trên).

1. Hãy gọi tên các đoạn thẳng có trong hình đó.

2. Điểm O là giao điểm của 2 đoạn thẳng nào?

Giải:

1. Có 6 đoạn thẳng gồm: CD, AB, OB, OA, OD, OC.

2. Điểm O chính là giao điểm của 2 đoạn thẳng: OB và OA, OC và OA, OD và OA, CD và OB, OD và OB, CD và OB, OD và OC, AB và OC, AB và OD, CD và AB.

Bài tập 3: Cho hai đoạn thẳng AB và CD hãy so sánh.

1. CD+AB và AB.

2. CD và CD+AB.

3. AB+CD và CD+AB.

Giải: 

1. CD+AB>AB

2. CD<CD+AB

3. AB+CD=CD+AB

Bài tập 4: Hoàn thành phát biểu sau đây: 

1. Hình bao gồm hai điểm … và những điểm nằm giữa … sẽ được gọi là đoạn thẳng RS. Hai điểm … được gọi là 2 mút của đoạn thẳng RS.

2. Đoạn thẳng PQ là hình bao gồm …

Giải:

1. R, S

2. Hai điểm P và Q và tất cả những điểm nằm giữa chúng.

Bài tập 5: Cho trước đoạn thẳng AB, trên tia đối của nó lấy điểm M sao cho AM= 1cm. Còn trên tia đối của BA thì lấy điểm N sao cho BN= 2cm. Hãy so sánh 2 đoạn thẳng AN và BM.

Bài tập 6: Cho đoạn thẳng AB dài 6cm, trên đường thẳng lấy điểm M sao cho AM= 2MB. Hãy tính độ dài đoạn thẳng MB và MA theo đơn vị cm.

Bài tập 7: Cho đoạn thẳng AB dài 6cm, lấy điểm E và F nằm giữa hai điểm A và B sao cho AE + BF= 7cm. Hãy tính độ dài EF.

Bài tập 8: Vẽ hai tia Oy và Ox đối nhau. Lấy M thuộc tia Ox, N thuộc tia Oy và điểm K, sao cho N nằm giữa hai điểm K và O. Hãy chứng minh:

1. OM và ON là hai tia đối nhau.

2. OM và OK là hai tia đối nhau.

Bài tập 9: Cho trước ba điểm A, B, C sao cho AB dài 2cm, BC dài 4cm và CA dài 3cm. Hỏi 3 điểm A, B, C có thẳng hàng hay không? Tại sao?

Bài tập 10: Vẽ đoạn thẳng AB dài 5cm, lấy hai điểm N và M nằm giữa A và B sao cho AM = BN = 2cm.

1. Hãy chứng minh điểm M nằm giữa N và A.

2. Hãy tính MN.

Bài tập 11: Cho đoạn thẳng AB = 5cm, trên đoạn thẳng lấy một điểm C sao cho AC = 3cm. Gọi điểm M là trung điểm của CB, hãy tính độ dài của AM.

Bài tập 12: Trên đoạn thẳng AB cho trước, lấy điểm M và N. Biết rằng AB = 7cm, AM = 3cm và BN = 2cm. Hãy chứng minh N chính là trung điểm của đoạn thẳng MB.

Bài tập 13: Trên hình vẽ có mấy đoạn thẳng?

Bài tập 14: Cho 4 điểm A, B, C, D. Biết rằng điểm D nằm giữa A và B, điểm C nằm giữa D và B. Hãy cho biết điểm C còn nằm giữa hai điểm nào?

Bài tập 15: Vẽ sơ đồ đoạn thẳng của bài toán sau:

Bạn An có 24 cái kẹo. Bạn Bình có 28 cái kẹo. Bạn Cường có số kẹo bằng một nửa tổng số kẹo của cả ba bạn. Hỏi Bạn Cường có bao nhiêu cái kẹo?

Bí quyết giúp bé học toán lớp 2 về đoạn thẳng hiệu quả

Với kiến thức đoạn thẳng toán lớp 2 chỉ mang tính chất cơ bản, nhưng sẽ là tiền đề để bé học tốt các kiến thức toán hình ở các lớp cao hơn. Vậy nên, để giúp con có thể học tốt dạng toán này, dưới đây là một số bí quyết mà bố mẹ có thể hướng dẫn bé học:

• Nắm rõ lý thuyết về đoạn thẳng: Để chinh phục được các bài tập toán lớp 2 đoạn thẳng, đòi hỏi các con phải nắm chắc lý thuyết về đặc điểm, dấu hiệu nhận biết, dạng bài tập.... Nếu bé chưa hiểu hoặc gặp khó khăn phần nào thì bố mẹ cần hướng dẫn, củng cố kịp thời cho bé.
• Học cần đi đôi với hành: Nếu bé đã nắm chắc được lý thuyết, bố mẹ nên khích lệ, yêu cầu bé thực hành thường xuyên hơn thông qua việc làm bài tập được giao trên lớp, bài tập trong SGK, tìm hiểu thêm nhiều kiến thức trên internet, ... Qua đó sẽ gia tăng khả năng ghi nhớ và tư duy ở trẻ một cách hiệu quả hơn.
• Học toán qua trò chơi, thực tiễn: Đây là phương pháp dạy học hữu hiệu nhất mà bố mẹ nên áp dụng. Với kiến thức đoạn thẳng có rất nhiều trong thực tiễn, cũng như bạn có thể tự tạo ra các trò chơi liên quan để bé tham gia. Với hình thức học này bé sẽ dễ dàng hình dung, có sự hứng thú từ đó ghi nhớ và học toán dễ hiểu hơn.
• Trang bị nền tảng toán lớp 2 cho trẻ cùng Monkey Math: Đây là ứng dụng dạy toán song ngữ dành cho trẻ em học mầm non và tiểu học. Với việc áp dụng phương pháp dạy học tích cực qua trò chơi tương tác, video hình ảnh hoạt hoạ ngộ nghĩnh, sách bài tập bổ trợ... sẽ giúp bé tiếp thu kiến thức dễ dàng hơn thông qua sách vở. Đồng thời, với hơn 400 bài học, bám sát hơn 60 chủ đề toán bao gồm các kiến thức hình học đểu được biên soạn bám sát chương trình GDPT mới nhất. Để qua đó giúp bé được học toán có sự hứng thú hơn, tích cực và hiệu quả hơn. Bố mẹ có thể hiểu rõ hơn về Monkey Math qua video sau đây:

Trên đây là những kiến thức và bài tập của toán lớp 2 về đoạn thẳng mà Monkey đã cung cấp. Hy vọng với những thông tin này sẽ giúp cho các bé củng cố và làm bài tập đạt được kết quả tốt nhất.