Ngoài bị bỏng nước sôi, bỏng điện thì bỏng hơi nước cũng là một tai nạn rất dễ gặp ở trẻ nhỏ. Đối với mỗi tai bạn bỏng khác nhau, sẽ có những cách xử lý khác nhau. Đặc biệt là với trường hợp hiếm gặp như bỏng hơi nước, mẹ phải biết cách xử lý kịp thời và nhanh chóng để vết bỏng của bé nhanh hồi phục. Cùng Monkey tìm hiểu về cách xử lý khi trẻ bị bỏng hơi này qua bài viết dưới đây.
Các cấp độ bị bỏng hơi nước
Có nhiều cấp độ bỏng khác nhau và mỗi một cấp độ bỏng sẽ có những biểu hiện và cách xử lý khác nhau. Cụ thể có 3 cấp độ bỏng hơi nước.
-
Bỏng hơi nước cấp độ 1: da bị ửng đỏ nhưng không có dấu hiệu phỏng nước. Da chỉ bị tổn thương ở lớp trên cùng. Sau khoảng 4 ngày, vết thương sẽ lành và hồi phục nhanh chóng. Tuy nhiên vẫn nên chú ý giữ sạch vết thương để vết thương không bị nhiễm trùng và trở nặng.
-
Bỏng hơi nước cấp độ 2: Ở cấp độ này, vùng da bị tổn thương sâu hơn đến tận lớp biểu bì của da. Khác với cấp độ 1, cấp độ 2 sẽ xuất hiện túi phỏng nước. Chúng cần được chăm sóc nhiều hơn, vệ sinh thường xuyên liên tục trong vòng 1 tuần. Cần cẩn thận khi vệ sinh để tránh các túi bọng nước bị bể ra khiến bé khó chịu, có nguy cơ để lại sẹo và nhiễm trùng. Vì vậy, việc kiểm soát vết bỏng là rất cần thiết để tranh nguy cơ da bị phá huỷ bên dưới.
-
Bỏng hơi nước cấp độ 3: Những vết bỏng hơi nước ở cấp độ 3 có mức độ nguy hiểm hơn rất nhiều. Vùng da chỗ này chịu tổn thương sâu sắc và có dấu hiệu chuyển qua màu trắng. Lúc này, một số dây thần kinh đã bị tổn thương nặng nề. Nạn nhân có thể sẽ không còn cảm thấy đau đớn. Nhưng đây không phải là dấu hiệu đáng mừng vì khi cơn đau trôi qua, lúc trở lại còn đau rát hơn rất nhiều. Nạn nhân phải sử dụng thuốc giảm đau mới có thể chịu đựng được.
Dù ở cấp độ nào thì nếu không biết cách chăm sóc và điều trị đúng cách, vùng da bị bỏng có thể bị nhiễm khuẩn và bị hoại tử, đe dọa đến sức khoẻ của bé.
Cách xử lý khi trẻ bị bỏng hơi
Cách xử lý khi trẻ bị bỏng hơi là một yếu tố quan trọng để vết thương có hồi phục hay không. Nếu xử lý không đúng cách, vết bỏng của bé sẽ trở nặng hơn và khả năng để lại sẹo độc là cực kỳ lớn.
Nguyên tắc chung về cách xử lý khi trẻ bị bỏng hơi
Một trong những nguyên tắc mẹ cần lưu ý khi xử lý vết thương bỏng hơi cho bé đó là hạn chế để tác nhân gây bỏng tiếp xúc với da của bé quá lâu. Ngay khi phát hiện bé bị bỏng, ngay lập tức mẹ hãy tách bé khỏi vùng nguy hiểm đó ngay. Sau đó, mẹ đưa vết thương bỏng hơi của bé vào vòi nước mát trong vòng 20 phút. Việc này sẽ làm do vết thương của bé dịu lại. Tuyệt đối không dùng vòi nước mạnh để xối trực tiếp lên da hoặc chườm đá lạnh lên da của bé.
Sau khi xả nước mát, mẹ dùng một chiếc khăn mềm sạch sẽ, thấm nước và đắp lên vết bỏng hơi của bé. Việc này làm bé giảm các giác đau đớn, để bé cảm thấy thoải mái hơn và bình tĩnh hơn.
Đối với những vết bỏng hơi ngoài bề mặt, mẹ có thể tự chăm sóc bé ở nhà. Mẹ hãy thực hiện nhẹ nhàng, cẩn thận và đặc biệt phải rửa sạch tay trước khi đụng vào vết thương của bé. Trong những trường hợp vết thương nghiêm trọng và lan rộng, ăn sâu vào da thì hãy đưa ngay bé đến các cơ sở y tế gần nhất để điều trị và xử lý kịp thời.
Cách xử lý khi trẻ bị bỏng hơi chi tiết
Da của trẻ có những đặc điểm khác so với người lớn như da mỏng hơn, sức chịu nhiệt kém hơn và mức độ bỏng sâu hơn người lớn. Có một số trường hợp tổn thương tận xương,mạch máu và ảnh hưởng đến thần kinh. Quá trình điều trị vết bỏng của trẻ cũng lâu hơn so với người lớn. So với người lớn, trẻ em dễ bị mất muối, mất nước, mất huyết tương,... dẫn đến tình trạng bị sốc, nhiễm khuẩn và có khả năng dẫn đến tử vong. Vì vậy, việc sơ cứu khi trẻ bị bỏng là một trong những yếu tố quan trọng giúp vết thương không bị ăn sâu vào bên trong, ngăn chặn tình trạng da bị bội nhiễm.
Các bước sơ cứu trẻ bị bỏng hơi như sau:
-
Loại bỏ ngay tác nhân gây bỏng và đưa bé ra khỏi khu vực nguy hiểm đó.
-
Nhanh chóng đưa vết bỏng vào dưới chậu nước mát và sạch để giúp giảm đau, giảm phù nề và viêm nhiễm và giảm độ sâu của vết thương, tránh độ sâu của vết thương. Nếu không thể ngâm, hãy dội nước sạch lên đó vài lần vì dù không tiếp xúc tác nhân gây bỏng nữa thì vết bỏng vẫn tiếp tục lan ra và gây tổn thương sâu hơn.
-
Bảo vệ vết thương để tránh tổn thương bằng cách dùng băng gạc vô trùng che phủ một lớp mỏng lên vết bỏng, không băng quá chặt sẽ làm tổn thương vết bỏng nặng thêm.
-
Không được để tay không tiếp xúc trực tiếp với vết bỏng để tránh bị nhiễm khuẩn khiến vết bỏng nặng hơn.
-
Bé khi bị bỏng sẽ rất dễ bị mất bình tĩnh, quấy khóc. Mẹ nên động viên, trấn an bé để bé không khóc phá. Nếu bé đau quá, mẹ có thể cho bé uống thuốc giảm đau đúng liều lượng.
-
Sau khi sơ cứu ban đầu, mẹ nhanh chóng đưa bé đến cơ sở ý tế gần nhất để kịp thời điều trị, tránh để lại biến chứng sau này.
Lưu ý khi xử lý vết bỏng hơi cho trẻ
Trong quá trình sơ cứu, mẹ nên xác định nguyên nhân gây bỏng của bé là gì. Đối với trường hợp bị bỏng hơi, rất có thể trẻ bị bỏng do hơi nước của nồi cơm điện hoặc do hơi nước của ấm siêu tốc. Bé khi bị bỏng có dấu hiệu ngừng thở, mẹ hãy thực hiện hô hấp nhân tạo ngay lập tức.
Bên cạnh đó, khá nhiều người có quan niệm sai lầm khi tiến hành sơ cứu cho bé khi bị bỏng. Điều này khiến cho vết bỏng càng trở nên tệ hơn và có khả năng nhiễm trùng cực cao.
Lưu ý đầu tiên, khi sơ cứu vết bỏng của bé, mẹ chỉ được sử dụng nước lạnh chảy ra trực tiếp từ vòi nước. Nếu sử dụng đá lạnh để chườm, nó là nguyên nhân đẻ mạch máu co lại, máu không thể lưu thông và vết thương sẽ tệ hơn. Đây là sai lầm thông thường mà rất nhiều bà mẹ mắc phải.
Tuyệt đối không nghe theo các mẹo như thoa kem đánh răng lên vết thương. Đây chính là nguyên nhân khiến vết thương bị nhiễm trùng và dẫn đến hoại tử.
Nếu mẹ thấy xuất hiện bóng nước, mẹ hãy chú ý không để bé đụng vào hay làm bể bọng nước đó, việc này khiến tình tệ hơn. Nếu mẹ biết sơ cứu đúng cách, những vết thương nhỏ sẽ nhanh lành hơn.
Xem thêm
Cần làm gì khi trẻ bị bỏng lưỡi? Cách chăm sóc giúp trẻ nhanh lành
Chăm sóc trẻ bị bỏng hơi nước như thế nào
Sau khi xử lý vết thương cho bé, mẹ cần phải để ý kỹ vết thương và chăm sóc bé thật kỹ để vết thương nhanh hồi phục. Sau đây là một số những lưu ý cho mẹ khi chăm sóc vết thương cho bé
Sử dụng thuốc bôi trị bỏng theo chỉ định của bác sĩ
Để vết thương mau lành, mẹ nên kết hợp vệ sinh vết thương và bôi thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Không nên tùy tiện bôi các loại thuốc trôi nổi trên thị trường. Sau khi đưa trẻ đến cơ sở y tế và được các bác sĩ xử lý vết thương, bác sĩ sẽ kê thêm cho bé một đơn thuốc gồm cả thuốc bôi và thuốc uống. Mẹ nên nghe theo đơn thuốc mà bác sĩ kê, không tự ý mua thuốc ở ngoài. Đây là những loại thuốc mà bác sĩ khuyên dùng mẹ nên sử dụng để chăm sóc vết thương cho bé.
-
Kem silver sulfadiazine 1% (Silvirin, Silvadene): Loại kem kháng khuẩn này rất hiệu quả trong việc làm lành vết thương do bỏng. Loại kem này khi sử dụng lấy một lượng rất nhiều. Mỗi lần sử dụng lấy que đè lưỡi để lấy. Trong lần thay băng cho bé, nếu mẹ thấy phần thuốc bôi lần trước thấm hết vào băng và không còn đọng trên bề mặt vết bỏng thì có nghĩa mẹ đã bôi vừa đủ và đúng cách.
-
Thuốc trị bỏng Biafine: Đây là loại thuốc da liễu có khả năng tăng lưu lượng tuần hoàn máu ở da, tăng số lượng đại thực bào tại vết thương. Thuốc này có tác dụng điều chỉnh độ pH trên da. Góp phần đẩy nhanh quá trình tái tạo da, giúp các vết thương bị bỏng của bé hồi phục cực nhanh. Có tác dụng làm hồi phục nhanh chóng những vết bỏng ở cấp độ 1, 2 và các vết thương ngoài da.
Phòng chống nhiễm trùng vết bỏng hơi cho bé
Vết thương do bỏng rất nguy hiểm, có thể ảnh hưởng đến cả diện mạo và tinh thần của bé sau này. Vì thế công tác xử lý và điều trị kịp thời vết thương là rất quan trọng. Để lâu sẽ có nguy cơ bị nhiễm trùng và có những biến chứng khó lường.
Vết thương bị bỏng hơi của bé nên được xử lý ngay tại chỗ sớm nhất có thể để tránh vi khuẩn xâm nhập và gây nhiễm khuẩn. Mẹ cần thường xuyên vệ sinh vết thương, băng bó nhẹ nhàng. Việc này làm cho biểu mô hoá phát triển, hạn chế nguy cơ nhiễm khuẩn và tránh nhiễm trùng vết thương.
Ăn uống đúng cách
Ăn uống là một yếu tố quan trọng giúp phục hồi vết thương bỏng hơi và sức khoẻ cho bé. Monkey sẽ mách mẹ một vài những thực phẩm cực bổ dưỡng mẹ nên cân nhắc để đưa vào bữa ăn cho bé. Một trong những thành phần giúp vết bỏng của trẻ nhanh hồi phục đó là các thực phẩm chứa protein như thịt nạc heo, các loại hạt dinh dưỡng, sữa,... Vitamin A, vitamin C, Vitamin E cũng rất cần thiết trong quá trình sản sinh ra collagen hồi phục vết thương và giảm nguy cơ để lại sẹo xấu.
Bên cạnh đó, có những thực phẩm mẹ nên kiêng không cho vào bữa ăn. Đó là những thực phẩm chứa nitrat, trứng, đồ ăn cay nóng, đồ ăn tanh, hải sản, rau muống,... Đó đều là những tác nhân làm vết bỏng bé bị mưng mủ, sưng đỏ, lâu khép miệng và để lại những vết sẹo kém thẩm mỹ trên da.
Không sử dụng mẹo dân gian
Sau đây là một số mẹo dân gian trị bỏng mà các mẹ nên tránh, không nên nghe theo để tránh những hậu quả không đáng có.
-
Không sử dụng bơ thực vật để bôi lên vết bỏng trên da bé. Rất ít nghiên cứu chứng minh rằng bơ thực vật giúp hỗ trợ điều trị vết bỏng của bé. Việc bôi bơ thực vật lên vết bỏng của bé sẽ khiến vết thương bị tấy lên và lâu lành.
-
Tuyệt đối không bôi dầu oliu hoặc dầu ăn lên vết bỏng. Dầu oliu và dầu ăn có khả năng giữ lại nhiệt nên sẽ làm vết bỏng của bé nóng lên, không làm vết thương dịu đi mà còn làm vết thương bỏng thêm.
-
Tuyệt đối không dùng kem đánh răng để bôi lên vết thương ra bé. Đây là một sai lầm mà rất nhiều người mắc phải vì nghĩ rằng cảm giác mát lạnh của kem đánh răng sẽ làm vết bỏng dịu đi. Tuy nhiên việc bôi kem đánh răng có thể tạo điều kiện để vi khuẩn sinh sôi nảy nở và dễ bị nhiễm trùng.
Cha mẹ cần lưu ý gì để đề phòng bị bỏng hơi nước ở trẻ
Không nào lúc nào bố mẹ cũng có thể bảo vệ bé khỏi các tác nhân gây bỏng hơi. Bé có thể bị thương mọi lúc mọi nơi. Vậy nên bố mẹ cần lưu ý để đề phòng tai nạn bỏng hơi cho bé.
-
Để các loại bàn ủi, ấm siêu tốc, nồi cơm điện, những loại thiết bị có hơi nước nóng ở những nơi mà trẻ không thể lấy được. Sắp xếp những đồ vật đó một cách gọn gàng và hợp lý ở những nơi an toàn
-
Để hột quẹt, các thiết bị đồ dùng điện tử ở những nơi an toàn.
-
Bảo đảm rằng trẻ lớn biết cách sử dụng bàn ủi, ấm siêu tốc.
-
Không để trẻ nhỏ đi lại trong khu vực nhà bếp vì đây là nơi có nguy cơ bị bỏng cao nhất. Khi đun nấu nên để cán chảo quay vào phía trong để tránh trường hợp trẻ va vào gây đổ vỡ. Bên cạnh đó không nên ăn thức ăn đang còn nóng khi đang chơi đùa với trẻ
-
Thiết kế chân giữ bình thuỷ chắc chắn để đề phòng ngã đổ.
-
Trước khi tắm cho bé, mẹ phải thử nước ấm để an toàn cho làn da mỏng manh của bé.
-
Đối với những trẻ đã lớn và có nhận thức, bố mẹ cần phải giáo dục cho trẻ biết cách phòng tránh và xử lý vết thương ở những trường hợp khẩn cấp.
Bài viết trên đây đã được Monkey tổng hợp và đem đến cho các mẹ. Hy vọng với những chia sẻ của Monkey, mẹ có thể biết được cách xử lý khi trẻ bị bỏng hơi một cách đúng cách, nhanh chóng và an toàn. Chúc mẹ thành công trong việc nuôi dạy trẻ và chăm sóc cuộc sống gia đình cùng Monkey nhé.
What You Need to Know About Steam Burns - 11-07-2022
https://www.healthline.com/health/steam-burn
Treating Burns and Scalds in Children - 11/07/2022
https://www.webmd.com/first-aid/treating-burns-and-scalds-in-children