Hướng dẫn học tiếng việt lớp 5 Một chuyên gia máy xúc

Trong chương trình tập 1, học sinh sẽ được học bài đọc tiếng Việt lớp 5 Một chuyên gia máy xúc. Bài viết này được biên soạn bám sát nội dung trong sách giáo khoa trang 46 sẽ hướng dẫn các em cách chuẩn bị, soạn bài, đọc bài, trả lời câu hỏi ngắn gọn, đầy đủ.

Bài đọc

Mời các em đọc tiếng Việt lớp 5 bài Một chuyên gia máy xúc trước khi đến với phần tìm hiểu nội dung và trả lời các câu hỏi.

Một chuyên gia máy xúc

Đó là một buổi sáng đầu xuân. Trời đẹp. Gió nhẹ và hơi lạnh. Ánh nắng ban mai nhạt loãng rải trên vùng đất đỏ công trường tạo nên một hòa sắc êm dịu.

Chiếc máy xúc của tôi hối hả “điểm tâm” những gầu chắc và đầy. Chợt lúc quay ra, qua khung cửa kính buồng máy, tôi nhìn thấy một người ngoại quốc cao lớn, mái tóc vàng óng ửng lên như một mảng nắng.

Tôi đã từng gặp nhiều người ngoại quốc đến tham quan công trường. Nhưng người ngoại quốc này có một vẻ gì nổi bật lên khác hẳn các khách tham quan khác. Bộ quần áo xanh màu công nhân, thân hình chắc và khỏe, khuôn mặt to chất phác…, tất cả gợi lên ngay từ phút đầu những nét giản dị, thân mật.

Đoàn xe tải lần lượt ra khỏi công trường. Tôi cho máy xúc vun đất xong đâu vào đấy, hạ tay gầu rồi nhảy ra khỏi buồng lái. Anh phiên dịch giới thiệu: “Đồng chí A-lếch-xây, chuyên gia máy xúc!”

A-lếch-xây nhìn tôi bằng đôi mắt sâu và xanh, mỉm cười, hỏi:

– Đồng chí lái máy xúc bao nhiêu năm rồi?

– Tính đến nay là năm thứ mười một. – Tôi đáp.

Thế là A-lếch-xây đưa bàn tay vừa to vừa chắc ra nắm lấy bàn tay đầy dầu mỡ của tôi lắc mạnh và nói:

– Chúng mình là bạn đồng nghiệp đấy, đồng chí Thủy ạ!

Cuộc tiếp xúc thân mật ấy đã mở đầu cho tình bạn thắm thiết giữa tôi và A-lếch-xây.

Theo HỒNG THỦY

Chú thích và giải nghĩa:

Công trường: nơi tập trung người, dụng cụ, máy móc,… để thực hiện việc xây dựng hoặc khai thác.
Hòa sắc: sự phối hợp màu sắc.
Điểm tâm: ăn lót dạ.
Chất phác: thật thà, mộc mạc.
Phiên dịch: dịch từ ngôn ngữ dân tộc này sang ngôn ngữ dân tộc khác.
Chuyên gia: ở đây chỉ cán bộ kĩ thuật nước ngoài sang giúp nước ta.
Đồng nghiệp: những người cùng làm một nghề.

Ta có thể chia bài đọc ra thành 4 đoạn:

Đoạn 1: Từ đầu đến một hòa sắc êm dịu
Đoạn 2: Từ Chiếc máy xúc đến giản dị, thân mật
Đoạn 3: Từ Đoàn xe tải đến chuyên gia máy xúc!
Đoạn 4: Phần còn lại

Nội dung

Trong bài tập đọc tiếng Việt lớp 5 Một chuyên gia máy xúc, tác giả kể về cuộc gặp gỡ giữa 2 người, một người là công nhân và một người là chuyên gia. Cả hai người đều lái máy xúc thành thạo. Qua câu chuyện, ta thấy tình cảm chân thành giữa một chuyên gia nước bạn và một công dân Việt Nam, thể hiện vẻ đẹp của tình hữu nghị giữa các dân tộc dù khác màu da và quốc tịch.

Trả lời câu hỏi

Sau khi đã đọc kỹ bài, hiểu được nội dung, em hãy tham khảo các câu hỏi và hướng dẫn trả lời cho bài tiếng Việt lớp 5 Một chuyên gia máy xúc dưới đây.

Hướng dẫn trả lời câu 1 trang 46 Tiếng Việt lớp 5 Tập 1

Anh Thủy gặp anh A-lếch-xây ở đâu?

Phương pháp giải:

Học sinh hãy đọc đoạn sau và tìm địa điểm gặp gỡ giữa anh Thủy và anh A-lếch-xây: Từ đầu... đến nét giản dị, thân mật.

Lời giải chi tiết:

Anh Thủy gặp anh A-lếch-xây tại một công trường xây dựng.

Hướng dẫn trả lời câu 2 trang 46 Tiếng Việt lớp 5 Tập 1

Em hãy cho biết dáng vẻ của A-lếch-xây có gì đặc biệt khiến anh Thủy chú ý?

Phương pháp giải:

Học sinh hãy đọc đoạn sau và chỉ ra đặc điểm đáng chú ý của A-lếch-xây được tác giả miêu tả: Từ đầu... đến nét giản dị, thân mật.

Lời giải chi tiết:

Dáng vẻ của A-lếch-xây đã được tác giả miêu tả có những điểm đặc biệt khiến cho anh Thủy chú ý:

Một vóc người cao lớn, dáng đứng sừng sững.
Mái tóc vàng óng ửng lên như một mảng nắng.
Bộ quần áo xanh màu công nhân, thân hình chắc và khỏe, khuôn mặt to chất phát.

Tất cả đặc điểm gợi lên ngay từ phút đầu những nét giản dị, thân mật của người chuyên gia ngoại quốc.

Hướng dẫn trả lời câu 3 trang 46 Tiếng Việt lớp 5 Tập 1

Em hãy trả lời câu hỏi: Cuộc gặp gỡ giữa hai người bạn đồng nghiệp diễn ra như thế nào?

Phương pháp giải:

Học sinh hãy đọc đoạn sau và nhận xét về cuộc gặp gỡ của hai người bạn đồng nghiệp: Đoàn xe tải lần lượt... đến hết.

Lời giải chi tiết:

Cuộc gặp gỡ giữa hai người bạn đồng nghiệp (anh Thủy và A-lếch-xây) diễn ra thật thân mật, thể hiện ở các chi tiết:

Qua lời thoại thân mật: Sau khi được người phiên dịch giới thiệu là chuyên gia máy xúc, A-lếch-xây nhìn anh Thủy mỉm cười, chủ động hỏi chuyện về thời gian anh Thủy đã lái máy xúc.
Qua cái bắt tay nồng ấm: A-lếch-xây đã không ngại bụi bẩn, đưa bàn tay vừa to vừa chắc ra nắm lấy bàn tay đầy dầu mỡ của anh Thủy, lắc mạnh và nói:"Chúng mình là bạn đồng nghiệp đấy, đồng chí Thủy ạ!".

Hướng dẫn trả lời câu 4 trang 46 Tiếng Việt lớp 5 Tập 1

Chi tiết nào trong bài khiến em nhớ nhất? Vì sao?

Phương pháp giải:

Học sinh hãy lựa chọn một chi tiết trong bài mà em cảm thấy đáng nhớ nhất. Em có thể lựa chọn chi tiết miêu tả ngoại hình của anh A-lếch-xây vì đã tả một cách rất chi tiết, cụ thể vẻ ngoài của một người nước ngoài.

Lời giải chi tiết:

Em nhớ nhất là hình ảnh bàn tay vừa to, vừa chắc của A-lếch-xây nắm lấy bàn tay đầy dầu mỡ của anh Thủy, lắc mạnh. Hành động này thể hiện sự thân mật, chân thành, nói lên sự giản dị và thân thiết của người bạn ngoại quốc, một chuyên gia nước ngoài nhưng lại rất gần gũi, thân thiện, nhiệt tình. Chi tiết này cũng thể hiện vẻ đẹp tình cảm hữu nghị giữa các dân tộc.

Các bài viết không thể bỏ lỡ

$\displaystyle$

Những mặt trái của phần mềm học tiếng Việt lớp 5 miễn phí mà không phải phụ huynh nào cũng biết

$\displaystyle$

Giúp con học Kì diệu rừng xanh lớp 5 SGK tiếng Việt tập 1

$\displaystyle$

Đọc hiểu bài Lòng dân lớp 5 SGK tiếng Việt tập 1 trang 24

Hướng dẫn làm phần chính tả

Dưới đây là phần hướng dẫn học sinh làm bài tập chính tả của bài tập đọc tiếng Việt lớp 5 Một chuyên gia máy xúc.

Nghe - viết: Một chuyên gia máy xúc

(Đoạn từ Qua khung cửa kính... đến những nét giản dị, thân mật).

Qua khung cửa kính buồng máy, tôi nhìn thấy một người ngoại quốc cao lớn, mái tóc vàng óng ửng lên như một mảng nắng. Tôi đã từng gặp nhiều người ngoại quốc tới tham quan công trường. Nhưng người ngoại quốc này có một vẻ gì nổi bật lên khác hẳn các khách tham quan khác. Bộ quần áo xanh màu công nhân, thân hình chắc và khỏe, khuôn mặt to chất phác…, tất cả gợi lên ngay từ phút ban đầu những nét giản dị, thân mật.

Khi viết, em cần chú ý các từ ngữ dễ bị sai chính tả như khung cửa, buồng máy, tham quan, chất phác, nổi bật, giản dị.

Tìm các tiếng có chứa uô, ua trong bài văn dưới đây. Giải thích quy tắc ghi dấu thanh trong mỗi tiếng em vừa tìm được

Anh hùng Núp tại Cu-ba

Năm 1964, Anh hùng Núp tới thăm đất nước Cu-ba theo lời mời của Chủ tịch Phi-đen Cát-xtơ-rô, Người Anh hùng Tây Nguyên được đón tiếp trong tình anh em vô cùng thân mật. Anh Núp thấy người Cu-ba giống người Tây Nguyên mình quá, cũng mạnh mẽ, sôi nổi, bụng dạ hào phóng như cánh cửa bỏ ngỏ, thích nói to và đặc biệt là thích nhảy múa. Tới chỗ đông người nào, sau một lúc chuyện trò, tất cả lại cùng nhảy múa. Bị cuốn vào những cuộc vui ấy, anh Núp thấy như đang sống giữa buôn làng Tây Nguyên muôn vàn yêu dấu của mình.

Theo Nguyễn Khắc Trường

Phương pháp giải:

Học sinh hãy tìm các tiếng chứa vần ua, uô trong đoạn văn và nhận xét cách đánh dấu thanh trên mỗi tiếng.

Lời giải chi tiết:

Các tiếng chứa ua là: của, múa

Các tiếng chứa uô là: cuốn, cuộc, buôn, muôn

Cách đánh dấu thanh trên mỗi tiếng như sau:

Trong các tiếng có ua (tiếng không có âm cuối): Dấu thanh đặt ở chữ cái đầu của âm chính ua, đó là chữ u.
Trong các tiếng có uô (tiếng có âm cuối): Dấu thanh đặt ở chữ cái thứ hai của âm chính uô, đó là chữ ô.

Tìm tiếng có chứa uô hoặc ua thích hợp với mỗi chỗ trống trong các thành ngữ dưới đây

.... người như một.
Chậm như ... .
Ngang như ... .
Cày sâu ... bẫm.

Phương pháp giải:

Học sinh làm theo yêu cầu của bài tập, biết đây là các thành ngữ thường gặp trong cuộc sống hàng ngày.

Lời giải chi tiết:

Muôn người như một: Ý nói đến sự đoàn kết một lòng.
Chậm như rùa: Nghĩa chê bai, tức là quá chậm chạp.
Ngang như cua: Chỉ người có tính gàn dở, khó thuyết phục.
Cày sâu cuốc bẫm: Nghĩa là làm việc chăm chỉ, cần cù làm lụng trên đồng ruộng.

Trên đây là hướng dẫn soạn bài và trả lời câu hỏi của bài đọc tiếng Việt lớp 5 Một chuyên gia máy xúc trong sách giáo khoa tập 1 trang 46. Mong rằng bài viết đã giúp học sinh luyện tập, củng cố các dạng bài đọc hiểu và hệ thống được nội dung mà bài đọc đã truyền tải. Phụ huynh hãy dựa vào tài liệu này để hỗ trợ, phụ đạo con học tập và chuẩn bị bài tại nhà để việc học trên lớp đạt hiệu quả nhất.