Phép chia phân số là phần kiến thức quan trọng trong chương trình toán lớp 4. Khi nắm rõ được lý thuyết và các kiến thức cơ bản về phép tính này, sẽ giúp các em dễ dàng chinh phục bài tập và ứng dụng trong thực tế hiệu quả hơn.
Quy tắc giải toán phép nhân phân số
Để giải bài tập phép chia hai phân số, ta tiến hành lấy phân số thứ nhất nhân với phân số thứ hai đảo ngược.
Ví dụ: 1/2 : 18/20
Bước 1: Ta đảo ngược tử và mẫu số của phân số thứ 2 thành 20/18. Sau đó tiến hành đổi dấu phép chia thành nhân. Lúc này, ta sẽ thực hiện giải toán tương tự phép nhân phân số, lấy tủ nhân tử, mẫu nhân mẫu, ta được 1/2 ÷ 18/20 = 1/2 x 20/18.
Bước 2: Tiến hành nhân tử với tử, mẫu với mẫu để tìm ra phân số mới, rút gọn đáp án. Cụ thể: ½ x 20/18 = (1 x 20) / (2 x 18) = 20/36. Rút gọn phân số bằng cách chia cả tử và mẫu cho UCLN là 4, ta có kết quả cuối cùng là 5/9.
Lưu ý:
-
Cần phải kiểm tra lại bài toán và kết quả một lần nữa.
-
Ghi nhớ các số tự nhiên đều có thể chuyển sang dạng số thập phân như 3 và 3/1 là như nhau.
-
Áp dụng phương pháp rút gọn chéo để giảm bớt bước rút gọn cuối cùng. Rút gọn chéo chính là mang hai số trên đường chéo cùng chia cho một ước chung. Ví dụ, (8/20) x (6/12) sau khi rút gọn chéo sẽ thành (2/10)*(3/3).
-
Khi thực hiện xong phép tính nhân phân số, nếu kết quả thu được là phân số chưa tối giản (khi tủ và mẫu số cùng chia hết được cho một số tự nhiên khác 1), các em cần phải thực hiện rút gọn luôn.
-
Phép nhân phân số cũng áp dụng tính chất của phép nhân như sau:
- Tính chất giao hoán phép nhân: a x b = b x a
- Tính chất kết hợp phép nhân: (a x b) x c = a x (b x c)
- Tính chất phân phối phép nhân: (a + b) x c = a x c + b x c
- Nhân với số 1: a x 1 = 1 x a = a
- Nhân với số 0: a x 0 = 0
Một số dạng bài tập về phép chia các phân số và cách giải
Đối với toán về phép chia các phân số, các em sẽ được học và chinh phục các dạng bài tập sau:
Dạng 1: Tính thương của hai phân số
Phương pháp giải: Các em chỉ cần vận dụng đúng quy tắc cơ bản, kiến thức phép chia phân số và tính toán cẩn thận là giải được bài tập này.
Ví dụ:
Dạng 2: Tìm x
Phương pháp giải: Các em cần xác định giá trị x cần tìm là số chia hay bị chia, để từ đó đưa ra công thức tính tương ứng là Số chia = Số bị chia : Thương còn Số bị chia = Số chia x Thương.
Ví dụ:
Dạng 3: Rút gọn phân số rồi tính
Phương pháp giải: Dạng bài tập này sẽ phải vận dụng nhiều công thức để giúp học sinh phát triển khả năng tính toán, tư duy của mình. Ngoài việc thực hiện phép chia các phân số, các em còn phải linh hoạt trong việc nhân phân số, rút gọn phân số trước khi giải bài tập.
Ví dụ:
Dạng 4: Toán có lời văn
Phương pháp giải: Dạng bài tập này đòi hỏi các em phải đọc và phân tích kỹ đề bài đưa ra, xem bài toán cho những dữ kiện nào? Yêu cầu tính gì? rồi kết hợp với phép tính chia phân số, rút gọn phân số để đưa ra lời giải chính xác.
Ví dụ: Một hình chữ nhật có diện tích 2/3 m2 và chiều rộng là 3/4 m. Tính chiều dài hình chữ nhật đó.
Tóm tắt bài toán:
Diện tích hình chữ nhật: 2/3 m2
Chiều rộng hình chữ nhật: 3/4 m
Chiều dài hình chữ nhật:…m?
Áp dụng công thức hình chữ nhật lấy chiều dài nhân chiều rộng. Ta có:
Chiều dài hình chữ nhật là:
2/3 : 3/4 = 2/3 x 4/3 = 8/9 (m)
Đáp số: 8/8m
Bài tập phép chia hai phân số để học sinh luyện tập
Dưới đây sẽ là tổng hợp một số bài tập về phép tính nhân các phân số để các em luyện tập:
Bí quyết học và giải bài tập phép tính chia các phân số hiệu quả
Để giúp nâng cao hiệu quả học toán nói chung, học phép tính chia phân số nói riêng hiệu quả. Dưới đây là một số bí quyết mà bố mẹ cùng bé tìm hiểu và áp dụng:
Học toán đa phương pháp tích cực cùng Monkey Math
Toán học là bộ môn khá khô khan với những con số, phép tính nhưng tính ứng dụng của chúng rất cao. Chính vì vậy, bố mẹ cần phải có phương pháp dạy bé học thêm tài nhà hợp lý, nếu không con sẽ rất nhanh chán, dẫn tới việc học toán không tốt.
Để hỗ trợ bố mẹ giải quyết nỗi lo này, Monkey Math đã ra đời để giúp bé học toán trở nên dễ dàng và thú vị hơn. Đây là ứng dụng dạy toán song ngữ dành riêng cho trẻ mầm non và tiểu học, ứng dụng học Toán theo Chương trình GDPT hướng tới việc phát triển năng lực của bé thay vì truyền thụ kiến thức.
Chính vì vậy, Monkey Math đã xây dựng một hệ thống bài học áp dụng nhiều phương pháp dạy tích cực khác nhau, được đội ngũ giàu kinh nghiệm tại Monkey cá nhân hóa hỗ trợ việc tiếp thu, ghi nhớ và học tập của bé đạt kết quả tốt hơn chỉ với 2000đ/ngày.
Tìm hiểu chi tiết về ứng dụng Monkey Math: TẠI ĐÂY
Nắm vững kiến thức về phân số
Đối với phép tính chia phân số không chỉ đơn thuần là nhân tử với tư, mẫu với mẫu mà nó còn liên quan tới nhiều kiến thức khác của phân số, chẳng hạn như phép nhân phân số, rút gọn phân số, quy đồng mẫu số, so sánh phân số,… Chính vì vậy, bố mẹ cần hỗ trợ bé học, ghi nhớ và nắm bắt tốt những kiến thức này để giúp việc chinh phục các dạng toán liên quan hiệu quả hơn.
Ngoài ra, nên thường xuyên kiểm tra kiến thức của bé, để xem con hiểu bài đến đâu? Có quên kiến thức nào hay không? Qua đó sẽ dễ dàng hơn trong việc củng cố kịp thời, tránh trường hợp học dồn nhiều bài học sẽ khiến con cảm thấy quá sức.
Ghi nhớ về kiến thức bảng cửu chương
Phép chia phân số thực chất cũng chỉ là phép tính chia, kết hợp với phép nhân. Vậy nên, đòi hỏi các em phải học thuộc bảng cửu chương từ 1 – 10 để hỗ trợ việc tính toán chính xác. Bố mẹ nên thường xuyên kiểm tra kiến thức này của con để tránh trường hợp bé học trước quên sau.
Cùng bé ôn tập, thực hành thường xuyên
Học đi đôi với hành luôn là phương pháp dạy học hiệu quả từ xưa đến nay. Bởi vì các bé trong độ tuổi tiểu học còn khá ham chơi, cũng như nếu chỉ học chắc lý thuyết con rất dễ nhanh quên. Chính vì vậy, bố mẹ hãy khuyến khích con thực hành nhiều hơn thông qua việc giải bài tập trong SGK, sách bài tập, tìm hiểu thêm nhiều kiến thức mới trên internet, tổ chức các trò chơi liên quan, ứng dụng toán học trong thực tiễn….
Chính việc được thực hành thường xuyên sẽ giúp bé nâng cao khả năng tiếp thu, ghi nhớ, kích thích tư duy, sáng tạo của bé trong quá trình học tập đạt kết quả tốt hơn.
Kết luận
Với những chia sẻ về kiến thức cơ bản phép chia phân số, có thể thấy đây là một dạng toán không quá khó. Nhưng nếu các bé không nắm được bản chất cốt lõi, lý thuyết hay học qua loa chắc chắn sẽ dễ bị gặp khó khăn. Hy vọng, những thông tin mà Monkey cung cấp sẽ giúp các em tìm thấy nguồn tư liệu tham khảo hữu ích, cũng như giúp phụ huynh và giáo viên khám phá ra nhiều nội dung, phương pháp dạy học hay, hiệu quả.