Đồ chơi cho bé tự kỷ ngày càng đa dạng, từ các sản phẩm kích thích giác quan cho đến đồ chơi vận động và tương tác. Không chỉ mang lại niềm vui, những món đồ chơi này còn góp phần quan trọng trong việc hỗ trợ phát triển ngôn ngữ, kỹ năng xã hội và khả năng vận động của trẻ.
Đồ chơi và hoạt động trẻ tự kỷ thường thích
Mỗi trẻ tự kỷ sẽ có sở thích và cách tiếp cận đồ chơi khác nhau. Tuy nhiên, có một số nhóm đồ chơi và hoạt động phổ biến được các chuyên gia khuyến khích vì vừa tạo hứng thú cho trẻ, vừa hỗ trợ phát triển kỹ năng cần thiết. Dưới đây là những gợi ý tiêu biểu mà phụ huynh có thể tham khảo.

Đồ chơi mang tính lặp lại
Những trò chơi tư duy có tính lặp đi lặp lại thường mang đến cho trẻ cảm giác an toàn, dễ dự đoán và thoải mái. Nhờ đó, trẻ có thể rèn luyện khả năng quan sát và tập trung lâu hơn. Một số lựa chọn phù hợp mà ba mẹ có thể tham khảo như:
-
Xếp hình: Hỗ trợ rèn luyện khả năng tập trung và kỹ năng vận động tinh.
-
Đồ chơi khối: Trẻ thường thích xếp thành hàng hoặc chồng khối lên nhau.
-
Xe chạy dây cót: Tạo cơ hội cho trẻ quan sát chuyển động, đồng thời học cách dự đoán và điều chỉnh hành vi.
Đồ chơi vận động
Vận động là hoạt động quan trọng giúp trẻ giải tỏa năng lượng và rèn luyện khả năng phối hợp cơ thể. Với trẻ tự kỷ, các trò chơi vận động còn góp phần phát triển kỹ năng xã hội khi chơi cùng bạn bè hoặc gia đình. Gợi ý bao gồm:
-
Cầu trượt, xích đu, bập bênh: Giúp con cải thiện sự phối hợp vận động và tăng cường thể chất.
-
Bóng: Trẻ có thể đá, ném hoặc lăn bóng để phát triển kỹ năng tương tác và phản xạ.
-
Chai giác quan: Kích thích đa dạng các giác quan, mang đến trải nghiệm thú vị cho trẻ.
Hoạt động kích thích giác quan
Trẻ tự kỷ thường phản ứng mạnh mẽ với các tác động giác quan. Vì vậy, các hoạt động gắn với màu sắc, mùi hương hay xúc giác sẽ giúp trẻ tăng khả năng nhận biết, đồng thời hỗ trợ phát triển cảm xúc và ngôn ngữ. Một số hoạt động gợi ý mà ba mẹ có thể:
-
Đất nặn: Cho phép trẻ khám phá nhiều mùi hương, đồng thời hỗ trợ phát triển khứu giác.
-
Trò chơi màu sắc: Giúp trẻ nhận diện màu sắc dễ dàng hơn, từ đó tiếp thu thông tin hiệu quả.
Gợi ý trò chơi, đồ chơi cho bé tự kỷ ba mẹ nên tham khảo
Trẻ tự kỷ thường có xu hướng yêu thích những hoạt động quen thuộc, lặp đi lặp lại hoặc các trò chơi mang tính cảm giác mạnh. Việc lựa chọn đồ chơi và trò chơi phù hợp không chỉ giúp trẻ thư giãn, mà còn hỗ trợ phát triển ngôn ngữ, kỹ năng xã hội, khả năng tập trung cũng như vận động tinh – vận động thô. Dưới đây là một số gợi ý hữu ích dành cho phụ huynh.
Đồ chơi mang tính lặp lại
Những trò chơi lặp lại giúp trẻ cảm thấy an toàn và dễ dự đoán, đồng thời hỗ trợ phát triển khả năng tập trung.
-
Xếp hình: Giúp trẻ rèn luyện sự tập trung và kỹ năng vận động tinh.
-
Đồ chơi khối: Trẻ có thể xếp thành hàng hoặc chồng khối lên nhau để thỏa mãn nhu cầu sắp xếp.
-
Xe chạy dây cót hoặc xe chạy pin: Hỗ trợ trẻ quan sát chuyển động, học cách dự đoán tình huống và kiểm soát hành vi.
-
Đồ chơi quay tròn (con quay, bánh xe): Kích thích thị giác, mang lại cảm giác thư giãn cho trẻ.

Đồ chơi vận động
Các trò chơi vận động giúp trẻ giải phóng năng lượng, tăng cường thể chất và rèn luyện khả năng phối hợp cơ thể.
-
Cầu trượt, xích đu, bập bênh: Giúp phát triển khả năng điều hòa vận động và sự dẻo dai.
-
Bóng: Trẻ có thể đá, ném hoặc lăn bóng để cải thiện kỹ năng phối hợp tay – mắt.
-
Chai giác quan: Mỗi chai có thể chứa nước màu, hạt hoặc đồ vật nhỏ để trẻ lắc, lăn và quan sát, từ đó kích thích đa giác quan.
-
Thảm nhảy hoặc nhảy dây: Hỗ trợ phát triển vận động thô và khả năng giữ thăng bằng.
Hoạt động kích thích giác quan
Các trò chơi gắn liền với giác quan giúp trẻ tăng cường nhận thức, phát triển cảm xúc và hỗ trợ ngôn ngữ.
-
Đất nặn: Trẻ có thể nặn, bóp hoặc ngửi mùi hương khác nhau để rèn luyện xúc giác và khứu giác.
-
Trò chơi màu sắc: Giúp trẻ phân biệt và nhận biết màu sắc hiệu quả hơn.
-
Cát động học hoặc hạt bỏng xúc giác: Mang đến trải nghiệm chạm thú vị, giúp trẻ thư giãn.
-
Bảng cảm giác (sensory board): Tập hợp nhiều nút bấm, khóa kéo, bánh xe quay… để kích thích sự tò mò và rèn kỹ năng vận động tinh.
Trò chơi tương tác
Trẻ tự kỷ thường gặp khó khăn trong giao tiếp xã hội, vì vậy các trò chơi tương tác sẽ giúp trẻ cải thiện khả năng kết nối.
-
Trò chơi dân gian:
-
Ú òa: Tạo sự bất ngờ vui vẻ, tăng cường tương tác và phản ứng của trẻ.
-
Chi chi chành chành: Giúp trẻ phản xạ nhanh khi rút tay để tránh bị bắt.
-
Kéo cưa lừa xẻ: Vừa vận động tay, vừa giúp trẻ hòa nhập nhờ lời đồng dao.
-
Trò chơi đóng vai: Chơi búp bê, thú nhồi bông, bộ đồ chơi nhà cửa hoặc xe cộ giúp trẻ phát triển khả năng tưởng tượng và kỹ năng xã hội.
-
Trò chơi ghép tranh hoặc ghép hình đơn giản: Khuyến khích trẻ hợp tác cùng người khác, rèn tính kiên nhẫn.

Trò chơi phát triển vận động thô và tinh
Ngoài việc vui chơi, trẻ cần rèn luyện thể chất và kỹ năng khéo léo thông qua các hoạt động đa dạng.
-
Chạy, nhảy, leo trèo: Giúp phát triển cơ bắp và vận động thô.
-
Vẽ, tô màu, ghép hình nhỏ: Hỗ trợ phát triển vận động tinh, sự sáng tạo và khả năng quan sát.
-
Lego hoặc lắp ráp mô hình: Tăng sự tập trung, khéo léo và khả năng tưởng tượng.
|
Bên cạnh việc lựa chọn đồ chơi cho bé tự kỷ, ba mẹ cũng có thể đồng hành cùng con trong việc học ngôn ngữ qua những công cụ hỗ trợ phù hợp. Một trong những gợi ý đáng tin cậy chính là Monkey Junior – siêu ứng dụng học tiếng Anh cho trẻ em với lộ trình rõ ràng, được thiết kế khoa học, giúp phát triển đồng bộ cả 4 kỹ năng nghe – nói – đọc – viết. Ứng dụng áp dụng phương pháp đa giác quan sinh động, có hình ảnh, âm thanh và trò chơi tương tác, nhờ đó trẻ hứng thú hơn khi học, kể cả với các bé đặc biệt như trẻ tự kỷ. Đăng ký học thử miễn phí ngay hôm nay để cùng con trải nghiệm môi trường học tập vui nhộn và hiệu quả với Monkey Junior. |
Một số lưu ý khi chọn đồ chơi dành cho trẻ tự kỷ
Khi lựa chọn đồ chơi cho trẻ tự kỷ, phụ huynh cần chú ý đến nhiều yếu tố để đảm bảo vừa an toàn, vừa hỗ trợ sự phát triển của trẻ:
-
An toàn tuyệt đối: Đồ chơi nên được làm từ chất liệu không độc hại, bề mặt nhẵn, không có chi tiết sắc nhọn hoặc dễ gãy vỡ.
-
Đơn giản, dễ sử dụng: Trẻ tự kỷ thường thích sự lặp lại, vì vậy nên chọn những món đồ chơi có cách chơi rõ ràng, dễ hiểu và không quá phức tạp.
-
Kích thích giác quan: Nên ưu tiên các loại đồ chơi có thể chạm, nghe, nhìn hoặc ngửi để giúp trẻ phát triển đa giác quan.
-
Phù hợp với sở thích và mức độ phát triển: Mỗi trẻ có đặc điểm khác nhau, vì vậy bố mẹ nên quan sát để lựa chọn loại đồ chơi mà con hứng thú nhất.
-
Khuyến khích vận động và tương tác: Các trò chơi giúp trẻ vận động cơ thể hoặc giao tiếp với người khác sẽ hỗ trợ phát triển kỹ năng xã hội.
-
Đa dạng nhưng không quá nhiều: Nên chuẩn bị một số đồ chơi tiêu biểu, tránh bày biện quá nhiều khiến trẻ bị phân tán hoặc quá tải.
-
Chọn đúng đồ chơi cho bé tự kỷ sẽ giúp con vừa vui chơi, vừa học hỏi, đồng thời tạo điều kiện để phát triển kỹ năng một cách tự nhiên.

Kết luận
Trên đây là những gợi ý về đồ chơi cho bé tự kỷ cũng như các hoạt động phù hợp giúp trẻ phát triển kỹ năng và hòa nhập tốt hơn. Hy vọng với những thông tin này, phụ huynh sẽ dễ dàng lựa chọn được món đồ chơi vừa an toàn, vừa mang lại giá trị giáo dục, đồng hành cùng con trên hành trình trưởng thành.









