Dạy bé đi vệ sinh từ lúc nào? Mẹo dạy bé dễ dàng ba mẹ có thể áp dụng

Nên bắt đầu dạy bé đi vệ sinh từ mấy tháng tuổi?

Tạp chí Baby and Child Care khuyến nghị rằng ba mẹ cần dạy bé đi vệ sinh khi con đã sẵn sàng. Tuy nhiên, không có thời điểm chính xác hoặc độ tuổi thích hợp nhất vì điều này phụ thuộc vào thể chất cùng khả năng nhận thức của mỗi bé. 

Theo lý thuyết chung, khi con bước sang giai đoạn 18 tháng tuổi, ba mẹ đã có thể bắt đầu dạy con đi vệ sinh. Đa số các bé đều có thể sẵn sàng tự đi vệ sinh từ thời điểm 18 tháng đến 3 tuổi, mặc dù vẫn chưa quen với việc thực hiện một mình cho đến khi 2 tuổi. Điều quan trọng là bé đã có khả năng kiểm soát hoạt động của bàng quang và sự hoạt động của đại tràng đã đi vào ổn định.

Dạy bé đi vệ sinh không phải là chuyện “một sớm một chiều”. Thông thường, ba mẹ sẽ mất khoảng từ ​​3 đến 6 tháng, có thể nhiều hơn hoặc ít hơn đối với một số trường hợp. Nếu mẹ bắt đầu quá sớm, quá trình con biết đi vệ sinh sẽ có xu hướng kéo dài hơn. 

Những biểu hiện khi con có thể sẵn sàng tự đi vệ sinh

Nhiều ba mẹ không chắc chắn về thời điểm để bắt đầu dạy bé đi vệ sinh. Điều quan trọng là ba mẹ cần quan sát và để ý các dấu hiệu sẵn sàng của con. Nghiên cứu về phương pháp dạy bé đi vệ sinh của Brazelton năm 1962 kết luận rằng: “Chỉ dạy bé đi vệ sinh khi bé đã sẵn sàng về mặt tinh thần và thể chất”. 

Dấu hiệu con đã sẵn sàng về thể chất:

• Thói quen tiểu tiện, đại tiện của bé đã đi vào ổn định.

• Bé có thể tự di chuyển. 

• Bé biết tự kéo quần lên xuống mà không cần quá nhiều hỗ trợ từ ba mẹ.

• Khả năng tự kiểm soát của bàng quang ổn định hơn. Ba mẹ quan sát thấy miếng tã lót bé đang mặc được giữ khô lâu hơn từ 2–3 tiếng.

Dấu hiệu con đã sẵn sàng về mặt tinh thần:

• Quan tâm đến việc những người khác đi vệ sinh.

• Bắt đầu đưa ra những tín hiệu cho mẹ thông qua lời nói hoặc cử chỉ khi chúng vệ sinh. 

• Có thể phân biệt giữa tiểu tiện và đại tiện, có thể thể hiện điều đó khi được thay bỉm.

• Hiểu thế nào là “ướt” và “khô” và làm theo các hướng dẫn đơn giản.  

• Ý thức được thời điểm cần đi vệ sinh và có khả năng nhịn một chút nếu cần.

• Không thích mặc tã lót, cố gắng kéo nó ra khi nó bị ẩm ướt hoặc bẩn.

• Bắt đầu “bắt chước” hành động của người lớn và thể hiện sự độc lập của mình. 

• Hiểu những gì mẹ nói và vui mừng khi được khen. 

Hầu hết các bé sẽ bắt đầu có những dấu hiệu này khi chúng trong giai đoạn 18 đến 24 tháng, mặc dù một số bé có thể vẫn chưa sẵn sàng tự đi vệ sinh. Nếu con chưa thật sự sẵn sàng làm điều này, ba mẹ hãy kiên nhẫn chờ thêm một chút nhé! Một khi con đã có đủ những yếu tố cần thiết về thể chất lẫn tinh thần, việc dạy bé đi vệ sinh sẽ trở nên vô cùng dễ dàng. 

Chia sẻ các bước giúp ba mẹ dạy bé tập đi vệ sinh dễ dàng

Để dạy bé đi vệ sinh một cách nhanh chóng và hiệu quả nhất, ba mẹ có thể tham khảo các bước dưới đây. 

Chọn thiết bị vệ sinh phù hợp

Ba mẹ có thể dạy bé đi vệ sinh bằng bô hoặc bồn cầu. Bạn đừng quên hỏi ý kiến bé để lựa chọn một thiết bị vệ sinh phù hợp. Một số bé cảm thấy sợ bị rơi vào bồn cầu, bô rất dễ di chuyển và nó ít “đáng sợ hơn”.

Lúc này, ba mẹ có thể đầu tư vào một chiếc ghế bô cỡ phù hợp với con hoặc một chiếc ghế được thiết kế với bộ chuyển đổi có thể gắn vào bồn cầu thông thường. Điều này sẽ giúp con cảm thấy thấy bớt lo lắng khi sử dụng nhà vệ sinh của người lớn. 

Bắt đầu tập ngồi bô cho trẻ

Ba mẹ cần bắt đầu bằng việc thiết lập cho con thói quen tập ngồi bô. Ví dụ, bạn có thể bắt đầu bằng cách cho con ngồi bô sau khi thức dậy, hoặc từ 45 phút đến một tiếng sau khi con uống nhiều chất lỏng. Mẹ nên cho con ngồi bô trong vòng từ 15 đến 30 phút sau bữa ăn để tận dụng xu hướng tự nhiên của cơ thể sau khi ăn. Đồng thời, khi thay tã cho con, mẹ cho tã ướt bẩn vào bô để giúp con nhận thức được cái bô dùng để làm gì.

Dạy con quan sát và học cách sử dụng nhà vệ sinh

Tiếp theo, hãy để con tự quan sát mẹ hoặc các thành viên khác trong gia đình sử dụng nhà vệ sinh và giải thích về điều đó. Bạn cũng có thể để con ngồi trên bô và quan sát khi bạn đi vệ sinh. 

Khi dạy con cách sử dụng nhà vệ sinh, mẹ đừng quên chuẩn bị một chỗ ngồi nhỏ vừa vặn và an toàn; bậc thang nhỏ hoặc bệ để chân cho con - điều này sẽ làm con dễ chịu và thấy yên tâm hơn. Mẹ đừng cho con ngồi vào bồn cầu khi con chưa thực sự sẵn sàng nhé! 

Đôi khi con sẽ thiếu kiên nhẫn khi ngồi bô để hoàn thành quá trình đi vệ sinh. Trong trường hợp này, mẹ cần bình tĩnh khuyến khích trẻ ở yên thêm một hoặc hai phút. Điều này sẽ dễ dàng hơn khi mẹ ở bên nói chuyện hoặc cho con đọc một cuốn sách, chơi một thứ đồ chơi mà con thích. Đừng quên dành cho con một lời khen ngợi để con cảm thấy thích thú cho đến khi thành thạo việc ngồi bô. 

Tập đi vệ sinh một mình thành thói quen

Ba mẹ hãy cố gắng biến việc đi vệ sinh thành một phần thói quen hàng ngày của con. Ví dụ, hãy khuyến khích con đi vệ sinh mỗi khi thức dậy, trước hoặc sau bữa ăn, sau khi uống nhiều nước… Hãy hỏi con có nhu cầu đi vệ sinh không khi chúng có những dấu hiệu thay đổi trạng thái như vặn vẹo người, im lặng hoặc di chuyển ra xa. Nếu con không quấy khóc sau 3-5 phút ngồi bô, hãy để con bạn đi vệ sinh. Trong trường hợp nếu ba mẹ chắc chắn rằng con đã không đi vệ sinh trong một thời gian, hãy nhắc nhở rằng con có thể sẽ cần phải đi. 

Thỉnh thoảng ba mẹ nên bỏ tã cho con bởi càng nhiều thời gian không mặc tã, con càng có khả năng học đi vệ sinh nhanh hơn. Mẹ có thể nói với con rằng hãy sử dụng bô bất cứ khi nào con muốn và thỉnh thoảng nhắc con về vị trí của chiếc bô. 

Thay tã bằng đồ lót

Dạy bé đi vệ sinh sẽ trở nên dễ dàng hơn rất nhiều khi con không còn mặc tã. Vì vậy, đây là thời điểm mà ba mẹ cần chuẩn bị cho con quần áo thay vì tã lót thông thường. 

Trong thời điểm bắt đầu dạy con đi vệ sinh, ba mẹ nên cho con mặc những loại quần áo mềm mại, thoải mái để dễ cởi ra nhanh chóng. Ba mẹ có thể khiến bước này trở nên thú vị hơn bằng việc để tự con lựa chọn một số quần lót có màu sắc, in hình mà con thích. Khi được mặc quần, con sẽ hiểu được cảm giác ẩm ướt và khó chịu, là bước làm quan trọng để khuyến khích bé ý thức được việc đi vệ sinh.

Các bài viết không thể bỏ lỡ

Tiếng Anh cho trẻ mới bắt đầu (0-10 tuổi)

Dạy bé nhận biết màu sắc: 3 phương pháp và 9 cách dạy hiệu quả

5 bước dạy bé 2 tuổi đánh răng siêu đơn giản

Một vài mẹo hay giúp ba mẹ dạy bé đi vệ sinh dễ dàng

Khi lần đầu tiên tiếp xúc với những điều mới mẻ như việc tự đi vệ sinh, con sẽ vô cùng bỡ ngỡ. Dưới đây là một số mẹo hay giúp ba mẹ dạy bé đi vệ sinh dễ dàng hơn! 

• Nghĩ ra 1 cái tên cho việc đi vệ sinh của con: Đây là một mẹo cực hiệu quả mà ba mẹ có thể áp dụng. Hãy đặt một cái tên sinh động, dễ phân biệt, dễ đọc, dễ nhớ như “đi tè, đi ị, bô bô, pipi,…” để miêu tả việc đi vệ sinh và lặp lại nó. Mỗi khi có nhu cầu đi vệ sinh, con sẽ nhắc lại cái tên đó như một phản xạ có điều kiện.

• Mẹ cần quan sát để hiểu thói quen vệ sinh của con: Mẹ không nên quy định khoảng thời gian nào con nên đi vệ sinh, hãy quan sát để hiểu thói quen và nhu cầu đi vệ sinh của con nhé! 

• Cho bé đi vệ sinh đúng giờ: Sau khi nắm rõ thói quen và nhu cầu đi vệ sinh của con, mẹ hãy tập cho con cách đi vệ sinh đúng thời điểm giờ đó bằng các các như: Nhắc nhở, hướng dẫn bé ra kí hiệu, cho bé ngồi bô sau khi ngủ dậy, sau khi uống nhiều nước từ 45 phút đến 1 giờ, sau bữa ăn…

• Chú ý các “tín hiệu” khi con muốn đi vệ sinh như: Mặt nhăn nhó, im lặng, kéo quần xuống… 

• Tạo một âm thanh khi con đi vệ sinh: Mặc dù chưa được khoa học chứng minh nhưng việc tạo âm thanh khi con đi vệ sinh như “xi xi” cũng là mẹo hay hỗ trợ ba mẹ trong việc dạy bé đi vệ sinh. Điều này giúp tạo một phản xạ có điều kiện dành cho con và giúp con hình thành thói quen đi vệ sinh. 

• Trò chuyện cùng con khi bé đi vệ sinh: Giúp con kiên nhẫn ngồi vào bô. 

• Vệ sinh cá nhân sau khi đi vệ sinh: Dạy con cách vệ sinh cá nhân sau khi đi vệ sinh cho đến khi con học được cách làm. 

• Giúp con nghĩ việc tự đi vệ sinh rất dễ dàng: Ba mẹ hãy bảo rằng chiếc bô hoặc nhà vệ sinh luôn dễ dàng để sử dụng bất cứ lúc nào. 

• Đảm bảo chế độ ăn cho con: Đảm bảo rằng con được ăn nhiều chất xơ và uống đủ nước để không bị táo bón, vì điều này có thể khiến con sợ đi vệ sinh. 

Xem thêm: 

• Phần mềm dạy học cho bé 2 tuổi phát triển toàn diện tư duy, cảm xúc
• Dạy bé 2 tuổi học vẽ - Cách giúp con phát triển tư duy, nhận thức toàn diện

Những lưu ý khi dạy bé đi vệ sinh ba mẹ nên nhớ

Việc dạy bé đi vệ sinh có thể sẽ gặp nhiều khó khăn đối với ba mẹ và bé vào giai đoạn bắt đầu. Hãy nhớ rằng, những thất bại tạm thời là điều hoàn toàn bình thường và hầu như mọi bé sẽ đều gặp một vài “rắc rối” trước khi có thể tự mình đi vệ sinh. Dưới đây là một số lưu ý mà ba mẹ nên nhớ. 

• Kiên trì với con: Khi lần đầu tiếp xúc với điều mới mẻ, con sẽ vô cùng bỡ ngỡ. Lúc này, để bé có thể làm quen, mẹ cũng cần mất “kha khá” thời gian. Mẹ cần kiên nhẫn và hạn chế ép con làm theo ý mình nhé.

• Đừng mắng con khi bé lỡ “làm sai”: Trong quá trình tập đi vệ sinh, việc bé mắc lỗi là điều không thể tránh khỏi. Thay vì la mắng, phạt hay làm con xấu hổ, mẹ cần khích lệ, động viên và giúp bé nhận thức lần sau cần làm tốt hơn. 

• Khích lệ khi bé làm tốt: Mỗi khi con thực hiện đúng, ba mẹ nên khen ngợi, cổ vũ, thậm chí tặng con một món quà nhỏ để bé phát huy. Hãy giảm dần sự khen ngợi khi con đã thành thạo từng phần trong quá trình.

Khi con đã sẵn sàng về tinh thần và thể chất, việc dạy bé đi vệ sinh sẽ không còn là cuộc chiến với ba mẹ. Hy vọng bài viết này sẽ có ích với bạn trong hành trình giúp con phát triển tự lập.