Dạy em bé 2 tuổi thông minh: 12 nguyên tắc mẹ nên biết!

Sự phát triển của em bé 2 tuổi có gì đặc biệt?

Để có thể dạy bé 2 tuổi thông minh thì trước hết ba mẹ cần nắm được những đặc điểm phát triển của bé trong giai đoạn này để biết trẻ 2 tuổi biết làm gì. Cụ thể như sau:

Điều khiển cơ thể

Ba mẹ có biết bé 2 tuổi biết làm gì chưa? Ở giai đoạn này, con có khả năng điều khiển cơ thể của mình khá tốt và thành thạo hơn. Bé có thể phối hợp cả tay lẫn chân một cách linh hoạt để: 

• Tự ngồi, đứng, đi mà không cần người hỗ trợ.

• Vừa đi vừa kéo theo đồ chơi phía sau (ví dụ xe đẩy, ô tô, xe đạp đồ chơi,...).

• Có thể chạy được.

• Biết kiễng chân để với đồ.

• Chơi đá bóng.

• Tự trèo lên ghế, bậc thang mà không cần người hỗ trợ.

• Biết nắm giữ tay vịn cầu thang khi lên, xuống để không bị ngã.

Kỹ năng dùng tay

Trẻ 2 tuổi biết được những gì? Giai đoạn này, các kỹ năng dùng tay của bé cũng tốt và linh hoạt hơn trước. Bé có thể:

• Sử dụng bút chì, bút màu để tự vẽ nguệch ngoạc lên giấy.

• Tự mở nắp hộp kẹo, chai nước, lọ để đổ đồ bên trong.

• Biết cách xây dựng các khối tháp cao từ 4 khối trở lên.

• Có thể dùng tay thuận nhiều hơn.

Bộc lộ cảm xúc

Cảm xúc của em bé 2 tuổi cũng được bộc lộ một cách rõ ràng và phong phú hơn. Bé có thể nghe hiểu và nhìn hiểu những gì người lớn nói, thể hiện. Đồng thời cũng có thể bộc lộ cảm xúc của mình để thể hiện tâm trạng, nhu cầu bản thân với mọi người:

• Bắt chước theo hành vi, lời nói của người lớn mà bé thấy.

• Có thể nhận ra bản thân mình khác với người khác ở đâu.

• Nhiệt tình, thích chơi với những đứa trẻ khác.

• Dần trở nên độc lập hơn.

• Xuất hiện một số hành vi, biểu hiện thách thức.

• Thường xuyên xuất hiện trạng thái lo lắng nhưng cũng dần quên đi.

• Biết đưa ra ý kiến điều mình thích và không thích.

Ngôn ngữ

Sự phát triển ngôn ngữ của bé giai đoạn lên 2 cũng khá rõ ràng và có thể làm ba mẹ bất ngờ. Bởi vậy, dạy nói cho bé 2 tuổi rất quan trọng. Lúc này con có thể: 

• Chỉ vào tranh ảnh, đồ vật khi nghe thấy người khác gọi tên chúng.

• Chỉ và gọi tên được mọi người xung quanh, các bộ phận cơ thể, đồ vật thường gặp.

• Từ 15 - 18 tháng tuổi bé có thể nói được vài từ đơn và từ 18 - 24 tháng tuổi sẽ nói được các cụm từ đơn giản.

• Bắt đầu nói được những câu đơn giản có từ 2 - 4 từ như: “Gì đây?”, “Búp bê đâu rồi?”...

• Có thể làm theo các chỉ dẫn đơn giản của người lớn.

• Có thể lặp lại những từ ngữ đơn giản từ câu chuyện mà bé nghe được.

Nhận thức

Về mặt nhận thức, các em bé 2 tuổi cũng đã có phát triển rõ rệt. Trên thực tế, khi bé chỉ vài tháng tuổi đã rất tò mò muốn khám phá thế giới xung quanh bằng cách nhìn ngắm, đụng chạm, lắng nghe,... Và khi 2 tuổi thì nhận thức trở nên rõ ràng hơn và các hành động được thực hiện thông qua nhận thức như:

• Có thể tìm được đồ vật bị cất giấu dưới 2, 3 lớp đồ.

• Có thể sắp xếp các đồ vật, đồ chơi theo màu sắc, hình dạng.

• Bắt đầu biết cách giả bộ như thế nào.

Vì sao ba mẹ nên dạy bé sớm ngay từ lúc 2 tuổi?

Ba mẹ nên dạy bé càng sớm càng tốt bởi theo nhiều chuyên gia giáo dục thì tốt nhất ba mẹ nên bắt đầu dạy bé 2 tuổi. Đó là bởi:

Khả năng tư duy tốt, trí tưởng tượng phong phú hơn

Trong giai đoạn bé từ 0 - 6 tuổi, đặc biệt là trước 3 tuổi phát triển nhiều nhất. Cụ thể, khi mới sinh, kích thước não của bé bằng khoảng 25% não người lớn và tăng lên 50% khi được 1 tuổi. Tới năm 2 tuổi đạt 75% và 3 tuổi thì não bé đã phát triển được bằng 90% não người lớn. Do đó, nếu ba mẹ kịp thời giáo dục bé đúng cách thì sẽ kích thích tư duy logic, trí tưởng tượng cũng như sáng tạo ở bé. 

Ngược lại, nếu không được kích thích đầy đủ, đúng cách sự phát triển này sẽ dần chậm lại và mất đi. Đặc biệt, những gì bé học được ở những năm đầu đời chính là nền tảng để bé phát triển trong tương lai. 

Tự tin và linh hoạt xử lý mọi tình huống gặp phải

Giáo dục sớm cho bé không chỉ là cung cấp các kiến thức cần thiết mà còn tạo điều kiện để bé được trải nghiệm, khám phá, tự đưa ra cách giải quyết những tình huống mà mình gặp phải. Điều này sẽ giúp bé dần hình thành sự tự tin, dám nghĩ, dám làm, không ngại khó khăn và độc lập hơn, có thể tự mình xử lý những vấn đề khó khăn gặp phải trong tương lai.

Yêu thích học tập

Sở dĩ ba mẹ nên dạy trẻ 2 tuổi là để giúp trẻ hình thành thói quen và yêu thích, hứng thú với việc học tập hơn. Ba mẹ nên biết rằng, đây là độ tuổi mà trẻ rất tò mò với thế giới xung quanh. Mọi thứ với trẻ đều trở nên mới lạ và ham học hỏi. Do đó, ba mẹ nên tận dụng thời gian “vàng” này để bắt đầu giáo dục bé, khiến bé tiếp xúc với việc học tập từ sớm. Tuy nhiên, cần áp dụng đúng cách giáo dục để bé cảm thấy việc học tập thực sự thú vị.

Hỗ trợ phát triển thể chất, sức khỏe

Giáo dục sớm cho trẻ 2 tuổi không chỉ chú trọng tới việc dạy kiến thức, kĩ năng mà còn quan tâm tới việc chăm sóc, rèn luyện sức khỏe, thể chất. Hiện nay có rất nhiều phương pháp giáo dục sớm cho trẻ đưa vào các hoạt động thú vị để khuyến khích trẻ vận động nhiều hơn, từ đó cơ thể trở nên khỏe mạnh, cứng cáp.

Hiểu được tầm quan trọng của gia đình và đồng cảm với mọi người

Trên con đường giáo dục bé, ba mẹ luôn đồng hành ở bên. Điều này sẽ giúp bé cảm thấy yên tâm hơn. Đồng thời còn gắn kết, bồi đắp tình cảm gia đình, giúp bé hiểu được sự quan trọng của tình thân. Mặt khác, ba mẹ cũng sẽ định hướng, chỉ dạy bé làm sao để yêu thương, đồng cảm với mọi người và sẵn sàng chia sẻ, giúp đỡ cho những người gặp khó khăn.

Phát hiện và bồi dưỡng tiềm năng cho bé

Một trong những lý do lớn nhất mà ba mẹ nên bắt đầu giáo dục trẻ 2 tuổi ngay bây giờ đó là để có thể kịp thời phát hiện ra thế mạnh và tiềm năng ở trẻ. Qua quá trình giáo dục ba mẹ có thể nhận ra bé thích gì, có năng khiếu ở lĩnh vực nào. Từ đó có kế hoạch bồi dưỡng để trẻ được phát triển tốt nhất. Ví dụ, nếu trẻ có năng khiếu khi học ngôn ngữ ba mẹ có thể cho bé học thêm tiếng Anh hay các ngoại ngữ khác,...

Dạy em bé 2 tuổi – Ba mẹ nên dạy trẻ những gì?

Ba mẹ có thể dạy bé 2 tuổi những gì? Thực tế, có không ít ba mẹ chưa biết dạy bé 2 tuổi học những gì cho phù hợp. Một vài gợi ý dưới đây chắc chắn sẽ giúp ba mẹ "gỡ rối": 

Từ mới và cách nói chuyện

Bé 2 tuổi đang trọng thời điểm học nói và học cách ghép các từ đơn thành cụm từ, câu ngắn hay câu hỏi. Vì vậy, ba mẹ cần nói chuyện nhiều hơn với bé cũng như giúp bé tăng thêm vốn từ vựng, hướng dẫn bé cách ghép các từ lại với nhau nếu bé không tự làm được. 

Đầu tiên hãy cung cấp cho bé những từ vựng thường gặp như từ vựng về tên các bộ phận cơ thể, tên đồ vật, động vật, màu sắc,... và sau đó là dạy bé nói các câu ngắn, đơn giản như “con muốn uống nước”, “con muốn ăn cơm”,... 

Ngoài học tiếng Việt, mẹ hãy cho con làm quen với ngôn ngữ mới bắt đầu từ những từ vựng đơn giản và gần gũi với con thuộc các chủ đề như con vật, nhà cửa, trá cây... Monkey Junior với 56 chủ đề gần gũi áp dụng các phương pháp giáo dục sớm là lựa chọn hữu ích để ba mẹ giúp con xây dựng nền tảng tiếng Anh vững chắc trong tương lai. 

Đọc sách

Mặc dù bé 2 tuổi chưa biết chữ nhưng ba mẹ vẫn có thể dạy bé đọc sách. Ba mẹ nên cho bé đọc những sách tranh với số lượng chữ ít, hình ảnh mô tả phong phú, dễ thương. Đây là cách xây dựng sớm thói quen đọc sách cho bé và giúp bé hiểu việc đọc sách quan trọng như thế nào. 

Tốt nhất, ba mẹ nên dành thời gian đọc sách cùng bé. Hãy bắt đầu đọc từ trang bìa tới trang cuối cùng. Vừa đọc cho bé nghe vừa chỉ vào hình ảnh mô tả. Nội dung cuốn sách nên truyền tải những thông điệp ý nghĩa như tình bạn, tình thầy trò, tình cảm gia đình, cách chia sẻ, biết ơn,...

Kho truyện, sách nói tiếng Việt với VMonkey hay tiếng Anh với Monkey Stories sẽ là nguồn tư liệu hữu ích không chỉ giúp con phát triển khả năng ngôn ngữ mà còn rèn luyện thói quen đọc sách, yêu thích sách từ nhỏ. 

Dạy bé sự tự lập

Nên dạy bé 2 tuổi học những gì? Hãy dạy bé học cách tự lập từ sớm. Ba mẹ nên hướng dẫn bé tự làm các công việc vệ sinh cá nhân, xúc cơm ăn, mặc quần áo, đeo giày dép hay lau bàn, lau ghế ngay ở độ tuổi này. Đồng thời, hãy để trẻ được tự do học hỏi, khám phá, thậm chí mắc lỗi (trong phạm vi cho phép) để trẻ trở nên tự lập, không ỷ lại.

Dạy số và tập đếm

Bé 2 tuổi nên dạy gì? Muốn dạy trẻ 2 tuổi thông minh thì ngay từ khi này hãy bắt đầu dạy trẻ về các con số và đếm số như thế nào. Ban đầu, ba mẹ chỉ cần dạy bé đếm từ 0 - 10 và dần dần nâng lên 20, 30,... Có thể chơi đếm đồ chơi, đếm số bậc thang, đếm số bát trên bàn,... Dạy cho trẻ đếm số từ sớm sẽ giúp trẻ nhạy cảm với các con số và kích thích tư duy, não bộ.

Ứng dụng Monkey Math - Học Toán bằng tiếng Anh với những chủ đề học đếm và tập hợp số sẽ giúp trẻ hình thành những khái niệm đầu tiên về Toán học và tư duy. 

Dạy chữ và âm thanh

Bên cạnh dạy đếm số ba mẹ cũng có thể dạy bé học chữ và âm thanh. Ba mẹ hãy mua về bảng chữ cái rồi chỉ vào từng chữ và đọc cho bé nghe. Dần dần bé sẽ nhớ và nhận dạng được các chữ cũng như âm thanh mà ba mẹ tạo ra. Trong khi học chữ ba mẹ nên cho bé nhìn cả chữ hoa lẫn chữ thường.

Dạy từ vựng qua âm thanh và cả hình ảnh, video minh họa sinh động, huy động mọi giác quan của trẻ tham gia vào quá trình học là cách ứng dụng Monkey Junior đang áp dụng để dạy trẻ 0-10 tuổi học tiếng Anh. 

Các bài viết không thể bỏ lỡ

Tiếng Anh cho trẻ mới bắt đầu (0-10 tuổi)

Nuôi dưỡng tâm hồn, trí tuệ cảm xúc (EQ) cho trẻ

Phần mềm dạy học cho bé 2 tuổi phát triển toàn diện tư duy, cảm xúc

Dạy vẽ và màu sắc

2 tuổi tay của bé đã trở nên linh hoạt hơn, có thể cầm bút màu, bút chì tốt hơn. Ba mẹ có thể mua những quyển tập tô về cho bé tô màu. Như vậy bé vừa vận động tay, giúp tay ngày càng trở nên linh hoạt, có thể làm được các công việc tỉ mỉ, yêu thích học tập hơn. Đồng thời, qua quá trình này bé còn có thể học thêm cách nhận diện các màu sắc, sự vật.

Dạy bé biết giúp đỡ người khác

Dạy bé biết giúp đỡ cho người khác là câu trả lời cho những ba mẹ nào đang băn khoăn không biết nên dạy gì cho bé 2 tuổi. Hãy để bé giúp đỡ ba mẹ những công việc nhỏ như nhận thư, đổ rác, chia đũa, xếp bát, lau bàn ghế,... Như vậy bé vừa trở nên độc lập lại biết chia sẻ công việc với mọi người.

Dạy bé cách bảo vệ an toàn cho bản thân

Bất kỳ ba mẹ nào cũng mong con an toàn. Vì vậy, ba mẹ đừng bỏ qua bài học này. Ba mẹ hãy dành thời gian để giúp bé hiểu sự nguy hiểm của người lạ, hậu quả quả việc chơi các trò chơi nguy hiểm, thận trọng khi băng qua đường, nắm tay khi ở nơi công cộng,...

Dạy bé xây dựng lịch trình, hình thành thói quen tốt

Nếu ba mẹ chưa biết dạy trẻ 2 tuổi những gì thì có thể bắt đầu bằng việc xây dựng thói quen tốt cho con nhé. Cách nuôi dạy trẻ 2 tuổi thông minh này giúp con xây dựng lịch trình, quản lý thời gian và hình thành các thói quen tốt ngay từ khi còn nhỏ. Hãy xây dựng bảng biểu trong ngày và thời gian thực hiện từng công việc cùng con. Ví dụ như: 

• Buổi sáng: Đi bô, rửa tay, đánh răng, mặc quần áo và ăn sáng, vui chơi.

• Giờ ngủ trưa: Rửa tay, ăn  trưa, ngủ trưa.

• Buổi chiều: Rửa mặt, vui chơi.

• Buổi tối: Tắm rửa, ăn tối, vận động nhẹ, đánh răng, đi bô, rửa tay, mặc đồ ngủ, đọc truyện, đi ngủ.

Học cách cư xử, tôn trọng người khác

Mỗi người đều cần phải học cách cư xử và tôn trọng người khác, kể cả các em bé 2 tuổi. Vì vậy, ba mẹ cần dành thời gian để dạy bé 2 tuổi học cách cư xử như thế nào đúng mực cả về lời nói lẫn hành động. Cách dạy trẻ 2 tuổi tốt nhất là ba mẹ hãy làm gương để bé học theo. 

Hãy giúp bé hiểu được khi làm sai cần nói lời xin lỗi, khi nhận được gì từ người khác phải biết cảm ơn, biết chia sẻ đồ chơi, đồ ăn của mình với người xung quanh, không cắn, đẩy, đánh,... người khác dù trong tình huống nào.

3 phương pháp dạy em bé 2 tuổi thông minh

Đã có rất nhiều phương pháp dạy em bé 2 tuổi hay cách dạy bé 2 tuổi thông minh được các chuyên gia giáo dục công nhận. Trong đó, được đánh giá cao và ngày càng ứng dụng rộng rãi hơn trong cuộc sống có thể kể tới 3 phương pháp sau:

Phương pháp Glenn Doman

Hiện nay có rất nhiều trường học và chương trình giáo dục sớm cho trẻ ứng dụng phương pháp Glenn Doman. Nổi bật có thể kể đến các ứng dụng học tập của Monkey như: Monkey Junior - Dạy tiếng Anh cho trẻ 0 - 10 tuổi, Monkey Math - Học toán bằng tiếng Anh cho trẻ em,... 

Glenn Doman sở dĩ được ứng dụng rộng rãi như vậy là bởi phương pháp này ngoài việc dạy cho em bé biết đọc, biết viết, phân biệt được các đồ vật mà còn có thể kích thích trí thông minh và phát hiện sớm các tiềm năng của bé thông qua Dot card hay Flashcard. Do đó, bé sẽ được học tập một cách thoải mái mà không bị gò bó hay cảm thấy nhàm chán.

Phương pháp Montessori 

Là phương pháp giáo dục sớm, thích hợp dành cho bé 2 tuổi đến 6 tuổi được bác sĩ, nhà giáo dục Maria Montessori người Ý nghiên cứu và giới thiệu. Ưu điểm của phương pháp này đó là giáo dục bé từ sớm thông qua cảm giác, từ đó hướng bé phát triển dựa trên những kỹ năng mà bé có. Đồng thời, phương pháp này còn xây dựng cho bé tính tự lập và tự do nhưng vẫn nằm trong khuôn khổ cho phép. 

Bên cạnh đó, Montessori còn tôn trọng sự phát triển tâm sinh lý tự nhiên của bé và đảm bảo trang bị cho bé hành trang kiến thức khoa học vững chắc để làm nền tảng phát triển trong tương lai.

Phương pháp lập trình tư duy ngôn ngữ

Phương pháp dạy trẻ 2 tuổi này được kết hợp giữa kiến thức NLP (Neuro-Linguistic Programming) cùng với cách giáo dục trẻ của các bà mẹ người Do Thái. Mục tiêu hướng tới của phương pháp giáo dục này đó là có thể giúp bé có thái độ sống tích cực và yêu thích, hứng thú hơn với việc học hành. Bên cạnh đó, bé cũng sẽ được trang bị đầy đủ những kỹ năng để tự lập, sinh tồn và biết làm sao để quản lý, sử dụng tài chính của mình một cách đúng đắn.

Xem thêm:

• Cách dạy trẻ 1 - 3 tuổi không đòn roi
• Dạy bé nhận biết màu sắc: 3 phương pháp và 9 cách dạy hiệu quả

Nuôi dạy trẻ 2 tuổi, ba mẹ nên chú ý những gì?

Để có thể nuôi dạy trẻ 2 tuổi thông minh, phát triển toàn diện thì trong quá trình nuôi dạy trẻ ba mẹ cũng cần chú ý tới các vấn đề sau:

• Trở thành tấm gương tốt cho con: Trẻ em ở độ tuổi này chưa thể nhận thức đúng sai. Hầu hết lời nói, hành động, cách cư xử của con đều học tập theo ba mẹ. Do đó, cách giáo dục trẻ 2 tuổi hiệu quả là ba mẹ cần phải trở thành tấm gương sáng để con noi theo.

• Khen đúng lúc đúng việc: Khi con làm được việc tốt hay hoàn thành được việc gì đó ba mẹ hãy khen con để con có thêm động lực và duy trì phát huy.

• Chấp nhận sự bừa bộn: Em bé 2 tuổi là độ tuổi thích khám phá. Vì vậy, trong quá trình chơi, học bé có thể khiến mọi thứ lộn xộn, ba mẹ nên chấp nhận điều này và chỉ bảo bé cách dọn dẹp.

• Cho bé tự do: Hãy để bé được tự do khám phá, làm những gì mình thích nhưng không có nghĩa là để bé tự do 100%. Ba mẹ vẫn phải quan tâm, kiểm soát để đảm bảo bé luôn được an toàn.

• Tôn trọng ý kiến của bé: Ba mẹ hãy lắng nghe và tôn trọng ý kiến của bé để bé dám tự tin nói ra suy nghĩ của mình. Đồng thời, bé cũng sẽ chủ động suy nghĩ, sáng tạo thay vì chỉ thụ động làm theo những gì ba mẹ nói.

• Khuyến khích bé tự kiểm soát hành vi: Hãy dạy cho bé 2 tuổi làm sao để kiểm soát hành vi bằng cách đưa ra những điều kiện, quy tắc để bé không tái phạm thay vì phạt bé.

• Tán dương tính tự giác của bé: Khi bé tự giác làm gì cha mẹ hãy tán dương để bé tiếp tục duy trì thói quen đó.

• Tôn trọng gia đình: Hãy dạy bé được tự do làm những gì mình muốn nhưng phải luôn tôn trọng gia đình và lễ phép với người lớn tuổi.

• Tìm hiểu lý do bé ương bướng: Khi thấy bé có hành vi ương bướng ba mẹ nên dành thời gian tìm hiểu nguyên nhân thay vì vội vã mắng mỏ, trừng phạt bé.

• Luôn luôn nhẹ nhàng: Nếu bé có làm sai ba mẹ cũng nên nhẹ nhàng giảng giải để bé hiểu thay vì nổi nóng, nặng lời với bé. Nên nhớ, cách hành xử của ba mẹ cũng chính là tấm gương để bé noi theo.

• Dạy bé phải có kỷ luật: Ba mẹ nên sáng tạo và linh hoạt thực hiện kỷ luật với bé để bé có thể hiểu được sự quan trọng của tính kỷ luật cũng như tránh phạm phải các hành vi sai trái.

• Rõ ràng, nhất quán: Khi dạy trẻ từ 1 đến 2 tuổi ba mẹ nên giải thích, hướng dẫn bé và đưa ra các hậu quả một cách rõ ràng nếu bé vi phạm giới hạn. Trong quá trình dạy bé này cần đảm bảo nhất quán và luôn theo sát.

Trên đây là những điều mà ba mẹ nên dạy cho em bé 2 tuổi để bé trở nên ngoan ngoãn, thông minh. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng đã chia sẻ một số phương pháp và nguyên tắc dạy bé như thế nào khoa học mà bất kỳ ba mẹ nào cũng có thể tham khảo, áp dụng.