Tiếng Việt vốn sử dụng nhiều loại ký hiệu ngữ âm để thể hiện các ngữ âm khác nhau. Tuy nhiên, do đặc trưng vùng miền nên cách phát âm tiếng Việt ở mỗi nơi lại có sự khác biệt. Tiếng Việt cũng không ký hiệu bằng ngữ âm quốc tế khiến trẻ nhỏ hoặc người nước ngoài khó lòng nắm bắt âm vị. Vì vậy, người ta đã đưa ra bảng phiên âm âm vị học tiếng Việt nhằm giúp việc phát âm được chính xác hơn.
Tìm hiểu về khái niệm âm vị trong tiếng Việt
Như chúng ta đã biết thì tiếng Việt vốn là dạng ngôn ngữ đơn âm tiết. Mỗi âm (hay tiếng) sẽ được phát âm theo một phương thức riêng. Trong từng tiếng lại có chứa ba bộ phận và âm đầu, vần và thanh điệu. Và người đọc có thể chọn phát âm âm đầu tiếng Việt hoặc không.
Riêng phần âm điệu lại được chia tiếp thành ba phần là âm đệm, âm chính và âm cuối. Trong đó, phần âm chính đóng vai trò chủ chốt và thất định phải có mặt, còn hai phần còn lại không có cũng được. Tóm lại, âm tiết tiếng Việt đầy đủ sẽ gồm âm đầu, âm đệm, âm chính, âm cuối và cuối cùng là thanh điệu.
Do âm trong tiếng Việt là đơn vị nhỏ nhất và là khái niệm trừu tượng nên sẽ khó hình dung cho người học. Đây cũng là lý do khiến bảng phiên âm âm vị học tiếng Việt được ra đời. Mục đích của bảng này là giúp trẻ nhỏ mới bắt đầu học tiếng Việt làm quen với âm vị nhanh chóng hơn.
Xem thêm: Bộ đề thi học kì 2 lớp 1 môn Tiếng Việt chọn lọc mới nhất
Bảng phiên âm âm vị học của tiếng Việt có điều gì thú vị?
Tiếng Việt vốn có chứa 22 âm vị phụ âm cùng với 14 đơn vị nguyên âm, 2 âm vị bán nguyên âm. Trong số 14 nguyên âm đó lại có 3 nguyên âm đôi và 11 nguyên âm đơn. Nếu không tính 6 thanh điệu (sắc, huyền, hỏi, ngã, nặng, ngang) thì tổng cộng có tất cả 38 âm vị trong tiếng Việt.
Trong bảng phiên âm âm vị học tiếng Việt, người ta sẽ dùng ký hiệu để thể hiện những âm vị này. Theo đó, các âm tiết của nguyên âm, phụ âm và bán nguyên âm sẽ được ghi như sau:
Phần phụ âm
Phụ âm vốn có 22 âm vị nên sẽ có những ký hiệu tương ứng cho từng âm một và chữ cái thể hiện. Ví dụ:
Phần nguyên âm
Với 14 nguyên âm và 2 bán nguyên âm ta sẽ chia bảng phiên âm âm vị học tiếng Việt thành hai phần. Trong đó 11 nguyên âm đơn, 3 nguyên âm đôi cùng các bán nguyên âm sẽ có ký hiệu là:
Nguyên âm và bán nguyên âm |
Ký hiệu trong bảng âm vị |
Chữ viết thể hiện |
11 nguyên âm đơn |
/a/ |
a |
/ă/ |
ă |
|
/ɤ̆/ hoặc /ə̆/ |
â |
|
/ε/ |
e |
|
/e/ |
ê |
|
/i/ |
i hoặc chữ y |
|
/ɔ/ |
o |
|
/o/ |
ô |
|
/ɤ/ hoặc /ə/ |
ơ |
|
/u/ |
u |
|
ɯ/ hoặc /ɨ/ |
ư |
|
3 nguyên âm đôi |
/ie/ hoặc /iə/ |
ia hoặc chữ iê |
uo/ hoặc /uə/ |
ua hoặc chữ uô |
|
/ɯɤ/, /ɯə/ hoặc /ɨə/ |
ưa hoặc chữ ươ |
|
2 bán nguyên âm |
/w/ hoặc /u̯/ |
o hoặc u |
/j/ hoặc /ĭ/ |
i hoặc y |
Cùng VMonkey học chữ cái và âm vị tiếng Việt một cách nhanh chóng
Vấn đề học tiếng Việt của trẻ nhỏ luôn khiến không ít bậc phụ huynh đau đầu tìm phương pháp giảng dạy. Để bé tiếp thu tiếng Việt tốt nhất đó chính là thông qua đọc, nghe truyện và chơi trò chơi tương tác. Và trong số các ứng dụng dành cho trẻ nhỏ thì VMonkey là ứng dụng được đánh giá cao nhất.
VMonkey sẽ giúp các bé dần dần làm quen bằng bảng phiên âm âm vị học tiếng Việt và rèn luyện mỗi ngày. Từ đó, giúp các bé sử dụng linh hoạt ngôn ngữ mẹ đẻ và truyền đạt đó một cách đầy đủ. Chương trình học của VMonkey được biên soạn dựa theo GDPT Mới và gồm có các phần sau:
Học vần
Các bé ở độ tuổi mầm non và lớp 1 khi học vùng Vmonkey sẽ được học vần, âm, dấu thanh trong tiếng Việt. Đồng thời, bé cũng sẽ học thêm về cách đánh vần và tạo từ hoặc câu đầy đủ. Ứng dụng giúp bé nói và viết đúng chính tả thông qua các trò chơi thực hành tiếng Việt.
Học nghe
Với phần nghe trên Vmonkey, các bé sẽ được luyện nghe thông qua kho sách nói khổng lồ. Giọng đọc truyền cảm hứng, rõ lời kết hợp nhạc nền sinh động sẽ giúp trẻ nhỏ tiếp thu tốt hơn. Học nghe với Vmonkey giúp trẻ tiếp thu từ vựng nhanh chóng và in sâu vào tiềm thức.
Học đọc
Tập đọc tiếng Việt luôn là bước khiến nhiều bậc cha mẹ đau đầu khi dạy cho con trẻ. Bởi các bé chưa biết cách phát âm sao cho chuẩn xác các chữ cái trong bảng chữ cái tiếng Việt. Với Vmonkey, việc tập đọc sẽ thú vị hơn hẳn nhờ kho truyện tranh tương tác đồ sộ của ứng dụng.
Các bé sẽ được luyện kỹ đọc dưới sự trợ giúp của bảng phiên âm âm vị học tiếng Việt. Tiếp đến, bé đọc các bộ truyện nhiều chủ đề khác nhau với những hình ảnh hoạt hình sinh động. Đặc biệt, khi ấn chạm vào hình ảnh thì âm các chữ sẽ hiển thị theo giọng đọc để giúp bé hiểu nội dung.
Cuối mỗi câu chuyện của Vmonkey đều có phần câu hỏi tương tác để cho các bé trả lời. Những câu hỏi này giúp bé thêm hiểu hơn về câu chuyện mình vừa đọc và cải thiện trí nhớ cho trẻ. Thông qua truyện đọc, bé sẽ vừa được ôn lại nội dung câu chuyện lại vừa được giải trí thỏa thích.
Lợi ích tuyệt vời khi cho trẻ nhỏ học tiếng Việt với Vmonkey
Không ngoa khi nói rằng ứng dụng Vmonkey sẽ giúp các bé mầm non và lớp 1 học tiếng Việt nhanh hơn. Điều này không chỉ giúp việc học trên trường của bé được cải thiện mà còn mang đến các lợi ích như:
Bé đọc trôi chảy hơn
Học với Vmokey sẽ giúp bé tiếp thu dần các nguyên âm và phụ âm trong tiếng Việt. Và một khi đã biết đọc từ và câu thì bé sẽ có thể đọc các câu chữ trong văn bản một cách hoàn chỉnh.
Giúp trẻ nhỏ có được vốn từ vựng đa dạng, phong phú
Vmokey vốn sở hữu kho truyện khổng lồ về các chủ đề khác nhau như động vật, thực vật, gia đình… Bé học tiếng Việt bằng ứng dụng này hàng ngày sẽ tích lũy dần vốn từ vựng của mình. Điều này giúp các con khi nói chuyện không chỉ có cấu trúc câu đầy đủ mà từ diễn đạt cũng đa dạng hơn.
Bé có các kiến thức hữu ích về đời sống xung quanh
Truyện đọc trong Vmonkey không chỉ cung cấp cho bé vốn từ vựng mà còn dạy bé các bài học bổ ích. Thông qua tương tác truyện, bé sẽ tiếp thu được những kiến thức trong cuộc sống. Từ đó bé cải thiện được kỹ năng ứng xử cũng như biết thể hiện lời nói một cách linh hoạt.
Bé tự tin giao tiếp khi học với Vmonkey
Ứng dụng học tiếng Việt Vmonkey cung cấp cho trẻ đa dạng từ vựng, mẫu câu và cách dùng của từ. Ví dụ lấy câu hỏi về việc bé ăn cơm hay chưa, Vmonkey sẽ chỉ bé trả lời rằng “con đã ăn rồi ạ”. Hoặc ứng dụng có thể gợi ý bé đáp lại rằng “con chưa ăn ạ”.
Từ ví dụ trên, ta thấy rằng cùng 1 tình huống nhưng Vmonkey sẽ đưa ra nhiều câu trả lời cho bé học tập. Nhờ đó bé sẽ biết cách ứng xử như thế nào khi gặp tình huống tương tự ở ngoài đời thực. Dần dần trẻ nhỏ trở nên tự tin hơn khi giao tiếp với người lớn trong nhà hoặc người xung quanh.
Hy vọng bài viết trên đã giúp quý độc giả hiểu được phần nào về bảng phiên âm âm vị học tiếng Việt. Gọi số 1900.636.052 nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về ứng dụng Vmonkey nhé.